پزشکان و پرستاران در انتظار چندین‌ماه کارانه معوق

3‌ماه به آخر سال بیشتر باقی نمانده، اما همچنان کارانه خرداد‌ماه را پرداخت نکرده اند ، 14‌ماه است که با وجود قول مساعد و وعده‌های مسئولان همچنان معوقات ادامه دارد.

به گزارش به نقل از پایگاه اطلاع رسانی سازمان نظام پرستاری ، این جملات بخشی از دغدغه‌های پرستاران و پزشکان بیمارستان‌های دولتی است که از تهران تا سایر شهرهای کشور چندین‌ماه است با مشکل عدم‌پرداخت کارانه وزارت بهداشت روبه‌رو هستند و حتی دیگر چشم امیدی هم به وعده و وعید مسئولان ندارند، زیرا بعد از قول‌های مساعد داده شده بارها با درهای بسته روبه‌رو شده‌اند. براساس آمارها و بررسی‌های صورت گرفته از سوی همشهری، هم‌اکنون بیمارستان‌ها و مراکز درمانی مختلف چندین‌ماه حتی تا 14‌ماه تأخیر در پرداخت کارانه پرستاران و پزشکان دارند و کارشناسان اعلام می‌کنند به‌دلیل عدم‌پرداخت سهم قانونی طرح تحول سلامت و تحقق نیافتن بودجه‌های وزارت بهداشت و سازمان‌های بیمه گر این مشکلات به‌وجود آمده است. نکته قابل تامل به گفته همایون هاشمی، عضو کمیسیون بهداشت مجلس این است که وزارت بهداشت نزدیک به 7هزار میلیارد تومان به پزشکان، پرستاران و کارکنان خود بدهی دارد و این در حالی است که در گذشته مدت زمان این بدهی حداکثر به 2یا 3ماه می‌رسید و کارکنان به این مدت زمان پرداختی عادت کرده بودند اما تأخیر فعلی سبب شده تا کادر درمانی و پرستاران با بلاتکلیفی در دریافتی هایشان مواجه شوند.

اجرای ناعادلانه طرح کارانه قاصدک

پرستار یکی از بیمارستان‌های تهران با اشاره به تعویق کارانه‌های 8‌ماه خود می‌گوید: در هیچ جای دنیا شرح وظایف پرستاران اینقدر وسیع نیست. در ایران پرستاران مجبورند ساعت‌های متوالی کار کنند و در قبال آن نه‌تنها افزایش حقوقی شامل حالشان نمی‌شود بلکه کارانه که حقشان است را هم در زمان مورد نیاز دریافت نمی‌کنند. وی با اشاره به اجرای ناعادلانه طرح کارانه (قاصدک) با تأکید بر اینکه این طرح به هیچ‌ عنوان مورد قبول جامعه پرستاری نیست، افزود: اساس و پایه طرح قاصدک را قبول نداریم. از نظر ما فردی که سامانه طرح قاصدک را طراحی کرده یک روز هم در بیمارستان شیفت نبوده و با این اقدام تنها شکاف طبقاتی را طراحی کرده است. طرح قاصدک طرح ارزیابی عملکرد پرستاران است و براساس آن پرداخت حقوق و مزایا به آنان، به اجرا درآمده که این طرح همواره با اعتراض پرستاران همراه بوده است.

