سرطان روده بزرگ یکی از انواع سرطان های خطرناک به شمار می رود که در صورتی که در ابتدا تشخیص داده شود قابل درمان است. روش های پیشگیری در کاهش خطر ابتلا به این سرطان موثر می باشد.
سرطان روده بزرگ, بیماری است که در آن سلول های بدخیم و سرطانی در بافت روده ی بزرگ و یا راست روده, شکل می گیرند. روده بزرگ بخشی از دستگاه گوارش بدن است که مسئولیت های مختلفی دارد. این سرطان به دلیل رشد غیر طبیعی سلول ها رخ می دهد و می تواند به بافت های دیگر بدن حمله کنند.
علائم سرطان روده بزرگ
با توجه به این که علائم و نشانه های این بیماری ممکن است مانند سایر عفونت ها، تب، بواسیر و بیماری‌های التهابی روده باشد، با این حال در صورتی که علائم و نشانه های زیر برای مدت ها در فرد وجود داشته باشد, ضروری است که به متخصص مراجعه کند چرا که در مراحل اولیه، این بیماری قابل درمان می باشد.
- تغییر در اجابت مزاج مانند: اسهال, یبوست, کاهش قطر مدفوع و … که بیش از یک روز طول می کشد.
- ایجاد احساسی در روده ها که نیاز به اجابت مزاج دارد, اما با اجابت مزاج این احساس رفع نمی شود.
- خونریزی مقعدی, مدفوع تیره و خون در مدفوع
- یرقان و زردی پوست یا سفیدی چشم
- دل درد یا شکم درد
- ضعف و خستگی
- استفراغ
در برخی موارد ممکن است فرد مبتلا به این نوع سرطان باشد, اما هیچ گونه علائم و نشانه ایی نداشته باشد. به همین دلیل به افراد بالای 50 سال توصیه می شود غربال گری انجام دهند.
روش های پیشگیری از سرطان روده بزرگ
سرطان روده بزرگ قابل پیشگیری می باشد. مطالعات و بررسی ها نشان داده است تشخیص و حذف پولیپ های مستعد سرطانی می توانند از ابتلا به سرطان روده بزرگ جلوگیری کنند. علاوه بر این, از طریق غربال گری سرطان روده بزرگ با کولونوسکوپی, تست خون مخفی در مدفوع و سیگموئیدوسکوپی قابل انعطاف حتی اگر سرطان ایجاد شده باشد, درمان تومورها در مراحل اولیه به راحتی قابل انجام است. غربالگری از بهترین روش های جلوگیری از مرگ و میرهای ناشی از سرطان روده بزرگ می باشد. در حالی که کولونوسکوپی, استراتژی مورد نظر بسیاری از متخصصان می باشد, دیگر گزینه های مورد تایید عبارت اند از :
- انجام تست خون مخفی در مدفوع هر ساله
- انجام سیگموئیدوسکوپی قابل انعطاف هر 5 سال
- انجام کولونوسکوپی هر 10 سال
تغذیه مناسب و رژیم غذایی از ابتلا به بسیاری از بیماری های مزمن جلوگیری می کند و سرطان روده بزرگ نیز از این قاعده, مستثنی نمی باشد. در جهت مبارزه با سرطان روده بزرگ, دستورالعمل تغذیه ایی شامل استفاده کمتر از چربی ها و مصرف بیشتر مواد مغذی موجود در مواد غذایی سالم و طبیعی می باشد.
چربی در رژیم غذایی و سرطان روده بزرگ
چربی موجود در رژیم غذایی یکی از بزرگترین مشارکت کنندگان در روند توسعه سرطان روده بزرگ می باشد. مصرف بالای چربی ها, مقدار موادی که به دستگاه گوارش منتشر و اسیدهای صفراوی نامیده می شوند را افزایش می دهد. اسیدهای صفراوی به شکستن چربی ها کمک می کنند. زمانی که این اسیدهای صفراوی به داخل روده می روند, مقادیر زیادی از آن ها تبدیل به اسیدهای صفراوی ثانویه می شوند که می توانند رشد تومورها را ارتقا دهند به خصوص رشد سلول هایی که در روده بزرگ قرار دارند.
