به بهانه استعفای اریک اشمیت از مدیریت در آلفابت؛ معمار تجارت گوگل را بهتر بشناسیم

قرار است پس از 17 سال «اریک اشمیت» (Eric Schmidt) مدیرعامل پیشین گوگل و مدیر اجرایی فعلی آلفابت، در ژانویه سال آینده میلادی از سمت خود کنار رود. به همین مناسبت می خواهیم نگاهی داشته باشیم به زندگی و فعالیت های کسی که راه و رسم پول درآوردن را به غول جستجوی دنیا نشان داد.

اریک امرسون اشمیت در سال 1955 در واشنگتن دی سی چشم به جهان گشود اما دوران کودکی و نوجوانی خود را در شهر «بلکس بورگ» ایالت ویرجینیا گذراند. پدرش استاد دانشگاه «Virginia Tech» در رشته اقتصاد بود.

اریک پس از گذراندن دوران تحصیلات مقدماتی، برای تحصیل در رشته معماری وارد دانشگاه پرینستون شد، اما پیش از فارغ التحصیلی در سال 1976 تغییر رشته داد و وارد رشته مهندسی الکترونیک شد. او سپس مقاطع فوق لیسانس و دکترا را در رشته علوم کامپیوتر و در دانشگاه برکلی کالیفرنیا به اتمام رسانید.

او برای نخستین بار در یکی از دفاتر کمپانی «زیراکس» در پالو آلتوی کالیفرنیا مشغول به کار شد و تا سال 1983 در این کمپانی باقی ماند. در آن سال و درست یک سال پس از آغاز به کار شرکت «سان مایکروسیستمز» به عنوان مدیر نرم افزار به این شرکت پیوست و دو سال بعد به سمت مدیر ارشد واحد نرم افزار ارتقای مقام یافت.

او در این سال ها مسئولیت های مختلفی را در سان به عهده گرفت، اما عمده فعالیت او مشارکت در توسعه زبان برنامه نویسی جاوا بود. اشمیت در نهایت در سال 1997 سان را ترک نمود و سمت مدیرعاملی شرکت Novell را پذیرفت. او تلاش بسیار زیادی برای نجات این شرکت و سیستم عامل تحت شبکه اش به خرج داد، اما در نهایت نتوانست حریف غول نرم افزاری بزرگی چون مایکروسافت و محصول مشابه اش ویندوز NT شود.

اریک اشمیت و آغاز عصر طلایی جستجو

اریک اشمیت سرانجام در سال 2001 به عنوان عضو هیئت مدیره وارد گوگل شد و پنج ماه بعد به صندلی مدیرعاملی این استارت آپ جوان تکیه زد. او به عنوان فردی باتجربه و کاربلد در دنیای تجارت و تکنولوژی به تیمی اضافه شده بود که آن را مجموعه ای از جوانان نخبه اما بی تجربه تشکیل می دادند.

اشمیت کسی بود که دریافت چگونه می توان از موتور جستجوی خلاقانه ای پیج و برین به عنوان بنیان گذاران گوگل آن را پایه گذاری کرده بودند کسب درآمد نمود. او توانست در مدت کوتاهی ساختار سازمانی و مدیریتی کمپانی را دستخوش تحول کند. تبدیل گوگل به یک شرکت سهامی عام و عرضه سهام آن در بورس وال استریت نیز با مدیریت و نظارت اشمیت در سال 2004 به انجام رسید. او در تمام این سال ها علاوه بر مدیرعاملی، سمت سخنگوی اصلی گوگل را نیز بر عهده داشت.

در خلال سال های 2002 تا 2005 سرویس های محبوب گوگل یکی پس از دیگری پای به عرصه رقابت گذاشتند و موتور جستجوی کوچک پیج و برین حالا با هدایت اشمیت به یکی از مطرح ترین نام ها در دره سیلیکون و تاثرگذارترین سرویس ها در سرتاسر وب تبدیل شده بود.

او کسی بود که بازار را خوب می شناخت و می دانست چطور باید یک محصول یا سرویس خلاقانه و عالی را در بهترین زمان ممکن و با بهینه ترین قیمت راهی بازار نماید. به اعتقاد بسیاری اگر اشمیت نبود گوگل هرگز نمی توانست در دهه ابتدایی قرن جدید سرعت رشد سرسام آور خود را به خوبی مدیریت نماید. نشریه PC World در سال 2007 اشمیت را یکی از 50 انسان موثر در دنیای وب انتخاب نمود.

او از جمله معدود مدیرانی است که به واسطه سهام و بدون آن که موسس یا یکی از موسسین شرکتی باشد، در میان جمع میلیونرهای آمریکایی وارد شده. او در سال 2011 با ثروتی حدود 7 میلیارد دلار در رتبه 136 ثروتمندترین انسان های روی زمین قرار گرفت.

