آیا می‌دانستید که کمبود اسیدهای چرب ضروری (EFAS) می‌تواند ما را در معرض ابتلاء به عوارض مختلفی از جمله سرطان و آرتریت قرار دهد؟
کمبود اسید چرب ضروری که یکی از مهمترین نگرانی‌های چهان امروزی است، می‌تواند به عوامل چندی از جمله ایجاد تغییر در الگوهای سبک زندگی و ترس از اضافه وزن پیدا کردن نسبت داده شود. وارد نمودن حتی مقادیر کم از اسیدهای چرب ضروری مانند اسیدهای چرب امگا 6 و امگا 3، در رژیم غذایی خود می‌تواند به جلوگیری از بروز این عارضه کمک نماید. افراد زیادی وجود ندارند که از اهمیت وارد نمودن این اسیدهای چرب در رژیم روزانه اطلاع داشته باشند، و اینجاست که مشکل خود را نشان می‌دهد.
اسیدهای چرب ضروری
اسیدهای چرب ضروری مورد نیاز بدن انسان می‌باشند، اما نمی‌توانند درون بدن تولید شوند و از اینرو بایستی به طور اجباری در رژیم روزانه ما گنجانده شوند. همانطور که از نام آنها پیداست، وجودشان جهت انجام فرایندهای بیولوژیکی مختلف لازم است. در واقع، آنها افزایش دهنده‌های فوق‌العاده متابولیسم یا سوخت و ساز بوده و از اینرو بخش مهمی از رژیم غذایی ما را تشکیل می‌دهند. یکی از مهمترین اسیدهای چرب، اسید چرب امگا 3 است که فوائد سلامتی بخش متعددی را دارا می‌باشد. این اسید چرب به پایین آوردن فشار خون و تحریک گردش خون کمک می‌نماید اسید چرب امگا 6 که همچنین تحت عنوان اسید لینولئیک شناخته می‌شود، نقشی حیاتی در عملکرد مغز و تنظیم متابولیسم بدن ایفاء می‌کند. مواد غذایی سرشار از اسیدهای چرب ضروری، ماهی، تخم کتان، روغن سویا، روغن کانولا، تخمه آفتابگردان، سبزیجات برگدار و غیره را شامل می‌شود.
کمبود اسید چرب ضروری
علل: امروزه مهمترین علت بروز عارضه کمبود اسید چرب ضروری در افراد، افزایش بدافزایی در طول تصفیه روغنهای اشباع نشده پلی است. این کمبود همچنین می‌تواند به تغییر در عادات رژیمی افراد نسبت داده شود. روشهای آشپزی مدرن امروزی به طور کامل تمام منابع حیاتی اسیدهای چرب ضروری را از آشپزخانه ما زدوده است. علاوه بر این مشکل، روغنها و چربیهای اشباع نشده در شکل چربیهای ترانس و روغنهای هیدروژنه بخش مهمی از رژیم غذایی ما را تشکیل داده‌اند، به بیان دیگر افزایش گرایش وابستگی به غذاهای فست فود بر این مشکل می‌افزاید.
علائم: کمبود هر جزء ضروری از بدن، خود را در قالب برخی تغییرات بارز در ظاهر و یا عملکرد بدن نشان می‌دهد. در ذیل به برخی از این علائم اشاره کرده‌ایم:
• دل درد در دوران قاعدگی
• هوس به خوردن غذاهای چرب
• خشکی و شکنندگی مو
• خشکی و چربی پوست
• خشکی دهان، گلو و چشم
• شکنندگی و کدر شدن ناخن‌ها
• تشنگی بیش از حد
• وجود بیش از حد موم در گوش
• احساس خستگی و ماندگی
• تشکیل شوره سر
• فشار خون بالا
• عدم توانایی در تمرکز
• اجابت مزاج نامنظم
• احساس درد پیش از قاعدگی در سینه
• ترک پوست و پوسته پوسته شدن نوک انگشتان
• از دست دادن درخشندگی و کدر شدن پوست
• خشک و پوسته پوسته شدن پوست پا
• رشد آهسته ناخنهای انگشت
• برآمدگی‌های کوچک در بازوها
• درد و سفتی مفاصل
• کال یا کبره‌های ضخیم
با گذشت زمان، این مشکلات تا حد زیادی پیچیده‌تر می‌شوند. اگرچه نادر است اما احتمال زیادی وجود دارد که فرد دچار حمله قلبی نیز گردد. پزشکانی که از تغذیه اطلاعات کافی ندارند، در تشخیص این عارضه با مشکل مواجه شده و به نوبه خود در درمان آن تأخیر ایجاد شده و موجب می‌شود بیمار در معرض چندین بیماری جدی و طولانی مدت مانند مشکلات قلبی، سرطان و آرتریت قرار گیرد. از آنجا که علائم آن بسیار کلی و مبهم می‌باشند، احتمال زیادی وجود دارد که این کمبود به اشتباه تشخیص داده شود.
مکملهای اسید چرب ضروری مختلفی مانند تخمه آفتابگردان، گردو، سبزیجات برگدار، ماهی و غیره در درمان این عارضه مؤثر می‌باشند. تحقیقات صورت گرفته نشان می‌دهند که امولسیون‌های روغن سویا و زیتون نیز به درمان آن کمک می‌کنند. هرچند در وحله نخست بهترین اقدام، پیشگیری از بروز این کمبود است که می‌تواند با وارد نمودن مقدار کافی از اسیدهای چرب ضروری در رژیم غذایی روزانه انجام شود.
