صادق نجفی - معاون وزیر صنعت، معدن وتجارت - در اولین گفتوگوی اختصاصی خود پس از انتصاب به عنوان مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرهای صنعتی در ارتباط با مسائل مختلفی از جمله برنامههای بلندمدت و کوتاهمدت این سازمان طی سالهای آتی، افزایش میزان صادرات واحدهای صنعتی تا مرز پنج میلیارد دلار، پویا کردن شهرکهای صنعتی، ارائه تسهیلات به واحدهای صنعتی آسیب دیده در اثر زلزله اخیر کرمانشاه، هماهنگی و رایزنی با نظام بانکی جهت ارائه مطلوبتر تسهیلات به واحدهای صنعتی، امکان کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی به بخش تولید و مقوله مورد اعتراض تولیدکنندگان به دلیل پرداخت مالیات بر ارزش افزوده با ایسنا صحبت کرد که در ادامه آمده است.
_ در ارتباط با برنامههای کوتاه مدت و بلند مدت سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی به منظور بهبود وضعیت واحدهای تولیدی مستقر در این شهرکها و نواحی صنعتی توضیح دهید؟
ما از برخی برنامههای بالادستی نظیر سند چشمانداز 20 ساله نظام، برنامه پنج ساله ششم توسعه، برنامه چهار ساله ارائه شده توسط وزرا و نیز برنامه سالانه سازمانها برخورداریم که براساس این موضوع به نتیجه رسیدیم تا دو فعالیت بزرگ را در دستور کار صنایع کوچک قرار دهیم. بهبود وضعیت نرمافزاری یکی از برنامههای بلندمدت سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی است تا از تکنولوژیهای کشورهای صاحب صنعت بهرهمند شده و به طور مثال بتواند با ایجاد مراکز مبادلهای در ارتباط با صنایع کوچک اقدام کند. از جمله برنامههای کوتاه مدت نیز حمایت از واحدهای کوچک صنعتی جهت تکمیل ظرفیتهای خالی این واحدها به ویژه در مناطق روستایی و محروم است که به صورت ضربتی برای اشتغال جوانان و معیشت مردم این نواحی اقدام شود.
یکی دیگر از برنامههای ما ایجاد بازار برای تولیدات داخلی است. این بازار چه داخلی و چه خارجی باشد موقعیتهای مختلفی را برای واحدهای تولیدی ایجاد میکند و ما زمانبندیهای لازم را تعیین کردیم تا به صورت کوتاهمدت و بلندمدت برخی بازارهای داخلی و خارجی را تصاحب کنیم. در حال حاضر کشورهایی نظیر سوریه، عراق، افغانستان و کشورهای حوزه CIS از جمله بازارهای خارجی ما در بخش پوشاک، چرم، مواد غذایی و غیره به شمار میروند.
زمانی که بازار برای تولید ایجاد شود نه تنها تولیدکننده داخلی جهت فعالیت رغبت پیدا میکند بلکه سرمایه گذاران خارجی تشویق میشوند تا پای کار بیایند. اگر بتوانیم در هر استان چند رسته نظیر پوشاک، کیف و کفش، لبنیات، برخی محصولات کشاورزی و صنایع دستی را که دارای بازار داخلی و خارجی هستند فعال کنیم، حجم عمدهای از اشتغال و معیشت مردم را تامین کردهایم؛ طرحی که در آن نقاط محروم و روستایی در اولویت هستند.
_ چه برنامهای جهت افزایش صادرات صنایع کوچک در شهرکهای صنعتی در نظر گرفتهاید؟
اگر اعتبارات در نظر گرفته شده تامین شود و در مسیر تعیین شده حرکت کنیم در سال آینده تا حدود پنج میلیارد دلار صادرات از واحدهای صنعتی کوچک در شهرکهای صنعتی خواهیم داشت. علاوه بر این جهت ورود سرمایه خارجی به شهرکهای صنعتی در هر استان چهار تا پنج طرح که برگشت سرمایه مناسب دارند و از بازار داخلی و خارجی بهرهمند هستند شناسایی کردهایم و به زودی معرفی خواهیم کرد. در این طرحها مزیت و قابلیت واحدهای تولیدی در نظر گرفته شده و باید شرایط شهرکها از نظر سختافزاری و نرمافزاری بهبود یابد.
