«شنل قرمزی» به روایت برانکو

روزنامه هفت صبح: به بهانه حضور برانکو ایوانکوویچ، سرمربی پرسپولیس در برنامه «کتاب باز» مرور داریم بر خاطرات و عادت های کتابخوانی ورزشکارانی که مهمان این برنامه شدند. حضور برانکو ایوانکوویچ، سرمربی پرسپولیس در برنامه «کتاب باز» اتفاق بسیار مهمی بود. برانکو از این که می توانست در یک برنامه فقط درباره کتاب صحبت کند خوشحال بود و برای مخاطبان قصه شنل قرمزی را تعریف کرد.

 

حضور ورزشکاران و به خصوص فوتبالیست ها در برنامه «کتاب باز» اتفاق مثبتی بود. درواقع سروش صحت این امکان را در اختیار این ورزشکاران قرار داد تا جنبه دیگری از زندگی شان را به نمایش بگذارند و به مخاطبان اعلام کنند که می شود کنار ورزش حرفه ای، کتاب خواند و شعر هم سرود. چهار برنامه از «کتاب باز» را که در آنها به بحث کتاب در میان ورزشکاران پرداخته شده مرور می کنیم.

 

 

شنل قرمزی خوانی برانکو: برانکو ایوانکوویچ، سرمربی پرسپولیس، مهمان یکشنبه شب «کتاب باز» بود. این برنامه به شیوه بسیار جذابی شروع شد و قبل از این که به شیوه مرسوم، برنامه با سلام سروش صحت آغاز شود، برانکو مقابل دوربین قرار گرفت و به زبان خودش داستان شنل قرمزی را از اول تا آخر در مدت سه دقیقه تعریف کرد و ترجمه فارسی آن زیرنویس شد. او بعد از شروع برنامه تعریف کرد که معمولا برای بچه هایش قصه نمی گوید چون خیلی سخت می خوابند و قصه را از زبان مادرشان می شنوند.

کتابخوانی از مدرسه: برانکو تعریف کرد که کتاب خواندن را از مقطع ابتدایی شروع کرده. آنها در مدرسه علاوه بر کتاب های درسی موظف بوده اند کتاب های مهم کشورشان و کتاب های نویسنده های کلاسیک دنیا را بخوانند. درواقع باید ابتدا با شاهکارهای ادبی کشورشان آشنا می شدند و بعد کتاب های مهمی مثل «اودیسه» هومر، «دن کیشوت» سروانتس و کتاب های داستایوفسکی را می خوانده اند و آنها را آنالیز می کرده اند.

 

 

اهمیت رمان: ایوانکوویچ معتقد بود که رمان خواندن در کار یک مربی فوتبال خیلی اثرگذار است چون اطلاعات عمومی را بالا می برد، دایره لغات را گسترده تر می کند و باعث می شود دانش فوتبالیست توسعه پیدا کند. او تلاش می کند که آثار نویسنده های مدرن را هم دنبال کند چون به نظرش نسل ها در حال گسترش هستند و از قلم آنها نباید دور بماند.

چه می خواند: برانکو گفت که اخیرا دارد کتاب «قرن جنگ ها» را مطالعه می کند. این کتاب درباره وقایع یک قرن اخیر خاورمیانه بحث می کند. او توضیح داد که به ایران آمده تا فرهنگ این کشور را بیاموزد و این کتاب را هم از این جهت مطالعه می کند تا با فرهنگ مردم خاورمیانه آشنا شود.

 

شاید کمتر کسی فکرش را می کرد که محمدرضا طالقانی، قهرمان  کشتی تا این حد به کتاب خواندن علاقه مند باشد اما از وقتی پا به برنامه «کتاب باز» گذاشت، همه با روی دیگر او هم آشنا شدیم. او تعریف کرد اولین باری که از کتاب خوشش آمده 17، 18 ساله بوده. به خاطر پاره شدن مینیسک پایش در بیمارستان بستری شده بوده و یکی از بچه محل هایش برایش کتاب آورده. او تعریف کرد: «کیف کردم. هرچی می خواندم سیر نمی شدم. الان اصلا یادم نیست کدام کتاب بود. معمولا پشت همه کتاب هایم تاریخ و روزی که خواندم با نظری که داشتم را می نویسم.»

