درمان بیماری‌های ریه

خشکی ریه

هرگاه در ریه احساس خشکی کردید، نخود را در شیر بجوشانید و شیر را گرم بخورید.

ترشحات ریه

برای رفع ترشحات ریه صبح‌ها قبل از صرف صبحانه آب هویج خام را با شیر مخلوط کرده و بنوشید.

خالی کردن آب ریه

برای خالی کردن آب ریه مصرف کرفس خوراکی مفید خواهد بود.

تقویت ریه

برای تقویت ریه می‌توان از خوراکی‌های زیر استفاده کرد.
انار شیرین، خرمای خشک، تو سرخ، بادام، صمغ درخت بادام، فندق، مویز، شیر، کاهو، نخودسبز، کرفس، ترب سیاه، نشاسته.

ضدعفونی کردن ریه

برای ضدعفونی کردن ریه گاه‌گاهی مقداری اسطوخدوس هندی را مانند چای دم کنید و آب آن را شیرین کرده و بنوشید.

عفونت ریه

برای رفع عفونت ریه سیر بسیار مفید است.
• علف هزار چشم را دم کنید و آبش را بنوشید.
• هر روز حدود 60 گرم خرما را در یک لیتر آب بجوشانید و به مرور بنوشید.
• هر روز 10 گرم آویشن تازه یا خشک را در یک لیتر آب جوش دم کنید و به مرور بنوشید.
• ده عدد انجیر خشک را در یک لیتر شیر بجوشانید و آن شیر را به مرور میل فرمایید.
• بیست گرم گل زوفا را در یک لیتر آب بجوشانید و آب صاف کرده‌ی آن را با عسل شیرین و در طول روز به مرور بنوشید.
• خرما، انجیر، کشمش و عناب نیم کوب شده را مساوی روزی سه مرتبه بجوشانید و آب آن را میل فرمایید.
• چند عدد شلغم را در یک لیتر شیر خرد کنید و بجوشانید. کمی شکر با آب آن مخلوط کنید و بنوشید.
• هر روز صبح ناشتا دو حبه سیر را در یک فنجان شیر بجوشانید و آن شیر را گرم بنوشید.
• هر روز نصف قاشق چای خوری دانه‌های اسفند را بسایید و با عسل مخلوط کرده، میل کنید.
• هر روز تخم کتان را بکوبید و با عسل مخلوط کنید و بخورید.
• تخم شنبلیله را نرم بسایید بعد انجیر را نیز جداگانه بکوبید سپس آن دو را درهم ترکیب کنید و بخورید.
• ریشه‌ی اریسا، گل زوفا و پودر شیرین بیان را به نسبت مساوی مخلوط و هر شب 10 عدد انجیر خشک را در آب گرم بخیسانید. صبح یک قاشق شربت خوری از داروها را با آب انجیرها بجوشانید بعد آب آن را صاف کنید. انجیرها را بخورید و آب آن را نیز بنوشید.
• تخم شنبلیله 20 گرم، نرم بسایید و با 50 گرم مویز کوبیده شده و 30 گرم تمرهندی بدون هسته و 30 گرم انجیر کوبیده شده و 500 گرم عسل همه را مخلوط و هر روز صبح، ظهر و شب هر مرتبه یک قاشق شربت خوری از آن میل کنید.
• اول فصد کنید و شربت تمرهندی یا شربت آلو یا شربت شیرخشت یا آب جوشانده‌ی مغز فلوس یا شربت گل زوفا یا شربت گل بنفشه یا کتیرا یا صمغ عربی یا لعاب به دانه یا لعاب تخم خطمی را روزی سه مرتبه میل کنید.

ورم ریه

برای درمان ورم ریه، تخم بَزرک را بکوبید و از خارج روی سینه ضماد کنید.
• تره‌ی کوبیده، یا آب تره را با عسل مخلوط کرده و بخورید.
• دو تا سه عدد سیب درختی را با پوست در یک لیتر آب خرد کنید و 15 دقیقه آن را بجوشانید. بعد کمی پودر عصاره‌ی شیرین بیان را با آن مخلوط سپس میل فرمایید.

درد ریه

برای تسکین درد ریه اگر از اسفناج پخته استفاده کنید مؤثر خواهد بود.

نزله‌های ریوی

برای درمان نزله‌های ریوی باید هر روز صبح ناشتا جعفری را خرد کنید بعد در شیر بجوشانید و بخورید.
• یک قاشق شربت خوری گل خشک نیلوفر آبی را در یک لیوان آب جوش 10 دقیقه دم کنید و آب آن را بنوشید. این کار را روزی سه مرتبه تکرار کنید.
• پنجاه گرم ریشه‌ی شنگ را در یک لیتر آب به مدت نیم ساعت بجوشانید. آب آن را در طول روز صبح ناشتا و بین غذاهای روزانه میل فرمایید.

قصب‌الریه

برای درمان قصب‌الریه کمی کتیرا مفتولی ساییده شده را با کمی شکر و مقداری روغن بادام شیرین مخلوط و بخورید.
• بیست و پنج گرم پودر شیرین بیان را در یک لیتر آب بجوشانید. آب صاف کرده‌ی آن را در طول روز به مرور بنوشید.

زخم ریه

در صورتی که دچار زخم ریه شده‌اید از کنگر هم چنین آب نخود به مرور استفاده کنید تا بهبود یابید.
• بیست گرم تخم شنبلیله را نرم بسایید بعد با 50 گرم مویز کوبیده شده و 30 گرم تمرهندی بدون هسته و 30 گرم انجیر کوبیده شده و 500 گرم عسل همه را مخلوط و هر روز صبح، ظهر و شب هر مرتبه یک قاشق شربت خوری از آن میل کنید.

