سرویس فرهنگ و هنر مشرق - «هفتمین جشنواره مردمی فیلم عمار» دی ماه امسال در سینما فلسطین برگزار شد.» شاید این گزاره برای هر جشنواره‌ای که نوشته شود و صرفا به جای نام و تاریخ و مکان برگزاری‌اش به تناسب آن جشنواره نام و تاریخ و مکانی دیگر نوشته شود، این گزاره بی هیچ تغییری صحت داشته باشد به این معنا که هر جشنواره‌ای در مکانی خاص و در بازه زمانی مشخصی برگزار می‌شود. اما این قاعده وقتی به جشنواره عمار می‌رسد، می‌گوید: البته استثناهایی هم وجود دارد!
جشنواره‌ی عمار جشنواره‌ای است که ثابت کرده است، نه مکان جلودارش است، نه زمان! و در هفتمین سال جشنواره این مساله را حتی در برگزاری جشنواره‌های استانی و شهرستانی‌اش نیز اثبات کرده است. وقتی نگاه می‌کنی، نه تنها اکران کننده‌ها در گستره‌ای وسیع از مکان‌ها به صورت خودجوش دست به برگزاری جشنواره زده‌اند، بلکه زمان خاصی هم برای برگزاری جشنواره‌های‌شان وجود ندارد. از شهرستان خوسف خراسان جنوبی تا شهرستان بوکان آذربایجان غربی، از شهرستان چناران خراسان رضوی تا شهرستان ایذه خوزستان و از سیستان و بلوچستان تا اردبیل، میزبانی جشنواره‌ای را بر عهده گرفتند که آثار مورد پسند مردم را نمایش می‌دهد، نه بازنمایی تفکرات قشری خاص از طبقه‌ای اجتماعی در تهران!
امسال جشنواره‌های استانی در 20 استان و در شهرستان‌های گنبد کاووسِ استان گلستان، شهرستان‌های نهاوند و ملایر استان همدان، شهرستان‌های اهواز، اندیمشک، ایذهِ استان خوزستان، شهرستان ایلام استان ایلام، شهرستان بروجردِ استان لرستان، شهرستان اردبیلِ استان اردبیل، شهرستان‌های ارومیه و بوکانِ استان آذربایجان غربی، شهرستان زاهدانِ استان سیستان و بلوچستان، منطقه 17 تهران و شهرستان ورامینِ استان تهران، شهرستان قمِ استان قم، شهرستان‌های مشهد، چناران، تربت جام، نیشابور، سبزوارِ استان خراسان رضوی، شهرستان‌های خوسف و بشرویه استان خراسان جنوبی، شهرستان‌های داراب، فسا، گراش، لار و کوارِ استان فارس، شهرستان شهرکردِ استان چهار محال و بختیاری، شهرستان سیلاب و کلوار و چرامِ استان کهگیلویه و بویر احمد، شهرستان‌های شهربابک، رابُر، کرمان و رفسنجانِ کرمان، شهرستان‌های بهارستان و اصفهان استان اصفهان، شهرستان یزدِ استان یزد و شهرستان کرجِ استان البرز توسط فعالان فرهنگی و اکران کننده‌های مردمی برگزار شد.
اما جشنواره‌های استانی حاشیه‌هایی هم داشته‌اند که برخی از آن‌ها داغ‌تر بودند. در مراسم اختتامیه جشنواره عمار در خوزستان، «امیر پیاهو» قهرمان آسیایی و ملی خوزستانی در حاشیه اختتامیه جشنواره مردمی فیلم عمار در اهواز، مدال خود را به خانواده شهید مدافع حرم مصطفی رشیدپور اهدا کرد. وی درباره این کارش می‌گوید: «یکی از افتخارات زندگی‌ام این بود که خانواده شهید این مدال را از من قبول کردند.»
همچنین خانواده‌های شهدای خوزستان از «محسن مقصودی»، مجری و تهیه‌کننده برنامه «ثریا» تقدیر به عمل آوردند. اهدای انگشتر شهید حاج اسماعیل فرجوانی، فرمانده گردان کربلا، قاب امضاء شده خانواده شهدای خوزستان و همچنین نگین انگشتری سنگ مزار اباعبدالله الحسین علیه السلام تنها بخشی از هدایایی بود که در حمایت از برنامه ثریا به برنامه‌ساز دیده‌بان پیشرفت ایران تقدیم شد.
مقصودی در حاشیه مراسم اختتامیه جشنواره مردمی فیلم عمار در استان خوزستان در سخنانی، گفت: «برای نخستین بار در مراسم اختتامیه جشنواره مردمی فیلم عمار و در اکران های این جشنواره مردمی در اهواز حاضر می‌شدم؛ بعد از حضور در این برنامه با فضای بسیار عجیب و جالبی رو به رو شدم که تا قبل از آن لحظه اصلا تصور قرار گرفتن در چنین فضایی را که همراه با شور و اشتیاق باشد نمی‌کردم.»
