استفراغ کردن بیش از حد ممکن است شما را به شدت بیمار ساخته و از انجام مؤثر و بهینه وظائف خود بازدارد. این مقاله برخی از روشهای رسیدگی به این عارضه را به صورت فهرست درآورده است. همچنین علل ایجاد آن را در اختیارتان قرار میدهد.
استفراغ چیزی جز عمل غیر ارادی بدن جهت خارج ساختن محتویات معده از طریق دهان نیست. همچنین میتواند به صورت ارادی این کار انجام شود. استفراغ میتواند تنها از معده اتفاق افتد و بنابراین نبایستی آن را با سرفه و یا تف کردن مخاط از ریهها اشتباه گرفته شود. استفراغ ممکن است با حالت تهوع همراه باشد و نیز میتواند حالت تهوع در آن وجود نداشته باشد.
با استفراغ فراوان چه باید کرد؟
نگرانی اصلی در خصوص استفراغ بیش از حد کم شدن آب بدن است به این دلیل که موجب میشود بدن مقدار زیادی مایعات از دست دهد. علائم اصلی کم آبی بدن عبارتنداز:
• خشکی دهان
• خشکی لبها
• بی حالی
• تنفس سریع
• کاهش تعرق
• گود افتادگی چشم
• فرو رفتگی ملاج سر در نوزادان
دیگر نشانهی مهم کم آبی بدن، زرد و یا زرد مایل به قهوهای شدن ادرار است. به منظور جلوگیری از بروز مشکلات مرتبط با سلامت، ضروری است که به محض متوقف شدن استفراغ، آب بدن خود را جبران سازید. این امر در کودکان خردسال از اهمیت بیشتری برخوردار است. مصرف آب میوه و یا نوشیدنیهای ورزشی به جایگزینی الکترولیتهای از دست رفته بدن در طول استفراغ کمک میکند. چایهای گیاهی مانند چای رازیانه، چای زنجبیل و غیره نیز مفید میباشند. همچنین در طول استفراغ شدید، بجای یک مرتبه نوشیدن مایعات اگر آنها را به صورت جرعه جرعه بنوشید، به معده جهت التیام و وفق دادن خود با آن کمک میکند. در خصوص کودکان، میتوان به آنها محلولهای خوراکی داد که در اکثر داروخانهها یافت میشود.
چنانچه استفراغ متوقف شد، میتوانید وعده غذایی خود را با غذاهای ساده و بی مزه مانند نان تست بدون کره و یا بیسکویت کراکر (بیسکویت بدون شکر) شروع کنید. همانطور که بهتر از قبل بتوانید غذا بخورید، میتوانید وعدههای پروتئینی سبک مانند گوشت سینه مرغ و یا ماهی را نیز مصرف کنید. از مصرف غذاهای چرب و روغنی و سوپهای خامه دار خودداری کنید به این دلیل که استفراغ شما را بدتر میسازند.
در خصوص سندرم استفراغ دورهای (استفراغ بیش از حد که به طور مداوم تکرار شود)، درمان خاصی وجود ندارد، اما روشهای درمانی جهت فرونشاندن علائم را میتوان بکار برد. جهت کنترل این بیماری ممکن است به داروهای ضد تهوع، آرام بخش و یا داروهای سرکوب کننده اسید نیاز شود. چنانچه وضعیت بیمار به گونهای باشد که خطر بالایی از بروز کم آبی بدن در او وجود داشته باشد، آنگاه ممکن است لازم شود که او را بستری نمایند. بعضی افراد مبتلا به سندرم استفراغ دورهای ممکن است با داروهای مخصوص درمان میگرن، حالشان بهتر شود.
در اکثر مواقع، استفراغ زیاد نشان دهنده وجود مشکلی جدی نمیباشد. اما چنانچه این وضعیت به مدت بیش از چند روز ادامه داشت و یا همراه با علائمی از کم آبی بدن و سایر علائمی مانند وجود خون در استفراغ، خشکی و سفتی گردن، آهسته شدن روند تفکر، دل درد، اسهال، تاری دید، تب یا غش باشد، آنگاه بسیار مهم است که به سرعت مراقبتهای پزشکی بر روی بیمار انجام شود.
چه چیزی موجب بروز استفراغ شدید میشود؟
عوارض پزشکی که معمولاً با این مشکل در ارتباط میباشند ممکن است موارد ذیل را شامل شوند:
• گاستروانتریت (التهاب معده و روده) • سرگیجه
• گاستروپارزی (فلج معده) • بیماری کیسه صفرا
• آپاندیسیت • تهوع ناشی از حرکت وسایط نقلیه
• هیدروسفالی (تجمع مایع در جمجمه) • زخمهای گوارشی
• تومور مغزی • سرطان
• بیماری کرون • مسمومیت غذایی
• سندرم روده تحریک پذیر • مننژیت
• آسیب مغزی ناشی از ضربه • انسداد روده
شدت استفراغ به شدید و وخیم بودن علت اصلی آن بستگی دارد. به عنوان مثال، مننژیت معمولاً با استفراغ شدید در اکثر افراد همراه است. گاهی اوقات، استفراغ شدید میتواند با مصرف داروهای خاصی نیز ایجاد شود.
در اکثر مواقع، دوره استفراغ بیش از یک یا دو روز نخواهد بود. اما بعضی افراد ممکن است دچار استفراغ شدید شوند که ممکن است ساعتها و گاهی حتی روزها به طول انجامد. چنین وضعیتی را سندرم استفراغ دورهای (CVS) میگویند. اغلب کودکان بین سنین 3 تا 7 سال دچار این عارضه میشوند. سندرم استفراغ دورهای به دنبال یک الگوی خاص بوده که به تشخیص آن از سایر اختلالات مشابه کمک میکند. مشکل معمولاً با تهوع و استفراغ شروع شده به طوریکه با گذشت زمان شدیدتر میشود و به دنبال آن مرحلهای وجود دارد که هیچ یک از چنین علائمی وجود نداشته و فرد مجدداً به حالت طبیعی بازمیگردد.
سندرم استفراغ دورهای هیچگونه علت مشخص و شناخته شدهای ندارد. اما پزشکان عواملی که ممکن است در این مشکل دخیل باشند را مورد شناسایی قرار دادهاند. این عوامل ممکن است، تهوع ناشی از حرکت وسایل نقلیه، استرس روانی، واکنشهای آلرژیک، قاعدگی، پرخوری، میگرن، و یا ابتلاء یکی از اعضاء خانواده به میگرن، جهش در DNA میتوکندری، اختلال عملکرد غیر ارادی و آنفولانزا را شامل شود.
استفراغ شدید و یا بیش از حد معمولاً با مصرف بیش از حد الکل در ارتباط است.
سلب مسئولیت: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبهی آموزشی داشته و نبایستی به منظور جایگزین توصیههای پزشک متخصص در نظر گرفته شود.