ذات الریه

به انواع مختلف التهاب ریه ذات الریه یا سینه پهلو گفته می‌شود. این بیماری در اثر باکتری‌های مختلفی مانند پنوموکوک، توبرکولوز (عامل سل) و لژیونلا ایجاد می‌گردد. گاهی ممکن است در اثر قارچ‌هایی مانند هیستوپلاسما یا توسط آغازیانی چون پنونوسیستیس کارینی پدید آید. ذات الریه پنوموسیستیس در بیماران مبتلا به ایدز بسیار شایع است. مواد سمی مثل کلرین و گاز خردل در اثر استنشاق می‌تواند آسیب شیمیایی به ریه‌ها وارد کند.
هم‌چنین استنشاق دود باعث التهاب ریه‌ها شده و نوعی ذات الریه شیمیایی ایجاد می‌کند. پی بردن به این بیماری بسیار آسان است. طبیب با گوش کردن و با ضربات انگشت روی قفسه‌ی سینه محل‌هایی از ریه که هوا در آن قسمت وجود ندارد را تشخیص می‌دهد. در صورتی که درست تشخیص ندهد از راه آزمایش و پرتونگاری ذات الریه یا سینه پهلو تشخیص داده می‌شود. شخص مبتلا دچار سرفه، تب و حالت برافروختگی و گاهی توأم با تنگی نفس می‌گردد.
اگر دچار ذات الریه شده‌اید باید از استعمال دخانیات، فریاد زدن، خوردن مُسهل، تقلا و حرکت، فعالیت زیاد، هوای سرد، خوردن آب یخ، نوشیدنی‌های سرد، غذاهای بودار و سرخ کرده، انواع فلفل و ادویه‌جات و شیرینی‌های قنادی پرهیز کنید.
از خوراکی‌هایی که به درمان کمک می‌کنند بیشتر استفاده کنید. این خوراکی‌ها عبارتند از: آب لیمو شیرین، آب خیار یا مغز خیار، مخلوط آب شلغم خام با آب لیمو شیرین، مخلوط آب هویج با آب لیمو شیرین، مخلوط آب کرفس تازه با آب لیمو شیرین، آب پیاز خام، ماءالشعیر، روغن بادام شیرین، گشنیز تازه، اسفناج، انجیر، آش جو با عدس، آش با گندم و اسفناج و گشنیز و کشک، گندم پخته با کشک، آب کدو با کمی سکنجبین، آب جوشانده‌ی عناب و سه پستان، شربت بنفشه، شربت نیلوفر.
• برای درمان، انجیر خشک را بو دهید و نرم بکوبید و بخورید. یا لعاب اسفرزه، عرق بید و شکر را با هم مخلوط کنید و بخورید.
• برگ‌های کلم را با پوارو خرد کرده و بپزید. روی سینه و پهلوها ضماد کنید.
• هشتصد گرم گل‌های تازه‌ی نیلوفر را با سه کیلو قند بجوشانید. چند روز به مرور هر بار کمی از آن را بنوشید.
• بیست گرم گل زوفا را در یک لیتر آب جوش دم کنید و روزی سه مرتبه هر بار مقداری از آن را بنوشید.
• گل نیلوفر، گل بنفشه، گل خطمی سفید و تاج ریزی را مخلوط و نرم بکوبید. بعد آن را با آب گرم مخلوط کنید، مقداری شکر سرخ و کمی کره‌ی گاو به آن اضافه و به مرور میل کنید.
• سه پستان و عناب نیم کوب شده را از هرکدام 30 عدد مویز 10 عدد و انجیر خشک قطعه قطعه شده 20 عدد پر سیاوش، تخم ختمی، گل بنفشه، گل پنیرک و آویشن شیرازی از هرکدام 10 گرم همه را مخلوط کنید. بعد بجوشانید و آب صاف کرده‌ی آن را به مرور بنوشید.
• گل بنفشه و گل نیلوفر را به نسبت مساوی بجوشانید. آب آن را صاف و با شکر قوام آورید. هر دو ساعت یک قاشق از آن را میل کنید.
• روزی سه مرتبه هر بار یک قاشق چای خوری تخم کاهو را در یک فنجان آب بجوشانید بعد آب آن را صاف کرده و بنوشید.
• پنجاه گرم برگ و یا پوست درخت فندق را در یک لیتر آب بجوشانید. آب آن را صاف و شیرین ساخته و صبح، ظهر و شب هر مرتبه یک فنجان بنوشید.
• پانصد گرم گل بنفشه را در 4 لیتر آب بجوشانید. آب آن را صاف کرده و با یک و نیم کیلو قند شربت بسازید. روزی سه مرتبه هر بار یک فنجان از آن را میل کنید.
• تاج‌ریزی، خارخاسک، گل خطمی سفید، گل نیلوفر، گل بابونه‌ی شیرازی، آرد جو، کتیرا مفتولی، مرزنجوش و تخم مرو را نرم بکوبید. با کمی روغن کنجد، موم زرد و گلاب مخلوط و روی پارچه‌ای پهن کنید و روی سینه ضماد گذارید.
• هر روز 40 گرم خارخاسک را در یک لیتر آب جوش دم کنید. آب صاف کرده‌ی آن را به مرور بنوشید.
• صندل سفید، آرد جو و برگ چغندر را با هم بکوبید بعد کمی روغن بنفشه را با آن مخلوط کنید و روی سینه، پشت و پهلوها ضماد کنید. پس از چند روز که از سیر بیماری گذشت بابونه، مغز ناخنک، گل بنفشه و گل خطمی را نرم بکوبید و با آرد جو و کمی روغن بابونه خمیر و ضماد کنید.
• گل گاوزبان، صندل سفید، عوالصلیب و پر سیاوشان از هرکدام 5 گرم. بادیان و گل محمدی از هرکدام10 گرم، تخم خطمی 30 گرم، همه را نیم کوب کرده و با 5 گرم پودر شیرین بیان مخلوط و به 10 قسمت مساوی تقسیم کرده، ‌سپس 100 گرم مویز را به وسیله‌ی قیچی قطعه قطعه کرده و به آن 10 قسمت اضافه کنید. هر قسمت از آن را شب در یک و نیم لیوان آب جوش بخیسانید و صبح در همان آب بجوشانید. آب آن را صاف و شیرین کرده و قبل از صبحانه بنوشید. تفاله‌ی آن را مجدداً در یک و نیم لیوان آب بخیسانید و شب باز جوشانده و آب آن را میل فرمایید.

ذات الریه از رطوبت و بلغم:

اگر بیماری از سردی، رطوبت و بلغم باشد علائم مهم آن در طول روز سرفه‌های شدید و شب‌ها آرام است. برای درمان پودر شیرین بیان، گل آقطی، گل لادن، گل ورون و برگ و گل گوش خر و آویشن شیرازی، مشک ترمشیع، برگ شاهی آبی، برگ خشک سوسنبر، برگ بو، ریشه‌ی پامچال و ریشه‌ی زنبق همه را به نسبت مساوی مخلوط کنید، و اگر تهیه همه‌ی آن‌ها میسر نبود تعدادی از آن‌ها را مخلوط و با هم بجوشانید. هر صبح، ظهر و شب هر بار مقداری از آب آن را شیرین کنید و بنوشید.