جشنواره شهرستان نهاوند هم جذابیت‌های خاص و ویژه خودش را داشت. زنان انقلابی نهاوندی که سال گذشته در اختتامیه ششمین جشنواره مردمی فیلم عمار با نان‌های محلی خود که به «هدیه ویژه بانوان پیشمرگ نهاوندی» معروف شده بود، از مهمانان جشنواره پذیرایی کردند در اولین جشنواره استانی نهاوند، همشهریان‌شان را از عطر این نان، بی نصیب نگذاشتند.
جشنواره عمار در استان گیلان نیز در مراسم افتتاحیه پس از تجلیل و پاسداشت خانواده مدافع حرم تالشی، شهید جهانگیر جعفری‌نیا از فیلم داستانی «کلاغ پر» ساخته کارگردان آستارایی، بابک مجیدی رونمایی شد.
در مراسم افتتاحیه جشنواره در تبریز که در مسجد موسی بن جعفر(علیه‌السلام) این شهر برگزار شد، از بانوی انقلابی، خستگی‌ناپذیر و مادر شهید یعقوب قنبریه، خانم طوبی آشپززاده تجلیل شد. همچنین کاریکاتوریست انقلابی، فرهاد رحیم قرا ملکی توسط پدر شهید محمدرضا جلالی از شهدای واقعه منا مورد تقدیر قرار گرفت.
جشنواره‌های استانی غالبا همزمان با افتتاحیه جشنواره عمار در تهران آغاز و برخی نیز پس از جشنواره برگزار شدند و حتی جشنواره‌هایی در بهمن ماه برگزار شده است.
به طور مثال افتتاحیه جشنواره‌های مردمی فیلم عمار در سبزوار و تربت جام 7 دی، در بشرویه، سبزوار و گنبد کاووس 9 دی، در خوسف، اردبیل و اندیمشک 10 دی، در قم و مشهد 11 دی، در چناران و بوکان 12 دی، در کرج و یزد 14 دی، در ارومیه و ملایر 15 دی، در زاهدان 16 دی و جشنواره‌های نهاوند، اهواز، ایذه در بهمن ماه برگزار شد.
بیشترین مکان مورد استفاده برای برگزاری مراسم‌های افتتاحیه و اختتامیه را سالن‌های همایش با 41درصد و پس از آن مساجد با 16 درصد تشکیل می‌دهند. علاوه بر این مصلا، هیئت، گلزار شهدا، کانون‌های فرهنگی و هنری و حسینیه‌‌ها از دیگر مکان‌هایی بود که به عنوان محل برگزاری مراسم افتتاحیه یا اختتامیه مورد استفاده قرار گرفته است.
از دیگر نکات قابل توجه آثاری است که در این مراسم‌های افتتاحیه و اختتامیه به نمایش درآمده است، 25 درصد از آثار به نمایش درآمده با موضوع مدافعان حرم بوده که شامل مستند‌های «پسرم»، «مادرانه»، «سید ابراهیم»، داستانی«هنگامه» و «سلام» و نماهنگ‌های «سپر» و «ارغوان» می‌شود. اثر سینمایی «یتیم خانه ایران» فیلمی که روایت گر اشغالگری انگلیسی‌ها در ایران در بین سال های 1295 تا 1297 است از جمله آثار دیگری است که مورد استقبال اکران کننده‌های عمار از جمله سه شهرستان اندیمشک، ایلام و تربت جام برای اکران در افتتاحیه اکران‌های مردمی قرار گرفت.
توجه به آثار بومی هر استان و اولویت نمایش آثار متعلق به کارگردان‌های استان برگزار کننده جشنواره نیز در گنبد کاووس با نمایش «نشونی» اثری در مورد مدافعان حرم، در سبزوار با «بحر جوشان» مستندی در مورد شاعر انقلاب، حمید سبزواری و «خیر النسا» مستندی در مورد شخصیت بانوی مجاهد سبزواری، «کلاغ پر» اثر بابک مجیدی اهل آستارا در افتتاحیه استان گیلان، فیلم کوتاه «بچه های فرهنگ» در چناران و «یک روز خاص» اثر حوزه هنری استان خراسان جنوبی و در یزد با نمایش تمام آثار برتر استانی صورت گرفت.
«ابوزینب» اثر مشترک ایران و لبنان با موضوع مقاومت، «داد» مستندی در نقد فساد و تبعیض، «قصه فیل و الاغ» با موضوع انتخابات آمریکا، «ما ایستاده‌ایم 2»، «جیب کت»، «دایو»، «روزی روزگاری در شرق»، «تیهو»، «بماند برای آینده»، «برخیزید»، «ترمینال غرب»، «من سیلاب و کلوارم» «قابلمه» و «رو به قبله» از دیگر آثار اکران شده در مراسم‌های افتتاحیه و اختتامیه‌های استانی- شهرستانی عمار بودند.
