به گزارش ایسنا، در جریان ساماندهی بازار غیرمتشکل پولی از حدود سه سال اخیر به‌طور جدی‌تری فعالیت موسسات غیرمجاز از سوی بانک مرکزی متوقف شد. ثامن الحجج، افضل توس، وحدت و البرز ایرانیان و البته تعاونی‌های زیرمجموعه موسسه کاسپین از جمله این موسسات بزرگ بودند که به کار خود پایان دادند. در جریان این ساماندهی بانک مرکزی مسئولیت تعهدات تعاونی‌های منحل شده را به بانک‌ها واگذار کرد و از طریق پرداخت خط اعتباری به طور مرحله‌ای تعیین تکلیف شدند.
مشروح گزارش بانک مرکزی درباره آخرین وضعیت چهار موسسه غیرمجاز ثامن الحجج، وحدت، البرز ایرانیان و افضل توس در ادامه آمده است.
تعاونی اعتبار منحله ثامن‌الحجج
به دنبال بروز مشکلات ناشی از فعالیت غیرمجاز تعاونی اعتبار ثامن الحجج، برنامه تعیین تکلیف سپرده‌های این تعاونی در دستور کار بانک مرکزی قرار گرفت و از طریق بانک پارسیان در این باره اقدام کرد. براساس برنامه مصوب، بازپرداخت وجوه سپرده‌گذاران تعاونی ثامن‌الحجج به شرح زیر است:
الف: پرداخت مبلغ 350 میلیون ریال به هر یک از سپرده‌گذاران در مرحله اول
ب: پرداخت سپرده‌های یک، دو و سه میلیارد ریالی طبق برنامه تعیین شده زیر:
ب-1: تعیین تکلیف سپرده‌های تا یک میلیارد ریال از تاریخ 1395.04.20
ب-2: تعیین تکلیف سپرده‌های تا دو میلیارد ریال از تاریخ 1395.07.17
ب-3: تعیین تکلیف سپرده‌های تا سه میلیارد ریال از تاریخ 1395.07.27
ج: تعیین تکلیف سه میلیارد ریال از سپرده اشخاصی که سپرده آنها بالاتر از سه میلیارد ریال بوده از تاریخ 1395.12.23
• وجوه تعهد شده آن دسته از سپرده‌گذاران تعاونی که تاکنون نسبت به تعیین تکلیف و انتقال سپرده‌های خود به بانک پارسیان اقدام کرده‌اند و تاریخ تعهدنامه آنها (موعد دریافت سپرده آنها) تا پایان شهریورماه سال 1397 است از تاریخ 14 بهمن سال جاری در بانک پارسیان قابل پرداخت است.
• باتوجه به عدم نقدشوندگی دارایی‌های این تعاونی، با تخصیص خط اعتباری بانک مرکزی، حدود 99 درصد از سپرده‌گذاران تعاونی تعیین تکلیف شده‌اند.
اقدامات انجام شده برای تعاونی ثامن الحجج
تعاونی اعتبار منحله افضل‌توس (درحال تصفیه)
در پی معضل نشات گرفته از فعالیت غیرمجاز تعاونی اعتبار منحله افضل توس، مسئولیت مدیریت دارایی‌ها و بدهی‌های این تعاونی اعتبار توسط بانک مرکزی به بانک آینده واگذار شد. با توجه به عدم نقدشوندگی دارایی‌های این تعاونی، با تخصیص خط اعتباری بانک مرکزی، حدود 99 درصد تعداد سپرده‌گذاران تعاونی یادشده تصفیه حساب شده‌اند.
در همین راستا پس از بازپرداخت سپرده‌های تا سقف 30 میلیون ریال تعاونی غیر مجاز افضل‌توس در مرحله نخست، با مساعدت بانک مرکزی تمام سپرده‌گذاران تا سقف یک میلیارد ریال تصفیه حساب و به هر سپرده‌گذار بالاتر از یک میلیارد ریال نیز تا یک میلیارد ریال پرداخت شده است.