 

 

علاقه به کتاب، بیشتر از مدال: طالقانی تعریف کرد که در تمام زندگی اش از بچگی تا الان با کتاب مانوس بوده: «هر وقت جایی می روم اگر به من کتاب بدهند از این که مدال بگیرم بیشتر خوشحال می شوم. من همه چیزم را از کتاب دارم. اگر می توانم دو کلمه حرف بزنم به خاطر خواندن کتاب است. او گفت: «در بچگی رمان های نویسنده های بزرگ را می خواندم. خیلی کتاب داشتم. سال 57 در بحبوحه انقلاب، پدرم به بهانه این که سرم بوی قرمه سبزی می دهد کتاب هایم را انداخت توی چاه.»

نویسنده مورد علاقه: من در کتاب خواندن، دنبال روی کسی نیستم. هر چی احساس کنم به دردم می خورد بلافاصله می خرم و می خوانم. همیشه همه جا با خودم کتاب می برم. از بچگی چند تا از نویسنده ها را خیلی دوست داشتم. نویسنده هایی مثل محمدعلی جمالزاده، بزرگ علوی، جلال آل احمد، محمود دولت آبادی و... اتفاقا جلال آل احمد بچه محل ما بود.»

 

شایان مصلح به عنوان تنها بازیکن فوتبالی که مهندسی می خواند و شاعر هم است، چند وقت پیش مهمان «کتاب باز» بود. او تعریف کرد از وقتی دوم دبیرستان بوده، با این که شاگرد اول کلاس شان بوده دلش می خواسته رشته انسانی بخواند اما مادرش اجازه نداده. از سال 89 در جلسات ادبی شرکت می کرده.

 

 

چه وقت هایی کتاب می خواند؟ مصلح می گوید به اندازه آدم های دیگر وقت کتاب خواندن ندارد. روزهایی که دو ساعت و نیم تمرین مداوم انجام می دهند آنقدر خسته می شود که ذهنش توانایی تمرکز برای خواندن کتاب را ندارد. فقط در زمان های بیکاری یا تعطیلی شعر و کتاب می خواند. در روزهایی که مشغول تمرین است حتی امکان سرودن شعر را هم ندارد. چون معمولا ذهنش آماده نیست. او می گوید: «توی مسابقاتی که می رویم اکثرا با خودم کتاب می برم مثلا روز قبل از بازی اگر بتوانم نیم ساعت مطالعه می کنم.»

چه می خواند: اکثر مطالعات مصلح در مباحث کلامی و اعتقادی است. البته می گوید که بعضی وقت ها داستان و شعر هم می خواند و کتاب های تاریخی هم مطالعه می کند: «اشعار سعدی را دوست دارم. شعرش را می پسندم اما به اعتقاداتش کاری ندارم. در 50 سال اخیر هم حسین منزوی را به عنوان غزل سرا قبول دارم...»

 

علاقه به شعر: در شروع برنامه بخش هایی از دفتر دوم مثنوی معنوی مولانا را از حفظ خواند و بعد تازه برنامه شروع شد. در خلال برنامه توضیح داد که هیچ وقت تصمیمی برای حفظ کردن اشعار مولانا را نداشته اما آن قدر آنها را خوانده تا خود به خود حفظ شده. جباری گفت: «قبل از این که مثنوی بخوانم سعدی را زیاد می خواندم اما متاسفانه نتوانستم زیاد شاهنامه بخوانم.»

 

 

سبک کتاب خواندن: جباری تعریف کرد که بعد از مدرسه و از زمانی که با همسرش آشناشده به کتاب گرایش پیدا کرده. او گفت معمولا کتاب هایی را که دوستانش به او معرفی می کنند می خواند. سبک خاصی هم برای خواندن کتاب دارد. برای کتاب ها 10، 20 صفحه در نظر می گیرد. اگر کتاب در این حجم توانست او را جلب کند به خواندن ادامه می دهد اما اگر جذابیتی برایش نداشت آن را کنار می گذارد و سراغ کتاب های دیگر می رود. معمولا کتاب های حجیم نمی خواند. خیلی کتاب می خواند. الان با این که پسر کوچک دارد تا نیمه شب بیدار می ماند و کتاب می خواند.

جریمه 100 میلیونی برای کتاب: جباری خاطره جالبی از کتاب خواندن تعریف کرد: «یک بار در جلسه فنی فیلم که برای آنالیز بازی بود احساس کردم حرف های شان تکراری است یک گوشه ای نشستم کتاب باشگاه مشت زنی خواندم. بچه ها گزارش داده بودند 100 میلیون تومان جریمه شدم.»