اکبر ترکان مشاور رئیس‌جمهور و مامور کمیته ویژه بررسی حادثه قطار تبریز ـ مشهد با حضور در جمع خبرنگاران با اشاره به ارائه گزارش بررسی حادثه قطار و تقدیم آن به معاون اول رئیس‌جمهور، گفت: در ابتدا بابت این حادثه به ملت ایران، مقام معظم رهبری و رئیس‌جمهور تسلیت می‌گویم. آنچه برای بررسی‌های ما با حضور آقای آقایی بازرس ویژه رئیس‌جمهور به دست آمد این است که سوال اول، علت حادثه چیست؟ و سوال دوم، مقصران حادثه چه کسانی هستند؟
وی افزود: در بررسی همه جوانب موضوع، علت وقوع سانحه این است که قطار را از حالت کنترل خودکار خارج کردند و روی کنترل دستی گذاشتند و چون قطار در حالت دستی قرار گرفت، به قطار سمنان اجازه حرکت داده می‌شود و به قطار تبریز ـ مشهد که به خاطر خرابی ترمز در 8 کیلومتر جلوتر متوقف بود، برخورد می‌کند و در واقع مأمور ایستگاه به اشتباه به این قطار اجازه حرکت می‌دهد و آن حادثه به وجود می‌آید.
ترکان در ادامه تصریح کرد: علت وقوع سانحه و حادثه این است که حرکت قطار را از حالت خودکار خارج کرده و بر روی دستی گذاشته‌اند، عمدی در کار نبوده و فقط خطای حرفه‌ای بوده است.
وی با اشاره به اینکه برای بررسی مقصران حادثه 4 گروه را بررسی کردیم، گفت: یک گروه مأموران گروه قطار تبریز ـ مشهد، یک گروه مأموران قطار سمنان ـ مشهد، یک گروه مأموران کنترل ترافیک شاهرود و یک گروه مأموران CTC.
مشاور رئیس‌جمهور و مامور کمیته ویژه بررسی حادثه قطار تبریز ـ مشهد خاطرنشان کرد: مأموران قطار تبریز ـ مشهد به موقع اطلاع دادند به علت خرابی ترمز در تراک در کیلومتر 291 متوقف هستند، بنابراین وظیفه‌شان را انجام داده بودند و مشغول رفع اشکالات ترمز بودند تا بتواند قطار حرکت کند.
ترکان اضافه کرد: سیستم اتوماتیک ترین‌کنترل، قطار سمنان را در 8 کیلومتری قطار تبریز متوقف کرده بود، خارج از اراده لوکوموتیوران؛ چراکه سیستم اتوماتیک است.
وی در ادامه گفت: مأموران قطار از مرکز CTC استعلام می‌کنند که چه کار کنیم، طبق دستور یا اجازه‌ای که به آنها داده می‌شود که قطار را از حالت خودکار خارج کرده و حرکت کنید و آنها هم حرکت کردند.
مامور کمیته ویژه بررسی حادثه قطار تبریز ـ مشهد در ادامه اظهار داشت: قطار با سرعت 132 کیلومتر عبور می‌کرده که در 8 ثانیه مانده به نقطه تصادف، لوکوموتیوران قطار جلویی را می‌بیند و چون قطار در قوس بوده نتوانسته زودتر قطار جلویی را ببیند.
ترکان اضافه کرد: در نتیجه قطار با سرعت 118 کیلومتر به قطار جلویی برخورد کرد، همه کشته‌شده‌ها مربوط به قطار تبریز ـ مشهد بودند چراکه آنها در مسیر خواب بودند و مسافران قطار سمنان به این خاطر که تازه به راه افتاده بود، بیدار بودند. همچنین دو واگن جلویی را نیز که خالی گذاشته بودند، ضربه‌گیری برای قطار سمنان شده بود و از واگن سوم به بعد حادثه منجر به فوت نشده و آنان را از قطار به سرعت پیاده کردند، چون آن واگن‌ها هم آتش می‌گرفتند.
وی افزود: 104 مصدوم داشته که اینها سوار قطار تبریز ـ مشهد شدند چراکه بعد از یک ساعت و نیم مأموران موفق می‌شوند قفل قطار را باز کنند، سه واگن در محل باقی می‌ماند و بقیه واگن‌ها مجروحان را سوار می‌کند و به مسیرش ادامه می‌دهد.
ترکان با بیان اینکه ما مأموران قطار سمنان ـ مشهد را مقصر ارزیابی نکردیم، گفت: در ادامه به بررسی مأموران کنترل ایستگاه شاهرود ـ مشهد پرداختیم. آنها مقصر اصلی سانحه نیستند، اما به عنوان تقصیر مرتبه دوم قابل بررسی هستند.
مشاور رئیس‌جمهور و مامور کمیته ویژه بررسی حادثه قطار تبریز ـ مشهد تأکید کرد: مقصر اصلی متصدی CTC یا مرکز کنترل تهران ـ مشهد در ایستگاه شاهرود است. وقتی شیفت جدید سر کار می‌آید که ساعت 7 شیفت عوض شده است، قطار سمنان ـ مشهد 7 و 15 دقیقه از CTC سوال کرده که تکلیف من چیست. آن به اشتباه گفته روی حالت دستی قرار بده و حرکت کن و قطار حرکت کرده که این حادثه پیش آمد.
ترکان ادامه داد: مقصر اصلی مأمور CTC است. مأموران کنترل ترافیک شاهرود قصورهای دیگری دارند که از نظر ما مقصر اصلی نیستند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا مقصر اصلی تنها یک نفر است، گفت: مقصر اصلی مأمور کنترل CTC در شاهرود است.
مامور کمیته ویژه بررسی حادثه قطار تبریز ـ مشهد در پاسخ به این سوال که چه برخوردی با مقصران صورت گرفته است، گفت: این موضوع را دستگاه ذی‌ربط بررسی می‌کنند. مأموریت ما بررسی علت سانحه و پیدا کردن مقصر است.
ترکان در پاسخ به این سوال که در گذشته 3 نفر را در این زمینه بازداشت کرده بودند، طبق گفته شما پس مجموعاً یک نفر در این زمینه مقصر است؟ گفت: قاضی و دستگاه قضایی مسیر خودش را می‌رود، ارزیابی ما فنی است و مقصر اصلی در این حادثه یک نفر است.
