فرادید؛ جنگ جهانی اول به دلایل متعدد یکی از بدترین جنگ‌های تاریخ بشر است. میلیون‌ها سرباز و غیرنظامی کشته شدند. بشر در این جنگ شاهد شیوه‌های جدید جنگاوری و تخریب بود که بر سال‌های باقی‌مانده از قرن بیستم نیز تأثیر گذاشت.
اما برای یک‌شب و یک روز، برخی واحدهای جناح‌های مخالف (ارتش‌های فرانسه و بریتانیا در یک‌طرف و آلمان در طرف دیگر) سلاح‌هایشان را زمین گذاشتند تا مناسبتی را در کنار هم جشن بگیرند.
قرار بود جنگ بزرگ تا قبل از کریسمس 1914 تمام شود. اما پنج ماه پس از آغاز جنگ در ماه ژوئیه، جنگ به بن‌بست خورد. تلفات بی‌سابقه در نبردهای تاننبرگ، مارن و ایپر جناح‌های مخالف را به مبارزات وحشیانه‌ای کشاند که جنگ جهانی اول به آن‌ها شهرت دارد.
سربازهای دو طرف که در دو طرف خط مقدم جمع شده بودند، شب کریسمس تعطیلات را به بهترین نحوی که می‌توانستند جشن گرفتند. چیزی نگذشت که تمام سربازان خط مقدم بدون سلاح از سنگرهایشان خارج شدند و در "منطقه ممنوعه" با سربازان دشمن روبرو شدند.
آن شب نمونه شگفت‌انگیزی از انسانیت و بشردوستی بود؛ دشمنانی که تا چند ساعت پیش یکدیگر را به طرز بی‌سابقه‌ای در تاریخ بشری قتل‌عام می‌کردند، در آن لحظه با هم حرف می‌زدند، آواز می‌خواندند و می‌رقصیدند که گویی با هم دوست‌اند.
نیروهای انگلیس و آلمان در خلال آتش‌بس غیررسمی؛ 1914
سربازها در نامه به روزنامه‌ها و عزیزانشان توضیح دادند که چگونه آتش‌بسی ناگهانی و خودبه‌خود شکل گرفت. یک سرباز انگلیسی نوشت: "در روز کریسمس نیروهای ما و ساکسون ها میزی میان دو سنگر درست کردیم و با هم جشن گرفتیم. غذا خوردیم و یادگاری‌های کوچک به هم هدیه دادیم."
یکی دیگر از سربازان انگلیس در نامه‌ای به عزیزانش نوشت: "کریسمس فوق‌العاده‌ای داشتم. بعد از برقراری آتش‌بس، در عرض پنج دقیقه منطقه ممنوعه پر از سربازهای آلمانی شد که باهم سیگار ردوبدل می‌کردند."
در قسمت‌هایی از منطقه بازی فوتبال برپا شد. گاهی اوقات دو ارتش در برابر هم بازی می‌کردند و گاهی هم با تیم‌های مخلوط. یک افسر سپاه پزشکی نظام سلطنتی در نامه‌ای به دوستش در لندن نوشت: "گردان ما با آلمان‌ها مسابقه فوتبال دادند و 2-3 آن‌ها را شکست دادند."
سربازان هر دو طرف مرده‌های خود را به خاک سپردند و کریسمس را طوری برگزار کردند که گویی در کلیسا هستند.
شاید بهترین توصیف از این آتش‌بس نامه سرباز انگلیسی باشد که در 5 ژانویه 1915 در مجله کارلایل چاپ شد: "تمام نفرتی که از سخن گفته می‌شد و تمام گلوله‌هایی که به سمت یکدیگر شلیک می‌کردیم با قدرت سحرانگیز کریسمس از میان رفت. این رخداد امید بزرگی برای صلحِ آینده است، آن‌هم در شرایطی که دو ملت آن‌چنان از هم نفرت دارند که مشابهش در تاریخ دیده نشده و یکی از طرفین به گرفتن انتقام ابدی سوگند خورده است. اما موسیقی روز کریسمس همچون پادزهری بر نفرت این دو ملت عمل کرد و سربازان سلاح‌های خود را کنار گذاشتند، سیگار و یادگاری تعارف کردند و برای هم‌آرزوی شادی و خوشبختی داشتند."
"لورا وگت" مدیر آموزش موزه ملی جنگ جهانی دوم گفت: "این فریاد رسای انسانیت در بحبوحه جنگ است که از بهترین جنبه در وجود ما برمی‌خیزد، به‌خصوص در فصل تعطیلات."
متأسفانه فرمانده‌های ارشد دو جناح اقدامات سربازان را تأیید نکردند. برخی واحدها تنبیه شدند یا به سایر نقاط خط مقدم منتقل شدند. و تا پایان جنگ دیگری خبری از آتش‌بس نبود.
یک قرن پس از آغاز جنگ، هنوز هم سربازان آلمان و بریتانیا برای جشن گرفتن کریسمس دورهم جمع می‌شوند و فوتبال بازی می‌کنند، اما این بار به‌عنوان متحد. این همان صلحی است که سرباز انگلیسی در سال 1917 آرزویش را کرد.
منبع: Business Insider
ترجمه: گلناز یغمایی