ما باید شرایط شهرکها را حتی از لحاظ زیباسازی ساختاری فراهم کنیم و در حال الگوسازی هستیم که موجب میشود در هر استان یک شهرک زیبا داشته باشیم و اینگونه شهرکهای صنعتی خود را معرفی کنیم.
_ پیش از این عنوان کرده بودید که شهرکهای صنعتی زنده نیستند و باید پویا شوند، در این راستا چه برنامهای دارید؟
همانطور که میدانید هدف از ایجاد شهرکهای صنعتی تولید مطلوب است، تولیدی که هم از کیفیت برخوردار باشد و هم بتواند بازار داخلی و خارجی را به دست آورد. اصلیترین ماموریت سازمان بهبود شرایط موجود است و پویاسازی شهرکهای صنعتی از جمله اولویتهایی است که در دستور کار قرار گرفته است. 90 درصد صنایع کشور صنایع کوچک هستند که اگر بتوانیم آنها را پویا کنیم تا با ظرفیت کامل فعالیت کنند، به طور حتم شاهد رونق بخش عمدهای از صنعت کشور خواهیم بود. استفاده از ظرفیت کامل 40 هزار واحد کوچک صنعتی فعال و غیرفعال در شهرکهای صنعتی از جمله آرزوها و اهداف سازمان است که به طور ویژه آن را در دستور کار خود قرار دادهایم.
_ در ارتباط با واحدهای صنعتی تخریب شده بر اثر زلزله کرمانشاه نیز صحبت کنید و بگویید چه برنامهای در این راستا در نظر گرفتهاید؟
بنده از سوی وزیر صنعت، معدن و تجارت مامور رسیدگی و پیگیری به وضعیت واحدهای صنعتی آسیب دیده در زلزله کرمانشاه شدم. بخشی از واحدهای آسیب دیده صنوف بازار هستند و برخی دیگر نیز واحدهای صنعتی هستند که در شهرک صنعتی آسیب دیدهاند. باید اعلام کرد تقریبا 90 درصد موارد آسیب دیده در شهرک صنعتی سرپل ذهاب واقع شده بودند و 60 واحد صنعتی قرار گرفته در این نقطه 100 درصد تخریب شده است.
در حال حاضر آواربرداری از واحدهای تخریبی آغاز شده است و به زودی تمام میشود. علاوه بر این آب، برق، گاز شهرک صنعتی واقع شده در سرپل ذهاب وصل شده و کانکس و کانتینر در اختیار واحدهای مختلف قرار گرفته است. در حال حاضر نیز 11 واحد در حوزه بتن، بلوک و سیمان راهاندازی شدهاند. همچنین با استاندار کرمانشاه نشستی برگزار کردیم تا زمانبندی لازم جهت پیگیری وضعیت و سهم تسهیلات ارائه شده به واحدهای صنعتی آسیب دیده تعیین شود. رقم در نظر گرفته شده فعلی معادل 400 میلیارد تومان است که 200 میلیارد تومان آن با سود 10 درصدی به عنوان سرمایه در گردش و 200 میلیارد تومان دیگر نیز با سود شش درصدی به عنوان تسهیلات جهت فعالیت مجدد این واحدها در نظر گرفته شده است.
