سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر و در پاسخ به سوالی درباره دلایل تصمیم به بازگرداندن نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به مصلی پس از تنها دو دوره برگزاری آن در شهر آفتاب، گفت: بحث انتقال نمایشگاه کتاب از مصلی به شهر آفتاب، بر مبنای تصمیمی بود که دو سال قبل در شورای سیاستگذاری گرفته شد. این تصمیم، مقدماتی داشت؛ از آن جمله، اینکه تهران باید صاحب یک نمایشگاه بین‌المللی جامع باشد که تصمیم مدیریت شهری بر این بود که این اتفاق، در شهر آفتاب بیفتد.
وی افزود: طبیعی بود که انتقال نمایشگاه کتاب به شهر آفتاب به عنوان شروع این اتفاق، به اعتبار اینکه شروع و آغاز فعالیت شهر آفتاب، با نمایشگاه کتاب باشد و قطعاً این مجموعه با نام کتاب و نمایشگاه کتاب تهران شناخته می‌شد، می‌توانست فرصتی را برای طرفین، یعنی هم شهر آفتاب و هم نمایشگاه کتاب، ایجاد کند. بر اساس این موضوع و استدلال‌های دیگری که همان زمان مطرح شد، موضوع انتقال نمایشگاه کتاب از مصلی به شهر آفتاب مطرح شد. در ادامه و در سال اول، اتفاقات سریع و قابل توجهی برای آماده‌سازی مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب انجام شد و اگرچه مشکلاتی هم وجود داشت، اما به اعتبار اینکه سال نخست برگزاری نمایشگاه کتاب در شهر آفتاب بود، به نظر می‌آمد هم ناشران و هم مردم، یک احساس رضایت نسبی از آن داشتند؛ نظرسنجی‌های ما هم نشان می‌داد که گرچه شرایط شهر آفتاب مطلوب نبود، اما معدلِ میزان رضایت ناشران و مردم از این مجموعه، مناسب بود.
رئیس شورای سیاستگذاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران اضافه کرد: اما در سال دوم و پس از اینکه اولین دوره نمایشگاه کتاب در شهر آفتاب انجام شده بود، اتفاقات جدی در مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب نیفتاد. البته شهرداری تهران و خود شهردار وقت و همچنین مدیریت شهر آفتاب، استدلال‌های خودشان را داشتند و این مسئله را مطرح می‌کردند که ما در بُرهه نقل و انتقال مالکیت این مجموعه نمایشگاهی بودیم و نتوانستیم سازه‌های جدید و امکانات جدیدی بسازیم. شرایطی که در سال دوم برگزاری نمایشگاه کتاب در شهر آفتاب (اردیبهشت 96) برقرار شد، موجب نارضایتی هم ناشران و هم مردمِ بازدیدکننده از نمایشگاه بود و به همین جهت، به نظر می‌آمد دیگر با این شرایط، ادامه دادن این وضعیت می‌تواند هم برای ناشران و هم برای مردم، جالب نباشد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکید کرد: هم در اختتامیه نمایشگاه کتاب و هم پس از آن و در نقل و انتقال پیام‌های مختلف، این نکته مطرح شد که اگر نمایشگاه کتاب تهران بخواهد برای سومین سال در شهر آفتاب برگزار شود، باید اتفاقاتی در آنجا بیفتد؛ اتفاقاتی که کمک کند به اینکه هم ناشران و هم مردم احساس کنند که در سال سوم، شرایط بهتری را در آن تجربه خواهند کرد. به هر حال ما در فضای انتخابات (ریاست جمهوری) بودیم و شهرداری تهران هم در فضای نقل و انتقال مدیریت شهری و طبعاً تغییراتی هم از لحاظ سیاسی و هم از لحاظ مدیریتی پدید آمد که تا حدود شهریور و مهر امسال هم به طول انجامید. در این زمان نامه‌ای به شهرداری تهران نوشته شد که در آن با تاکید بر همین نگاه که ما (مجریان نمایشگاه) طالب هستیم که حضور نمایشگاه کتاب در شهر آفتاب ادامه پیدا کند، اما تاکید شده بود که برای این کار، حتماً باید اتفاقاتی که هم مردم و هم ناشران را راضی کند، در آنجا بیفتد.