آنتی اکسیدان ها و سرطان روده بزرگ
از جمله مواد مهم دیگر در جهت مبارزه با سرطان روده بزرگ, آنتی اکسیدان ها می باشد. آنتی اکسیدان ها با حمایت از بدن در برابر مواد خطرناک به نام رادیکال های آزاد, با سرطان ها مبارزه می کنند. رادیکال های آزاد یکی از محصولات اکسیژن در بدن ما هستند که توسط هر سلول در بدن مورد استفاده قرار می گیرند. این مواد از طریق فرآیند اکسیداسیون به سلول های بدن صدمه وارد می کنند. رادیکال های آزاد همچنین موجب تسریع در روند بیماری های قلبی, آب مروارید, پیری و عفونت می شوند.
سلول های بدن یک استراتژی طبیعی و دفاعی در برابر رادیکال های آزاد دارند و قادر به ترمیم آسیب های ایجاد شده توسط رادیکال های آزاد می باشند. با این حال آنتی اکسیدان هایی مانند بتاکاروتن و سلنیوم این سیستم دفاعی را تقویت می کنند. بنابراین به افراد توصیه می شود مواد غذایی نظیر میوه ها، سبزیجات زیاد مصرف کنند تا از ابتلا به سرطان ها و سرطان روده بزرگ پیشگیری شود.
ویتامین ها و مواد معدنی دیگر
شواهد زیادی در حال حاضر وجود دارد که نشان می دهند اسید فولیک یکی از بهترین سلاح ها در مبارزه با سرطان ها است. اسید فولیک در تشکیل سلول ها و بافت های جدید و حفظ سلامتی سلول های قرمز خون ضروری است. رایج ترین منابع اسید فولیک مرکبات و سبزیجات با برگ سبز تیره، به ویژه اسفناج است.
اخیرا مطالعات نشان داده است که کلسیم و ویتامین D نه تنها برای سلامتی و تقویت استخوان ها ضروری است, بلکه این دو ویتامین می توانند با سرطان روده بزرگ مبارزه کنند. بهترین منابع کلسیم عبارت اند از: شیر, پنیر, ماست, ماهی, سبزیجات مانند: کلم, خردل و خربزه و بهترین منابع ویتامین D ماهی آزاد, شیرگاو, چگر مرغ و خورشید است. به افراد توصیه می شود قبل از ساعت 10 صبح و بعد از ساعت 3 بعداز ظهر به مدت 10 دقیقه از نور خورشید جهت دریافت ویتامین D استفاده کنند.
از دیگر مواد غذایی که احتمال ابتلا به سرطان ها و سرطان روده بزرگ را کاهش می دهند, مواد غذایی حاوی فیبرها است. همچنین اخیرا تحقیقات نشان داده است مواد غذایی شامل فلاونوئیدها, فنول ها با سرطان روده بزرگ مبارزه می کنند, این مواد در گوجه فرنگی، مرکبات، انواع توت ها، فلفل، هویج، کلم بروکلی و کلم موجود است.
به طور کلی دستورالعمل غذایی زیر می تواند از ابتلا به سرطان ها, پیشگیری کند.
- مواد غذایی خود را بیشتر از منابع گیاهی انتخاب کنید.
- مصرف مواد غذایی که دارای سطح بالایی از چربی می باشند به ویژه منابع حیوانی را محدود کنید.
- به طور منظم فعالیت های جسمی و ورزشی داشته باشید.
درمان سرطان روده بزرگ
انواع مختلفی از روش های درمانی برای بهبود سرطان روده بزرگ وجود دارد. سه روش استاندارد درمان سرطان روده بزرگ, جراحی, شیمی درمانی و پرتودرمانی است.
جراحی
حذف و برداشتن قسمتی از روده که سرطانی شده است که این روش یکی از رایج ترین درمان ها برای سرطان روده بزرگ می باشد.
شیمی درمانی
یکی از روش های درمانی در سرطان ها می باشد که با استفاده از داروهای خاصی از رشد سلول های سرطانی جلوگیری و سعی در کشتن این سلول ها می شود. داروهای شیمی درمانی به صورت خوراکی و یا تزریق به داخل رگ ها و یا عضلات وارد جریان خون می شود و می تواند به سلول های سرطانی در سرتاسر بدن برسد.
پرتو درمانی
این روش نیز با استفاده از اشعه ایکس و دیگر اشعه ها اقدام به کشتن و جلوگیری از رشد تومورها می کند. دو نوع پرتو درمانی وجود دارد: پرتو درمانی خارجی و پرتو درمانی داخلی.
با توجه به مطالب بیان شده می توان از سرطان روده بزرگ به راحتی پیشگیری کرد و در صورتی که این بیماری سریعا تشخیص داده شود, به راحتی قابل درمان می باشد.
