راهنمای کامل سفر به سوباتان ؛ ییلاقی بی نظیر در سفر به گیلان

سفر به سوباتان که ییلاق استان گیلان می باشد و با ییلاق های استان اردبیل 19 کیلومتر فاصله دارد در 20 کیلومتری غرب لیسار در نزدیکی تالش واقع شده است . این ییلاق از چهار جهت جغرافیایی یعنی شمال به رودخانه لیسار ، جنوب به ییلاق های آسبومار جوکندان ، غرب دریاچه نئور و شرق به جنگل های تالش راه دارد .به دلیل قرار گرفتن سوباتان  در ارتفاع 1900 تا 2500 متر از سطح دریا بسیار پاییز و زمستان های سردی دارد و برف بسیاری می بارد بنابراین تنها در فصول بهار و تابستان مورد استفاده است اما بازهم می توان برف را بر روی کوه ها دید . این روستا از جاهای دیدنی گیلان و جاهای دیدنی سوباتان بسیار تاریخی بوده و محل سکونت خانواده لیساری است . در ادامه با سفر به گیلان شما را راهنمایی خواهیم کرد...

خانه های چوبی هنوز نفس می کشند

جزو مهم ترین بخش سنتی این روستا از جاهای دیدنی گیلان و جاهای دیدنی سوباتان خانه های چوبی و قدیمی به سقف های شیروانی از تکه های چوب قهوه ای است که توجه همه را به خود جلب می کند و صد البته بعد از این خانه ها طبیعت و کوه های بی نظیرش همه را مبهوت خود می کند همچنین بوی آبادانی که در کل روستا پیچیده است .در سفر به گیلان و سفر به سوباتان خانه های چوبی جدیدی ساخته شدند اما باز هم خانه های قدیمی که از چوب های جنگلی لیسار ساخته شده اند و تنه اصلی آنها از چوب بلوط است و همینطور با وجود شکل سقفشان که گرما را درون خود نگه می دارند که بسیار گرم هستند مقاوم تر هستند . این روستا در کنار خانه هایش اتاقک های چوبی کوچکی به نام ( کوم ) دارد که مکان نگهداری گاو و گوسفندانشان بوده است .معماری این خانه ها در قدیم تماما با چوب بوده حتی پنجره هایشان که با دو پاره تخته چوبی درست می شدند یعنی تنه اصلی خانه ها با چوب بلوط که روی آنها چوب های نازک تری به نام ( پلک ) پوشانده می شده و سپس داخل دیوار ها با کاهگل پر می شده است که حکم عایق گرما و سرما را داشتند .

چگونه به سوباتان برویم ؟

در سفر به گیلان و جاهای دیدنی سوباتان جاده قدیمی برای رسیدن به این روستا وجود دارد که اگر همراه خود کودک زیر هفت سال دارید و یا حرفه ای نیستید توصیعه نمی شود هرچند که به دلیل جنگلی بودن این جاده زیبا در گیلان بوده و جاده جنگلی لیسار به سوباتان است . در هر دو حالت جاده قدیم و یا جدید باید ابتدا به رشت بیایید و بعد یا به جاده جنگلی رفته و یا به هشت پر رفته و ماشین های خود را پارک کنید بعد با نیسان های خود روستا به سمت جاده اق اولر رفته و در بازار محلی سوباتار پیاده شوید . و البته دو راه دیگر یکی سواره و دیگری پیاده برای این روستا وجود دارد که راه سواره آن از طریق اتوبوس تهران به آستارا و بعد از آن به هشت پر و ادامه مسیر و راه پیاده این روستا از اردبیل است که بعد از رفتن به اردبیل باید به خلخال بروید سپس به جاده نئور بروید که سفری پیاده است و برای کسانی که اهل پیاده روی هستند مناسب بوده که 10 ساعت راه دارد و می توان در بین راه استراحت های کوتاه داشت .

