امیرنشین دبی در جنوب کشور ایران و در حاشیه خلیج فارس قرار دارد و جزئی از کشور امارات متحده عربی است. بسیاری از مردم ایران برای تجارت و تفریح به دبی سفر میکنند.
دبی از دیگر امارتهای امارات متحده عربی متمایز میباشد از این لحاظ که درآمد نفت آن تنها 6٪ از تولید ناخالص داخلی را تشکیل میدهد و اکثر درآمد امارت دبی از منطقه آزاد جبل علی، فروش ملک به اتباع خارجی در مناطق آزاد، اعطای اقامت، صدور مجدد کالا، ترانزیت مسافر و کالا و همچنین قسمت بزرگی نیز از گردشگری و دیگر خدمات مالی و تجاری تشکیل میگردد. تأسیسات و پیشرفتهای زیاد در صنایع و فعالیتهای مختلف در دبی باعث شده تا توجهات جهانی را در تمام زمینهها و پروژهها جلب کند، از جمله رویدادهای ورزشی و همایشها.
نام
وجه تسمیه و اصل نام « دبی » از دو حرف (د) و (با) تشکیل شده، یعنی (دبا) « دُبا » نام نوعی ملخ کوچک است قبل از اینکه بال در آورد، این نوع ملخ در زمان گذشته در این منطقه وجود داشته، به همین جهت نام منطقه را (دُبا) گذاشته بودند که به مرور زمان به (دبی) تبدیل شدهاست. مدتی هم این شهر «الوصل» نامیده میشد.
در فارسی برخی بهنادرست و به خاطر آوانویسی از روی زبانهای اروپایی نام این شهر را «دوبی» نوشتهاند.
تاریخچهٔ دبی
دبی تا قبل از سال 1833 میلادی دهکده ای از توابع مشایخ ابوظبی بودهاست، در سال 1833 شیخ مکتوم بن بطی آل مکتوم به همراه 800 نفر از خویشاوندان و وابستگان وهمراهان خود، از امارت ابوظبی به این دهکده میکوچند واز آن تاریخ دوران حکمرانی قبیلهٔ آل مکتوم، وتأسیس امارت دبی آغاز میشود. قبل از این تاریخ دبی یک روستای کوچک بیش نبود وهیچ امتیازی از سایر روستاهای اطراف خود نداشته بود.
فرمانروایان آل مکتوم حکام امارت دبی
زنجیره مستقیم فرمانروایان آل مکتوم ومؤسسین امارت دبی عبارتند از:
•مکتوم بن بطی آل مکتوم (1833- 1852)
•سعید بن بطی آل مکتوم (1852- 1859)
•حشر بن مکتوم آل مکتوم (1859- 1886)
•راشد بن مکتوم آل مکتوم (1886- 1894)
•مکتوم بن حشر آل مکتوم (1894 - 1906)
•بطی بن سهیل آل مکتوم (1906- 1912)
•سعید بن مکتوم آل مکتوم (1912 - 1929)
•راشد بن سعید آل مکتوم (1958- 1990)
•مکتوم بن راشد آل مکتوم (1990 - 2006)
•محمد بن راشد آل مکتوم (2006 – تا امروز)
امارت دبی به صورت پیشرفته در طی سی و پنج سال گذشته و با تلاش شیخ راشد بن سعید آل مکتوم شکل گرفت. در طی این سالیان دبی به صورت یک مرکز داد و ستد برای ایران و هند و اینک به صورت پل ارتباطی داد و ستد در میان آفریقا و آسیای شرقی میانه در آمدهاست.
تا سال 1800 تغییر خاصی در دبی بوجود نیامد تا اینکه شیخ مکتوم بن حشر آل مکتوم، حاکم وقت، معافیتهای مالیاتی را برای تجار خارجی وضع نمود و این باعث گردید تا تجار زیادی محل تجارت خود را از ایران و منطقه شارجه به دبی منتقل نمایند. بعدها انگلیس یک خط کشتیرانی بین دبی و هند و سایر بنادر مهم منطقه برقرار نمود.
