سرماخوردگی عبارت است از ابتلای‌دستگاه تنفس (یعنی حلق، حنجره وریه) به انواع ویروسهای مولدسرماخوردگی، بنابراین سردبودن‌محیط اتاق نوزاد در پیدایش‌سرماخوردگی نقش بسیاری دارد; امابراثر تماس نوزاد با افرادی که مبتلا به‌سرماخوردگی می‌باشند(یعنی افرادی‌که دچار آبریزش از بینی، گلودرد،سرفه و عطسه هستند) ویروس‌سرماخوردگی وارد دستگاه تنفس‌نوزاد هم می‌شود و او مبتلا می‌گردد.
باید دانست بالا بردن درجه حرارت‌اتاق، پوشاندن زیاد و قنداق کردن‌نوزاد به هیچ وجه او را ازسرماخوردگی حفظ نخواهد کرد بلکه‌باید او را از تماس با افراد سرماخورده‌دور نگه داشت. به هر حال باید دمای‌اتاق نوزاد بین 19 تا 22 درجه‌سانتی‌گراد باشد و بهتر است لباس‌بلندی که دست و پای نوزاد رامی‌پوشاند به تن او کرد، ولی اگر باچنین شرایطی دست و پای نوزاد سرداست جای نگرانی نیست بلکه می‌توان‌دستکش به دست او کرد و پاهای او رابا جوراب پوشاند گرمای بدن نوزاد رامی‌توان با دست گذاشتن روی قفسه‌سینه او حس کرد و سردبودن دست‌نوزاد نمایانگر دقیق دمای بدن اونیست همچنین سرماخوردگی نتیجه‌سردبودن دست یا پای نوزاد نیست‌بلکه نباید در تماس با افرادسرماخورده قرار گیرد.
2- عطسه کردن نوزادان:
اکثر نوزادان به سادگی و پی درپی‌عطسه می‌کنند که این عطسه کردن‌نشانه سرماخوردگی نوزاد نیست، مگرتوأم با آبریزش از بینی و علایم دیگرسرماخوردگی باشد.
عطســه کــردن نتیجه وارد شدن گـردو خاک یا هوای خشک و گرم به داخل‌بینی نوزاد بوده و یا به علت تجمع‌ترشحات در داخل بینی و تحریک‌دیواره بینی است.
از بینی بعضی نوزادان ممکن است مایع‌شفافی زیادتر از معمول ترشح شودمخصوصا وقتی که گریه می‌کنند یادچار سرماخوردگی می‌شوند که دفع‌این ترشحات چندان هم بد نیست ومادر باید با دستمال نرم آن را پاک کند.و یا با «پوآر» و قطره چکان پلاستیکی‌ترشحات را مخصوصا قبل از شیردادن‌به آرامی تخلیه نماید.
در صورتی که ترشحات بینی نوزادغلیظ، سبز و یا زردرنگ باشد به دلیل‌عفونت بینی است و نیاز به درمان دارد.
3 - پوست نوزاد:
در روزهای بعد از تولد ممکن است‌برجستگیهای کوچکی به اندازه ته‌سنجاق در سطح پوست صورت نوزادظاهر شود. این برجستگیهای کوچک‌را «میلیا» گویند که نتیجه ترشحات‌زیاد چربی پوست می‌باشد وخود بخوداز بین می‌رود. همچنین ممکن است‌لکه‌های آبی تیره با اطراف مشخص درناحیه کفل نوزاد یا به طور استثنایی درمحل دیگری از بدن دیده شود که آنهارا لکه‌های منگولی یا آبی رنگ گویندو در خلال سال اول تولد از بین‌می‌رود.
4 - لرزش چانه و زانوهای‌نوزاد:
بعضی نوزادان موقعی که در حال‌بیداری و فعالیت هستند لرزشهایی درچانه یا در زانوهای آنها دیده می‌شود.این لرزشها چون در زمان فعالیت نوزاداست جای نگرانی نیست و طبیعی‌است.