در سوباتان چه بخوریم ؟

دو راه برای خورد و خوراکتان در این سفر و یا سفر به سوباتان و سفر به گیلان وجود دارد که راه اول در صورت اجاره خانه در این روستا میزبان با غذاهای محلی از شما پذیرایی می کند و راه دیگر آبشاری وجود دارد که برای رفتن به این آبشار از بازار محلی می گذرید که دارای رستوران هایی با میز و صندلی چوبی است که غذاهای محلی سرو می کند .
سوجا دیله :سوجا دیله در سفر به گیلان و سفر به سوباتان نام غذایی محلی است که که دستور تهیه آن به این صورت است که گوشت گوسفند پرچرب را ریز ریز کرده و در روغن و کره سرخ می کنند سپس ماست را به آن افزوده و منتظر می شومند تا غذا جا بیفتد .
کباب بره :یکی از شاخصه های رستوران های این منطقه گوسفند است که دم در رستوران ها آویزان شده و باب میل مشتری از هرجای حیوان بریده سیخ می کنند و کباب می کنند . این غذا مهم ترین غذای این منطقه است .
پندیره ویسوج یا پنیر سرخ کرده :این غذا که مخصوص فصل بهار است با پنیر درست می شود . دستور تهیه آن بهه این صورت است که پنیر تازه را در آب می جوشانند تا کمی سفت شود به طوری که در زمان برش به اندازه یک سانتی متر خرد نشود سپس در روغن که محلی بوده سرخ می کنند و روی برنج گذاشته و نوش جان می کنند .
گوزلی بریان یا بره بریان :این غذا در سفر به سوباتان و سفر به گیلان که برای تهیه اش یک بره کوچک را تمیز می کنند و در آب کم می پزند و داخل شکمش را از مغز گردو به همراه ادویه و سبزیجات پر می کنند . بره بریان یکی از غذاهای رسمی برای میهمانی ها و جشن های سوباتان است .
قورتماچ: این غذا که به تازگی در رستوران ها سرو می شود دستور پختش به این صورت است که با چند قطعه سنگ که از چشمه می آورند آتشی به پا می کنند و صبر می کنند تا سرخ شود سپس شیر گوسفند را در کاسه مسی می ریزند و بعد سنگ های داغ را در کاسه می گذارند تا بجوشد و حالت ژله ای پیدا کند و به همراه نان محلی سرو می کنند . ابتدا این غذا را که از شیر تازه گوسفند درست می کنند مخصوص چوپانان بوده .
سیرجنینه: سیرجنینه که صبحانه روستا سوباتان است از آرد برنج به همراه شیر درست می شود که پس از مخلوط شدن چند تخم مرغ داخل آن می ریزند و با کمی شکر و زردچوبه مخلوط می کنند وقتی به صورت خمیر در آمد در داخل ماهیتابه با روغن سرخ می کنند .
جزلق: جزلق را به همراه نان و برنج میل می کنند و از دنبه گوسفند درست می کنند که ابتدا خرد کرده و سپس داغ کرده و جوشانده تا روغن آن جدا شود و تکه هایی از دنبه باقی بماند که ترد و لذیذ است .

دریاچه نئور در سوباتان

در سفر به سوباتان یا سفر به گیلان ، این دریاچه از جاهای دیدنی سوباتان و جاهای دیدنی گیلان  که بزرگترین دریاچه آب شیرین دائمی منطقه است نامش در زبان اوستایی به معنای دریاچه است و این دریاچه به قبل از اسلام برمی گردد دلیل این پیش بینی تاریخی معنای نام این دریاچه می باشد که مربوط به زبان اوستایی بوده . نئور که مرتفع ترین دریاچه یخچالی بازمانده از دوران باستان می باشد و 2500 متر از دریا ارتفاع دارد همینطور مساحتی معادل 420 هکتار دارد با عمق 3 الی 8 متر که در بخش غربی ییلاق سوباتان واقع شده است . در این دریاچه برای علاقه مندان به ماهیگیری بسیار مفرح می باشد و آنان می توانند ماهی قزل آلا صید کنند . آب دریاچه در  پنج ماه از سال به قطر 80 سانتی متر یخ می زند . برای رسیدن به دریاچه از جاهای دیدنی سوباتان  نئور از سوباتان حدود 20 کیلومتر باید پیاده روی کنید اما در صورت دلخواه با توجه به سختی راه می توانید از نیسان های محلی استفاده کنید .

آبشار ورزان

آب این رودخانه زیبا از جاهای دیدنی گیلان که از شاخه های اصلی رودخانه لیسار که از چشمه های ییلاق گیلان سرچشمه گرفته در روستای ورزان واقع شده در شمال غربی سوباتان است . این آبشار از ریزش صخره های عظیم ورزان به وجود آمده که 30 متر است . برخلاف خیلی از روستاها مسیر پیاده روی به این آبشار آسان بوده که در حین پیاده روی می توانید از دشت های اطراف گیلان نیز لدت ببرید .