شایان ذکر است نرخ سود نامتعارف سپرده‌ها از زمان افتتاح حساب تا تاریخ 1396.05.11 به 15 درصد تعدیل شد و سودهای سپرده کمتر از 15 درصد در بازه زمانی یادشده، مطابق قرارداد به قوت خود باقی هستند.
اقدامات انجام شده برای تعاونی افضل توس
به هریک از 4،325 نفر سپرده‌گذار باقیمانده مبلغ تا یک میلیارد ریال به صورت علی الحساب پرداخت شده است.
درخصوص باقیمانده سپرده‌گذاران در صورت شناسایی دارائی‌های جدید، نسبت به ارزیابی آنها و متناسب با آن پرداخت به سپرده‌گذاران باقیمانده انجام خواهد شد.
پاسخ بانک مرکزی به برخی سوالات در مورد تعاونی افضل توس
1. درخصوص آن‌دسته از مشتریانی که مدارک مربوط به سپرده خود، از جمله دفترچه حساب آنها مفقود شده است.
پاسخ: بانک آینده پس از کنترل منشاء واریز سپرده و اخذ سفته (معادل مبلغ قابل پرداخت به مشتری) نسبت به پرداخت وجه سپرده طبق قاعده جاری اقدام می‌کند.
2. درخصوص آن‌دسته از مشتریانی که بخشی از موجودی حساب ایشان توسط تعاونی منحله مسدود شده است.
پاسخ: بانک آینده موضوع را بررسی و براساس مستندات و اطلاعات اقدام لازم را به‌عمل می‌آورد.
3. درخصوص مطالبات سایر اشخاص از تعاونی منحله که در سرفصل بستانکاران ثبت شده و بلاتکلیف هستند.
پاسخ: بانک آینده پس از بررسی اسناد مثبته و اطمینان از وجود بدهی، اقدامات لازم را برای پرداخت بدهی‌ها طبق روال پرداخت سپرده‌ها صورت می‌دهد.
4. درخصوص آن‌دسته از مشتریانی که مشخصات ثبتی آنها با آنچه در سیستم ثبت شده دارای مغایرت است.
پاسخ: بانک آینده پس از بررسی‌های لازم و رفع مغایرت، اقدامات لازم را طبق روال پرداخت سپرده‌ها انجام می‌دهد.
5. درخصوص آن‌دسته از مشتریانی که صاحب حساب فوت شده است.
پاسخ: بانک آینده مطابق قوانین اقدام می کند.
6. درخصوص آن‌دسته از مشتریانی که از اتباع بیگانه هستند.
پاسخ: درصورت احراز هویت مشتری و حصول اطمینان از سپرده‌گذار بودن ایشان، عدم انجام اقدامات متقلبانه و عدم پولشویی، بانک آینده طبق قوانین و مقررات جاری مربوط به اتباع بیگانه اقدام می‌کند.
7. درخصوص حساب‌های مربوط به نیروی انسانی تعاونی اعتبار منحله.
پاسخ: بانک آینده پس از حصول اطمینان از متعارف بودن حقوق و صحیح بودن منشاء واریزی وجوه به حساب پرسنل، طبق قاعده جاری تصفیه با سپرده‌گذاران اقدام می کند.
8. درخصوص آن‌دسته از مشتریانی که دارای سپرده مدت دار به صورت پرداخت سود در سررسید هستند.
پاسخ: بانک آینده سود سپرده ایشان را تا تاریخ 1396.05.11 تعدیل و محاسبه و طبق قاعده جاری تصفیه با سپرده‌گذاران اقدام می کند.
9. درخصوص آن‌دسته از مشتریانی که از تعاونی منحله تسهیلات دریافت نموده و بدهی ایشان سررسید نگردیده و متقاضی تصفیه بدهی و دریافت سپرده هستند.
پاسخ: بانک آینده پس از کسر سود سال‌های آتی تسهیلات از بدهی مشتری، نسبت به تعدیل و تصفیه حساب با مشتری طبق قاعده جاری اقدام می کند.
10. درخصوص آن‌دسته از مشتریانی که سپرده آنها وثیقه تسهیلات قرار گرفته است.