_ آیا هماهنگی و رایزنی با نظام بانکی جهت ارائه مطلوبتر تسهیلات به واحدهای صنعتی صورت گرفته است؟
به تازگی و برای اولین بار جلسهای را با مسئولان نظام بانکی از جمله مدیران عامل کلیه بانکها و رییس کانون بانکهای خصوصی برگزار کردیم تا بتوانیم صنایع کوچک و متوسط را جهت پرداخت تسهیلات بانکی در اولویت قرار دهیم تا بدین گونه شاهد نقش آفرینی آنها در صنعت باشیم. در همین رابطه باید صنایع کوچک اولویتبندی شوند و آنهایی که توان تولیدی قویتر و نیز بازار فروش دارند نسبت به سایر واحدها جهت ارائه تسهیلات در اولویت قرار گیرند.
ماحصل جلسه برگزار شده این بود که نسبت به واحدهای صنعتی آسیب دیده براثر زلزله کرمانشاه چارهاندیشی شده و هرچه سریعتر تسهیلات مربوطه ارائه شود. علاوه بر این در جلسهای با مدیرعامل صندوق توسعه ملی جلسهای برگزار کردیم تا از امکانات این صندوق نیز برای صنایع کوچک بهرهمند شویم که به همین منظور لیستی از صنایع دارای اولویت دریافت تسهیلات بانکی تهیه و به کلیه بانکها ارسال شده تا هرچه سریعتر تسهیلات مربوطه پرداخت شود.
_ تولیدکنندگان بر این باورند که نرخ سود تسهیلات ارائه شده به واحدهای تولیدی و صنعتی تا 24 درصد بوده و به هیچ وجه این رقم درخور و مناسب واحدها جهت رونق تولید نیست.
سوی دیگر پرداخت تسهیلات به واحدهای تولیدی، بانکها هستند. اینکه بگوییم بانکها مشکلی ندارند صحیح نیست. برخی از بانکها خود دارای مشکلات مختلفی هستند و بعضا تسهیلاتی را به واحدهای تولیدی پرداخت کردهاند که هنوز بازپرداخت آن صورت نگرفته است. بانک نیز یک بنگاه اقتصادی است و با توجه به منافع خود اقدام میکند. ما براین باوریم که باید در حوزه صنایع کوچک بوروکراسی بانکها جهت پرداخت تسهیلات کاهش یابد و علاوه بر این باید بدانیم که با سود 18 درصد در تولید کشور رونق ایجاد نمیشود، باید تسهیلاتی با سود شش، 10 و 12 درصد به صنایع داده شود که این مساله یکی از برنامههای دولت است. امیدواریم که بتوانیم کمکهای فنی و اعتباری را افزایش دهیم و صندوق ضمانت صنایع کوچک را تقویت کنیم.
_ آیا امکان کاهش سود تسهیلات بانکی به واحدهای صنعتی وجود دارد؟
با شرایط فعلی امکان کاهش سود تسهیلات ارائه شده به بخش تولید وجود ندارد و ما در حال حاضر به دنبال این هستیم که با افزایش کمکهای فنی و اعتباری و تقویت صندوق ضمانت صنایع کوچک تا بخشی شاهد رونق تولید باشیم.
_ یکی دیگر از مشکلات عمده واحدهای صنعتی پرداخت مالیات بر ارزش افزوده است. آیا در این رابطه برنامهای دارید؟
مالیات بر ارزش افزوده برای مصرف کننده است و نباید از بخش تولیدی در کشور اخذ شود. زمانی که موفق نشدند از مصرف کنندگان مالیات بر ارزش افزوده دریافت کنند؛ بنابراین این اقدام به سوی تولید کنندگان رفته و همه واحدهای تولیدی به این موضوع اعتراض دارند. وزارت امور اقتصادی و دارایی باید نسبت به این مساله چارهاندیشی کرده و آن را حل کند. در بودجه سال آینده اصلاح قانون مالیات بر ارزش افزوده در دستور کار قرار گرفته و اصناف و اتاقهای بازرگانی با کمیسیون مربوطه در مجلس شورای اسلامی در حال رایزنی هستند تا بتوانند نسبت به کاهش مالیات بر ارزش افزوده یا عدم وصول آن از واحدهای صنعتی و تولیدی تصمیمگیری کنند.
گفتوگو از نیما علیپور، خبرنگار ایسنا