مشکلات به قوت خود باقی است

یکی از پرستاران در مرکز پایتخت هم با ناعادلانه خواندن ساعات کاری پرستاران عنوان کرد: اجبار پرستاران به انجام اضافه‌کاری‌های زیاد و بیش از توان آنها منصفانه نیست و باید اصلاح شود. به این موارد تأخیر در پرداخت کارانه‌ها را هم اضافه کنید. ما بارها خواستار پیگیری و انعکاس مطالبات معوقه بوده‌ایم اما همچنان مشکلات به قوت خود باقی است. متأسفانه اجرای طرح تحول نظام سلامت فارغ از امکانات و تسهیلاتی که برای آحاد مردم در پی داشته است، به‌دلیل عدم‌پایبندی سازمان‌های بیمه گر به پرداخت منظم و به موقع مطالبات و نقض تعهدات فی مابین آنها مبنی بر پرداخت به موقع حق الزحمه و کارانه کادر درمانی که اکنون موجب تأخیر 8تا 10ماهه شده سبب مشکلات عدیده معیشتی و مالی برای پزشکان و پرستاران تمام وقت در بیمارستان‌های دولتی شده که تنها راه امرار معاش‌شان از همین پرداخت‌هاست.

حتی حق اعتراض هم نداریم

یکی از پزشکان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان هم در این‌باره می‌گوید: به ما گفته شده که به‌دلیل بدهی سازمان‌های بیمه‌گر به بیمارستان‌ها، این مراکز در پرداخت کارانه کارکنان بیمارستانی دچار مشکل شده‌اند. هم‌اکنون بیش از یک سال است که کارانه‌مان به تعویق افتاده و این در حالی است که نه‌تنها بار کاری کم نشده است بلکه به‌دلیل اجرای طرح تحول سلامت با چند برابر کار مواجه هستیم؛ حتی حق اعتراض هم نداریم و با ما برخورد می‌شود. درحالی‌که اعتراض برای مطالبات معوق از حقوق طبیعی هر فرد محسوب می‌شود. البته ما برای بیماران کم نمی‌گذاریم اما واقعیت این است که قطعا تعویق کارانه کارکنان بیمارستانی پیامدهای خوبی نخواهد داشت و امیدواریم با نزدیک شدن به پایان سال و دغدغه‌های معیشتی قشری چون ما، مسئولان مربوطه به اهمیت این موضوع توجه بیشتری نشان دهند.

با معترضان برخورد می‌شود

مریم.غ، پزشک یکی از بیمارستان‌های همدان هم بااشاره به تأخیر 10‌ماهه در دریافت کارانه 800هزارتومانی خود در این‌باره می‌گوید: تا به امروز کارانه خرداد‌ماه پرداخت شده است. مشکل عدم‌پرداخت تنها مختص شهرستان‌هایی چون ما نیست؛ این مشکل در تمام بیمارستان‌های دولتی کشور و حتی تهران هم کم و زیاد وجود دارد؛ ضمن اینکه بارها طوماری مبنی بر اعتراض پرستاران به شیوه پرداخت کارانه (قاصدک) و اضافه کار مطرح شده است اما هیچ‌کس پاسخگو نیست و حتی در مواردی هم شاهد برخوردهایی از سوی مسئولان بیمارستان با معترضان بوده‌ایم.

روال زندگی مان دچار مشکل است

پرستار یکی از بیمارستان‌های مشهد هم می‌گوید: این شیوه پرداخت کارانه‌ها نه‌تنها عادلانه نیست بلکه سبب کاهش راندمان کاری هم می‌شود. در این پرداختی‌ها گاهی پرداخت کارانه‌ها از 6‌ماه تا یک سال تأخیر دارد و این روال زندگی ما را دچار مشکل کرده است؛ ضمن اینکه با توجه به کمبود شدید نیروی کار و باراضافی ناشی از طرح تحول سلامت حداقل انتظار این است که شرایط مالی به‌گونه‌ای باشد که بتوانیم آنچه حقمان است را در زمان مناسب خود بگیریم. پزشک یکی از بیمارستان‌های شیراز هم می‌گوید: به روز‌رساندن پرداخت کارانه‌ها از دغدغه‌هایمان است و این در حالی است که هیچ‌کس پاسخگوی ما نیست. در واقع به‌دلیل اجرای طرح تحول سلامت همچنین عدم‌اجرای تعهدات وزارت مطبوع و بیمه‌ها درخصوص پرداخت منظم و به موقع کارانه‌ها و مطالبات خود که در اینجا حتی به 8‌ماه تأخیر هم رسیده است دچار مشکل شده‌ایم؛ به‌خصوص پزشکان تمام وقت که تنها منبع درآمدشان از همین محل است دچار مشکلات عدیده معیشتی و مالی شده‌اند. به هر حال امیدی به بهبود شرایط برای برون رفت از این تنگنا به چشم نمی‌خورد و امکان ادامه چنین وضعیتی با توجه به مشکلات پیش رو می‌تواند در ارائه خدمات‌رسانی مشکلاتی را ایجاد کند.