پاسخ: با درخواست مشتری، بانک آینده پس از کسر سود سال‌های آتی تسهیلات از بدهی مشتری، نسبت به تعدیل و تصفیه حساب با مشتری طبق قاعده جاری اقدام می کند.
11. درخصوص آن‌دسته از مشتریانی که اقدام به خرد کرد حساب سپرده خود کرده اند.
پاسخ: بانک آینده پس از تجمیع حساب سپرده، طبق قاعده جاری تصفیه با سپرده‌گذاران اقدام می کند.
تعاونی اعتبار منحله وحدت (درحال تصفیه)
به دنبال چالش ایجاد شده ناشی از فعالیت غیرمجاز تعاونی اعتبار وحدت (موسوم به آرمان) و عدم امکان بازپرداخت وجوه سپرده‌گذاران خود مسئولیت مدیریت دارایی‌ها و بدهی‌های تعاونی وحدت توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به موسسه اعتباری ملل واگذار شد. با توجه به عدم نقدشوندگی دارایی‌های شناسایی شده، با تخصیص خط اعتباری توسط بانک‌مرکزی، با حدود 98 درصد تعداد سپرده‌گذاران تعاونی تصفیه حساب به عمل آمده است.
در همین راستا با مساعدت بانک مرکزی، پس از بازپرداخت سپرده‌های تا سقف 30 میلیون ریال تعاونی غیر مجاز وحدت در مرحله نخست، سپرده‌های تا سقف یک میلیارد ریال تعیین تکلیف و به هر سپرده‌گذار بالاتر از یک میلیارد ریال نیز یک میلیارد ریال پرداخت شده است. شایان ذکر است نرخ سود نامتعارف سپرده‌ها از زمان افتتاح حساب تا تاریخ 1396.5.11 به 15 درصد تعدیل شد و سودهای سپرده کمتر از 15 درصد در بازه زمانی یادشده، مطابق قرارداد به قوت خود باقی هستند.
اقدامات صورت گرفته برای ساماندهی تعاونی وحدت
به هریک از 9،733 نفر سپرده گذار باقیمانده مبلغ تا یک میلیارد ریال به صورت علی الحساب پرداخت شده است.
درخصوص باقیمانده سپرده گذاران در صورت شناسایی دارائی های جدید، نسبت به ارزیابی آنها و متناسب با آن پرداخت به سپرده گذاران باقیمانده انجام خواهد شد.
پاسخ به سوالاتی در مورد تعاونی وحدت
1. درخصوص آن‌دسته از مشتریانی که مدارک مربوط به سپرده خود، از جمله دفترچه حساب آنها مفقود شده است.
پاسخ: موسسه اعتباری ملل پس از کنترل منشاء واریز سپرده و اخذ سفته (معادل مبلغ قابل پرداخت به مشتری) نسبت به پرداخت وجه سپرده طبق قاعده جاری اقدام می کند.
2. درخصوص آن‌دسته از مشتریانی که بخشی از موجودی حساب ایشان توسط تعاونی منحله مسدود شده است.
پاسخ: موسسه اعتباری ملل موضوع را بررسی و براساس مستندات و اطلاعات، اقدام لازم را به‌عمل می‌آورد.
3. درخصوص مطالبات سایر اشخاص از تعاونی منحله که در سرفصل بستانکاران ثبت شده و بلاتکلیف هستند.
پاسخ: موسسه اعتباری ملل پس از بررسی اسناد مثبته و اطمینان از وجود بدهی، اقدامات لازم را برای پرداخت بدهی‌ها طبق روال پرداخت سپرده‌ها صورت می‌دهد.
4. درخصوص آن‌دسته از مشتریانی که مشخصات ثبتی آنها با آنچه در سیستم تعاونی ثبت شده دارای مغایرت است.
پاسخ: موسسه اعتباری ملل پس از بررسی‌های لازم و رفع مغایرت، اقدامات لازم را طبق روال پرداخت سپرده‌ها انجام می‌دهد.