ذات الریه از خون یا صفرا یا سودا:

اگر ذات الریه از غلبه‌ی خون، حرارت یا صفرا یا سودا باشد علائم آن، سرفه‌های شدید هنگام شب و روزها آرام‌تر است. در این صورت اول باید تشخیص دهید که از غلبه‌ی خون و حرارت مزاج است یا از غلبه‌ی صفرا یا غلبه‌ی سودا. ابتدا خلط غالب را تنظیم کنید. سپس برای درمان آن برگ و گل و ساقه‌ی گاوزبان، گل پنیرک، گل بنفشه، دُم گیلاس، کوکنار، عناب نیم کوب شده و مریم نخودی را به نسبت مساوی مخلوط و بجوشانید. آب آن را صاف و شیرین کنید و بنوشید. این عمل را روزی سه مرتبه تکرار نمایید.

ذات الریه در مزاج‌های گرم:

اگر طبیعت مزاج گرم باشد و به ذات الریه مبتلا هستید ابتدا از مزاج دفع گرمی کنید، بعد از شربت بنفشه یا شربت نیلوفر یا ماءالشعیر یا لعاب اسفرزه یا روغن بادام شیرین استفاده کنید.

ذات الریه در مزاج صفراوی:

اگر با مزاج صفراوی دچار ذات الریه شده‌اید ابتدا صفرا را برطرف کنید. برای درمان آن از تمرهندی، آلوچه‌ی خشک، گلاب، شیر خشت استفاده کنید.

ذات الریه از حرارت و صفرا:

اگر سرفه در شب‌ها شدت داشت و روزها ملایم‌تر بود در اثر حرارت مزاج و غلبه‌ی صفرا و سودا می‌باشد. باید بسیار مواظب بود که از غذاهای بودار و سرخ کرده استفاده نشود، زیرا در این‌گونه مواقع بسیار دستگاه تنفس آمادگی پذیرش هر نوع مرض را دارد. مخصوصاً خاطرنشان می‌شوم و تذکر می دهم به کسانی که از آب گرم خارج می‌شوند و یا عرق کرده‌اند و یا حرارت بدنشان بالا رفته است، بلادرنگ آب یخ ننوشند و از خوردن مایعات سرد به کلی اجتناب ورزند تا مزاج آرام شود. مخصوصاً ورزشکاران که پس از انجام ورزش، سینه‌ی آنان گرم است، اگر آب یخ یا بستنی و یا سایر نوشیدنی‌های سرد و خنک را آشامیدند به دست خود پا به آسایشگاه‌های مسلولین نهاده‌اند.
مخصوصاً اشخاص کم بنیه و ضعیف که باید بسیار مواظب سینه‌ی خود باشند و در اغذیه و اشربه مراعات را منظور دارند که با برونشیت یک عمر دست به گریبان نشوند، خلاصه در همان یکی دو روز اول که شخص احساس ناراحتی و درد سینه و گرفتگی جهاز تنفس و یا سرفه می‌کند، باید از حیث غذا و خوراک به طور کلی مواظبت کند و از خوردن غذاهای بودار و سرخ شده، مایعات سرد، بستنی و امثال آن‌ها خودداری کند. غذاهای خود را نوعاً از شیر، فرنی، شیر برنج، آش ساده و سوپ و امثالهم قرار دهد. پس اگر سرفه در اثر حرارت و صفرا بود با دستورات زیر مداوا کنید، بهبودی حاصل خواهد شد.
• ثعلب نرم را صبح ناشتا با شیر گاو که کاملاً جوشیده، مخلوط و میل فرمایید. این عمل تا 5 روز صبح ناشتا تکرار شود.
• تخم مرو، تخم بالنگو، بارهنگ، قدومه و تخم ریحان کوهی، از هرکدام 1 مثقال همه را با هم مخلوط و بجوشانید، لعاب آن را با دانه‌هایش میل کنید.
• پوست کوکنار، گل بنفشه، عناب و شکر تیقال از هرکدام به مقدار مساوی جوشانده و صاف کنید. آب آن را در 24 ساعت، ساعتی یک قاشق میل کنید.
• همه شب تا یک هفته هنگام خواب به قدر شش نخود خولان مکی میل کنید.
• شقاقل و نبات را مساوی نرم ساییده قائوت کرده میل کنید.
• گل بنفشه، گل پنیرک و گل زوفا از هرکدام 2 مثقال جوشانده و صاف کنید. مقدار 6 مثقال ترنجبین در آب آن شیره کشیده میل کنید.
• شب موقع خواب یک زرده‌ی تخم مرغ خام بدون سفیده را در گلو انداخته بلع شود. حتی اگر سینه در اثر ضعف دچار ناراحتی شده باشد، مرتفع خواهد شد.
• انجدان رومی و نبات را به مقدار مساوی بسایید و میل کنید.
• گل کدو، گل بنفشه، ‌بادرنجبویه، پر سیاوش، بِه دانه و سه پستان، از هرکدام 2 مثقال دم کرده، آب آن را سه روز میل کنید.
• حب المحلب، مرمکی، خولان، مرک باد و صبر زرد از هرکدام به مقدار مساوی نرم بسایید و با پیه بز خمیر و حب‌هایی به اندازه‌ی نخود بسازید و شبی سه حبه میل کنید.
• در داخل استکان یک کبریت روشن وارد کنید تا هوای آن خارج شود، کبریت را کنار گذاشته و بلافاصله استکان را بر سینه‌ی بیمار محکم بچسبانید و این کار را در چند نقطه از سینه تکرار کنید تا بادکش کند که بسیار مفید است.
• شیره‌ی خشخاش را با پیه بز خمیر کرده و روی سینه از خارج بمالید.
• ریشه‌ی اصل سوس را با گل کدو، پر سیاوش و گل زوفا از هرکدام به مقدار مساوی مخلوط کرده و دم کنید، آب آن را در سه روز روزی سه مرتبه میل کنید.
• برگ کدو، مغز تخم کدو و گل کدو را جوشانده بعد صاف کرده و آبش را میل کنید.
• رُب اصل سوس، سه پستان، بِه دانه و تخم مرو، به مقدار مساوی جوشانده و صاف کنید. صبح ناشتا تا هفت روز میل شود. ضمناً غذا باید آش برنج بدون حبوبات و با گشنیز زیاد، شلغم و کدو تنبل پخته و مصرف شود که بسیار مفید است.
• فرنی نشاسته، صبر زرد، عصاره‌ی شیرین بیان و مغز هسته‌ی حب المحلب را به مقدار مساوی ساییده و مخلوط کنید بعد با پیه بز خمیر و قرص‌هایی به اندازه یک نخود بسازید و روزانه 8 حب به مرور میل کنید.
• سه پستان را مرتب در زیر زبان خود نگه داشته و لعاب آن را فرو دهید که سینه نرم شود.
• سریشم ماهی (ژلاتین) و شکر از هرکدام به اندازه‌ی مساوی مخلوط کنید. روزی شش مرتبه در آب جوش ریخته و میل کنید.
• کتیرا پیچ، صمغ عربی، ‌شیره‌ی درخت ناروند، زدو، شیره‌ی درخت زردآلو و خولان مکی از هرکدام 1 مثقال را با یک نخود شیره‌ی خشخاش مخلوط کنید. بعد با پیه بز خمیر و قرص‌هایی به اندازه‌ی یک نخود بسازید. روزی سه عدد صبح، ظهر و شب میل کنید.