در سال 2010 دستگاه قضایی آمریکا تعداد زیادی از کمپانی های فعال در دره سیلیکون را به خاطر وجود یک توافق پنهانی میان آنها در عدم استخدام کارمندان رقیب به پرداخت بیش از 400 میلیون دلار غرامت به برخی کارمندان خود جریمه کرد. در آن سال مدیرعامل گوگل به عنوان یکی از نام های اصلی و موثرترین چهره ها در شکل گیری توافق مورد اشاره مطرح شده بود.

سرانجام در سال 2011 و پس از 10 سال لری پیج دوباره سکان هدایت گوگل بزرگ را بر عهده گرفت و اشمیت به عنوان مدیر اجرایی به کار گماشته شد. او در سمت جدید و با خلاصی از مدیریت روزانه تمام کمپانی، روی تغییر ساختارهای تجاری گوگل و حفظ رشد سریع این شرکت در همه زمینه ها متمرکز شد تا در نهایت گوگل به یکی از پرشتاب ترین کمپانی های دنیا از جهت رشد کسب و کار خود تبدیل شد.

شکل گیری آلفابت

2015 سالی بسیار مهم و سرنوشت ساز در تاریخ گوگل به حساب می آید، چرا که بنیان گذاران آن سرگئی برین و لری پیج تصمیم گرفتند با ایجاد یک هولدینگ بزرگ با نام آلفابت، تمام فعالیت های جانبی و سرمایه گذاری های متنوعی که تا پیش از آن تحت مدیریت واحد گوگل هدایت می شدند را در قالب زیرشاخه های مستقلی درآورند.

به محض تاسیس هولدینگ آلفابت و قرارگیری پیج در سمت مدیرعاملی آن، اریک اشمیت نیز با ارتقای مقام، از مدیر اجرایی گوگل به سمت مدیر اجرایی هولدینگ آلفابت منصوب شد و تا امروز همین سمت را بر عهده دارد.

دیگر مسئولیت ها، فعالیت ها و آثار

هدایت گوگل و مدیریت در آن تنها مسئولیت های دکتر اریک اشمیت نبود. او در آگوست سال 2006 به عنوان یکی از اعضای هیئت مدیره کمپانی بزرگ اپل منصوب شد و تا آگوست سال 2009 نیز در آن جایگاه حضور داشت.

او همچنین از اعضای هیئت امنای دانشگاه های «کارنگی ملون» (Carnegie Mellon) و پرینستون است و در عین حال در دانشگاه های متعددی به تدریس مشغول است. اشمیت مشاور و حامی مالی تعدادی از موسسات تحقیقاتی، پژوهشی و خیریه به شمار می رود.

اریک اشمیت در عرصه سیاست نیز حضور فعال داشته است. او یکی از مشاوران و حامیان مالی اصلی باراک اوباما در انتخابات سال 2008 بود و حتی در مقطعی از او به عنوان یکی از گزینه های تصاحب وزارت بازگانی آمریکا یاد می شده است. او در مدت زمامداری اوباما در شوراهای ملی و تخصصی متعددی در دولت عضویت داشته است.

اشمیت تا کنون دو کتاب را به رشته تحریر درآورده. کتاب اول با نام «عصر تازه دیجیتال؛ بازآرایی آینده انسان ها، ملت ها و کسب و کار» در سال 2013 روانه بازار شد و با استقبال نسبتاً خوبی مواجه شد. کتاب بعدی او نیز یک سال بعد و با نام «گوگل چگونه کار می کند» انتشار یافت و به فروشی بسیار بالایی دست پیدا کرد. این کتاب مجموعه ای مفصل از راهکارها و تجربیات مدیریتی اشمیت در زمان طولانی زمامداری او در گوگل را در خود جای داده است.

آینده

همان طور که در ابتدای مطلب ذکر شد، پس از سال ها قرار است اریک اشمیت در ژانویه 2018 از تمام مسئولیت های اجرایی خود در آلفابت کنار رود. البته او همچنان عضوی از هیئت مدیره این هولدینگ حضور خواهد داشت و همچنین به عنوان یکی از مشاورین ارشد برین و پیج در کنار بنیان گذاران باقی خواهد ماند.

هستند کسانی که کناره گیری اریک اشمیت از آلفابت را به مسائل اخلاقی و به دنبال جنبش افشای فسادهای جنسی که اخیراً در آمریکا راه افتاده نسبت می دهند. اما خود او در خصوص دلایل کنار گذاشتن سمت مدیریت اجرایی آلفابت می گوید که احساس می کند پس از 17 سال فعالیت، کمپانی و موسسین آن به بلوغ کامل رسیده اند و او می تواند به سراغ تجربه های جدید و فعالیت های بشر دوستانه و خیریه برود.