5. درخصوص آن‌دسته از مشتریانی که صاحب حساب فوت شده است.
پاسخ: موسسه اعتباری ملل مطابق قوانین اقدام می کند.
6. درخصوص آن‌دسته از مشتریانی که از اتباع بیگانه هستند.
پاسخ: درصورت احراز هویت مشتری و حصول اطمینان از سپرده‌گذار بودن ایشان، عدم انجام اقدامات متقلبانه و عدم پولشویی، موسسه اعتباری ملل طبق قوانین و مقررات جاری مربوط به اتباع بیگانه اقدام می کند.
7. درخصوص حساب‌های مربوط به نیروی انسانی تعاونی اعتبار منحله.
پاسخ: موسسه اعتباری ملل پس از حصول اطمینان از متعارف بودن حقوق و صحیح بودن منشاء واریزی وجوه به حساب پرسنل، طبق قاعده جاری تصفیه با سپرده‌گذاران اقدام می‌کند.
8. درخصوص آن‌دسته از مشتریانی که دارای سپرده مدت دار به صورت پرداخت سود در سررسید هستند.
پاسخ: موسسه اعتباری ملل سود سپرده ایشان را تا تاریخ 1396.05.11 تعدیل و محاسبه و طبق قاعده جاری تصفیه با سپرده‌گذاران اقدام می کند.
9. درخصوص آن‌دسته از مشتریانی که از تعاونی منحله تسهیلات دریافت کرده و بدهی ایشان سررسید نگردیده و متقاضی تصفیه بدهی و دریافت سپرده هستند.
پاسخ: موسسه اعتباری ملل پس از کسر سود سال‌های آتی تسهیلات از بدهی مشتری، نسبت به تعدیل و تصفیه حساب با مشتری طبق قاعده جاری اقدام می کند.
10. درخصوص آن‌دسته از مشتریانی که سپرده آنها وثیقه تسهیلات قرار گرفته است.
پاسخ: با درخواست مشتری، موسسه اعتباری ملل پس از کسر سود سال‌های آتی تسهیلات از بدهی مشتری، نسبت به تعدیل و تصفیه حساب با مشتری طبق قاعده جاری اقدام می کند.
11. درخصوص آن‌دسته از مشتریانی که اقدام به خرد کرد حساب سپرده خود کرده اند.
پاسخ: موسسه اعتباری ملل پس از تجمیع حساب سپرده، طبق قاعده جاری تصفیه با سپرده‌گذاران اقدام می کند.
تشکیلات منحله البرزایرانیان (درحال تصفیه)
پس از عدم توانایی تشکیلات البرزایرانیان (موسوم به آرمان) نسبت به ایفای تعهدات خود در قبال سپرده‌گذاران، مسئولیت مدیریت دارایی‌ها و بدهی‌های تشکیلات البرز ایرانیان توسط بانک مرکزی به بانک تجارت واگذار شد. با توجه به عدم نقدشوندگی دارایی‌های تعاونی مذکور با تخصیص خط اعتباری بانک مرکزی، حدود 97 درصد از تعداد سپرده‌گذاران تعاونی تاکنون تصفیه حساب شده‌اند.
برهمین اساس پرداخت سپرده‌های تا سقف یک میلیارد ریال و همچنین پرداخت یک میلیارد ریال به هر سپرده‌گذار دارای سپرده بیش از یک میلیارد ریال صورت گرفت است.شایان‌ذکر است نرخ سود نامتعارف سپرده‌ها از زمان افتتاح حساب تا تاریخ 1396.05.11 به 15 درصد تعدیل شد و سودهای سپرده کمتر از 15 درصد در بازه زمانی یادشده، مطابق قرارداد به قوت خود باقی هستند.
بطور خلاصه اقدامات صورت گرفته برای ساماندهی این تعاونی مزبور به شرح جدول زیر است.
به هریک از 1،521 نفر سپرده گذار باقیمانده مبلغ تا یک میلیارد ریال به صورت علی الحساب پرداخت شده است.
