نفخ معده, علل، پیشگیری و درمان نفخ معده

نفخ معده یکی از مشکلاتی که از همان بدو تولد, افراد آن را تجربه می کنند. علت های گوناگونی سبب ایجاد نفخ معده می شوند که از جمله آن می توان به برخی مواد غذایی اشاره کرد که سبب نفخ معده می شوند . با این حال این مشکل به راحتی قابل درمان است.

علت نفخ معده

نفخ معده گاهی در اثر شکل گیری یک تومور، ابتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر، انسداد و یا سایر علایم مهمی که اعضای گوارشی را تحت تاثیر قرار می‌دهند، بروز می‌کند. با این حال شایع ترین دلایل بروز نفخ, خوردن بیش از اندازه غذا، بلعیدن هوا, یبوست، عدم تحمل قند لاکتوز و یا آلرژی غذایی است.

نفخ هنگامی ایجاد می شود که مواد غذایی به خوبی در روده هضم نشوند که این مسئله موجب تخمیر مواد غذایی موجود در روده می شود و گاز تولید می کند. علل ایجاد نفخ را می توان به صورت زیر دسته بندی کرد.

• یبوست : علت های مختلفی برای ایجاد یبوست وجود دارد که از جمله آن ها می توان به کمبود آب در بدن, کمبود فیبر در بدن و کم بودن تحرک اشاره کرد. یبوست منجر به گازهای روده و نفخ و تورم شکم می شود.
• حجم غذایی سنگین : یکی دیگر از دلایل ایجاد نفخ, خوردن وعده های غذایی با حجم سنگین و زیاد است. به همین دلیل توصیه می شود افراد تعداد وعده های غذایی را به جای افزایش حجم هر وعده, افزایش دهند تا دچار نفخ معده نشوند.
• عدم تحمل قند لاکتوز : برخی افراد ممکن است نسبت به برخی از مواد غذایی حساسیت داشته باشند و با خوردن آن ها دچار نفخ شوند. با توجه به این که این مواد غذایی ممکن است برای بدن ضروری باشند, تشخیص و حذف آن ها از رژیم غذایی باید تحت نظر پزشک صورت گیرد. لاکتوز قند موجود در شیر و فرآورده های شیری یکی از این مواد غذایی است که برخی افراد با مصرف آن ها دچار نفخ می شوند.
• پرخوری و عجله کردن در خوردن غذا : پرخوری و عجله کردن در هنگام غذا خوردن باعث می شود تا مقدار قابل توجهی از هوا به داخل معده هدایت شود که این هوا موجب نفخ معده می شود. به همین دلیل توصیه می شود هر وعده غذا 30 دقیقه زمان صرف شود.
• سندروم روده تحریک پذیر : یا گرفتگی روده یکی از مشکلات گوارشی است که با علائمی نظیر دل درد, اسهال یا یبوست و نفخ همراه است و علت این بیماری انقباضات غیر طبیعی عضلات روده ای است.
• ریفلاکس : شایع‌ترین علامت برگشت اسید معده به مری و یا ریفلاکس، احساس سوزش در ناحیه قفسه‌سینه می‌باشد که منجر به نفخ معده می شود.
• مصرف بیش از حد آدامس : آدامس جویدن موجب تورم معده می شود. از سوی دیگر گاز در روده جمع می کند. توصیه می شود به جای مصرف آدامس از مواد غذایی سالم و میوه و سبزیجات استفاده کنید.
• رشد بیش از حد باکتری ها در روده : باکتری های زیادی در روده به صورت طبیعی زندگی می کنند, در صورتی که این باکتری ها افزایش بیش از حدی داشته باشند, در معده, نفخ تولید می کنند.
• نوشیدنی های گاز دار : یکی از شایع ترین دلایل ایجاد نفخ, مصرف بیش از حد نوشیدنی های گاز دارد می باشد.
• قاعدگی در زنان : خانم ها قبل، بعد و در طی قاعدگی ممکن است دچار نفخ شوند. برای کاهش نفخ در این موارد توصیه می شود به طور منظم ورزش کرده و غذاهایی سرشار از فیبر مصرف شود.

پیشگیری از نفخ معده

با توجه به علل ایجاد نفخ معده, روش های پیشگیری از این مشکل به سادگی انجام پذیر است. از جمله مهمترین مسئله در پیشگیری از نفخ معده, عادات صحیح در غذا خوردن می باشد. ورزش کردن, آهسته غذا خوردن, اجتناب از خوردن نوشیدنی های گازدار و آدامس, درمان یبوست و بیماری هایی که سبب ایجاد نفخ می شوند, روش های طبیعی پیشگیری از نفخ معده می باشند.

درمان نفخ معده

درمان نفخ معده شامل درمان توسط رژیم غذایی, درمان با استفاده از دارو ها می باشد.

درمان نفخ با رژیم غذایی

برخی از مواد غذایی در افراد سبب ایجاد نفخ می شوند, برای پیدا کردن این مواد غذایی باید به پزشک مراجعه شود و تحت نظر پزشک این مواد حذف و یا مصرف آن ها کاهش یابد. ممکن است پزشک معالج دستور مصرف برخی از مواد غذایی که هضم آن ها برای معده راحت تر می باشد, را بدهد. برخی از این مواد غذایی شامل : موز، مرکبات، انگور، سیب زمینی، برنج، کاهو، ماست است که این مواد غذایی نیز در برخی از افراد ممکن است سبب ایجاد نفخ شود. دیگر توصیه ها در این زمینه شامل, آرام غذا خوردن, کاهش حجم وعده های غذایی, نجویدن آدامس و ورزش کردن است.

درمان نفخ با مصرف داروها

داروهایی از قبیل پروبیتیک ها، ریفاکسیمین و داروهای حاوی زغال می توانند در درمان نفخ معده و معده درد موثر باشند که البته مصرف این داروها باید تحت نظر دکتر انجام شود چرا که برخی از این داروها ممکن است مواد لازم سایر دارو ها را نیز جذب نماید.