دنیای اقتصاد : با اعلام تعرفه‌های جدید واردات خودرو، انتقادهای زیادی از این ماجرا انجام شد و در این بین، افزایش تعرفه خودروهای هیبریدی نیز به نوبه خود چالش برانگیز شد. به گفته منتقدان، افزایش تعرفه واردات خودروهای هیبریدی به قیمت بر هم خوردن برنامه‌های مربوط به کاهش آلودگی هوا تمام خواهد شد؛ زیرا انگیزه مشتریان برای خرید این محصولات پایین خواهد آمد. پیش‌تر با توجه به صفر بودن تعرفه واردات خودروهای هیبریدی، بخشی از مشتریان به سمت خرید این محصولات رفتند؛ زیرا عملا تعرفه‌ای بابت خرید هیبریدها پرداخت نمی‌کردند. حالا اما با توجه به افزایش تعرفه، انتظار می‌رود حجم استقبال از این خودروها کاهش یابد. این در شرایطی است که برخی کارشناسان معتقدند خودروهای سواری هیبریدی نقش چندانی در کاهش آلودگی هوا نداشته و این مشکل را باید از مسیرهای دیگری از جمله خروج خودروهای فرسوده پیگیری کرد.
در این بین، فربد زاوه، کارشناس صنعت خودرو نیز در گفت‌وگو با «ایسنا» گفت: انتقادات صورت‌گرفته از افزایش تعرفه واردات خودروهای هیبریدی و تاثیر آن در آلودگی هوا مبنای علمی ندارد و آدرس اشتباه دادن است؛ زیرا به استناد گزارش‌های منتشرشده از سوی سازمان‌های ذی‌ربط درباره نوع و جنس آلودگی هوای شهرهای بزرگ، اصلی‌ترین عامل آلودگی هوا ذرات معلق موجود در دودخروجی خودروهای دیزل‌سنگین است و نقش خودروهای سبک بنزینی بسیار اندک است. بنابراین به‌نظر می‌رسد این انتقادات بیشتر از آنکه جنبه علمی داشته باشد، جنبه تجاری دارد و ممکن است به گمراه کردن افکار عمومی منجر شود. زاوه اظهار کرد: به‌طور کلی خودروهای هیبریدی فناوری‌های مختلفی دارند و تنها نمونه‌های پلاگین (با پایه برق و قابلیت شارژ از ایستگاه‌های برق) آن صرفا در زمان استفاده از برق آلودگی ایجاد نمی‌کنند که البته معمولا پیمایش آنها بسیار محدود است. در سایر انواع هیبریدها موتور احتراق داخلی نقش مهمی در تولید نیروی محرکه خودرو دارد و فناوری هیبرید قطعا منجر به صرفه‌جویی در مصرف سوخت می‌شود؛ ولی ممکن است سطح استاندارد آلایندگی را ارتقا ندهد. بنابراین استفاده از فناوری هیبرید الزاما منجر به کاهش آلایندگی خودرو نمی‌شود.
وی با بیان اینکه تاکنون عمده خودروی هیبریدی وارد شده به ایران از نوع پایه برقی نبوده‌اند و حتی زیرساختی برای خودروهای پلاگین و برقی در کشور وجود ندارد، خاطرنشان کرد: خودروهای معمولی هیبریدی اگرچه مشروط به شرایطی از جمله شرایط نگهداری در درازمدت و نوع کاربری و نوع تکنولوژی مورد استفاده ممکن است آلودگی کمتری نسبت به خودروهای بنزینی ایجاد کنند، اما اینکه این خودروها را خودروهای کاملا سبز و پاک بنامیم، مطلقا غلط است. به‌عنوان مثال یک خودروی هیبریدی یورو 4 با مصرف 6 لیتر از یک خودروی معمولی یورو 6 با مصرف 5 لیتر هم پرمصرف‌تر است هم آلاینده‌تر. بنابراین تکیه صرف بر نوع فناوری برای اطلاق خودروی پاک به خودروی هیبریدی بدون استناد به عملکرد و بازدهی آن، رویه نادرستی است. این کارشناس صنعت خودرو ادامه داد: بنابراین عدم اخذ سود بازرگانی از خودروهای هیبرید بدون توجه به عملکرد فنی آنها الزاما منجر به کاهش آلودگی هوا نمی‌شود.
بنابراین انتقاداتی که به افزایش تعرفه واردات خودروهای هیبریدی و تاثیر آن در افزایش آلودگی هوا مطرح می‌شود مبنای علمی ندارد؛ با این حساب، با توجه به افزایش تعرفه خودروهای بنزینی، تعرفه واردات خودروهای هیبریدی هم افزایش یافت که احتمالا دلیل آن یارانه‌ای بودن سوخت مصرفی در کشور و کنترل خروج ارز در حوزه واردات خودرو بوده است.
وی افزود: افزایش 11 برابری تعرفه واردات خودروهای هیبریدی مربوط به خودروهای هیبریدی با حجم موتور بیش از 2000 سی‌سی است که تعرفه آن از 5 درصد به 55 درصد رسیده است و از سایر مدل‌ها با حجم موتور پایین‌تر و در صورتی که به پایه برقی مجهز باشند، سود بازرگانی بسیار کمتری دریافت می‌شود. ضمن آنکه حذف تعرفه واردات این خودروها در سه سال اخیر منجر به واردات خودروی هیبریدی ارزان قیمت و قابل ابتیاع برای عموم مردم نشده بود.
زاوه با اشاره به اشتباه در طراحی ساختار تعرفه در کشور گفت: در صورتی که بخواهیم مسائل محیط زیستی و مصرف سوخت را به‌عنوان شاخص‌های اصلی تولید و واردات خودرو در کشور لحاظ کنیم، بهتر است به شاخص‌های فنی مانند میزان خالص آلاینده‌ها و همچنین مصرف سوخت در سیکل استاندارد مراجعه کنیم. صرف استفاده از یک فناوری نمی‌تواند دلیل محکمی برای ارائه تخفیفات گمرکی به مصرف‌کنندگان باشد؛ چون ممکن است انحراف از اهداف بسیار شدید باشد. مثلا بهتر است تعرفه واردات و عوارض شماره‌گذاری خودروهای با استاندارد یورو 6 و مصرف زیر 4لیتر را صفر کنیم و متناسب با کاهش سطح استانداردهای آلودگی و افزایش میزان مصرف سوخت، تعرفه را افزایش دهیم.
