_*بهروز بیرشک: امروزه مصرف ماده مخدر گل از سن 13 سالگی آغاز میشود و جوانان از آن به عنوان یک ماده ایمن استفاده میکنند و این موضوع نگرانکننده است.
به گزارش ، آرمان نوشت: از سوی دیگر این ماده در بین جوانان و نوجوانان به عنوان یک ماده بیخطر رواج و توسعه پیدا کرده است. کاهش سن مصرف این ماده مخدر به این دلیل است که مصرف گل حالتهای هیجانی و احساساتی برای افراد به دنبال دارد. اغلب مصرفکنندگان این ماده بر این باورند که گل اعتیادآور نیست. از سوی دیگر مصرف این ماده نسبت به دیگر مواد مخدر آسانتر و دسترسی به آن نیز راحتتر است. مصرفکنندگان این ماده مخدر باید بدانند گل نیز همچون دیگر مواد مخدر با عوارض خانمانسوز و جبرانناپذیر همراه است. بسیاری از افراد بر اساس یک باور نادرست بر این امر تاکید دارند که استعمال گل مضرات چندانی برای مصرفکنندگان ندارد. در حالی که مصرف این ماده میتواند در شخصیت و سلامت افراد تاثیرات منفی متعدد داشته باشد. هم اکنون در بین مراجعان بنده نیز شاهد نوجوانان و جوانانی هستم که به استعمال گل پرداخته و این امر را چندان آسیبزا نمیدانند.
بر اساس نظرسنجیهای انجام شده از نوجوانان و جوانان مصرفکننده گل باید تاکید کرد که اغلب آنها با مصرف این ماده حس آرامش و بیخیالی دارند. مصرفکنندگان مواد مخدر باید بدانند آرامش و شادی ناشی از استعمال مواد چندان مناسب و ماندگار نیست، بلکه این حس فقط به دلیل تلقین روانی بروز میکند. بسیاری بر اساس باوری نادرست استعمال گل و مصرف مشروبات الکلی را راهی برای دستیابی به حس آرامش میدانند. این در حالی است که روانشناسان و مشاوران بر این باورند که آرامش، بیخیالی و احساس هیجان موقت از مصرف مواد مخدر یک شادی کاذب است. همگان باید بدانند که این حس کاذب روی سیستم مغز افراد تاثیرات سوء دارد، طبیعتا افراد در صورت تداوم مصرف گل، اعتیاد و مشکلات ناشی از آن را تجربه میکنند.
اغلب افراد هدف از مصرف مواد مخدر را حس آرامش میدانند. در حالی که مصرف مواد مخدر از لحاظ کارکرد مغزی و روحیه برای آنها عواقب منفی به دنبال دارد. برای مثال افراد معتاد به دلیل استعمال مواد مخدر با عوارض مخرب در روحیهشان مواجه هستند. بسیاری از افرادی که به مواد مخدر رو میآورند، بر این امر توجه ندارند که دیگر روی افکار، رفتار و بسیاری از اقداماتشان تسلط ندارند. برای مثال بر اساس بررسی اخبار حوادث در رسانهها بسیاری از معتادان تحت تاثیر مواد مخدر در یک لحظه فجایع جبرانناپذیری را برای خود و جامعه رقم میزنند. هر چند اغلب معتادان بعد از بین رفتن تاثیرات مواد مخدر نسبت به عمل خود پشیمان شده و دیگر راهی برای برگشت و جبران خسارت ندارند. فرد معتاد تحت تاثیر مواد مخدر بسیاری از پلهای پشت سر خود را خراب میکند.
