دستگاه سه گاه

دستگاه سه گاه بیشتر برای بیان احساس غم و اندوه که به امیدواری می‌گراید مناسب است. آواز سه گاه بسیار غم انگیز و حزن آور است. به نظر می رسد در موسیقی قدیم ایران سه گاه مفهوم ویژه ای داشته است. امروزهم گوشه ای به نام دوگاه در بیات ترک همچنین دستگاههای سه گاه، چهارگاه، راست پنج گاه و همین طور گوشه پنجگاه که در دستگاه راست پنج گاه است موجود می باشد. آوازی است بی نهایت غمگین و ناله‌های جانسوز آن ریشه و بنیاد آدمی را از جا می‌کند و از راز و نیاز عاشقان دوری کشیده و از بیچارگی بی نوایان و ضعیفان گفتگو می‌کند. بسیاری از آوازها و تصنیف های و ترانه های موسیقی سنتی ما در دستگاه سه گاه ویژه ایرانیان تنظیم و اجرا شده است که حالت خاص حزن و اندوه، صلابت، زیبایی و طراوت موسیقی ایرانی را به شنونده اش القاء می کند. گوشه‌های این دستگاه عبارت‌اند از: در آمد، مویه، زنگ شتر، پنجه مویه، پر پرستو، پس حصار، نغمه ، زابل، دوبیتی، حصار، مخالف، حاجی حسنی، مغلوب، حزین، پیش زنگوله، زنگوله، کرشمه، ورود به سه گاه، مدائن.