پارک جنگلی آلچالق

در قسمت غرب در جاهای دیدنی گیلان و جاهای دیدنی سوباتان جنگل های لیسار که تپه های کم ارتفاع پوشیده از چمن وجود دارند تماما پر شده از بوته های کوتاه آلوچه است و بسیار برای مشتاقان به آلوچه ، رب های آلوچه و لواشک که محلی ها و گردشگران هستند می تواند لذت بخش باشد و همینطور بسیار زیبا است . کوتاهی بوته های آلوچه در جاهای دیدنی گیلان و جاهای دیدنی سوباتان به دلیل سرمای شدید هوا و بادهای تندی که می وزد است همین امر باعث شکل این درخت های آلوچه به بوته و درختچه است .در اواخر تابستان این مناطق کم کم سرد می شوند و باران نم نم می بارد اما به دلیل فصلی که هنوز پابرجا است بعد از طلوع آفتاب گرم باعث می شود مه و شبنمی به وجود می آید که باعث رویش قارچ های سفید خوراکی در محل آغل های قدیمی گیلان می شود البته در بین این قارچ ها ، قارچ های سمی نیز وجود دارند که برای چیدن هم باید به رنگ آن ها و هم بهتر است از محلی ها کمک گرفت . در این تپه ها در فصول رویش آلوچه ها هیچ وقت این زمین ها خالی نیستند و همیشه چند نفری که در دستشان سطل هست برای چیدن وجود دارند .

محله های اطراف سوباتان

روستا سوباتان در سفر به سوباتان و یا سفر به گیلان دارای محله های گوناگونی است که جاذبه های دیدنی هم دارد و می تواند بسیار سرگرم کننده باشد از این محله ها می توان به موارد زیر اشاره کرد :
قلعه بین یوردی : در این منطقه از جاهای دیدنی سوباتان اهالی قلعه لیسار که شغلشان دامداری است زندگی می کنند و جمعیتشان در حدود 70 خانوار می باشد .
میله بلاغی :در این مکان که بسیار سرسبز است جمعیتی در حدود 50 خانوار زندگی می کنند که به دلیل هوای مناسب در تابستان این جمعیت افزایش پیدا می کند . مردمی که در این منطقه زندگی می کنند برای قوم تخته ای لیسار و اهالی دوان هستند .
بازار :بازار که نام محله ای در سوباتان است و یا نام دیگرش شهرک ییلاقی می باشد مخصوص قوم خاصی از لیسار نیست و جمعیتی در حدود 300 خانوار دارد که می توان گفت اکثر اهالی سوباتان در این محله سکونت دارند .
کلفر :این محله قشلاق نشین که تنها 20 خانوار در آن زندگی می کنند و شغلشان دامداری است در دره پایین دست قلعه بین یوردی واقع شده است .
گزنه هونی :در این محله از جاهای دیدنی گیلان که در حال حاضر 50 خانوار زندگی می کنند در قدیم تعداد بیشتری سکونت داشتند و به شغل دامداری مشغول بودند . اهالی این محل از قوم شاندرمن هستند .
هونی یش :در این محل که شغلشان دامداری است و تعدادی خانوار به صورت دائمی زندگی می کنند از دامداران لیساری و اهالی لیسار محله اول و دوم حجت محله و سوست هستند .
ماهار – علی حیدر :در این محل که هره دشتی ها ، خصوصا طایفه آقا جانی ها زندگی می کنند در مسیر بزرگترین شاخه رودخانه لیسار واقع شده است که دارای آبشار زیبایی بوده اما این آبشار زیاد در بین مردم شناخته شده نیست و زیبایی اش آنطور که شایسته است نشان نمی دهد زیرا راه مناسبی بین سوباتان و ماهار وجود ندارد . این روستا که آخرین روستا سوباتان است که مرز بین ییلاق لیسار و خطبه سرا واقع شده در شمال غربی سوباتان قرار دارد .

قلعه سلسال مقابل قلعه خشک

قلعه خشک که نام دیگرش اقامتگاه بزرگان است درست در مقابل قلعه سلسال وجود دارد که تنها آثار تاریخی پایین سوباتان است و بسیار زیبا سرسیز بوده اما فاقد چشمه های جوشان است .قلعه سلسال که دارای چشمه های جوشان است و در معنا لغوی به نام خنک و خوشگوار است به خاطر اهمیت موضوع آب و آب انبار ها در ساخت قلعه ها همینطور لوله های سفالینی ( تنبوشه ) که در آب انبار ها رد می شده به این نام ، نام گذاری شده و در گیلان نام دیگرش لیسار نیز می باشد .

