سرویس بین الملل فردا: صنعا، پایتخت یمن، هفته بسیار حساسی را پشت سر میگذارد. به طوری که شنبه عمده ناظران پیشبینی میکردند دولت انقلابی یمن سقوط کند؛ اما یکشنبه ورق برگشت و امنیت به طور نسبی در سرتاسر پایتخت برقرار شد. به راستی ماجرای تحولات اخیر صنعا چه بود؟
به گزارش سرویس بین الملل فردا، همه چیز به روزهای پایانی هفته قبل برمیگردد. نیروهای امنیتی وابسته به جنبش انصار الله با رصد دقیق ارتباطات حزب المؤتمر (به ریاست علی عبدالله صالح)، متوجه شدند این حزب روابط خود با امارات را به میزان بیسابقهای گسترش دادهاند. احمد فرزند علی عبدالله صالح که سالهاست در دبی زندگی میکند، ظاهرا با مقامات ابوظبی در این مورد به توافق رسیده بود تا شهر صنعا به سرعت توسط گارد ریاست جمهوری (تحت فرماندهی برادرزاده علی عبدالله صالح) و قبائل همپیمان وی تصرف شود. در مقابل قدرت به حزب مؤتمر و خانواده صالح بازگشته و محاصره نیز لغو شود.
این گزارش در دو بخش تنظیم میشود. بخش اول آن به درگیریها تا پیش از سخنان تند علی عبدالله صالح و اعلام جنگ علیه انصار الله اختصاص دارد که کمتر در فضای رسانهای داخلی بیان شده است. بخش دوم به تحولات این هفته اختصاص دارد که به صورت جامع و البته با پرهیز از تطویل تشریح میشود.
پنجشنبه؛ شروع درگیری
روز پنجشنبه نیروهای انصار الله به مسجد «صالح» در میدان سبعین حمله کردند. این مسجد در سال 2008 به دستور علی عبدالله صالح، رئیس جمهور وقت در میدان سبعین بنا و از آن زمان به صورت سنتی به اصلیترین پایگاه حامیان صالح و حزب مؤتمر تبدیل شده است. این مسجد بسیار بزرگ جمعا 222500 مترمربع (بیش از دویست و بیست هزار متر مربع) مساحت دارد و در آن، علاوه بر شبستان اقامه نماز جماعت، دانشکده آموزش قرآن و حوزه علمیه نیز وجود دارد. همین مساحت بزرگ و فضای نیمهحوزوی نیمهدانشگاهی ظرفیت مناسبی برای انبار تسلیحاتی و... ایجاد کرده است. اگر پارکینگ مسجد را به مساحت آن اضافه کنیم، مساحت مسجد به حدود 225هزار متر مربع میرسد.
حمله روز پنجشنبه انصار الله به مسجد صالح، به سرعت بخشی از پایتخت را ناآرام کرد. درگیریهای پراکنده به میدان سبعین، محله السیسی و منطقه حده کشیده و نزدیک به 20 نفر از طرفین کشته و زخمی شدند. تداوم درگیری باعث شد پنجشنبه عصر فرماندهی سازمان امنیتی پایتخت – که به انصار الله نزدیک است – فرمان حمله به خانه عمار محمد عبدالله صالح، برادرزاده علی عبدالله صالح را صادر کند. عمار محمد، در دوره زعامت عمویش ریاست سازمان امنیت یمن را بر عهده داشت. در این حمله یکی از نگهبانان خانه وی کشته و یک نفر دیگر زخمی شد. از سوی دیگر مدافعین خانه وی با موشکهای بازوکا و تیربار سنگین فوزیکا به مناطق اطراف و حتی مغازههای شهروندان، از خانه وی دفاع کردند. حفاظت از اموال عمومی و مغازه شهروندان باعث شد نیروهای امنیتی عملیات خود را موقتا تعطیل کنند.
از سوی دیگر پنجشنبه عصر به دعوت جنبش انصار الله، هزاران نفر در میدان سعبین به مناسبت میلاد نبی مکرم اسلام حضور یافته بودند. این تجمع در کنار مسجد صالح برگزار میشد و حضور دهها هزار نفر، حامل پیام روشنی برای صالح و امارات بود. در حاشیه این تجمع، دهها نفر با اسلحه سبک و متوسط به سمت خانه طارق محمد عبدالله صالح، برادرزاده علی عبدالله صالح و برادر عمار محمد عبدالله صالح رفتند. طارق محمد، فرمانده گارد ریاست جمهوری یمن بوده و در میان مقامات نظامی یمن، عالیترین مقام نظامی نزدیک به صالح محسوب میشود.
حمله این افراد به خانه طارق محمد با واکنش خونین و بسیار شدید گارد ریاست جمهوری مواجه شد، به طوری که آنها در بیانیهای هشدار دادند در صورت تداوم تجمع، میدان سبعین را به آتش میبندند! حزب المؤتمر نیز در بیانهای اعلام کرد سه نفر از نگهبانان و محافظین طارق محمد در حمله مسلحین منتسب به انصار الله کشته شدند.