امراض ریوی:

علائم امراض ریوی در مزاج‌های مختلف به شرح زیر می‌باشد.
اگر مزاج ریه گرم‌تر از حالت طبیعی باشد علائمی چون فراخی سینه، آواز قوی و نبض قوی وجود دارد که استراحت یافتن از هوا و آب سرد و معتدل نیز جزو علائم این مزاج است. اگر مزاج ریه سرد و مرطوب باشد علائمی چون تنگی نفس، کُند شدن نبض و سرفه ایجاد می‌شود. اگر مزاج ریه سرد و مرطوب باشد تنفس صدادار. سستی و شلی عضلات صورت، صدای کوتاه به طوری که آواز بلند مقدور نخواهد بود جزو علائم این مزاج است. اگر مزاج ریه خشک باشد علائمی چون درشتی صدا و تنگی نفس را شامل می‌شود.
برای پیشگیری از بیماری‌های ریوی از روغن زیتون زیاد استفاده کنید.
اگر دچار بیماری‌های ریوی هستید خوردن سیب درختی را فراموش نکنید. ضمناً جهت بهبودی پر سیاوش را دم و آب آن را صاف و شیرین کنید و بنوشید.
• هر روز صبح ناشتا آب هویج خام را با شیر مخلوط کنید و بنوشید.
• 10 عدد برگ کلم قرمز را در یک لیتر آب بجوشانید و به مرور بخورید.
• 30 گرم برگ کرفس را در یک لیتر آب و شیر بجوشانید و به مرور بنوشید.
• سیب زمینی، پیاز، کلم و هویج را با کمی روغن نباتی بپزید و همراه با سالاد کاهوی خام بخورید.

سل ریه

سل اقسام مختلفی دارد. سل سینه یا سل ریوی، سل استخوانی، سل جلدی یا سل پوستی. اصولاً بیماری خانمان سوز سل یکی از بزرگترین بلایایی است که نسل بشر همواره گرفتار آن بوده و همه ساله قربانی‌های فراوانی داده است. علائم آن خیلی به کندی و به طور مخفی بروز می‌کند به طوری که گاهی ممکن است سال‌ها طول بکشد تا ظاهر شود.
راه ورود این مرض بیشتر دستگاه تنفس است ولی از راه دستگاه گوارش نیز امکان سرایت را دارد. این بیماری واگیردار است. برای مسلول شدن جماعتی کافی است که بیمار مسلول در یک رستوران غذا میل کند یا در یک قهوه خانه چای بنوشد یا در سالن سینما یا اماکن عمومی فقط تنفس کند یا خلط سینه خود را بر زمین اندازد.
سرایت این بیماری به دو صورت است:

1-سرایت مستقیم:

وقتی بیمار سرفه می‌کند میکروب‌ها را در فضا پخش می‌سازد. هنگامی که اشخاص سالم در چنین هوایی تنفس می‌کنند میکروب سل که در فضا پراکنده است، وارد دستگاه تنفس آن‌ها می‌شود.

2-سرایت غیرمستقیم:

وقتی که بیمار خلط سینه‌ی خود را روی زمین می‌اندازد و پس از خشک شدن یا به وسیله‌ی جاروب کردن رفتگران یا به وسیله‌ی باد یا مگس‌هایی که بر روی آن خلط‌ها می‌نشینند و دست و پایشان آلوده می‌گردد. به این صورت غذا، میوه‌جات، خواربارها و غیره آلوده می‌شود و بیماری به اشخاص سالم سرایت می‌کند.
عواملی که بدن را مستعد قبول سل می‌کند عبارتند از: ضعف جسمانی، آلودگی‌های شدید مثل معاشرت، حشر و نشر با بیماران مبتلا به سل، مستعد بودن مزاج کودکان و خردسالان. کسانی که مسمومیت بدنی دارند مثل اشخاص معتاد به الکل، موادمخدر، سیگار و غیره. شروع بیماری غالباً با سرفه‌های تک تک، خشک، درد سینه و لاغری تدریجی آغاز می‌شود.

علائم آن کدامند؟

در مراحل اولیه‌ی عفونت بسیاری از افراد، علائمی ندارند. البته بعضی افراد دچار حالات زیر می‌گردند:
-سرفه ممکن است خشک باشد.
-احساس کسالت کلی
اگر بیماری توسعه یابد علائم بیشتری معمولاً در مدت 2 الی 6 هفته بروز می‌کنند. توسعه‌ی بیماری ممکن است بسیار سریع باشد. علائم بعدی عبارتند از:
-سرفه‌ی دائم که ممکن است خلط آن کمی سبز و یا کمی زرد باشد و گاهی رگه‌های خون در آن نیز مشاهده گردد.
-درد قفسه‌ی سینه در هنگام تنفس عمیق.
-تنگی و کوتاهی نفس.
-تب
-اشتهای ضعیف و کاهش وزن
-عرق کردن زیاد در شب
-خستگی مفرط
اگر TB درمان نگردد و از ریه‌ها شروع شده باشد، می‌تواند مستقیماً به بافت‌های روی قلب سرایت کند. عفونت ممکن است هم چنین از طریق خون به مغز برسد. استخوان‌ها، غدد لنفاوی و بسیاری دیگر از قسمت‌های بدن در معرض خطر قرار دارند. شروع TB از سایر قسمت‌های بدن بسیار کند است و علائم آن مشخص نمی‌باشد و تشخیص آن بسیار سخت خواهد بود. برای مثال TB به صورت معده‌ای روده‌ای ممکن است شبیه به بیماری کرون (1) باشد.