علت این لرزشها این است که سیستم‌عصبی نوزاد هنوز تکامل نیافته است وبتدریج در طی چند ماه از بین می‌رود.اما اگر در حال آرامش یا خواب دچارلرزش گردید باید به فکر تشنج بود وکودک باید مورد معاینه پزشک‌متخصص قرار گیرد.
5 - آیا پاهای نوزاد را بعد ازتولد باید کشید و قنداق کرد؟
خیر، چون پاهای نوزاد در رحم مادرکاملا جمع است، لذا بلافاصله و بعد ازتولد نمی‌توان پاهای نوزاد را دراز کرد.در این زمینه، مادر باید چند روز و چندشب پاهای کودک را بپوشاند تا اوبتواند آزادانه پاهای خود را زمانی خم‌و زمانی هم دراز کند; در هر حال، نوزادخود در انتهای ماه اول و دوم پاهایش‌را دراز خواهد کرد.
6 - چرا بعضی نوزادان دچارگرفتگی بینی می‌شوند و درهنگام خواب خرخر می‌کنند؟
چون مجاری بینی نوزادان باریک‌است; اگر در این مجاری باریک‌ترشحات مخاطی جمع گردد و یا اگرهوای اتاق نوزاد زیادتر از معمول گرم‌باشد سبب می‌شود که مخاط بینی نوزادکه در داخل رحم مادر بوسیله مایع‌آمینوتیک مرطوب بوده با تنفس هوای‌گرم، خشک شود و ترشحات مخاطی‌نیز خشک و سبب گرفتگی بینی نوزادشود. برای جلوگیری از گرفتگی بینی‌باید درجه حرارت اتاق نوزاد متناسب‌و مطلوب باشد(22 درجه سانتی گراد).و اگر هوای اتاق نیز مرطوب باشد بهترخواهد بود (با جوش آوردن سماوربرقی یا وسایل دیگر می‌توان مقداری‌بخار آب در اتاق نوزاد به وجود آورد).
اگر بینی نوزاد گرفته است مادرمی‌تواند دو قطره آب نمک (یک قاشق‌چایخوری نمک به 250 سی سی آب‌جوشیده سرد شده اضافه نموده یا ازداروخانه قطره را تهیه نماید) داخل هرسوراخ بینی مخصوصا قبل از شیردادن‌بریزد تا ترشحات داخل بینی‌تر شود وآن را با قطره چکان یا پوآرهای‌مخصوص تا حدی که می‌توان‌ترشحات داخل بینی کودک را ببیندخارج نماید. مادران هیچگاه نباید شیرپستان خود را داخل بینی نوزاد خودبریزند یا بدوشند چون شیر بصورت‌لایه‌ای مجاری بینی نوزاد را می‌پوشاند.ضمنا محیط بسیار خوبی نیز برای رشدمیکروبهاست و لذا موجب عفونت بینی‌نوزاد می‌گردد.
7 - آیا سکسکه کردن نوزاداهمیت دارد؟
خیر، سکسکه تحریک عصبی است که‌سبب انقباض عضله دیافراگم می‌گردد.انقباض دیافراگم خود سبب فروبردن‌هوا به داخل ریه می‌شود که این‌فروبردن ناگهانی هوا بوسیله انقباض‌اپی‌گلوت متوقف می‌شود و سکسکه‌بوجود می‌آید.
8 - حد متوسط افزایش وزن دردوران شیرخوارگی:
صفر تا 3 ماهگی 30 گرم در روز (200گرم در هفته)
4 تا 6 ماهگی 20 گرم در روز (140گرم در هفته)
7 تا 9 ماهگی 15 گرم در روز (105گرم در هفته)
10 تا12 ماهگی 10 گرم در روز (70گرم در هفته)
در شش ماه اول تولد افزایش وزن زیاداست و سپس کاهش می‌یابد بعد از سن10 ماهگی به صورت طبیعی اشتهای‌کودک کم می‌شود و در نتیجه سرعت‌افزایش وزن او کم خواهد شد.
منبع:کتاب «من و کودک من» - ترجمه دکتر فیض