بدهی 5365میلیارد تومانی سازمان تأمین اجتماعی به وزارت بهداشت

این صحبت‌ها در حالی است که سخنگوی وزارت بهداشت نیز در آخرین گفت‌وگوی خود با همشهری مطالبات وزارت بهداشت از سازمان تأمین اجتماعی را دلیل مشکلات به‌وجود آمده خواند و افزود: سازمان تأمین اجتماعی 5365میلیارد تومان به وزارت بهداشت بدهکار است و به‌دلیل عدم‌پرداخت مطالبات مراکز درمانی، پرداخت بدهی‌های این مراکز به شرکت‌های پخش دارو و تجهیزات پزشکی و نیز به کارکنان و پزشکان با مشکل روبه‌رو شده و ضروری است، سازمان‌های بیمه‌گر برای پرداخت بدهی‌های خود اقدام عاجل کنند تا بتوانیم مطالبات این گروه‌ها و افراد را پرداخت کنیم.

دولت باید به تعهدات خود عمل ‌کند

احمد همتی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با انتقاد از تأخیر چندماهه در پرداخت کارانه پرستاران هم گفت: حقوق پرستاران و پزشکان پرداخت شده اما کارانه آنها پس از گذشت ماه‌ها هنوز پرداخت نشده و بیمارستان‌ها قادر به پرداخت معوقات نیستند. البته اگر بیمه‌ها به‌موقع بتوانند بدهی خود را پرداخت کنند معوقات پزشکان و پرستاران پرداخت می‌شود اما پرداخت بدهی در زمان مناسب انجام نمی‌شود. در حقیقت پرستاران و پزشکان از بیمارستان‌ها، بیمارستان‌ها از بیمه‌ها و بیمه‌ها از دولت طلب دارند و به‌دلیل اینکه دولت به تعهدات خود عمل نکرده است، وزارت بهداشت نمی‌تواند معوقات را با استفاده از این بودجه پرداخت کند. بیمه‌ها باید بدهی بیمارستان‌ها را پرداخت کنند تا بیمارستان‌ها بتوانند نسبت به پرداخت معوقات و رفع سایر مشکلات اقدام کنند. این چرخه معیوب در نهایت به مردم آسیب می‌زند که زیبنده کشور ما نیست. همچنین مقرر شده در بودجه سال 97برای پایدار شدن منابع این طرح، تصمیماتی اتخاذ شود تا این منابع قانونی شوند.

واقعیت این است که طرح تحول سلامت در پرداخت بدهی‌هایش موفق نبود. وی با مثبت ارزیابی کردن طرح تحول سلامت در خدمات‌رسانی به مردم، افزود: این طرح در پرداخت بدهی‌های خود موفق نبود و برای حل این مشکل، در مجلس تصمیم گرفته شد تا منابع پایدار برای طرح تحول نظام سلامت پیش‌بینی شود. وی از پرداخت نشدن سهم طرح تحول سلامت از هدفمندی یارانه‌ها و ارزش افزوده گفت: آنچه در قانون مصوب شده و جزو منابع مالی این طرح است از جمله 10درصد حاصل از هدفمندی یارانه‌ها و یک‌درصد ارزش افزوده از سوی دولت و سازمان برنامه و بودجه به وزارت بهداشت پرداخت نمی‌شود. سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس تأکید کرد: این عدم‌پرداخت، باعث شده است که برای وزارت بهداشت انباشت بدهی ایجاد شود به‌طوری که هم‌اکنون در بخش پزشکان و پیراپزشکان شاهد معوقات حدود یکساله هستیم که این موضوع قطعا تأثیرات منفی خود را در سیستم سلامت کشور ایجاد می‌کند.

