به گزارش ایسنا بر اساس خبر رسیده، سیداحمد برآبادی، مسئول حوزه پژوهش اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی، گفت: سُرمه‌سازی در بیشتر شهرستان‌ها و روستاهای خراسان جنوبی متداول بوده و هنوز هم در برخی مناطق به قوت خود باقی است.
او ادامه داد: در کل استان بر این باورند که سُرمه برای اغلب بیماری‌ها مانند ورم و التهاب چشم بسیار مفید است. در همین مورد ضرب‌المثل «ره به خید سرمه به چش» یعنی همان‌طور که کود برای زمین کشاورزی مفید است سُرمه هم برای تقویت چشمان مفید و موثر است، در کل استان رواج دارد.
برآبادی با بیان اینکه از سرمه در مراسم و آیین‌های ولادت و ازدواج استفاده می‌شده است، گفت: مواد لازم و ابزاری که برای این کار استفاده می‌شود در بیشتر نقاط یکی است و گاهی در بعضی مکان‌ها تفاوت‌های اندکی دارد.
مسئول حوزه پژوهش اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی همچنین بیان کرد: عمده‌ترین و اصلی‌ترین مواد به‌کاررفته برای این کار چربی گوسفند است که در زمان‌های قدیم برخی از افراد به جای چربی گوسفند از چربی آهو استفاده می‌کردند. همچنین از داروهای گیاهی و مغزیجات مانند بادام، هسته زردآلو و شفتالو (هلو) که بیشتر آنها خاصیت سردی دارند استفاده می‌کنند. با توجه به انجام مصاحبه با افراد مختلف قدمت سرمه به بیش از 100 سال می‌رسد.
مهارت و دانش عامه ساخت سرمه چشم در خراسان جنوبی در تاریخ 96/8/21 در فهرست میراث ناملموس کشور ثبت شد.