بیانیه حزب المؤتمر بسیار تند بود. آنها در بیانیه خود، رخدادهای پنجشنبه را صراحتا «کودتا علیه ائتلاف» خواندند: «صنعا، پایتخت یمن شاهد اقدامات ضدامنیتی خطرناکی بود که نگرانی جدی شهروندان را برانگیخته است. صدها مسلح وابسته به انصار الله با انواع تسلیحات سبک و متوسط به مسجد صالح و خانه مقامات نظامی و امنیتی منتسب به المؤتمر حمله کردند. آنها در حمله به مسجد صالح علنا از آرپیجی و نارنجک و... استفاده کردند به طوری که نماز ظهر در مسجد اقامه نشد!»
در بخش پایانی این بیانیه تند صراحتا انصار الله تهدید شده بود: «در صورتی که بخش افراطی انصار الله به کودتا علیه ائتلاف اصرار کند، مسئولیت هر خونی که ریخته میشود بر عهده رهبری انصار الله است و ما حق دفاع از خود و فراتر از آن دفاع از پایتخت در برابر تعدی را محفوظ میدانیم.»
از سوی دیگر وزارت کشور دولت انقلابی یمن، در بیانیهای رسمی با انتقاد از اقدامات طارق صالح نوشت: «در پادگانهای گارد ریاست جمهوری، شبه نظامیان متمردی را آموزش میدهند که عضو رسمی ارتش و هیچ نهاد امنیتی نیستند. این شبه نظامیان، مسجد صالح را به پادگان تبدیل کرده و در شهر با اقدامات تخریبی، دردسرهای زیادی برای شهروندان و نهادهای امنیتی ایجاد میکردند. آنها قصد داشتند به مراسم جشن میلاد پیامبر در میدان سبعین نیز حمله کنند و به همین علت با آنان برخورد شد.»
جمعه؛ سرایت تنش و تشدید رایزنی
روز جمعه انصار الله تلاش کرد از شدت التهابات بکاهد. آنها از طریق مجلس الاعلی که برآمده از ائتلاف انصار الله با حزب مؤتمر (حزب خانوادگی علی عبدالله صالح) بود تلاش کردند تا اختلافات را مدیریت و تنش را مهار کنند؛ اما طارق محمد عبدالله صالح هر گونه مصالحه تا پیش از خروج مأمورین حکومتی از مسجد صالح و بازگرداندن اموال و تسلیحات انبار شده در آن را منتفی دانست.
طارق محمد در این راستا به تکتیراندازهای خود فرمان داد تا در ساختمانهای مسکونی منطقه حده پایتخت مستقر و ماشینهای حامل نیروهای انصار الله را هدف قرار دهند. نیروهای سازمانی انصار الله معمولا از خودروهایی به رنگ سبز استفاده و تصاویر رهبران خود را در جلوی ماشین (روی درب صندوق جلو یا کاپوت) نصب میکنند و همین موضوع شناسایی آنان را برای تکتیراندازها راحت میکند.
روز جمعه خودروی حمزه یحیی المختار، فرزند عبدالرحمن المختار عضو برجسته انصار الله و وزیر دادگستری دولت انقلابی در منطقه الحده زیر رگبار مسلسل قرار گرفت. در این حمله تمام سرنشینان خودرو و حتی یکی از اهالی استان حجه کشته شدند. محمد النجار، یک شهروند معمولی دیگر بود که به علت نصب عکس رهبر انصار الله بر روی ماشین خود، هدف تکتیراندازها قرار گرفت و مجروح شد.
ساعاتی بعد، «علی خریم لقیا» از فرماندهان میدانی انصار الله در حال عبور از خیابان در منطقهای دیگر توسط عوامل ناشناس ترور شد. رسانههای نزدیک به طارق محمد، ترور وی را «انتقام انقلابی» بابت حمله به مسجد صالح عنوان کردند. این رسانهها مدعی شدند مقتول یکی از فرماندهان نیروهای مهاجم به مسجد صالح بوده است.
جمعهشب شبه نظامیان سازماندهی شده توسط عمار محمد عبدالله صالح در منطقه الحده، محله السیاسی و خیابان الجزائر به پاسگاههای پلیس و پستهای نگهبانی نهادهای انتظامی و امنیتی حمله کرده و عملا این مناطق را به طور کامل از کنترل دولت خارج کردند تا همه در انتظار شنبه پرماجرایی در صنعا باشند.
شنبه تاریخی پایتخت یمن
روز شنبه برای یمن یک روز تاریخی بود. عبدالملک حوثی رهبر انصار الله و علی عبدالله صالح رهبر حزب مؤتمر به فاصله چند ساعت به صورت رسمی و بیواسطه با هواداران خود گفت و گو کردند. نهتنها اضلاع یمنی بلکه ائتلاف عربستان سعودی نیز صریحا در این مورد موضع جانبدارانه را برگزید.
صبح شنبه با اظهارات تند و صریح علی عبدالله صالح آغاز شد. به علت اهمیت پشت پرده سیاسی این ماجرا، آن را در قسمت دوم این گزارش تشریح خواهیم کرد.
ادامه دارد