هشدار می‌دهیم بحران ورشکستگی در راه است

همایون هاشمی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با هشدار نسبت به خطر ورشکستگی مراکز پخش دارو و تجهیزات پزشکی در ادامه گفت: بیمارستان‌ها 7هزار میلیارد تومان به مراکز پخش دارو بدهکار هستند. ضمن اینکه افزایش مطالبات مراکز درمانی از بیمه‌ها ازجمله تأمین اجتماعی و بیمه سلامت موجب نگرانی فزاینده‌ای شده و بسیاری از مراکز پخش دارو و تجهیزات پزشکی هم‌اکنون دچار ورشکستگی شده‌اند. هم‌اکنون بالغ بر 7هزار میلیارد تومان مطالبات و یا به شکلی بدهی بیمارستان‌ها و مراکزدرمانی به بخش‌ها و مراکز دارویی و تجهیزات پزشکی است.

برای حل مشکل بدهی بیمه‌ها به مراکز درمانی و مطالبات مراکز پخش دارو وتجهیزات پزشکی از بیمارستان‌ها دولت باید برای پایداری منابع اجرای طرح تحول راهکار اساسی درنظر بگیرد؛ یعنی سرانه منطقی تعریف کرده و از سویی اجرای گایدلاین‌ها را تکمیل کند، زیرا گایدلاین به‌عنوان یک چراغ راهنما هزینه‌های حوزه بهداشت و درمان را کاهش می‌دهد. وی با تأکید بر اینکه گایدلاین‌ها بسیاری از همپوشانی‌های هزینه‌ای دربخش بیمه و پرداخت‌های مستقیم را کاهش می‌دهد، گفت: برای کاهش بدهی بیمه‌ها به مراکز درمانی می‌توان اقدامات بسیاری را انجام داد، البته از ماه‌ها قبل هشدارهای لازم نسبت به افزایش بدهی‌ها و مطالبات مراکز درمانی از بیمه‌ها داده شد؛ اما اتفاق قابل‌قبولی در این خصوص صورت نگرفته است، البته رئیس سازمان برنامه و بودجه باید برای تعیین تکلیف سریع‌تر این موضوع تدابیر لازم را اتخاذکند، زیرا بسیاری از مراکز پخش محصولات بهداشتی و درمانی شرایط نامناسبی داشته و رو به تعطیلی هستند.

مجلس تنها می‌تواند این مشکل را آسیب‌شناسی کند و دولت باید راهکار عملی را برای رفع این مشکلات پیشنهاد دهد، بنابراین دولت باید به جد مشکلات بیمه‌ها و بدهی‌ها را تعیین تکلیف کرده و منابع لازم را دراختیار وزارت بهداشت برای پرداخت بدهی‌ها به مراکز پخش دارو و تجهیزات پزشکی قرار دهد. وی ابراز داشت: هنر طرح تحول سلامت این است که دسترسی مردم به خدمات سلامت را راحت‌تر و سریع‌تر کرده است و با دسترسی راحت‌تر مردم، هزینه‌های حوزه سلامت ایجاد شد، تا قبل از این، اگر بیماری مردم به مرحله حاد نمی‌رسید به پزشک مراجعه نمی‌کردند ولی الان در همان مرحله ابتدایی بیماری، با هزینه درمان کمتری، بیمار معالجه می‌شود. پیش از این به‌دلیل هزینه‌های سنگین درمان، کسی به پزشک مراجعه نمی‌کرد. برای ما مهم این است که در اقصی نقاط کشور مردم از حوزه سلامت راضی هستند که این رضایتمندی قبلا به‌دلیل مشکلات موجود در بخش سلامت وجود نداشت؛ هر چند هم‌اکنون نیز مشکلاتی وجود دارد اما به‌دنبال رفع آن هستیم.

