هنگامی که از ما انتقاد می‌شود، شنیدن «مسئله خصومت شخصی نیست!» کمک چندانی نمی‌کند. چرا که برخلاف تمایل غریزی ما برای مورد علاقه، تایید و تحسین قرار گرفتن است. تحمل شنیدن این که نیازمند به تمرین هستیم، کار سختی است. با این که هیچ کدام از ما علاقه‌ای به مورد انتقاد قرار گرفتن نداریم، درس گرفتن از آن بدون ناراحت شدن یا نادیده گرفتنش بسیار ارزشمند است. این 6 سوال به شما کمک خواهد کرد به همین هدف برسید.
1-آیا این انتقاد، ارزشمند است؟
ابتدا، تعیین کنید آیا ارزش اهمیت دادن دارد یا خیر؛ دنیا پر از منتقد است. باید تصمیم بگیرید چقدر باید به منتقدتان قدرت بدهید. اگر او ناشناس (مثلا در فضای مجازی) باشد، اهمیت چندانی ندهید. ولی اگر کسی باشد که می‌شناسید و معمولا بدون دلیل قابل قبول انتقاد نمی‌کند، شاید بازخورد او ارزش تفکر را داشته باشد. مشخصا، اگر منتقد شما رئیستان یا شخصی باشد که برای پیشرفت به او نیازمندید، درهر صورت باید حرف‌هایش را بشنوید.
2-انتقاد در مورد چیست؟
همه انتقادات، یکسان نیستند. برخی ارزشمند هستند و حاصل اهمیتی که به کمک رسانی به شما قائلند و در مقابل به برخی باید شک کرد. اگر از طرف شخصی باشد که همه را قضاوت می‌کند، ارزش اهمیت دادن ندارد.
بسیاری اوقات، انتقادی که از ما می‌شود در مورد ما نیست و فقط نشان دهنده ترس‌ها و نگرانی‌های منتقدمان، و مربوط به زندگی خود او است و به کارها و حرف‌های ما ربطی ندارد. یاد بگیرید به این اشخاص اهمیت ندهید.
3-آیا بیش از حد این انتقاد را شخصی کردم؟
غالبا، انتقاد با شور و تلاطم بسیار گفته می‌شود و واقع‌گرا بودن در مورد آن سخت است. اگر به نقطه‌ای رسیدید که حساس شده‌اید، نکات کلیدی انتقاد را به طور حقیقی و بی‌طرفانه یادداشت کنید. دقیقا چه کاری کردید یا نکردید؟ هرچه از عواطف دورتر شوید، می‌توانید واقع‌گرایانه‌تر پاسخ دهید.
شخصیت شما، ربطی به نتیجه کار شما ندارد. پس اگر مورد انتقاد قرار گرفتید، ارزش خودتان را پایین نبرید. هیچ کس در همه کار استاد نیست و حتی بهترین‌ها نیز اشتباه می‌کنند. پس مهم نیست چقدر تلاش کردید تا بی‌نقص باشید، اگر کسی از شما انتقاد کرد خودتان را سرزنش نکنید. هیچ فایده‌ای برای شما یا دیگران ندارد. اشتباه خود را ببخشید و سعی کنید بهتر عمل کنید.
4-مهم‌ترین مسئله‌ای که به آن اشاره شد و می‌توانم برای بهبود خودم از آن استفاده کنم چیست؟
در تمام انتقادات، ممکن است نکته‌ای وجود داشته باشد که با استفاده از آن رشد کنیم، یاد بگیریم، تغییر کنیم یا به نحوی پیشرفت کنیم. پس حتی اگر انتقادی که از شما شده ناعادلانه و بی‌رحمانه باشد، به دنبال نکته بدرد بخور در این حرف‌ها بگردید و برای بهبود خود استفاده کنید. قسمت‌های دیگر انتقاد که سودی به شما نمی‌رساند را کنار بگذارید. برای برخی افراد انتقاد کردن آنقدر دشوار است که وقتی بالاخره انتقاد می‌کنند، حرف‌های غیرمنطقی و بی‌ربط به شرایط شما می‌زنند.
5-برای پیشرفت، چه کار جدیدی می‌توانم انجام دهم؟
مهم نیست دیگران چه انتقادی از شما بکنند، اختیار باز هم دست شما است. رد شدن کارتان توسط رئیس ممکن است سخت باشد، ولی این را به عنوان فرصتی برای پیشرفت ببینید. بی‌وقفه تحسین شدن حس فوق‌العاده‌ای دارد، ولی به اندازه شکست خوردن به شما فرصت یادگیری و بهتر شدن نمی‌دهد.
6-آیا باید از منتقدم تشکر کنم؟
همه منتقدان لایق تشکر نیستند. با این حال، اگر از حسن نیت او مطمئن هستید، به خاطر اهمیتی که به شما داده تشکر کنید. شاید به خوبی انتقاد خود را بیان نکرده باشد یا شاید کمی بی‌رحمانه گفته شده است. فقط درک کنید برای بسیاری افراد، انتقاد کار آسانی نیست و نیازمند جرأت و قبول کردن ریسک واکنش منفی شما است. پس مهم نیست شنیدنش چقدر برای شما سخت باشد، از او برای کمک کردن به شما برای پیشرفت کردنتان تشکر کنید تا راه برای مکالمات پربار بیشتری در آینده باز شود.
