در این یادداشت واژه نوجوان گرفتار شده اغلب برای توصیف نوجوان پسری که گرفتار مواد مخدر و یا دیگر فعالیت های غیر قانونی شده و نیز آنهایی که گرفتار حلقه‌های اجتماعی غلط و یا آن دست نوجوانانی که در تطبیق با مدرسه و یا دیگر نهاد های اجتماعی مورد پسند همسالانشان مشکل دارند، اتلاق می‌شود. البته روان شناسان رشد معتقدند که لازم است جامعه از برچسب زدن به این دست نوجوانان دست بردارید چرا که اختصاص دادن این برچسبها به این افراد خود مشوق و برانگیزاننده ای برای افزایش رفتارهای مخرب آنهاست.
صرفنظر از این برچسبها، گاهی اوقات والدین به دلیل حس مالکیتی که نسبت به فرزندانشان دارند، لذا در مواجهه با این مشکلات دچار عصبیتها و واکنشهای هیجانی افراطی شده و لذا کنترل اوضاع را از دست می دهند.
لذا در ادامه این یادداشت به پاره ای از این راهبردها اشاره می‌کنیم:
**اولین قدم پذیرفتن این واقعیت است که نوجوان‌تان دچار مشکل شده است. برای اینکار، کافی است خودتان این مسئله را از عمق وجود بپذیرید. تنها چیزی که در این مرحله مورد نیاز است خودتان هستید و احتمالا همسرتان تا از شما در صورت نیاز حمایت کند.
** مرحله دوم طرح و نقشه است. این مرحله به شما فرصت می‌دهد که قبل از صحبت کردن با نوجوان‌تان برنامه‌ریزی کنید، از انچه دوست دارید به زبان بیاورید یک لیست تهیه نمایید. حتی اگر بخواهید می‌توانید آنها (موضوعات مدنظر) را با همسرتان به شور بگذارید. برنامه‌ریزی بهترین روش برای کسب اطمینان از این امر است که تمام آنچه را در ذهن دارید، بیان کنید.
**مرحله سوم حرف زدن با نوجوان است البته منظور صحبت کردن است و نه فریاد و ایجاد تنش. به تجربه می‌توان گفت بلند کردن صدا و داد زدن بدترین کاری است که می‌توانید در این مواقع انجام دهید. هنگامی‌که نعره می‌زنید نوجوان یا مقابله به‌مثل می‌کند و یا آرام می‌شود که هیچکدام چیز خوبی نیست. تنها با گفتگو می‌توانید مطمئن شوید که تمام مطالب‌تان را گوشزد کرده‌اید و سپس فضای کافی برای نوجوان فراهم کرده‌اید که خوب فکر کند.
به صحبتهای آنها گوش فرا دهید و سپس با آنها صحبت کنید و بفهمید که آیا این رفتار خاص بالقوه مخرب هست یا نه. برخی از علائمی که نشان می دهد نوجوان‌تان به دردسر افتاده و نیازمند کمک والدین است عبارتند از: افزایش مشکلات و دردسرهای فرزندتان در ارتباط با همسالان و اطرافیان، بی‌بندوباری ارتباطی، علائم افسردگی، سوءمصرف مواد مخدر، تهدید فیزیکی خود یا دیگران، پرخاشگری روبه افزایش و یا فرار‌های مداوم از منزل.
**مرحله چهارم مرحله خونسردی و تصمیم گیری منطقی است. بر اساس اینکه مرحله گفتگو چطور پیش رفته می‌توانید درباره چگونگی مرحله جدید تصمیم بگیرید. توصیه می‌کنیم تصمیم‌های سریع نگیرید قبل از هر کاری فرصت آرام شدن و خونسردی به خودتان بدهید. سپس موضع‌تان را نسبت به رفتارهای ناپسند فرزندتان بیان کنید. برای نوجوان تان روشن کنید که مثلا دزدی کردن برای تان قابل قبول نیست و این شرایط را تحمل نمی کنید. محکم و قاطع باشید ولی پرخاشگر نباشید.
**دلسوزی و شفقت خود را به او نشان دهید و پسر نوجوان‌تان را درک کنید. برای او توضیح دهید که شما اینجایید تا به او کمک کنید نه او را تنبیه نمایید.
** از یک روان‌شناس حرفه‌ای و با تجربه، برای تشخیص صحیح کمک بگیرید. اطمینان حاصل کنید که این روان‌شناس تجربیات کافی در زمینه تربیت نوجوانان را دارد. آنها می‌توانند به‌درستی مشکل را تشخیص داده و برای اصلاح روشهای فرزند پروری شما و همچنین اصلاح مشکلات نوجوان تان حمایت و راهنمایی تان کنند.
** با اولیا دیگر و کسانی که برای نوجوانان برنامه‌ریزی فرهنگی می‌کنند (مانند مساجد و یا گروه‌های نوجوانان مثل هلال احمر و ...) مشورت کنید.
** مرحله آخر مرحله عمل است. این مرحله بسته به موقعیت می‌تواند خیلی گوناگون باشد. توصیه می‌کنم آنچه را حس می‌کنید لازم است انجام دهید، اما زیاده‌روی نکنید. به بیان ساده‌تر اطمینان حاصل کنید تنبیه و جرم انجام شده با هم تناسب داشته باشند و زیاده‌روی نکنید. بدترین کاری که می‌توانید انجام دهید خشونت و تندی زیاد است. وقتی‌که با فرزند گرفتارتان مواجه هستید تنها یادتان باشد که اولیا او باشید نه بهترین دوستش و نه دشمن‌اش.
منبع:تبیان
