خبرگزاری مهر، گروه سیاست – یونس کولیوند: یک کارشناس سیاست خارجی به بهانه دومین سالگرد بازگشت پیکر قربانی فاجعه منا و دیپلمات انقلابی «شهید دکتر غضنفر رکن‌آبادی» به میهن اسلامی، در یادداشتی که در اختیار خبرگزاری مهر قرار داده، به تبیین ضرورت تربیت دیپلمات‌های انقلابی و در تراز آرمانهای انقلاب اسلامی همچون شهید رکن‌آبادی پرداخته است.
متن این یادداشت به شرح زیر است؛
«اگر مدعی شویم که یکی از ارکان خروش مردم در طی چند دهه قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، سرخوردگی در حوزه سیاست خارجی بوده است، سخن گزافی نگفته‌ایم. آن چنان که شعار «استقلال›» در کنار «آزادی» تبدیل به مهمترین شعار جمهوری اسلامی شد. سرخوردگی ایرانیان در مواجهه با قدرت‌های منطقه ای و فرامنطقه ای از قاجاریه آغاز شد؛ آن چنان که دیپلمات‌های ما آموختند، در مقابل قدرت‌ها به جای تاکتیک و نرمش، بیشتر کرنش کنند تا کشور دچار تضرر بیشتر نشود!
با پیروزی انقلاب اسلامی ایران نسلی از انقلابیون در قامت دیپلمات‌هایی با هوش و با درایت توانستند با دیپلماسی حرفه‌ای و نه قجری، پیشرفت و استقلال و قدرت ملت را در سایه صلح و دوستی تضمین کنند، اما با وجود پیشرفت‌های بسیاری که در عرصه سیاست خارجی پس از انقلاب به دست آمد، همچنان خلأ ناشی از فقدان یک راهبرد بومی، ملی و اسلامی در حوزه دیپلماسی و ورابط خارجی احساس می‌شود.
پس از انقلاب اسلامی، از سوی کارگزاران دستگاه دیپلماسی کشورمان اقدامات و تلاش‌هایی برای بومی‌سازی، آلترناتیوسازی و جایگزینی یک مدل جدید به جای پیکره و مدل فرتوت و سنتی دستگاه سیاست خارجی که ریشه در دوران قبل از انقلاب داشت، صورت گرفت؛ به نحوی که در عرصه سیاست خارجی حجم اقدامات صورت گرفته بسیار قابل توجه است.
اما نکته ای که در اینجا وجود دارد و اتفاقا محل مداقه است، این مساله است که از یک طرف این حرکت ها و دستاوردها تاکنون در سطح افراد و اشخاص باقی مانده و به ندرت موجب شکل‌گیری یک برنامه راهبردی و جامع شده است؛ برنامه ای که بتواند ضمن نشان دادن راه، نشانه‌ها و محکمات را نیز معین کند.
از طرف دیگر، با کمبود و حتی در برخی موارد فقدان پژوهش و تحقیق در مورد اقدامات و دستاوردهای صورت گرفته در این زمینه، مواجه هستیم. این ضعف‌ها بیشتر ناشی از کم‌کاری‌های صورت گرفته در جامعه علمی و دانشگاهی کشور و عدم دغدغه‌مندی آنان در این زمینه است.
لذا با توجه به این واقعیت در حوزه دیپلماسی کشور، ضروری است نمونه‌هایی از چهره‌های تاثیرگذار و خلاق که در بستر انقلاب اسلامی و آرمانهای آن رشد کرده‌اند و در عرصه دیپلماسی هرجا قدم گذاشته‌اند طرح جدیدی درانداخته‌اند، شناسایی شده و ابعاد مختلف اندیشه‌ها و شخصیت و ناگفته‌های کاری آنها واکاوی و معرفی شود.
یکی از این چهره‌ها که شاید تا پیش از عروج وی، کمتر نامی از او در میان عموم به میان آمده باشد، شهید دکتر غضنفر رکن‌آبادی است؛ دیپلمات ارشد حوزه عربی و آفریقای وزارت امور خارجه و سفیر سابق کشورمان در لبنان که طولانی‌ترین دوران ماموریت برون‌مرزی خود را در دو کشور سوریه و لبنان آنهم در حساس‌ترین و خطرناک‌ترین سال‌های تحولات این دو کشور سپری کرد.
شهید رکن‌آبادی از رویش‌های دیپلماتیک انقلاب اسلامی و نظام برآمده از آن محسوب می‌شود که از یک سو، با بهره‌گیری از دانش آکادمیک علوم سیاسی و روابط بین‌الملل در بالاترین سطوح دانشگاهی و تسلط کامل به دو زبان کاربردی این حوزه – عربی و انگلیسی – و از سوی دیگر، با الهام‌گیری از آموزه‌های دینی و آرمانهای انقلاب اسلامی و نیز رفتار بسیجی، نقش ماندگاری در حوزه دیپلماسی منطقه‌ای جمهوری اسلامی در سال‌های اخیر ایفا کرد.
دانش، درایت و هوشمندی او از یک طرف و اخلاص و دغدغه‌مندی‌اش از طرف دیگر، باعث شد تا میان فضای متعارف دیپلماتیک با همه تعارفات معمول و غیرمعمولش و رفتار و تفکر انقلابی و بسیجی با همه هزینه‌هایش، هماهنگی ایجاد کند و خارج از کلیشه‌های غیرضروری، نمایی از یک «دیپلمات انقلابی» را ارائه دهد.
با بررسی منش و دیدگاه و سبک کاری این شهید در ایران، سوریه و بویژه لبنان – سال‌های 1389 تا 1392 - می‌توان مانیفست دیپلماتیک او را استخراج کرده و در دسترس عموم علاقمندان، بویژه دانش‌پژوهان عرصه روابط بین‌الملل و دیپلمات‌های نسل دوم و سوم انقلاب اسلامی قرار داد.
تجربه تربیت دیپلمات‌های انقلابی و متفاوتی همچون شهید رکن‌آبادی و البته تجربه تلخ‌تر از دست دادن چنین سرمایه‌ای، ایجاب می‌کند تا درباره آنچه گفته شد بیشتر کند و کاو و صحبت شود و نتیجه آن در اختیار علاقمندان این مسیر قرار گیرد؛ برای این هدف، نشست و برخواست با دوستان و همکاران نزدیک شهید در ایران و لبنان و گفت و شنود تخصصی با آنها، می‌تواند داده‌های ارزشمندی را خلق کند که در این مسیر قطعا راهگشا خواهد بود.»