درخصوص باقیمانده سپرده گذاران در صورت شناسایی دارائی های جدید، نسبت به ارزیابی آنها و متناسب با آن پرداخت به سپرده گذاران باقیمانده انجام خواهد شد.
پاسخ سوالاتی در مورد تعاونی البرز ایرانیان
1. درخصوص آن‌دسته از مشتریانی که مدارک مربوط به سپرده خود، منجمله دفترچه حساب آنها مفقود شده است.
پاسخ: بانک تجارت پس از کنترل منشاء واریز سپرده و اخذ سفته (معادل مبلغ قابل پرداخت به مشتری) نسبت به پرداخت وجه سپرده طبق قاعده جاری اقدام می کند.
2. درخصوص آن‌دسته از مشتریانی که بخشی از موجودی حساب ایشان توسط تعاونی منحله مسدود شده است.
پاسخ: بانک تجارت موضوع را بررسی و براساس مستندات و اطلاعات، اقدام لازم را به‌عمل می‌آورد.
3. درخصوص مطالبات سایر اشخاص از تعاونی منحله که در سرفصل بستانکاران ثبت شده و بلاتکلیف هستند.
پاسخ: بانک تجارت پس از بررسی اسناد مثبته و اطمینان از وجود بدهی، اقدامات لازم را برای پرداخت بدهی‌ها طبق روال پرداخت سپرده‌ها صورت می‌دهد.
4. درخصوص آن‌دسته از مشتریانی که مشخصات ثبتی آنها با آنچه در سیستم تعاونی ثبت شده دارای مغایرت است.
پاسخ: بانک تجارت پس از بررسی‌های لازم و رفع مغایرت، اقدامات لازم را طبق روال پرداخت سپرده‌ها انجام می‌دهد.
5. درخصوص آن‌دسته از مشتریانی که صاحب حساب فوت شده است.
پاسخ: بانک تجارت مطابق قوانین اقدام می کند.
6. درخصوص آن‌دسته از مشتریانی که از اتباع بیگانه هستند.
پاسخ: درصورت احراز هویت مشتری و حصول اطمینان از سپرده‌گذار بودن ایشان، عدم انجام اقدامات متقلبانه و عدم پولشویی، بانک تجارت طبق قوانین و مقررات جاری مربوط به اتباع بیگانه اقدام می کند.
7. درخصوص حساب‌های مربوط به نیروی انسانی تعاونی اعتبار منحله.
پاسخ: بانک تجارت پس از حصول اطمینان از متعارف بودن حقوق و صحیح بودن منشاء واریزی وجوه به حساب پرسنل، طبق قاعده جاری تصفیه با سپرده‌گذاران اقدام می کند.
8. درخصوص آن‌دسته از مشتریانی که دارای سپرده مدت دار به صورت پرداخت سود در سررسید هستند.
پاسخ: بانک تجارت سود سپرده ایشان را تا تاریخ 1396.05.11 تعدیل و محاسبه و طبق قاعده جاری تصفیه با سپرده‌گذاران اقدام می کند.
9. درخصوص آن‌دسته از مشتریانی که از تعاونی منحله تسهیلات دریافت نموده و بدهی ایشان سررسید نگردیده و متقاضی تصفیه بدهی و دریافت سپرده هستند.
پاسخ: بانک تجارت پس از کسر سود سال‌های آتی تسهیلات از بدهی مشتری، نسبت به تعدیل و تصفیه حساب با مشتری طبق قاعده جاری اقدام می کند.
10. درخصوص آن‌دسته از مشتریانی که سپرده آنها وثیقه تسهیلات قرار گرفته است.
پاسخ: با درخواست مشتری، بانک تجارت پس از کسر سود سال‌های آتی تسهیلات از بدهی مشتری، نسبت به تعدیل و تصفیه حساب با مشتری طبق قاعده جاری اقدام می کند.
11. درخصوص آن‌دسته از مشتریانی که اقدام به خرد کرد حساب سپرده خود کرده اند.
پاسخ: بانک تجارت پس از تجمیع حساب سپرده، طبق قاعده جاری تصفیه با سپرده‌گذاران اقدام می کند.
