یکی از بناهایی که می توانید در سفر به کرج، مشاهده کنید، کاخ سلیمانیه می باشد. بنایی که با وجود متروکه بودن، از جاذبه های گردشگری کرج محسوب می شود. هرچند که از این بنا، اطللاعات دقیقی در دست نیست، اما می دانیم که قدمتش به زمان قاجار باز می گردد و محل اقامت سلیمان میرزا، پسر فتحعلی شاه بوده. با همگردی همراه باشید تا با یکی از جاهای دیدنی کرج آشنا شوید.
کاخ پسر پادشاه قاجار !!
از جمله جاهای دیدنی کرج، کاخ سلیمانیه می باشد که در منطقه مرکزی شهر قدیم کرج و بین بلوراهای شهید چمران و امامزاده حسن در محل کنونی دانشکده کشاورزی قرار دارد. این کاخ یکی از آثار ملی به ثبت رسیده می باشد. در دوران قاجار، بین سال های 1225 تا 1227 هجری قمری، به دستور یکی از پسران فتحعلی شاه، به نام سلیمان میرزا، کاخ سلیمانیه، به منظور اقامت تابستانی در سفر به کرج، در باغ بزرگی ساخته شد و بعدها او در این کاخ زندگی می کرد. کاخ سلیمانیه توسط صدر اصفهانی (محمد حسین خان نظام الدوله اصفهانی) بنا شده است. او پدر زن سلیمان میرزا بود. طبق شواهد می توان این طور گفت که بنای اولیه کاخ در سال 1225 ساخته و در سال 1227 دستور تکمیل آن داده شده. بنای اصلی بعدا به بنای اولیه اضافه شده است و در سال 1228 تکمیل شده است.
معماری کاخ !!
دو نقاشی از عبدالله خان نقاش باشی، بر روی دیوارهای تالار کاخ سلیمانیه و دو نقاشی از آقا محمد خان و فتحعلی شاه و اطرافیانش در این کاخ وجود دارد. این کاخ از آجر و خشت با تیرها و مهاربندهای چوبی ساخته شده و بدون تزئینات خاص می باشد. قسمت داخلی و تالار های کاخ سلیمانیه، دارای نقاشی ها و آیینه کاری ها و تزئیات گچی بوده و در قسمت بیرونی، نما دارای قاب آجری، جرزهای گچ و خاک و اندکی نقش و نگار می باشد و همین باعث شده که این بنا به یکی از زیباترین جاهای دیدنی کرج از لحاظ معماری تبدیل شود. از جمله نوآوری ها در آن زمان، ساخت این کاخ بر روی پیلوت می باشد. ساختمان این کاخ دارای دو طبقه است. طبقه همکف که به صورت پیلوت امروزی می باشد و طبقه روی آن نیز از طریق دو راه پله در ساختمان، قابل دسترسی است. این طبقه شامل تالار مرکزی بزرگ و اتاق هایی برای استراحت می باشد. برج 5 طبقه ای در قسمت شرقی کاخ وجود داشته که در حال حاضر، تنها مخروبه ای از طبقه همکف آن، باقی مانده است. این کاخ، متقارن است و با نسبت 5 به 1 کشیده شده است. تمام فضاها، پله ها، جرزها و نماها در این ساختمان نسبت به محور میانی متقارن می باشند. با توجه به این قضیه، با وجود کشیدگی و عمق کم فضا، فضای سبک، روشن و شفافی در کاخ وجود دارد. این کاخ، تمام مولفه های معماری دوران قاجار را دارد. این بنا در دوران خود زیباترین و ساده ترین ساختمان بوده است. از جمله خصوصیاتش، وجود نقاشی ها، آیینه کاری ها، ارسی ها، تالارها، سقف های شیروانی، تناسب نما و نقشه، طبقه ای بودن آن، قوس های نیم دایره نما، می باشد. ترکیب این خصوصیات، با باغ پیرامونی، مجموعه ای با هویت را ایجاد کرده است. از داخل این بنا با وجود پنجره های بزرگ و کم عرض، محوطه بیرونی را می توان به صورت وسیعی مشاهده کرد. این پنجره ها باعث می شود، در طول روز نورگیری خوبی وجود داشته باشد و فضای داخلی خانه، روشن باشد. این عوامل باعث برونگرایی این بنا شده است.
تاریخچه کاخ سلیمانیه !!
از این کاخ که از جاذبه های گردشگری کرج می باشد، اطلاعات زیادی در دسترس نیست. می توان گفت که یکی از علت های تخریب آن، متروکه ماندن آن بعد از فرار سلیمان میرزا بوده است. بعد از درگذشت فتحعلی شاه و پادشاهی محمدشاه، برخی از شاهزادگان از ترس کشته شدن و گیر افتادن، به خارج فرار کردند. سلیمان میرزا هم جزو این افراد بود. در حال حاضر این کاخ، متروکه می باشد و آن را رها کرده اند. در سال های پیش به دلیل مجاورت با مدرسه منسوب به دانشکده کشاورزی، مورد تخریب و آسیب قرار گرفت، اما بعدها کارهای حفاظتی مانند دیوار کشی و نصب پرده سراسری برای آن انجام شد. هر از چند گاهی برخی اقدامات بازسازی و مرمت در آن صورت می گیرد که مثمر ثمر نبوده اند. در ضلع جنوبی دانشکده، بقایایی از این کاخ قابل رویت است. از گیاهان باقی مانده این کاخ، می توان به چنارهای کهن سال در بخش شمالی، غربی و در مزرعه تحقیقاتی اشاره کرد. توصیه می کنیم که در سفر به کرج، دیدن این عمارت و باغش را از دست ندهید.
