سینماسینما، سپیده ابرآویز:
1- حاتمی کیا فیلم ساز مهمی است . سینما به او مدیون است و او به گردن سینما حق بزرگی دارد که انکار شدنی نیست . اگر قرار باشد فهرستی از بهترین فیلم سازان ایرانی نوشته شود حاتمی کیا حتما یکی از رتبه های بالای این فهرست است.او هنوز هم عاشق سینماست و وسواس و دقت در کارش مشهود است ، حتی اگر به پشتوانه امکانات و سوابقش نیازی به این وسواس نباشد او کار خودش را می کند و هم چنان امضای یالطیفش را در آغاز فیلم حفظ کرده و رد پای ابراهیم حاتمی کیا بودنش را در طول فیلم .
2- حاتمی کیا که فیلم می سازد هنگامه ای در جشنواره برپا می شود ،.همیشه شب اکران نمایش فیلمش از شلوغ ترین شب هاست و همیشه سر و کله همه جور آدم از سینمایی وغیر سینمایی و دولتی وغیردولتی در زمان نمایش فیلمش در جشنواره پیدا می شود. این جادوی حاتمی کیاست یا کنجکاوی تماشاگران یا حساسیت زا بودن آثارش فرقی نمی کند .مهم این است که حاتمی کیا همیشه فوجی از مخاطبانش را پیش پیش دارد و تهیه کننده اش اوج باشد یا نباشد نگران برگشت مالی نخواهد بود.
3- البته که وقتی موسسه اوج پشت فیلم پر خرجی همچون به وقت شام ایستاده باشد کارگردان هم با دست باز هر چقدر دلش می خواهد صحنه های اکشن و پروداکشن های آنچنانی می آفریند و با جلوه های ویژه اش حال و هوای یک اکشن تماشایی را می آفریند. البته که کارگردان هم باید مثل حاتمی کیا کارگردان باشد تا بتواند از این امکانی که به او داده شده بهترین استفاده را بکند ، قاب هایش را درست ببندد و دوربینش را درست بکارد و لحظه استفاده مفید از جلوه های ویژه را با نگاه مجرب سینمایی اش تشخیص بدهد . حاتمی کیا همه اینها را می فهمد و درک درستی از آنچه به عنوان یک فیلم مهیج و چشم نواز قرار بوده بسازد دارد و در به وقت شام از منظر ویژوال افکت و کارگردانی( از طراحی صحنه گرفته تا صدا و فیلم برداری و …) با قدرت عمل کرده است .گاه این قدرت آن قدر زیاد می شود که احساس تماشای یک وسترن خوشمزه و دلچسب به بیننده دست می دهد . ( مثل صحنه های فرودگاه و مواجهه اول با چچنی ).یا صحنه انفجار هواپیما و بسیاری از صحنه های دیگر.
4- به وقت شام متکی بر فیلم نامه نیست . فیلم نامه اش حکایت حضور داعش در سوریه و کمک های خلبانان ایرانی به سوری هاست. آنچه این قصه دو خطی را رنگ و لعاب می دهد همان تیر و بمب و آتش و شلیک و بزن و بکش است که کمابیش تمیز و سالم درآمده و تصویرش هم که نباشد صدایش کافی است خوف و هیجانی که برای یک اکشن آن هم در ارتباط با داعش -که اسمش خود به خود ترسناک است- را برساند .حتی اگر داعشی هایش به جز صحنه های حمله انتحاری خیلی داعش نباشند و کارکرد دراماتیکی از آنها سر نزند و کمی هم مثل پت و مت رفتار کنند.البته سپردن افسار قصه به دست شخصیت های زن و ساختن ضد قهرمان از آنها نکته جذابی است که علاوه بر تحریک کنجکاوی مخاطب به تماشای ادامه ماجرا، معنی مهم تری هم دارد و آن حضور زن به شکل مهم ، موثر و همپای مرد است ، حتی اگر در قالب داعش باشد.اساسا زن های فیلم به وقت شام، داعشی باشند یا دختر کاپیتان ، از زن های فیلم های ایرانی که فقط گریه می کنند و منتظر تصمیم آقایشان هستند یک سر و گردن بالاترند و حداقل رفتار و عملی از خودشان نشان می دهند و همین نکته باعث می شود تماشاگران زن فیلم به وقت شام هم دلشان بخواهد ببینند بالاخره ته این همه بالا و پایین و بگیر و ببند چه می شود.
5- فیلم نامه به وقت شام شاهکار نیست . یک تم رستم وسهرابی دارد و یک پدر و پسر ( که معمولا در فیلم های حاتمی کیا هستند).حتی در داعش هم باز شیخ هست و پسرش ابوخالد. این رابطه پدرانگی و پسرانگی برای حاتمی کیا مهم است و در به وقت شام هم تلاش می کند به آن پهلو بزند که خیلی پررنگ نیست یا در نمی آید . رابطه امیرعلی و حاج یونس پر از سوال می ماند و فقط در چند جمله معمولی و کلیشه ای خلاصه می شود که : ای پدر تو رفتی جنگ و برای ومن وقت نگذاشتی و… حال آنکه خود امیرعلی این حرف ها را لحظه ای می زند که دقیقا مشغول همین رفتار است .حتی با شدت بیشتر.
6- همین فیلم نامه متوسط که به واسطه تولید تبدیل به یک اثر کمابیش آبرومند شده است از جایی تمام موضوعات دیگر را رها می کند و همه هم و غمش را می گذارد که از امیرعلی یک قهرمان بسازد و اینجاست که دیگر الگوی ساخت فیلم اکشن کامل می شود و امیرعلی به هر قیمتی می شود قهرمانی که باید می شده و در نهایت شجاعت همه را نجات می دهد و خودش شرافتمدانه می میرد. اگرچه هیج جای این الگو تازه نیست و امیرعلی هم مطلقا یک شخصیت ناب و خاص نمی شود اما مخاطب هم قطعا آن قدر مجذوب آن همه تصاویر و صدا و پروداکشن عظیم شده که خیلی دنبال نگرانی و همذات پنداری با امیرعلی نیست و در پایان فیلم به احتمال زیاد لذتش را برده و به اصطلاح حالش را کرده است. چون هم فیلم حاتمی کیا را تماشا کرده ، هم اثری متفاوت به لحاظ تولید دیده، هم موضوع روزی را( هر چند نه چندان کامل) دنبال کرده است .
7-به وقت شام فیلم بدی نیست و زحماتی که برایش کشیده شده را نباید بی ارزش انگاشت .حتی ااگر این زحمات با تکیه بر سرمایه و حمایت کلان موسسه سینمایی اوج به بار نشسته باشد نمی شود گفت که حاتمی کیا فیلم بدی ساخته است.