قوری دره ، گورستان هفت هزار ساله

در سفر به سوباتان و در روستای سوباتان به قبل از اسلام بر می گردد یعنی پنج الی هفت هزار سال پیش و دلیل این اثبات به خاطر وجود گورهای بسیار بزرگ سنگی واقع شده در قوری دره است .اما گورستانی دیگر نیز هم در شرق سوباتان وجود دارد که بازهم قدمت این روستا را به قبل از میلاد بر می گرداند این قبرستان ، قبرستان زیری در 3 کیلومتری شرق این منطقه است .

نانوایی های سیار و زنانه

همانند بقیه روستا ها در سراسر کشور تنور هایی برای نان پزی در کنار خانه های روستایی و یا چادر های دامداری این منطقه وجود دارد که زنان همه روزه در کنار این تنور ها نان های مختلف محلی پخته که دارای عطر و طعم بسیار خوبی هستند که برای مصارف شخصی خود بوده اما در صورت دلخواه می توانید خریداری کنید و به عنوان سوغاتی با خود ببرید .
سوجانون:سوجانون نام نانی است که در روستا به دلیل طرز پختش بسیار نان خاصی بوده که این شیوه نان پختن از شیوه زندگی عشایری الگو برداری شده است . تهیه این نان بدین صورت است که برای پختن این نان  پس از داغ شدن ساج ، چونه های خمیر را که قبلا آماده شده با وردنه روی تخته مخصوص خمیر گیری به شکل دایره در آورده و آن را روی ساج می گذارند .
کومبه:یکی دیگر از نان های لذیذ سوباتان که همزمان از دو طرف پخته می شود و خمیر را روی خاکستر داغ پهنن می کنند کومبه است یعنی ابتدا خمیر را چونه می زنند و پهن می کنند سپس روی خاکستر آتش گذاشته و رویش را هم با خاکستر داغ می گذارند سپس بعد از پخت با دستمال تمیز خاکستر هارا پاک می کنند  و به دلیل خشکی نان روی آن را روغن محلی می زنند و با شیر یا چای نوش جان می کنند .

گیاهان دارویی سوباتان :

در سفر به گیلان و یا سفر به سوباتان این روستا که پر از دشت و تپه است و تماما پوشیده از گیاهان زیبا ، چمن ها و گل ها هستند بسیار فضای خوبی برای قدم زدن بوده چنانکه به غیر از زیبایی عطر گیاهان شما را مبهوت خود می کنند . البته یک خاصیت مهم دیگر نیز دارند که خاصیت دارویی بوده از این گیاها می توان به موارد زیر اشاره کرد :
یارپوز یا پونه : این گیاه در جاهای دیدنی گیلان در سفر به گیلان  که مردم سوباتان همراه ماست ، ترشی ، سالاد و میوه های محلی می خورند در کنار جوی های آب آن منطقه می روید مخصوصأ در فصل های بهار و تابستان که مخصوص چیدن این گیاهان هستند زنان و دختران روستا را می بینید که مشغول چیدن می باشند .
بالدرقان یا گلپر :گیاهی که در روستاهای اطراف مخصوصا ( کلمر ) و ( گنج خانه ) می روید و بسیار در این منطقه مهم است گلپر نام دارد . این گیاه مشهور که سالانه بیش از 50 تن دانه برای کاشت یا فروش از این روستا به بازار های استان های همسایه برای برده می شود  برای روستا سوباتان منبع درآمد خوبی می باشد .
بومادران :این گیاه گیلان که نام دیگرش علف هزار برگ است برای درمان بواسیر و تب مفید بوده . بعضی از روستاییان از این دارو هم برای منبع درآمد استفاده می کنند و در زمین های رو به رو خانه هایشان می کارند هرچند که می توان گفت در اکثر تراس های خانه های سوباتان این گیاه کاشته شده است .
شقایق :این گل که در جاهای دیدنی سوباتان و جاهای دیدنی گیلان وجود دارد،  که خودرو است شیره اش خاصیت درمانی دارد و زمان رویشش در این روستا در اوایل خرداد ماه می باشد .
گزنه :این گیاه در روستا سوباتان به غیر از مصرف دارویی مصرف خوراکی نیز داشته به گونه ای که آن را خرد می کنند وو گزنه پلو درست می کنند که با ماهی شور و کره محلی خورده می شود گزنه پلو همانند سبزی پلو است . این گیاه که برگ هایش پوشیده از خار است هنگام تماس با پوست بلافاصله باعث سوزش و خارش می شود .