به‌گزارش خبرگزاری مهر به‌نقل از روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان سمنان، حسین خواجه‌بیدختی مدیرکل میراث‌فرهنگی این استان افزود: در این سایت موزه اشیای قدیمی کشف‌شده از منطقه به نمایش گذاشته می‌شود.
او گفت: پس از انجام مطالعات ایجاد سایت موزه در مجموعه تپه حصار، کار راه‌اندازی این مجموعه آغاز شد.
بیدختی با اشاره به شناسایی هفت لایه دوره تاریخی تپه حصار در کاوش‌های انجام شده، افزود: این مجموعه تاریخی و فرهنگی در سال 1355 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید و در بین 215 تپه تاریخی و باستانی استان، منحصربه‌فرد است.
تپه‌حصار واقع در حاشیه جنوبی شهر دامغان برای نخستین بار توسط اریخ اشمیت از دانشگاه پنسیلوانیا در سال 1312 مورد کاوش قرار گرفت. بر اثر این کاوش‌ها روشن شد که این محوطه باستانی دارای سه دوره اصلی فرهنگی از اواخر نوسنگی تا پایان عصر مفرغ است. از زمان کاوش‌های اشمیت در تپه حصار این محوطه به عنوان یکی از محوطه‌های مبنا برای شناسایی فرهنگ‌های همزمان در فلات مرکزی ایران مورد استناد باستان‌شناسان است.
در سال 1355 هیئتی از باستان‌شناسان دانشگاه پنسیلوانیا، تورین ایتالیا و مرکز باستان‌شناسی ایران کاوش‌هایی در تپه حصار انجام دادند، هدف از این کاوش‌ها بازنگری مواد به دست آمده و دوره بندی فرهنگی توسط اشمیت بود. بر اثر این کاوش‌ها روشن شد که تپه حصار در هزاره‌های چهارم و سوم قبل از میلاد یکی از مراکز مهم تولیدی برای ساخت انواع اقلام صادراتی نظیر اشیای سنگی و فلزی در فلات ایران بوده است.
درسال 1373 تپه حصار برای سومین بار مورد کاوش قرار گرفت. در آن سال قرار بود خط دوم راه آهن تهران- مشهد که در زمان پهلوی اول در دل تپه حصار ایجاد شده بود ساخته شود این کاوش‌ها به سرپرستی احسان یغمایی، نتایجی قابل توجه در برداشت از جمله کشف شماری گل نبشته به خط میخی بابلی قدیم که هنوز خوانده نشده است. این گل نبشته‌ها که قدمت آن‌ها به حدود 2200- 2000 ق. م برمی‌گردد، شاهد بسیار خوبی بر وجود مبادلات فرهنگی بین تمدن‌های بین النهرین و فلات ایران است که جزئیات آن هنوز روشن نیست.
بر اساس یافته‌های به دست آمده، تاریخ قدیمی‌ترین لایه‌های تپه حصار به اواسط هزاره پنجم قبل از میلاد بازمی‌گردد. استقرار در تپه حصار ظاهرا تا حدود1700 قبل از میلاد به طور پیوسته ادامه داشته است و پس از آن هیچگاه مورد سکونت قرار نگرفت. با وجود این در دوره ساسانی ساختمانی بزرگ دارای گچ‌بری‌های زیبا در فاصله حدود 200 متری تپه حصار ساخته شد. در گمانه زنی‌های سال 1385، به منظور تعیین محدوده واقعی این محوطه، با کشف گورستانی از عصر آهن (1500 تا 550 پیش از میلاد) در غرب تپه حصار مشخص شد که این محوطه، بر خلاف آنچه تصور می‌شد، پس از عصر مفرغ نیز مورد سکونتِ اقوامی بوده است.
