به گزارش خبرگزاری مهر، برنامه رادیویی چشم انداز آفتاب با گفتگو با علی زارعی نجفدری دبیرکل اتحادیه جهانی ناشران مسلمان، حسن گلچین، احمد شاکری، محمدرضا موحدی و مجتبی حبیبی از آنتن رادیو گفتگو پخش شد.
نجفدری در ابتدای این برنامه گفت: نمی توان پذیرفت ادبیات انقلاب را در سه دوران قبل، بعد و دهه اول بعد از پیروزی خلاصه کرد؛ هرچند شکل گیری ادبیات انقلاب و ماهیت آن در این سه دوره بوده است. انقلاب جریانی ساری و جاری در تمامی دورههاست و به طبع آن، ادبیات انقلاب نیز باید در تمامی دورهها ساری و جاری باشد و لذا جدا کردن ادبیات انقلاب از دوران خاصی به بعد با واقعیات قدری فاصله دارد.
وی افزود: باید از ابتدای شکل گیری انقلاب اسلامی یعنی از سال 42 ادبیات انقلاب را در نظر گرفت تا امروز که این نوع ادبیات در دورههای مختلف شدت ضعفهایی داشته است.
این عضو کمیته فرهنگ و تمدن شورای عالی انقلاب فرهنگی، نوع نگرش به ادبیات انقلاب اسلامی در دورههای مختلف بعد از انقلاب را متفاوت خواند و گفت: دورههای مختلف بعد از انقلاب نباید از یکدیگر جدا شود و ادبیات انقلاب نیز از زمان شکل گیری در این دوران جاری و ساری بوده است.
در ادامه حسن گلچین نویسنده با اشاره به رواج رمان و داستان کوتاه در دهه 60 گفت: داستانک و داستان مینیمال در آن دوران موضوعیت نداشت و فقط این دو گونه در آن دوران وجود داشت که شامل رمان و داستان کوتاه بود. کسانیکه در دهه 60 داستان و رمان نوشته اند و اسامی مطرحی دارند، عموما از گذشته آمده اند و این نویسندگان قبل و بعد از انقلاب را تجربه کرده اند.
همچنین احمد شاکری، نویسنده و پژوهشگر درباره وضعیت ادبیات انقلاب گفت: برای ادبیات انقلاب باید 4 صورت کلی قائل شویم و تصور این 4 محور راهگشاست. در محور اول ادبیات انقلاب را موضعی بررسی می کنیم؛ یعنی ادبیاتی که بصورت خاص به انقلاب اسلامی و وقایع بهمن 57 می پردازد و با این معیار، ادبیات انقلاب نسبت به ارزشها غیر قابل تعریف است.
وی معیار دوم را شامل ادبیات دفاع مقدس یا دوران ظهور و بروز انقلاب اسلامی دانست و گفت: این نوع ادبیات و انقلاب بر یکدیگر تاثیر می گذارند؛ در حقیقت این نوع ادبیات نتیجه ی انقلاب بوده و هم نتیجه ی این ادبیات، برآمده از انقلاب است.
شاکری قسم سوم را مربوط به دوران پس از انقلاب اسلامی برشمرد و افزود: ادبیات معاصر ما به دو دوره پیش و پس از انقلاب اسلامی تقسیم بندی می شود؛ پس می توان ادبیات انقلاب را به دوران پس از بهمن 57 تقسیم بندی کنیم.
در ادامه محمدرضا موحدی نویسنده با اشاره به مفهوم ادبیات داستانی انقلاب اسلامی، گفت: اهالی داستان میان قصه و داستان تفکیک قائل هستند و داستان واره و داستانک و حتی خاطره در این تقسیم بندیها جای می گیرد. در ادبیات انقلاب نمی توان گفت درباره شعر سخن گفتیم و حال نوبت بررسی داستان انقلاب است؛ چراکه با این تعریف، خاطره نویسی جز این طبقه جای نخواهد گرفت؛ بنابراین باید دیگر اقسام ادبی را نیز در ادبیات انقلاب در نظر بگیریم.
وی در ادامه گفت: اولین تجربههای ادبی که انقلابیون در نوشتار در نظر گرفتند، ثمرههایی در انقلاب داشت. معمولا این وقایع نگاریهای داستانی در اولین کار نوسندهها صورت گرفته است و در این راستا کتابیهایی بنام خسته اما رهرو و گام به گام با انقلاب پس از انقلاب 57 خود را نشان داد.
در بخشی دیگر از این میزگرد رادیویی مجتبی حبیبی نویسنده با بیان اینکه وجه فرهنگی در قالب ادبیات انقلاب ایجاد شده بود، گفت: قبل از انقلاب شاید 10 رمان نوشته نشده بود ولی ظرف 40 سال گذشته گونهها رنگارنگی در ادبیات شکل گرفت.
وی در پایان اضافه کرد: در ابتدای انقلاب نویسندههایی با پیشینه ناچیز خود، متاثر از مشارکتهای اجتماعی، انقلاب را با داستان پیوند زدند؛ همچنین برخی نویسندههای قبل از انقلاب و رمان نویسان گذشته اخلاص نویسندههای انقلابی را کسب کردند و امروز هر دو در یک رده قرار دارند.