دورنگری و روشنفکری حاکمان وقت باعث گردید تا تجار ایرانی و هندی زیر بنای توسعه دبی را بعنوان مهمترین بازار تجاری منطقه فراهم نمایند. شیخ راشد بن سعید آل مکتوم، پدر حاکم فعلی دبی، کمک شایانی به رشد این شهر نمود و زمینه را برای جذب هر چه بیشتر تجار فراهم نمود. دبی به صورت یک مرکز تجاری مهم بخصوص در زمینه صادرات مجدد در آمد. دبی و سایر امارتها در سال 1892 در قیمومیت انگلیس قرار گرفتند. انگلیس این منطقه را بسیار مهم می دانست و تلاش می نمود تا جلو نفوذ سایر قدرت های وقت مانند روسیه و فرانسه را در این نقطه از جهان بگیرد. بالاخره در سال 1968، انگلیس خروج خود را از این منطقه آغاز نمود و سعی نمود تا یک کشور واحد شامل بحرین، قطر و سایر قبایل منطقه تشکیل دهد اما این طرح با جدا شدن بحرین و قطر و تشکیل این دو کشور منتفی شد. ولی سایر امارتها در سال 1971 به یکدیگر ملحق شده و کشور امارات متحده عربی را بوجود آوردند.
دبی و دیره، بنادر مهمی برای تولیدکنندگان غربی است. بیشتر مراکز مالی و بانکها در منطقه بندری میباشد. دبی اهمیتش را به عنوان یک مسیر تجاری در دهه 1970 و 1980 به دست آورد. شهر دبی تجارت آزاد طلا دارد. بندر جبل علی در دهه 1970 ساخته شده و بزرگترین بندر دستساز بشر در جهان است. اما دبی به صورت فزایندهای در حال پیشرفت به عنوان مرکزی برای صنایع خدماتی از قبیل فناوری اطلاعات و سرمایه گذاری میباشد. خطوط حمل و نقل توسط هواپیمایی امارات تقویت شده و در سال 2006 حدود 28 میلیون مسافر را جا به جا کردهاست. همچنین در دبی مناطق آزاد برای صنایع بخصوص وجود دارد از قبیل شهر اینترنتی دبی و شهر رسانهٔ دبی، که با یک فیلتر محدود شده و برخی سایتها و سایتهای اسراییلی بسته است و فرستادن صدا در اینترنت غیرقانونی است. البته در مناطقی مثل TECOM (Dubai Technology, Electronic, Commerce & Media Free zone Authority) این سایتها بسته نیستند.
پیش زمینه
خور دبی شهر دبی را به 2 بخش دیره و بر دبی تقسیم کرده. دو پل به نامهای قرهود و آل مکتوم که از روی خور و یک تونل به نام نفق الشندقه که از زیر آب میگذرد این 2 قسمت را به هم مربوط میکنند.(دیره در شرق (راست)و بر دبی در غرب (چپ) قرار دارند)(توضیح:طبق نقشه جغرافیایی دیره در شمال و بر دبی در جنوب دبی قرار گرفتهاست، به احتمال قوی نگارنده این مطلب حین نگارش برروی یکی از پلهای مذکور و رو به دریا ایستاده بوده) دیره محلی بازاری، سنتی و قدیمی و کارگری است. اما بخش بر دبی محلی است که مسئولین دبی قصد دارند از آن شهری مدرن با بافت مدرن درست کنند. خیابان شیخ زاید با ساختمانهای مجلل و بلند، پایین شهر جدید دبی شدهاست و بزرگترین برج دنیا را در خود جای دادهاست. بالای شهر دبی، ساحل کناری جمیرا خواهد بود با انواع ویلاهای مجلل چندین ملیون دلاری و پالمهایی که در دل خلیج فارس پی ریزی و بنا شده. حدود 50 درصد سرمایهٔ وارد شده در سالهای اخیر به دبی از طریق بخش املاک بوده، به طوری که متقاضیان با خرید خانهها و آپارتمانها به صورت هوایی و 99 ساله، صاحب امتیاز اقامت خواهند شد. قبلا اختیار خانه بدون اجاره کردن آن برای بیگانهتباران امکانپذیر نبود.
ساخت و ساز
ساخت و ساز در دبی خیلی سریعتر از کشورهای غربی پیش میرود و علتش اینست که نیروی کار ارزانی از آسیا در اختیار گرفته. یکی از مهمترین علل پیشرفت در ساخت و ساز اینست که دبی در حال متنوع ساختن اقتصادش است. در واقع دبی نمیخواهد به درآمد نفت که تصور میشود تا سال 2015 تمام شود، تکیه کند.از جمله اقداماتی که دبی را برجسته کرده به ساخت بلندترین برج جهان با828 متر ارتفاع وساخت جزایر مصنوعی world و palm میتوان اشاره کرد.
بر فراز برج های دبی
منبع : alef.ir