ایلنا: شهرکتاب فرشته سه سال است اقدام به برگزاری جایزه ادبی هنری فرشته میکند. جایزهای که در نخستین دوره تنها در بخش داستاننویسی برگزار شد و در دوره دوم علاوه بر داستاننویسی از علاقمندان به عکاسی هم دعوت به عمل آورد و در دوره سوم در بخش داستان و فیلم درحال برگزاری است. به این بهانه گفتوگویی داشتیم با فاطمه معتمدآریا که از دوره اول تا دوره سوم در بخش هیئت انتخاب داستان حضور داشته است.
باتوجه به اینکه جشنوارههای مختلفی توسط نهادهای دولتی یا غیردولتی با موضوعات مختلف در کشور برگزار میشود، برگزاری جایزه فرشته توسط شهرکتاب فرشته را چگونه تحلیل میکنید؟
جایزه فرشته اتفاقی تازه و متفاوت در میان همه جشنوارههای دیگر است و مهمترین ویژگی آن امکانیست که برای عرضه آثار خوانده و دیده نشده فراهم کرده و زمینهساز بروز استعدادهای نو در زمینه ادبیات است و به نظرم درنهایت کاریست ریشهای و بنیادی که به غنای ادبی کشور و فرهنگ نوشتن و مطالعه بسیار کمک خواهد کرد.
اما در این میان تفاوتی میان جایزه فرشته و چنین جوایزی وجود دارد. چنین جوایزی درخصوص آثار ادبی چاپ شده برگزار میشدند اما در جایزه فرشته داوریها بر آثار ادبی است که هنوز به چاپ نرسیدهاند.
البته این تفاوت وجود دارد چون هدفها متفاوت است. هدف این جایزه قبل از داوری در مورد آثار چاپ شده ترغیب به نوشتن درباره یک موضوع خاص توسط افراد مختلف با نگاههای متفاوت و در نهایت کمک به کشف و رشد و تربیت نویسندگان جدید است.
جایزه فرشته چه زمانی و چگونه میتواند تاثیرگذارتر بوده و نقش موثرتری ایفا کند؟
اگر هدف جایزه فرشته تشویق به نوشتن و پرورش نسلی از نویسندگانیست که آثارشان امکان خوانده شدن نداشته است به نظرم این تاثیر را داشته است و تبلیغ وسیع تر بویژه برای حضور نویسندگانی از شهرهای کوچک و یا از قومیتهای مختلف میتواند به اثر گذاری بیشتر آن کمک کند.
باتوجه به اینکه جایزه فرشته در این سه دورهای که از عمرش میگذرد، بخشهای جانبی چون عکس و فیلم کوتاه را نیز در نظر گرفته است، آیا تجربه شاخههای دیگر هنر در کنار بخش اصلی اتفاق مثبتی است یا ممکن است این مسابقه را دچار انحراف کند؟
دیدگاه و ترجیح شخصی من این است که به هر کدام از این موارد جداگانه و مستقل نگاه شود مواردی مثل عکس یا فیلم کوتاه نمیتوانند بخش جنبی باشند. مثلا جایزه فرشته عکس یا جایزه فرشته فیلم کوتاه و یا فرشته ادبیات. هرکدام میتوانند عناوین خوب و اصلی برای این رویداد باشند.
باتوجه به اینکه شما در سه دوره اخیر از اعضای هیأت انتخاب بخش داستان بودید، آثار رسیده و نگاه نسل جدید به این موضوع را چگونه ارزیابی میکنید؟
از میان صدها نوشتهای که در هر دوره میخوانیم آثار محدودی دقیقا مرتبط با موضوع اعلام شده هستند و این یکی از نکات ضعف آثار است البته برخی از داستانها بسیار زیبا هستند، و با دقت نوشته شدهاند اما ارتباطی با موضوع تعیین شده از سوی جایزه فرشته ندارند به نظرم تفهیم و تصریح این موضوع از طرف برگزارکنندگان خیلی مهم است که آثار خارج موضوع هر قدر هم که جذاب و خواندنی باشند بررسی نخواهند شد. اما چیزی که کمی نگرانم کرده است این است که نسل جوان بیشتر علاقهمند به نوشتن درباره نیستیها، بدیها، تیرگیها و از دست دادنهاست. انگار که هیچ امیدی درباره هیچ چیزی وجود ندارد البته این خوب نیست ولی معرف شرایط و روحیهایست که در جامعه ما وجود دارد.
نظرتان راجع به جایزه فرشته چیست؟
راستش از آنجا که من از همان ابتدا پذیرفتهام که در این مجموعه حضور داشته باشم شاید تعریف از آن از جانب من زیاد جالب نباشد، اما خیلی دور از واقعیت نیست اگر بیان کنم که خواندن این قصهها و حضور در چنین رویدادی یکی از لذت بخشترین تجربیات من بوده است.