مهمان‌ها و سخنران‌های متعددی نیز در جشنواره‌های استانی و شهرستانی حضور یافتند. از حجت الاسلام ماندگاری در قم، سعید قاسمی در نیشابور، امام جمعه موقت شیراز، حجت‌الاسلام سید ابوفاضل رضوی اردکانی در شهرستان لار و حجت الاسلام زائری در کرمان، گرفته تا امام جمعه و رئیس حوزه علمیه برادران و امام جماعت مسجد کشکولی نهاوند، حجت الاسلام ساجدی نیا در شهرستان داراب، حجت الاسلام انصاری، امام جمعه محترم شهرستان شهربابک، حجت الاسلام محسن گمار کارشناس امور دینی و مذهبی و دکتر محمد سرشار مدیر شبکه کودک و نوجوان سیما در شهرکرد و تا حجت الاسلام نظافت در مشهد، سخنرانی سید محمد حسینی و شعر خوانی شاعر آیینی حاج سجاد شاکری در فریدونکنار و حتی خواننده انقلابی، علی نصیر نژاد با حضورشان در جمع مردم، رونق بخش این محافل بودند.
سخنران مراسم افتتاحیه جشنواره عمار در قم، حجت الاسلام ماندگاری در این مراسم گفت جشنواره عمار اقدام مناسبی بود که هفت سال قبل از سوی جوانان انقلابی راه‌اندازی شد و امروز شاهد هستیم کسانی که در عرصه فیلم و تئاتر و هنر دغدغه دارند، وارد میدان شدند تا بگویند که در قالب هنر نیز می‌توان فرهنگ ایثار و شهادت را نمایش داد.
حجت‌الاسلام نظافت نیز در حاشیه اولین روز جشنواره مشهد مقدس در سینما قدس بیان کرد: «فعالیت‌هایی که هنرمندان متدین و انقلابی در قالب جشنواره عمار انجام می‌دهند، بدیع و ارزشمند است».
در افتتاحیه جشنواره نهاوند هم حجت الاسلام صالح، مسئول حوزه علمیه برادران این شهرستان در رابطه با ویژگی‌های جشنواره عمار تصریح کرد: «دست اندرکاران جشنواره عمار شجاعت و عدالت در گفتار دارند و می‌روند تا تاریخ را به جریان بیاندازند چرا که اهدافی به بلندای تاریخ برای هدایت وآگاهی مردم دارند».
استان چهارمحال و بختیاری نیز در مراسم افتتاحیه هفتمین جشنواره عمار استانی، میزبان محمد سرشار بود. وی با تشکر از ابراز محبت خانواده شهدا و فعالان فرهنگی پیشنهادهایی برای مقاومت فرهنگی در عرصه کودک و نوجوان مطرح کرد و از فعالان فرهنگی استان خواست با در دست گرفتن قلم و دوربین، نسبت به جهاد فرهنگی از طریق تولید آثار فرهنگی و هنری اقدام کنند. در پایان نیز فرزند سردار شهید مدافع حرم عزت الله سلیمانی چفیه پدرش را به دکتر محمد سرشار مدیر شبکه کودک و نوجوان سیما اهدا کرد.
محمد باقر مفیدی کیا کارگردان آثار انقلابی از جمله «ما ایستاده‌ایم 2» پس از پخش نماهنگ‌ش در خلال مراسم اختتامیه شهرستان داراب فارس در ارتباطی تلفنی گفت: « تقاضای من از مردم شهر داراب این است که در کنار حمایت از فیلم‌سازان عمار، همچنان کار خودشان را ادامه بدهند. عمار جریان فیلمسازی انقلابی را تقویت می‌کند و این نفعش دو طرفه است. هم هنرمندان انقلابی را به رشد و بالندگی می‌رساند و هم به مردم و آینده فرزندان شما.»
مراسم اختتامیه شهرستان گراش استان فارس که همزمان با شب جشن پیروزی انقلاب اسلامی برگزار شد، همراه با اکران فیلم‌های داستانی «روزی روزگاری در شرق» و «تیهو» از آثار برگزیده هفتمین دوره جشنواره مردمی فیلم عمار بود.
همچنین رضا احسان پور طنز پرداز شناخته شده که در این مراسم حضور داشت حین اجرای طنزش، اشاره کرد که «خیلی دوست داشتم که گراش را ببینم و اگر دوباره هم دعوتم کنند به گراش می‌آیم.» و اینگونه بیش از پیش دل مخاطبانش را به دست آورد. در ادامه مراسم نیز مادر شهیدان حسن‌زاده و مادر شهیدان بهمنی لوح تقدیر رضا احسان‌پور را به او اهدا کردند و او با بوسیدن چادر مادران شهید از آنان تشکر کرد.
برنامه‌های جانبی مختلفی نیز در این مراسم‌های استانی صورت گرفت از جمله شعر خوانی در مورد مدافعان حرم، جمع آوری دستکش و کلاه و خشکبار برای مدافعان حرم، پذیرایی با نان محلی، پخت آش «مرگ بر آمریکا»، حجله نمادین شهدای آتش نشانی پلاسکو، اجرای موسیقی، تشییع شهدای مدافع حرم در حاشیه مراسم افتتاحیه و تقدیر از فعالان فرهنگی شهرستانی و استانی و بانوان مجاهد انقلابی.