رسانهها در آگاه سازی جامعه مسئول هستند
با بررسی اخبار اعتیاد و تنزل سن مصرف مواد مخدر باید با استفاده از نقش رسانهها بتوان در آگاهیبخشی جامعه نقش اساسی ایفا کرد، چون مساله اعتیاد و مصونیت در مقابل مواد مخدر فقط از طریق پند و اندرز حل و فصل نمیشود، بلکه باید اطلاعات دقیق را نسبت به آسیبهای اجتماعی در اختیار همگان قرار داد. برای مثال در مدارس یکی از اقدامات موثر از سوی مربیان پرداختن به مساله اعتیاد و مصونیت دانشآموزان نسبت به این قضیه است. مسئولان آموزش کشور باید بدانند رسالت مدرسه از تعلیم و تربیت فقط آموزش چند فرمول و مباحث کلیشهای نیست، بلکه باید نوجوانان را نسبت به آسیبهای اجتماعی آگاه کنند. از سوی دیگر مربیان در مدارس با ایجاد ارتباط مناسب و دوستانه با دانشآموزان روحیات آنها را شناسایی کرده و فرصت بیان نظرات و طرز فکر را به آنها بدهند تا بتوان آنها را به شکل مناسب راهنمایی کرد.
مهارت نه گفتن را به نسل جوان بیاموزید
همچنین خانوادهها در شرایط کنونی آنطور که باید کنترل روی عملکرد فرزندشان ندارند، چون بسیاری از رفتارها در حالت عادی از فرد سر نمیزند، بلکه در جمع افراد تحت تاثیر گروه بسیاری از اقدامات را برخلاف میل خود انجام میدهند. برای مثال افراد در گروه بر این باورند که اگر در مقابل برخی رفتارها نه بگویند، خود را ضعیف معرفی کردهاند. این در حالی است که در سیستم آموزشی کشور باید رفتارهای قاطع به فرد آموزش داده شود. افراد باید بیاموزند برای نظرات خود ارزش قائل شوند. آنها باید بدانند قضاوتهای دیگران نسبت به رفتار و طرز فکر فرد به هیچعنوان نشاندهنده نقطه ضعف یا ناتوانی نیست. در این میان بسیاری از دانشآموزان در گروه از بیم اینکه به عناوین مختلف همچون ترسو، بیعرضه، بچه و... محکوم نشوند، ترجیح میدهند خود را همرنگ جماعت کنند. در حالی که میتوان به دانشآموزان قاطعیت را آموزش داد. از سوی دیگر میتوان از راههای مختلف جلو توزیع مواد مخدر را در جامعه گرفت.
آگاهی به آسیبهای تهدیدکننده نوجوانان
با ابراز تاسف باید گفت برخی از نوجوانان و جوانان در جامعه مبادرت به استعمال ماده مخدر گل میکنند. در این شرایط خانوادهها باید بدانند که با تهدید کردن و ورود به جنگ قدرتی نمیتوان آنها را از این رفتار منصرف کرد. خانواده با رفتار دوستانه با فرزند باید با کنترل بیشتر رفتارهای او را تحت نظر قرار دهد. از سوی دیگر خانوادهها میتوانند با آموزش و کسب اطلاعات فرزندشان را از عواقب مصرف مواد مخدر و تبعات آن آگاه کنند.
آگاهی نسل جوان تنها حربه درمقابل اعتیاد
کشت و مصرف مواد مخدر گل به سهولت در هر مکانی امکانپذیر است. بر خلاف تصور نادرست در جامعه مصرف گل اعتیادآور و مخرب است. باید نوجوانان را نسبت به عواقب مصرف این ماده آگاه کرد. از سوی دیگر خانواده باید نوجوانان را به سمت افراد آگاه و عاقل که فرزندشان از آنها حرف شنوی دارند، سوق دهند. فقط با پند و اندرز و تهدید نمیتوان این اقدام را انجام داد. همچنین بذر این ماده از خارج از کشور وارد شده و با کشت و کار میتوان به سهولت این ماده را به دست آورد. در نتیجه باید دانشآموزان در مدرسه از مضرات استعمال مواد مخدر آگاه شوند. معلمان هم با صرف وقت میتوانند اطلاعات مناسب درباره تبعات مصرف مواد مخدر را در اختیار این قشر قرار دهند. شهروندان باید بدانند استعمال مواد مخدر در آینده میتواند تاثیرات منفی متعدد برای افراد به دنبال داشته باشد. این در حالی است که شخص معتاد در جامعه از شخصیت و جایگاه چندانی برخوردار نیست. آنها از لحاظ اقتصادی، اجتماعی و... با نارساییهایی متعدد مواجه میشوند. این مسائل باید با لحن دوستانه و موثر به نوجوانان آموزش داده شود.
* روانشناس