چه کسانی در معرض خطر قرار دارند؟

افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند بیشتر در معرض TB قرار می‌گیرند. این شامل افرادی که آلوده به ایدز HIV هستند و آن‌هایی که دیابت دارند و آن‌هایی که داروهای ضعیف کننده‌ی سیستم دفاعی مصرف می‌کنند می‌شود. سایر افرادی که در معرض خطر TB قرار دارند عبارتند از افرادی که بیماری طولانی مدت ریوی دارند و آن‌هایی که در مکان‌های خیلی شلوغ و اقدامات بهداشتی ضعیف زندگی می‌کنند و یا آن‌هایی که رژیم غذایی ضعیفی دارند. به طور کلی افراد سالخورده و کودکان بیشتر آمادگی بیماری را دارند.
ما که خود می‌دانیم مبتلا به بیماری سل هستیم و بیماری ما واگیردار است چرا با این وجود باز هم در هر کجا و هر موقع و هر مکان که باشیم اخلاط سینه‌ی خود را با کمال بی شرمی و وقاحت و بی حیایی آزادانه بر زمین می‌اندازیم. آنقدر بی ملاحظه و بی شرم هستیم که از صحن مسجد تا صحن حمام و خیابان و بازار و کوچه و گذر هر کجا که اراده کردیم خلط سینه خود را (مثل مرغابی و بوقلمون که اسهال داشته باشد و هر کجا که رسید کثافت می‌اندازد) بر زمین می‌اندازیم. ای بشر بی وجدان که نه از خدا می‌ترسی و نه حس نوع دوستی داری. این خلط سینه است و جمع عفونت‌های ریه می‌باشد و هزارها میکروب جمع آوری شده و به هم فشرده شده است. چرا دیگران را با این عمل به زکام، گریپ، آنفلوانزا، برونشیت، ضیق نفس، سیاه سرفه و سل مبتلا می‌سازی و ابداً به روی مبارک خود نمی‌آوری. اُف بر تو بشر این چنینی باد.
آزادی دیگر که در سراسر این کشور حکم فرماست این است که زباله و خاکروبه و غذاهای ترشیده و مازاد خوراکی‌های گندیده و آب لباس‌های شسته شده و سبزی‌های فاسد شده و میوه‌های گندیده خود را در محله و کوچه و گذر و کوی و برزن حتی در جوی آب و در جلوی درب حیاط می‌ریزند و آب حوض‌های عفن و کثیف خود را در کوچه می‌پاشند که اگر منع شهرداری‌ها نباشد کود توالت‌های خود را نیز در کوچه و محل عبور مردم خواهند ریخت و ابداً ملاحظه نخواهند کرد و ادعای مسلمانی هم می‌کنند.
آخر ‌ای بشر، ‌ای گل سر سبد جامعه،‌ای بالاتر از ملائکه ببین با عملیات روزانه خود چه جنایاتی را مرتکب می‌شوی و نظر افکن و مشاهده نما با هم نوع خود و نسل آتیه و اطفال بی گناه که در کوچه و خیابان مشغول بازی و عبور هستند چه عملی انجام می‌دهی.

علائم اولیه بیماری سل

همین که چندی از پیشرفت بیماری می‌گذرد شخص مبتلا به سل دست به گریبان این علائم‌ها خواهد شد: خستگی عمومی، پریدگی رنگ، بی اشتهایی، لاغری محسوس، تب‌های نامنظم، کم حرفی، بی حالی، خنده ننمودن، بی حسی در کارهای روزانه. تب سل معمولاً بعدازظهرها از ساعت 4 تا 7 شروع می‌شود و تا 12 و 1 نیمه شب با عرق فراوان و ضعف شدید خاتمه می‌یابد. این قسم را نوعاً سل درجه‌ی اول می‌نامند.
در دوره‌ی دوم سل که آن را درجه‌ی دوم می‌نامند سرفه و تنگی نفس زیاد می‌شود و همراه سرفه اخلاط سبز رنگ که ذرات خون هم گاهی با آن آلوده است مشاهده می‌شود.
دوره‌ی سوم بیماری سل با تشکیل حفره‌های نسبتاً بزرگ در شش‌ها به نام غارهای سلی شروع می‌شود که تأثیرانگیزترین دوره‌ی بیماری است.
امیدوارم این بیماری نصیب هیچ کس از افراد بشر نشود. زیرا علاوه بر لاغری دچار سرفه‌ی بسیار شدید پیاپی و تنگی نفس ناراحت کننده می‌گردد. در ضمن اسهال شدید بیمار را رنج فراوان می‌دهد. در این روزها لاغری بیمار به قدری محسوس است که اگر همه روزه وی را وزن کنید، کاهش تدریجی وزن، بیمار را به وحشت می‌اندازد و پس از مدتی اگر حال بیمار بدین منوال پیش روی کند مرگ پیش می‌آید.
پس با دلایل فوق معلوم گردید علائم سل عبارتند از: سرفه‌های تک تک و لاغری شبانه روزی، تب، اخلاط سبز رنگ، و اسهال. (یکی از دانشمندان آلمانی معروف به کخ میکروب سل را کشف کرد و به همین خاطر آن میکروب را با سیل کخ نامیدند).
میکروب سل به قدری مقاوم است که می‌تواند در سرمای 180 درجه مقاومت کند و 8 روز زنده بماند چه رسد به جاهای تاریک و مکان‌های خشک که مدت‌های مدیدی ممکن است زنده بماند. اگر خلط سینه‌ی مسلول در خیابان بر زمین افتد و نور و یا باد یا گرمی هوا آن را خشک کند باز هم می‌تواند آن میکروب به زندگی خود ادامه دهد. اما حرارت و گرمای شدید فوراً آن را از بین می‌برد.
علم طب جدیداً به اثبات رسانده که اگر میکروب سل را یک دقیقه در حرارت 95 درجه قرار دهند فوری می‌میرد و در حرارت 70 درجه پس از 10 دقیقه در حرارت 60 درجه بعد از یک ساعت از بین می‌رود. نور آفتاب شدید به فاصله دو ساعت میکروب را از بین می‌برد و اشعه‌ی ماوراء بنفش به فاصله 10 دقیقه آن را می‌کشد.
به همین دلیل آسایشگاه‌های مسلولین را در مناطق کوهستانی خوش آب و هوا که کاملاً رو به آفتاب باشد بنا می‌کنند. به همین علت است که برزگران و اشخاصی که در نور آفتاب کار می‌کنند ابداً به این مرض مبتلا نمی‌شوند. میکروب سل از خود زهرآبی ترشح می‌کند که نام آن توبرکولین می‌باشد .وقتی میکروب از راه تنفس وارد شش شد به دیواره‌ی کیسه‌های هوایی می‌نشیند و زیاد می‌شود. رفته رفته در چندین مرکز که جمع گردیدند به یک دیگر متصل شده و به بزرگی ته سنجاق تا یک عدس می‌رسند. در این مرکزها ماده‌ای ژلاتینی مملو از میکروب سل زنده و فعال موجود است. گلبول‌های سفید که دافع امراض وارده می‌باشند مدتی مشغول به مدافعه و جلوگیری از میکروب می‌شوند. اگر میکروب ضعیف باشد ممکن است به علت تقویت بدن و نیروی آماده و قوی بودن گلبول‌ها میکروب با سیل کخ تاب مقاومت را نداشته باشد. گلبول‌های سفید همانا به فعالیت خود ادامه داده و تا آخرین کوشش خود را به خرج خواهند داد تا میکروب سل را رفته رفته ضعیف کنند و از بین ببرند.