صالحی سپس گفت: تغییرات مدیریتی هم، با فاصله زمانی طولانی‌تری در شهر آفتاب اتفاق افتاد و ما همچنان منتظر و مترصد این بودیم که دوستان در آنجا به تصمیم مشخصی برسند و همانطور هم که مطلع هستید جلسات شورای سیاستگذاری نمایشگاه کتاب هم راجع به این موضوع، هم در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و هم در خود شهرداری تهران برگزار شد. بعد از اتمام فرصتی هم که دوستان شهرداری تهران درخواست کردند و با توجه به فرصت‌هایی که از لحاظ زمانی از دست رفت و همچنین مشکلات مربوط به منابع و امکانات، مجموعه آن گفتگوها به این نکته رسید که برای سال آینده امکان اضافه شدن سالن‌ها و تجهیزاتی که بتواند شرایط شهر آفتاب را مهیا کند، وجود ندارد. در اینجا ما با این مسئله روبه‌رو بودیم که با همین شرایطِ برگزاری نمایشگاه در سال جاری (اردیبهشت 96) و با مقداری فضاهای موقتِ دیگر و پاره‌ای از امکانات، نمایشگاه کتاب را در شهر آفتاب برگزار کنیم یا اینکه مکان برگزاری نمایشگاه، تغییر پیدا کند تا شرایط شهر آفتاب، بهبود پیدا کند؟
وی ادامه داد: با توجه به نظرسنجی‌های ما در این باره هم از ناشران و هم از مردم انجام داده بودیم، به نظر می‌رسید ادامه برگزاری نمایشگاه کتاب تهران در شهر آفتاب ممکن نبود. از طرف دیگر در مصلی هم تغییراتی از لحاظ فضای مکانی و در واقع توسعه فضاهای مسقف نمایشگاهی نسبت به دو سال قبل ایجاد شده بود، و درخواست ناشران نیز - که در نمایشگاه کتاب، سهم و نقش اصلی را در این میان دارند و آنها هستند که صاحب‌خانه اصلی به شمار می‌روند - همین بود که اگر قرار باشد در سال سوم نیز، همان شرایطِ سال دوم را در شهر آفتاب داشته باشیم، این، نکته‌ی پسندیده‌ای نیست و همه اینها موجب شد که فعلاً و در دوره بعدی نمایشگاه (سی و یکم) در شهر آفتاب نباشیم و نمایشگاه در مصلی برگزار شود. در عین حال، هنوز آن گفتگوها ادامه دارد تا ببینیم به چه نتیجه‌ای می‌رسیم؟
رئیس شورای سیاستگذاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران همچنین در مورد این نکته که مدیرعامل شهر آفتاب شرایط اعلام شده از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را برای برگزاری دوره آتی این نمایشگاه در این مجموعه، بی‌ارتباط با تعهدات تعیین شده برای این مجموعه در تفاهمنامه مربوطه میان این وزارتخانه و شهرداری تهران و مغایر با متن این تفاهمنامه دانسته است، گفت: از همان ابتدا که بحث برگزاری نمایشگاه کتاب تهران در شهر آفتاب مطرح بود، چشم‌انداز هم، این بود که قرار نیست بخش زیادی از این نمایشگاه در فضاهای غیرمسقف برپا شود و نقل و انتقال نمایشگاه از مصلی به شهر آفتاب هم، با همین نگاه انجام شد که اگرچه این پذیرفتنی است که همه بخش‌های نمایشگاه در سال‌های اول برگزاری آن در شهر آفتاب، در فضاهای مسقف نباشد اما به مرور بخش قابل توجهی از نمایشگاه و بعد هم، کلِ نمایشگاه می‌بایست در فضاهای مسقف برپا شود که این شرایط همانطور که عرض کردم، در شهر آفتاب مهیا نشد.
