زخم بستر در افرادی بیشتر شیوع دارد که به مدت طولانی روی قسمت خوابیده باشند . مانند بیماران مبتلا به ام اس ، ضایعات نخاعی ، سالمندان و فلج های عضلانی که دچار زخم بستر در یک یا چند ناحیه از بدن می شوند.
زخم بستر بیشتر گریبان گیر افرادی که ضایعات نخاعی ، فلج های عضلانی ، ام اس و دوران نقاهت های طولانی پس از جراحی های خاص دارند، افراد سالمند و کسانی که از ویلچر استفاده می کنند و زیاد قادر به تحرک نیستند ، می شود.
علت ایجاد زخم بستر چیست ؟
زخم بستر در اثر فشار زیاد و طولانی مدت بر یک یا چند نقطه از بدن ایجاد می شود. کاهش یا قطع جریان خون به بافت و رگ های خونی آسیب می زند که به آن زخم فشاری هم گفته می شود.
* خوابیدن طولانی مدت در یک وضعیت ثابت باعث کاهش و قطع جریان خون در نقاط تماس با بستر می شود و پوست در آن قسمت ها میمیرد که باعث ایجاد زخم بستر می شود.
* ساییدگی و کشیدگی پوست با سطح بستر بخصوص اگر پوست مرطوب هم باشد به پوست آسیب وارد می کند و باعث پارگی و ایجاد زخم می گردد.
* بریدگی زمانی که دو سطح در جهت مخالف هم حرکت داده شوند بافت گوشتی و رگ های خونی آسیب خواهند دید و برش در پوست اتفاق می افتد.
درمان و راه جلوگیری از زخم بستر
درمان زخم بستر با توجه به درجه زخم انجام می شود که پزشک یا پرستار تشخیص می دهد. اولین اقدام در درمان زخم کاهش فشار است که در درمان ، اقدامات ذیل انجام می شود :
_ تغییر موقعیت مداوم و جابه جایی بیمار از یک وضعیت ثابت
_ جلوگیری از عفونت زخم با تمیز کردن زخم با آب و صابون در صورتی که پوست باز نشده باشد.
_ استفاده از تشک های خاص طبی
_ انجام پانسمان و بانداژ با گازاستریل مخصوص و با کاربردهای متفاوت، ژل و فوم ، به منظور مرطوب نگه داشتن زخم و جلوگیری از عفونت و پیشروی زخم با خشک نگه داشتن پوست اطراف زخم
_ مدیریت و کاهش درد با استفاده از داروهای موضعی ضد درد و ضد التهابی مانند ایبوپروفن
_ تجویز آنتی بیوتیک در صورت وجود عفونت برای کاهش و ازبین بردن عفونت و درد
_ ضد عفونی و رعایت بهداشت و محافظت از پوست آسیب دیده
_ مدیریت بی اختیاری مثانه و روده ها به منظور جلوگیری از عفونت که با تدابیر عوض کردن مکرر پوشک ، استفاده از لوسیون های محافظ ،گذاشتن کانترهای ادراری و لوله های رکتوم
_ جراحی زمانی که دیگر درمان ها موثر نباشند مورد استفاده قرار می گیرد.
طول درمان زخم بستر درجه ی 1 و 2 چند هفته تا چند ماه است که با انجام مراقبت های ویژه و حفاظت شده برای التیام زخم مدت زمان درمان قطعا کاهش می یابد. و طول درمان زخم درجه 3 و 4 در مقابل درمان مقاومت می کند و بسیار طولانی با رعایت و مراقبت منظم و کامل بهداشت زخم، بهبود خواهد یافت.
از آنجایی که در ایجاد زخم بستر عوامل متعددی مانند عفونت می توانند نقش داشته باشند ، مراقبت از زخم بستر بسیار کار پیچیده ای خواهد بود که نیازمند یک تیم پزشکی مراقبت سلامت با تخصص های مختلف است. بیمارانی که مبتلا به این عارضه می شوند بیماری شان منجر به این زخم بستر شده مانند بیماران ام اس می شوند.