تشخیص سل ریوی

1- اخلاط بیمار را در آتش سرخ گداخته بیندازید اگر بوی عفونت زننده‌ای داشت و دود آن عفن بود صاحب خلط مسلول است.
2-خلط سینه بیمار را در ظرف آبی بیندازید، اگر خلط روی آب ایستاد او مبتلا به بلغم زیاد است و مسری نیست ولی اگر ته نشین شد مسلول خواهد بود.
3- به چشم بیمار نگاه کنید اگر سفیدی چشم آن مایل به کبودی بود و پای چشم فرورفتگی و گودی ایجاد شده بود شخص مسلول است.
4- بیمار مشکوک را به تفریحات خنده‌آور، تئاتر و امثال آن ببرید و او را زیر نظر بگیرید در صورتی که مسلول باشد ابداً میل به خنده ندارد و اگر هم از روی عادت خنده کند به حالت تبسم آمیخته با گرفتگی خواهد بود. لذا باید یقین دانست که با جمیع شرایط فوق آن شخص به بیماری سل دچار شده است.
کسی که به بیماری سل مبتلا است باید از خوردن عسل، گوشت، سرکه، مشروبات الکلی، مصرف دخانیات، هم‌چنین از گردوغبار، هوای کثیف و آلوده، بوی اسیدهای متعفن، انجام کارهای سخت و سنگین و پُر زحمت، بی خوابی شب، شهوت‌رانی و استمناء خودداری کند. خوراکی‌هایی که در بهبودی بیماری نقش دارند را بیشتر استفاده کند. مانند خربزه، هندوانه، توت فرنگی، گوجه فرنگی، انگور زرد و رسیده، سیر، ماءالشعیر، خرمای کاملاً رسیده، سالاد کاهوی خالص، هم چنین آفتاب و هوای آزاد کوهستان و ماندن و استراحت کردن در محل‌هایی که درخت‌های کاج فراوان دارد و شادی و تفریح و ورزش‌های سبک نیز مفید خواهد بود.
به عنوان درمان به مدت 40 روز هر روز صبح به جای صبحانه هویج پخته را هر مقدار که می‌توانید بخورید.
• هر روز صبح ناشتا بِه کاملاً رسیده را نیم پز کنید و به جای صبحانه بخورید.
• رازیانه را بر سر قلیان بریزید و آتش روی آن قرار دهید و دود آن را بکشید و این عمل را به مدت 12 روز هر روز یک مرتبه تکرار کنید: (روز اول 1 مثقال روز دوم 2 مثقال و به همین ترتیب هر روز 1 مثقال اضافه کنید).
• خرچنگ دریایی را گرفته و دست و پای آن را جدا کرده و دور بیندازید. بعد شکم آن را پاره کرده و محتویات آن را خالی کنید و دور بریزید و در میان مقداری آرد جو مستور و بگذارید حدود 3 ساعت لای آردها مخفی بماند بعد از آرد خارج کنید و با روغن زیتون بپزید و بخورید و این عمل را هر روز تکرار کنید تا بیماری سل مرتفع گردد.
• خرچنگ دریایی را چه به صورت پخته و آبگوشت چه سرخ کرده، چه کباب کرده به هر طریق که میل دارید همه روزه تناول فرمایید و حداقل تا 40 روز ادامه دهید.
• هر روز صبح 2 مثقال پرسیاوش و 3 مثقال ریشه‌ی بادیان نیم کوب شده را مخلوط و دم کنید بعد آب آن را صاف کرده و بنوشید.
• به مدت 40 روز، صبح ناشتا 1 مثقال ثعلب و 1 مثقال بادیان و 2 مثقال شکر تیقال پاک شده را مخلوط بکوبید بعد در یک لیوان آب جوش مخلوط کنید و میل فرمایید.
• سنبل هندی و مغز هل قراب از هرکدام 10 گرم، زعفران، خربق و فرفیون از هرکدام نیم مثقال. شیره‌ی افیون 2 گرم و شاه دانه 20 گرم همه را مخلوط کرده و بسیار نرم بکوبید بعد با کمی عسل به صورت خمیر سفتی درآورده و قرص‌هایی به اندازه‌ی یک نخود و به شکل گلوله درست کنید و در یخچال نگه دارید و صبح، ظهر و شب هر بار چهار عدد با هم میل کنید.
• زعفران پنج گرم، هل بادو فرفیون از هرکدام 10 گرم. خولان مکی و عصاره‌ی شیرین بیان از هرکدام 20 گرم. مغز حب المحلب و تخم خشخاش از هرکدام 40 گرم همه را مخلوط کرده و نرم بکوبید. در صحرا شبنم‌های روی برگ‌های گیاه نخود را جمع کرده و داروها را در آن بخیسانید. پس از خیس خوردن کمی عسل به آن بزنید تا به صورت خمیر سفتی درآید بعد قرص‌هایی به شکل گلوله و به اندازه‌ی یک نخود بسازید و هر ساعت یک عدد از آن حبه‌ها بلع کنید.
• جگر سفید گوسفند را چرخ کرده و با شش نخود زعفران ساییده شده و یک سیر گلاب خالص دو آتشه و یک بطری عرق بیدمشک و مقداری روغن زیتون مخلوط کنید و بپزید تا آب آن به نزدیک آخر برسد، سپس از آتش برداشته و یک سیر عسل با آن‌ها مخلوط کنید و بخورید. گه گاه این کار را تکرار کنید.
• هر روز یک مشت اختر زغال فرنگی را در نیم لیتر آب بجوشانید تا آب آن کمی غلیظ شود بعد کمی شکر با آن مخلوط و سه بار در روز مصرف کنید.
• صبح ناشتا مقدار کمی آب لیموی تازه را در یک لیوان آب بریزید و به مرور جرعه جرعه بنوشید. روز به روز مقدار آن را افزایش دهید و در طول روز هم آب لیموی تازه را خوب در دهان غرغره کنید تا با بزاق دهان مخلوط شود و بخورید. با دهان بسته ورزشی سبک انجام دهید و نفس عمیق بکشید و گه گاهی این کار را تکرار کنید.
• مدت زیادی هر روز صبح ناشتا دو عدد سیر تازه را در یک لیوان شیر بجوشانید و آن شیر را میل فرمایید.
• برای مدت زیادی هر روز آب شاهی تازه را بگیرید و هر صبح و عصر یک قاشق سوپ خوری از آن را میل کنید.