بودجه 97 می‌تواند مشکلات را حل کند

بهروز بنیادی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس هم با انتقاد از تأخیر 12ماهه در پرداخت کارانه پزشکان و پرستاران و بدهی چندهزار میلیارد تومانی وزارت بهداشت گفت: عدم‌تخصیص کامل بودجه یکی از مهم‌ترین معضلات سد راه طرح تحول سلامت است، متأسفانه سهم قانونی طرح تحول سلامت از 10درصد هدفمندی یارانه و یک درصد ارزش افزوده پرداخت نشد بنابراین این انباشت بدهی منجر به تأخیر در پرداخت کارانه پزشکان و پرستاران شد. دولت باید هر چه سریع‌تر راهکاری برای پرداخت مطالبات پزشکان و پرستاران اتخاذ کند؛ ضمن اینکه سوءمدیریت نیز ازجمله مشکلاتی است که ما در حوزه بهداشت و درمان با آن روبه‌رو هستیم که تنها راه برون‌رفت از این مشکل تزریق منابع مالی به‌صورت نقدی است چرا که ارائه اوراق هم نتوانسته جوابگوی مشکلات باشد. بی‌شک با تزریق بودجه مناسب از سوی دولت در بودجه سال‌97 این مشکلات با همکاری دولت رفع می‌شود.

بیمه‌ها با وزارت بهداشت همکاری نمی‌کنند

رئیس مرکز بودجه و پایش عملکرد وزارت بهداشت 20 آبان در نشست خبری با بیان اینکه بیمه‌ها با وزارت بهداشت همکاری نمی‌کنند، گفت: اگرچه در هیچ دوره‌ای بدهی‌ها صفر نبوده و ما همواره در یک شرایط بدهی قرار داشته‌ایم، اما هم‌اکنون شرکت‌های بیمه‌ای با ما همکاری نمی‌کنند. دکتر مسعود ابوالحلاج، درخصوص بدهی 18 هزار میلیارد تومانی وزارت بهداشت گفت: وزارت بهداشت حدود 18‌هزار میلیارد تومان بدهی دارد اما نکته مهم این است که 18 هزار میلیارد تومان هم طلب داریم که فقط یک عدد آن طلب 12 هزار میلیاردی ما از بیمه‌هاست و 6 هزار میلیارد تومان هم از جاهای دیگر طلب داریم. زمانی که میزان طلب‌ها و بدهی‌ها را در پایان سال مالی سال‌های 93، 94 و 95 با هم مقایسه می‌کنیم، می‌بینیم که میزان آنها به یک اندازه است.

اگر در این ساختار، بیمه‌ها با ما همکاری کنند چرخه پولی بیمارستان‌های ما به راه می‌افتد و مشکلی نخواهیم داشت و نکته قابل تامل همین است که به اندازه بدهی‌هایمان، طلبکار هم هستیم. ابوالحلاج گفت: مشکل اصلی ما این است که شرکای ما در خدمت‌رسانی ما را تنها گذاشتند اگر این مشکل حل شود مشکلات دیگر هم، خودبه‌خود حل و فصل می‌شوند و پزشکان و پرستاران ما به حق و حقوق اولیه خود خواهند رسید و حتی بدهی شرکت‌های دارویی و تجهیزات پزشکی را هم می‌توانیم تسویه کنیم. وی درخصوص اینکه برخی بدهی 18 هزار میلیاردی وزارت بهداشت را به طرح تحول سلامت ربط می‌دهند، گفت: این موضوع اشتباه است چون این بدهی چه طرح تحول سلامت اجرایی می‌شد چه اجرایی نمی‌شد، وجود داشت و زمانی که مردم می‌خواهند خدماتی را دریافت کنند، طبیعی است که آن خدمات هزینه‌های خود را دارد.