دامغان، این کهن ترین شهر پارتی و پایتخت اشکانیان، هنوز هم تاریخ را در دستان مردم سخت کوش و تلاشگرش دارد و ایران کهن را در آیینه چشمانشان نشان می دهد. چه چیزی این شهر را اینگونه باصفا نگاه داشته؟ خنکای آب و هوای دامغان یا عطر دلنواز گل محمدی در اردیبهشت عاشق؟ شاید هم مهمان نوازی مردمی دیرجوش اما صمیمی؟ آب و هوای دامغان دل انگیز است و عطر گلستانش مشام نواز و مردمش باصفا، اما سادگی و طراوت مردم است که همچون ادویه ای لذیذ، خوش طعم می کند قدم زدن در کوچه پس کوچه های شهر را. امیریه دامغان یکی از معدود شهرهای مرکزی ایران است که هنوز هم آیین های قدیمی اش را با ترکیبی از سنت و مذهب حفظ نموده و با نخی نامرئی به تاریخ باستانی اش متصل است. آیین گل غلتان نوزادان یکی از این سنت هاست که به ثبت ملی رسیده و هرسال 16 اردیبهشت برپا می شود. گل غلتان دامغان رسمی 100 ساله است که تطهیر تن لطیف نوزادان در گل محمدی را به تصویر می کشد.
گل غلتان، جشن تولدی متفاوت !!
اعضای خانواده که شامل مادر، خاله، عمه و مادربزرگ ها هم می شود، صبح زود به باغ گل رفته و گل های تازه را چیده، تمیز می کنند. نوزاد را به حمام می برند، بدنش را خشک می کنند و سپس او را در پارچه سفیدی که پر از گل محمدی پر پر شده استف می نشانند، چهار نفر چهار طرف پارچه را گرفته و با صلوات و شعرخوانی، معمولا در وصف حضرت محمد، تن نوزاد را تطهیر می کنند. پس از آن با چای و شیرینی از مهمان ها پذیرایی می شود تا بدین صورت، اولین جشن تولد کودک در میان انبوهی از گل های معطر گرفته شود تا زندگی اش همیشه همچون گل، پاک و زیبا باشد. آن ها اعتقاد دارند که با این کار، نوزاد سالم مانده و در طول عمرش از هر بلا و آلودگی به دور می ماند. در قدیم در روز دهم تولد نوزاد، این مراسم انجام می شده، اما اکنون مصادف می شود با جشن تولد یک سالگی و کودکانی که در فصلی غیر از بهار متولد شده اند، مادرانشان گل های بهاری را در یخچال قرار می دهند تا به وقت تولد، کودک از این آیین باستانی بی نصیب نماند.
گل غلتان، میراث معنوی ثبت شده ایران
آیین گل غلتان نوزادان در دامغان هرساله به صورت جشنی عمومی نیز با حضور محلی ها و گردشگران ایرانی و خارجی برگزار می شود، هرچند که برخی خانواده ها در منزل یا باغ خودشان این کار را با خانواده انجام می دهند. گل غلتان دامغان، یک جشنواره ملی است که در فهرست آمار معنوی ایران به نام امیریه سمنان ثبت شده است و مقدمات ثبت جهانی آن نیز فراهم شده است. شرکت در این مراسم روح را تازه می کند، صدای خنده نوزادان، چهره شادشان وقتی در میان گل ها می نشینند و مادر و عمه و خاله آن ها را تاب می دهند، عطر گل محمدی که به مشام می رسد، موسیقی های سنتی و آواز، همه و همه یک روز خوب و به یاد ماندنی را برای شما رقم می زند.