سرطان ریه

سرطان ریه یک تومور سرطانی بدخیم است که در بافت‌های ریه به وجود می‌آید. در سنین بزرگسالی در افراد بین 50 تا 70 سال رایج‌تر است و مرگ و میر ناشی از آن بیشتر از تمام سرطان‌های دیگر می‌باشد. این نوع بیماری در مردان شایع‌تر است. طبق آمار از سال 1990، نسبت تعداد موارد سرطان اولیه ریه به بیش از سایر سرطان‌ها افزایش یافته است. سرطان اولیه ریه که در آن یک تومور در بافت ریه به وجود می‌آید، هم اکنون شایع‌ترین سرطان بعد از سرطان پوست و اصلی‌ترین دلیل مرگ بر اثر سرطان می باشد.
هرچند مانند گذشته این بیماری در مردان شایع‌تر است اما هم اکنون در زنان نیز زیاد شده است. سیگار کشیدن بیش از سرطان سینه، اصلی‌ترین دلیل سرطان ریه است. افزایش موارد این بیماری در 100 سال گذشته اساساً بر اثر افزایش افراد سیگاری بوده است. هرچند سیگار کشیدن در کشورهای توسعه یافته کاهش پیدا کرده ولی تعداد موارد این نوع بیماری کمتر نشده است. چون این بیماری مدت زیادی طول می‌کشد تا خود را نشان دهد. هرچه بیشتر سیگار بکشید سرطان زودتر بروز خواهد کرد. برای مثال اگر شما در روز 20 نخ سیگار بکشید بعد از 20 سال دچار این سرطان خواهید شد. اگر روزی 40 نخ سیگار مصرف کنید بعد از 10 سال به این بیماری دچار می‌شوید.

انواع سرطان ریه:

نوع سرطان ریه بستگی به نوع سلولی دارد که در ریه سرطانی می‌شود. انواع شایع آن‌ها سرطان سلول سنگ فرشی (2) و سرطان سلول کوچک (3) می‌باشند آدنوکارسینوما (4)، سرطان سلول بزرگ (5)، مابقی حالات را شامل می‌شوند. بسیاری از این سرطان‌ها در سلول‌هایی شروع می‌شوند که در دیواره‌ی نایچه‌ها که مسیرهای هوایی ریه‌ها می‌باشند وجود دارند. هر نوع سرطان روش توسعه خاص خود را دارد و به طور مخصوصی به درمان پاسخ می‌دهد. به طور کلی سرطان سلول سنگ فرشی از سایر انواع آهسته‌تر رشد می‌کند و بعد از مدت زیادی به سایر نقاط بدن توسعه می‌یابد. سرطان سلول کوچک، شدیدترین نوع بدخیم و خطرناک‌ترین سرطان ریه است که به سرعت رشد یافته و به سایر قسمت‌های بدن نیز سرایت می‌کند. آدنوکارسینوما و سرطان سلول بزرگ در حد میانی دو نوع سرطان قبلی می‌باشند. متاستاز (6) ریه سرطانی است که قبل از سایر نقاط بدن به ریه‌ها گسترش می‌یابند. بافت ریه مکان مناسبی برای گسترش متاستاز است چون تمام خون در جریان بدن از ریه‌ها می‌گذرد و اجازه می‌دهد که سلول سرطانی به ریه منتقل گردد.
سیگار کشیدن تقریباً 80 تا 90% موارد عامل سرطان ریه است و حدود یک هفتم افراد سیگاری در حدود 70 سالگی به این بیماری مبتلا می‌گردند. خطر، برای افرادی که از اوایل جوانی روزانه بیش از 20 عدد سیگار کشیده‌اند، بسیار زیاد و جدی است. افرادی که هرگز سیگار نکشیده‌اند خطر بسیار کمی تهدیدشان می‌کند ولی برای افرادی که به طور مداوم در معرض دود سیگار دیگران بوده‌اند نیز احتمال مبتلا شدن، تقریباً بالا است. کار کردن با مواد خاص مانند مواد رادیواکتیو، آزبست‌ها، کروم و نیکل نیز ممکن است باعث سرطان ریه گردد. به خصوص وقتی آن مواد، با سیگار کشیدن نیز همراه باشند. قرار گرفتن در معرض رادون که یک گاز رادیواکتیو است و به آهستگی از سنگ‌های گرانیت آزاد می‌شود می‌تواند خطرآفرین باشد. به خصوص برای افرادی که در محیط‌هایی پر از گرانیت زندگی می‌کنند. زندگی در محیط‌های با آلودگی هوای بالا نیز می‌تواند گاهی خطرآفرین باشد اما خطر آن از سیگار بسیار کمتر خواهد بود.
علائم سرطان ریه بستگی به میزان پیشرفت تومور دارد. علائم ابتدایی عبارتند از: سرفه دائم که به تازگی شروع شود و یا افزایش تعداد سرفه‌ها در یک وضعیت طولانی مدت که گاهی با لخته خون آلوده همراه می‌باشد، درد قفسه‌ی سینه که می‌تواند آرام یا شدید باشد و در هنگام تنفس بدتر می‌شود. تنگی نفس، خس خس سینه در صورتی که تومور به صورتی باشد که یک مسیر هوایی را مسدود کند. بعضی از سرطان‌های ریه هیچ علائمی را تا هنگام پیشرفت کامل نشان نمی‌دهند، آن گاه تنگی نفس خود را بروز می‌دهد. شما بایستی به محض بروز سرفه‌ی دائم و جدید و یا افزایش تعداد یک سرفه‌ی طولانی مدت و یا بروز سایر علایمی که در بالا بیان شد‌ با پزشک متخصص مشورت کنید.

