عامل پیشرفت یا انحطاط نسل بشر؟
تا به حال کلمه تراریخته به گوشتان خورده است؟ دستکاری ژنتیک چطور؟ آیا میدانید محصولات تراریخته چه محصولاتی هستند؟ اصلاً خوب هستند یا بد؟ فوت و فن میخواهد شما را با اصطلاح تراریختگی که این روزها نقل محافل شده آشنا کند؛ مبحثی که با توجه به محدودیتها و ممنوعیتهای مخالفان، موافقان خاص خودش را دارد. تصمیم داریم پرونده این فناوری جدید را باز و شما را از نزدیک با تراریختگی آشنا کنیم. در این مطلب، نگاه کلی به این موضوع خواهیم داشت.
تراریخته معادل فارسی GMO (سرواژه genetically modified organism) است و به گیاهان، حیوانات، جانوران میکروسکوپی یا دیگر موجودات زندهای اطلاق میشود که آرایش ژنتیکی آنها با استفاده از شیوههای نوترکیب DNA (اصطلاحاً پیوند ژن)، اصلاح ژنتیک یا فناوری ترانس ژنیک (تراریختگی) دستکاری شده باشد. این علم نسبتاً جدید ترکیبات ناپایداری از گیاهان، حیوانات، باکتری و ژنهای ویروسی خلق میکند که در طبیعت یا از طریق روشهای نژادآمیزی سنتی رخ نمیدهد و عملی نیست.
آیا تراریختگی بیخطر است؟
بیشتر ملل پیشرفته تراریختگی را بیخطر نمیدانند و محدودیتها یا ممنوعیتهای مشخصی در تولید و فروش محصولات تراریخته دارند. دولت امریکا و کانادا بر پایه مطالعات انجام شده توسط شرکتهای تولیدکننده که از فروش محصولات تراریخته سود میبرند، تراریختگی را تأیید میکنند.
آیا محصولات تراریخته برچسب دارند؟
64 کشور در سرتاسر دنیا شامل استرالیا، ژاپن و همه کشورهای اتحادیه اروپا ملزم به برچسب زدن روی مواد غذایی تراریخته هستند. اما در آماری که ABC News در سال 2015 منتشر کرد مشخص شد که 93 درصد از امریکاییها بر این باورند که مواد غذایی تراریخته باید برچسب خاص داشته باشند، اما مواد غذایی تراریخته در امریکا و کانادا ملزم به داشتن برچسب نیستند. به دلیل عدم وجود قانون الزام به داشتن برچسب، پروژه غیرتراریخته ایجاد شد تا به مشتریان اطلاعات لازمی که حق آنهاست را ارائه دهد.
کدام مواد غذایی حاوی تراریخته هستند؟
بیشتر مواد غذایی بستهبندی شده حاوی ترکیباتی هستند که از ذرت، سویا، کانولا و چغندر قند مشتق میشود و بیشتر آنهایی که در امریکای شمالی رشد میکنند و پرورش داده میشوند تراریخته هستند یا دستکاری ژنتیک شدهاند.
تراریختگی چه تأثیری بر کشاورزان دارد؟
از آنجا که محصولات تراریخته شکل زندگی جدیدی دارند، شرکتهای بیوتکنولوژی قادرند حق امتیازهایی را به دست آورند که استفاده آنها را محدود میکند. در نتیجه، شرکتهایی که محصولات تراریخته میسازند اکنون این قدرت را دارند از کشاورزانی که زمینهایشان آلوده به محصولات تراریخته است شکایت کنند؛ حتی اگر نتیجه انتقال ناخودآگاه از زمینِ کشت مجاور باشد. از همین رو، محصولات تراریخته برای سلطه کشاورزان و امنیت ملی مواد غذایی هر کشوری که در آن کشت میشود، شامل امریکا و کانادا، تهدیدی جدی به شمار میرود.
تأثیر منفی محصولات تراریخته بر محیط چیست؟
بیش از 80 درصد از محصولات تراریختهای که در سرتاسر دنیا رشد میکنند برای مقاومت در برابر علفکشها مهندسی شدهاند. در نتیجه، استفاده از علفکشهای سمی مانند Roundup از زمان معرفی محصولات تراریخته 16 برابر بیشتر شده است. محصولات تراریخته منشأ پیدایش علفهای هرز غولپیکر و مقاوم در برابر علفکشها و نیز حشرات عظیمالجثهای هستند که تنها با سمومی نظیر 2,4-D (یکی از ترکیبات اصلی عامل نارنجی) کشته میشوند.
محصولات تراریخته ثمرۀ توسعه مستقیم کشاورزی شیمیایی است و توسط بزرگترین شرکتهای شیمی دنیا تولید و فروخته میشود. تأثیرات درازمدت محصولات تراریخته هنوز نامعلوم است و زمانی که این ارگانیسمهای نوین وارد محیط شوند، دیگر قابل جمعآوری نیستند.
منتظر گزارش جامع ما پیرامون این موضوع باشید.