با معرفی رکس تیلرسون رییس شرکت نفتی " اکسون موبیل " آمریکا به عنوان گزینه "دونالد ترامپ" برای تصدی وزارت امور خارجه آمریکا، نگاه ها به کارنامه کاری این مرد تگزاسی محافظه کار بدون سابقه سیاسی افزایش یافته است. روزنامه نیویورک تایمز با نگاهی به سوابق و گذشته کاری تیلرسون 64 ساله، او را محافظه کاری " منعطف و عملگرا " تشبیه کرده که می تواند به موقع با نرمش هایی که انجام می دهد خود را با شرایط جدید سازگار کند.
تیلرسون از سال 2006 بزرگ ترین شرکت نفتی آمریکا را مدیریت و رهبری می کند و طی این دهه توانسته است موفقیت هایی را در زمینه سازگاری دیدگاه های محافظه کارانه خود با قوانین و شرایط جدید کاری و بین المللی ایجاد کند.
تیلرسون در سال های گذشته سیاست های کمپانی تحت مدیریت خود را به درخواست ها و انتقادهای فعالان محیط زیست در زمینه ضروروت اتخاذ سیاست های متناسب با " خطر تغییرات اقلیمی" نزدیک ساخته و تعهد داده است که بخشی از سود شرکت را به مساله تحقیقات و توسعه انرژی های پاک اختصاص دهد. او همچنین از زمان ریاست بر اکسون موبیل پرداخت پول به گروه های مخالف "ایده گرمایش زمین " را متوقف ساخته است.
نکته دیگر در کارنامه کاری این مرد تگزاسی که نشان می دهد او از محافظه کاران دیگر کمی متفاوت است، نگاه او به مساله حقوق همجنسگرایان است . تیلرسون از معدود محافظه کاران آمریکایی است که نگاه منفی نسبت به توسعه حقوق مدنی آنها ندارد و در سال های گذشته به صورت زیر پوستی برای حقوق همجنسگرایان " لابی" کرده است.
شرکت تحت مدیریت تیلرسون در سال 2014 و همزمان با بحران اوکراین و سیاست تحریم روسیه از جانب آمریکا و اتحادیه اروپا به دلیل اعمال تحریم های غرب علیه روسیه و مجبور شدن به تعلیق همکاری با روس ها ،بیش از 1 میلیارد دلار ضرر کرد، اما تیلرسون که با تمام وجود از به هم خوردن قرارداد شرکت اکسون موبیل با شرکت دولتی نفت روسیه ناراحت و عصبانی بود، به تحریم ها تمکین کرد ولی اعلام کرد به طور شخصی از آن پشتیبانی نمی کند.
نکته دیگر کارنامه تیلرسون روابط نزدیک او با ولادیمیر پوتین رییس جمهور روسیه است. از نگاه برخی ناظران و تحلیلگران ترامپ با معرفی تیلرسون به عنوان گزینه خود برای تصدی وزارت امور خارجه آمریکا پیام معناداری به روسیه فرستاده است، پیامی که نشانگر عزم و اراده جدی در دولت آینده آمریکا برای بهبود روابط با روسیه و حتی احتمال لغو تحریم های آمریکا علیه این کشور است.
ولادیمیر پوتین نیز دیروز ( سه شنبه) در سخنانی با استقبال از تغییرات سیاسی احتمالی در واشنگتن بدون نام بردن از وزیر امور خارجه معرفی شده ترامپ، گفته است حاضر است پس از استقرار ترامپ در کاخ سفید به منظور دیدار با او راهی واشنگتن شود. پوتین همچنین گفته است به سهم خود هر آنچه در توان دارد برای احیای مجدد روابط بین مسکو- واشنگتن در دولت آینده ترامپ انجام خواهد داد.
بدون شک یکی از اهداف اصلی ترامپ از معرفی تیلرسون به عنوان وزیر امور خارجه آمریکا، مساله بهبود روابط آمریکا – روسیه است. ترامپ به این بهبودی نیاز دارد تا بتواند بخشی از شعارهای انتخاباتی، برنامه ها و ایده های خود را عملی کند؛شعارها و برنامه هایی که بدون جلب و جذب همکاری روسیه اجرای آنها میسر نخواهد بود.
تیلرسون می تواند اعتماد پوتین را برای سیاست های جدید دولت آمریکا در منطقه خاورمیانه و ورای آن جلب کند و این مساله برای ترامپ از اهمیت و اولویت بسزایی برخوردارد است و برای همین هیچ بعید نیست همان طور که پوتین پیشنهاد داده ، رهبر روسیه از نخستین میهمانان خارجی ترامپ پس از استقرار او در کاخ سفید باشد.
به نوشته روزنامه نیویور تایمز : بر حسب مورد و شرایط تیلرسون ثابت کرده است که مردی است که می تواند سرسختی و انعطاف نشان دهد، چه در زمینه مذاکرات بین المللی – درباره قراردادهای نفت و گازی- و یا درباره سازگاری با موضوع خطر" تغییرات اقلیمی" و نیز مساله دفاع از حقوق همجنسگرایان از طریق لابی های آشکار و پنهان.
تیلرسون مخالفانی سرسخت در سنا دارد. چهره هایی چون "جان مک کین" و "مارکو روبیو" و "مارک کرک" از احتمال انتصاب او به سمت وزارت امور خارجه آمریکا به دلیل روابط خاص و نزدیک او با پوتین ابراز نگرانی کرده اند و این در حالی است که بر اساس اعلام رسانه های آمریکا چهره های محافظه کار و میانه ای همچون "کاندولیزا رایس" ، "دیک چنی" و "رابرت گیتس" از او حمایت می کنند و این پشتیبانی ممکن است در جلسه استماع سنا برای بررسی و رای اعتماد به تیلرسون بسیار موثر باشد.
به نگاه برخی دیگر از ناظران نیز انتصاب تیلرسون به سمت وزارت امور خارجه آمریکا نوعی سنت شکنی در تاریخ آمریکا محسوب می شود و نشانه ای دیگر از فتح پست های سیاسی از جانب سرمایه داران و کارآفرینان این کشور است؛ همان طوری که انتخاب "ترامپ سرمایه دار" به سمت ریاست جمهوری خود نشانگر تغییری شگرف در عرصه سیاست آمریکا از همین زاویه محسوب می شود.
از نگاه برخی ناظران ، ورود چهره های سرمایه دار و کارآفرین به کابینه ترامپ نشانه ای جدی از ورود به عصر سرمایه داران سیاستمدار و تصمیم گیر است و نشان می دهد سرمایه داران آمریکایی دیگر به نقش لابیگری برای تصمیم سازی قانع نیستند و می خواهند خود در مرکز تصمیم گیری ها و مدیریت سیاسی کشور حضور داشته باشند.