عوارض آن:

در بعضی حالات، ذات الریه می‌تواند در محلی که از ریه که توسط تومور بسته شده باشد، بروز کند، این می‌تواند از علائم اولیه سرطان ریه باشد. تومور می‌تواند باعث جمع شدن مایعات بین لایه‌های پلوراکه غشاء جداکننده‌ی ریه‌ها از دیواره‌ی سینه است نیز بشود که این خود می‌تواند باعث افزایش تنگی نفس گردد. در ادامه وقتی که بیماری پیشرفت کند، کاهش اشتها همراه با کم شدن وزن و ضعف نیز به وجود می‌آید. یک تومور در بالای ریه می‌تواند بر روی اعصابی که به دست منتهی می‌شوند تأثیر گذاشته و دست را دردناک و ضعیف کند. ورم سرطانی سلول‌های کوچک ممکن است موادی را تولید کند که مشابه هورمون‌های بدن بوده و در نتیجه ترکیب شیمیایی بدن را بر هم بزند. علاوه بر این ممکن است علائمی بر اثر تومورها وجود داشته باشند که به سایر قسمت‌های بدن سرایت کنند. برای مثال سردرد می‌تواند بر اثر این سرطان پس از سرایت به مغز به وجود آید.

پیشگیری از سرطان ریه:

فاکتورهای خطرزا، دخانیات است. بیشترین سرطان ریه از سیگار بروز می‌کند. سیگار باعث صدمه و رشد غیرطبیعی سلول‌های ریوی می‌شود. این بیماری در سیگاری‌های حرفه‌ای (کسانی که روزانه بیش از 40 نخ سیگار می‌کشند) و افرادی که زمان طولانی سیگار می‌کشند بیشتر دیده می‌شود. افرادی که در معرض دود سیگار یا پیپ و غیره هستند نیز ریسک زیادی برای ابتلا به این نوع بیماری دارند، حتی اگر خودشان سیگاری نباشند.

آزبستوز:

این ماده باعث کریستالیزه شدن موها می‌شود، در عایق‌های مقاوم در برابر آتش و هم چنین در مواد ساختمانی از این ماده استفاده می‌شود. فیبرهای آزبستوز باعث می‌شوند که در هنگام سیگار کشیدن ریه‌ی فرد دچار آزار و رنجش شود. لذا دانستیم افرادی که در محل کار با فیبرهای آزبست تماس دارند و یا افراد سیگاری، در معرض خطر بسیار بیشتری برای ابتلا به این نوع سرطان هستند.

رادون:

یک گاز نامرئی و بی بو است که به طور طبیعی به وسیله‌ی بعضی از انواع خاک‌ها و سنگ‌ها ترشح می‌شود. قرار گرفتن در معرض رادون ریسک مبتلا شدن به بسیاری از سرطان‌ها را بالا می‌برد که یکی از اینها سرطان ریه است. در مجموع به نظر بنده مهم‌ترین مسئله و اولین کار برای جلوگیری از سرطان ریه نکشیدن سیگار و دوری گزیدن از دخانیات است.

اقدامات درمانی:

درمان سرطان ریه به نوع سرطان و این که آیا به مناطق دیگر بدن سرایت کرده یا نه بستگی دارد. جراحی برای برداشتن تومور یکی از راه‌های درمان است به شرط آن که سرطان در تمام ریه پخش نشده باشد. جراحی معمولاً شامل برداشتن تمام ریه یا قسمتی از آن می‌باشد. در چهار پنجم انواع سرطان‌هایی که توسعه یافته، جراحی بهترین کار نیست. اندازه و محل تولد تومور و یا وجود نارسایی خطرناک دیگری مانند بیماری‌های انسدادی مزمن ریوی نیز می‌توانند مانع توصیه به جراحی شوند. سرطان سلول‌های کوچک به ندرت توسط جراحی درمان می‌شود؛ چون این سرطان به شدت خطرناک بوده و معمولاً به مکان‌هایی غیر از ریه‌ها (قبل از آن که سرطان تشخیص داده شود) گسترش یافته است. اشعه درمانی (رادیوتراپی) ‌را می‌توان برای متاستاز به کار برد. اگر یک تومور را نتوان با جراحی برداشت و از نوع سرطان سلول کوچک نیز نباشد، معمولاً در ابتدا از رادیوتراپی استفاده می‌گردد. هرچند این روش معمولاً تمام سلول‌های سرطانی را از بین نمی‌برد اما سرعت رشد تومور را کند می‌سازد.

پی‌نوشت‌ها:

1.crohn
2. Cell Carcinoma
3.small cell carcinoma
4.adenocarcinoma
5.Large cell carcinoma
6.Metastases

منبع مقاله :
حاجی شریفی، احمد، (1395)، دائرةالمعارف گیاه درمانی ایران، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ پانزدهم.