شاید سفر به اعماق زمین رویایی دور از واقعیت نباشه. سفر کردن به سه هزار سالِ پیش و روزگار پرجنب و جوش مانایی ها که در آذربایجان کنونی سکونت داشتن، فراموش نشدیه. غار قلایچی در نزدیکی تپه باستانی قلایچی، محل زندگی یکی از تمدن های مانایی بوده که در 12 کیلومتری شمال شرق بوکان در استان آذربایجان غربی قرار داره. غار زیبای قلایچی، غاری فنی است که پیمایش آن بدون تجهیزات و توانایی تخصصی غارنوردی امکان پذیر نیست. غار قلایچی "عمیق ترین غار آبی" ایران لقب گرفته که در اثر نفوذ آب در طبقات آهکی شکل گرفته و از غنی ترین و سخت ترین غارهای ایران به شمار میاد. جالبه بدونیم که تا شعاع 40 متری دهانه غار هیچ سنگی یافت نمیشه و فقط در کف تالار اول میتوان یافت. وجود چاه عمیق، تالار بزرگ، دالان ها، تونل ها، چکنده ها و چکیده ها به جرات میتوان گفت تمامی مشاهدات یافت شده در غار رو میتوان در غار قلایچی مشاهده کرد. ستون های بلند و متعدد و قندیل های حیرت انگیزی که به طرز عجیبی شبیه به کشتی تایتانیکِ در مرتفع ترین بخش تالار شکل گرفته و یکی از جذابیت های دیگر غار قلایچی است و هم اکنون یکی از جاذبه های گردشگری بوکان، دیدنی های بوکان و از زیباترین غارهای ایران به شمار میاد.
کشف عمیق ترین غار آبی ایران
غار عظیم قلایچی با دهانه ای بزرگ به قطر 8 متر، سالیان درازیست با افسانه های فروان و پر رمزو رازترین مکان کشف نشده بوکان بود. تا اینکه در سال 1381 تیمی منتخب از کوهنوردان با جسارت و از جان گذشتهِ بوکان، موفق به فرود از چاه نخست این غار به طول 110 متر شده و توانستند حس خیال پردازی اهالی رو تا حدودی به واقعیت تبدیل کنن. سپس در سال 1384 تیم مجهزتری به سرپرستی مرحوم مقبل هنرپژو، کوهنوردی عضو تیم ملی سه تالار عظیم این غار رو کشف کرد و طول مسیر پیمایش شده این غار به حدود 300 متر رسید. ازآن سال به بعد تیم های وارد این غار شدند تا بالاخره تیمی از باشگاه سنگ نوردان بوکان موفق به پیشروی بیشتر و حدود 400 متر برای اولین بار در این غار نقشه برداری شدو هم اکنون از جاذبه های گردشگری بوکان، دیدنی های بوکان و از قشنگترین غارهای ایران به شمار میاد.
سرگذشت غار قلایچی
این غار قدمت دیرینه ای قبل از سه هزار سال پیش داره و غار نوردان موفق به کشف قسمت محدودی از آن شدن اما هنوز کشفیات ادامه داره و هم اکنون شرایط غار به گونه ای است که که افراد عادی نمیتونن به راحتی وارد آن شوند و این خبر خوبی میتونه باشه که در تمام این سالها از تعرض سالم مونده تا اینکه از سال پیش یک سرمایه گزار شخصی این غارو به مکانی گردشگری تبدیل کنه.
سفر اسرار آمیز به درون غار قلایچی
تا 12 کیلومتری شمال شرقی شهرستان بوکان و محوطه باستانی قلعه قلایچی که یکی از مراکز تمدن مانایی ها بود بروید. حتما لباس مناسب و تجهیزات غار نوردی به همراه داشته باشید و آماده سفری اسرار آمیز شوید. بوی نم اولین چیزیست که با ورود به آن حس میکنید، حتما لباس گرم به تن داشته باشید زیرا در این غار هوای خنک و دلنشینی حکم فرماست. از تماشای منظره ی زیبای اطراف لذت ببرید و دیدن قندیل های ترسناک، دالان های تاریک و باریک و لانه های خفاش شمارو یاد فیلم های اسرار آمیز و عجیب خارجی میندازه، اما سفر به سرزمین چنین شگفت انگیز ارزشش رو داره.