پس از 9 ماه انتظار و پشت سر گذاشتن دردسرهای بارداری و پس از زایمان و سختی های آن، فکر می کنید می توانید یک نفس راحت
بکشید؟ شاید خیلی ها به شما بگویند که نه و این تازه شروع دردسرهای دیگر است اما این طور نیست. نگهداری از نوزاد، اگر برخی
اصول کلی را در ذهن داشته باشید، آن قدرها هم کار سختی نیست...
● نگه داشتن نوزاد
اولین و مهم ترین اصل در مراقبت از نوزاد، روش صحیح نگه داشتن اوست. تا زمانی که نوزاد قدرت کنترل سر و گردن خود را به دست
نیاورده است باید با دقت تمام مراقب سر و گردن او بود. حمایت مناسب از سر موقع در آغوش گرفتن و یا به طور عمودی نگه داشتن
کودک یک اصل مهم است.
به هیچ وجه کودک را تکان ندهید و یا نلرزانید. بعضی از والدین اغلب موقع بازی کردن یا موقع ناراحتی او، نوزاد را تکان می دهند. این
مساله حتی می تواند عوارض وحشتناکی مانند خون ریزی مغزی را هم به دنبال داشته باشد. موقع حمل کودک در سبد نوزاد، گهواره یا
صندلی مخصوص او مطمئن شوید که نوزاد به خوبی در جای خود قرار گرفته و محکم شده است و احتمال لغزیدن یا افتادن وجود ندارد.
● غذا دادن به نوزاد
تفاوتی نمی کند که نوزاد شما از شیر مادر استفاده می کند یا شیرخشک؛ در هر دو صورت شما باید روزانه چند بار به او غذا بدهید.
توصیه می شود که شیر دادن به نوزاد فقط به درخواست او انجام شود.
گریه کردن نوزاد موقع گرسنگی بهترین علامت برای زمان شیر دادن به اوست اما بعضی نوزادها هم به جای گریه کردن از علایم دیگری
استفاده می کنند، کارهایی مانند مکیدن انگشت، بردن دست به دهان با ایجاد صدای مکیدن، می تواند از علایم گرسنگی باشد.
یک نوزاد به طور معمول هر دو تا سه ساعت به شیر احتیاج دارد. اگر به او شیر مادر می دهید اجازه بدهید هر بار تغذیه از پستان مادر،
10 تا 15 دقیقه طول بکشد.
در صورت استفاده از شیرخشک باید در هر وعده 60 تا 90 میلی لیتر فرمولا (شیر خشک و آب جوشیده) تهیه کنید.
برای اطمینان از تغذیه مناسب بعضی از نوزادن را باید هر چند ساعت بیدار کرد اما اگر این مساله در مورد نوزاد شما زیاد اتفاق می افتد یا
او علاقه زیادی به غذا خوردن یا مکیدن ندارد با پزشک تماس بگیرید.
در مورد نوزادانی که از شیر مادر استفاده می کنند تشخیص اینکه کودک به اندازه کافی شیر می خورد یا نه کمی سخت تر از تغذیه با
شیرخشک است. این نوزادان اگر در روز شش بار خود را خیس می کنند، چند نوبت مدفوع دفع می کنند، راحت می خوابند و به طور
طبیعی وزن می گیرند به این معنی است که تغذیه مناسبی دارند.
● آروغ زدن بچه
نوزادان اغلب موقع شیر خوردن مقداری هوا هم می بلعند که موجب می شود بعدا نفخ کنند و به همین دلیل گریه می کنند. برای
جلوگیری از نفخ نوزاد باید به طور مرتب او را وادار به آروغ زدن کنید.
در مورد نوزادانی که از شیرخشک استفاده می کنند بعد از خوردن 60 تا 90 میلی لیتر. و در تغذیه از شیرمادر پس از یک بار خوردن از هر
پستان باید این کار انجام شود.
در بچه هایی که زیاد نفخ می کنند پس از 30 میلی لیتر شیرخشک یا 5 دقیقه شیرخوردن از مادر باید کودک چند دقیقه برای آروغ زدن
تحریک شود و بعد ادامه تغذیه انجام شود.
● برای آروغ زدن کودک روش های زیر را به کار ببرید:
کودک را در آغوش بگیرد و سرش را روی شانه تان قرار دهید. مراقب سر کودک باشید و با دست دیگر آرام روی پشتش بزنید.
بنشینید و کودک را روی پاهایتان بگذارید. با یک دست سینه و سر نوزاد را نگهداری و با دست دیگر به آرامی به پشتش ضربه بزنید اگر
نوزاد را روی پای خود می خوابانید باید توجه داشته باشید که صورت نوزاد به سمت پایین باشد و سر کودک باید بالاتر از سینه اش باشد.
اگر با این روش ها نوزاد آروغ نزد، حالتش را عوض کنید و پیش از غذا دادن دوباره، در وضعیت دیگری چند دقیقه تحریکش کنید. همیشه
پس از تمام شدن زمان شیر خوردن نوزاد را وادار به آروغ زدن کنید و حداقل 10 تا 15 دقیقه او را به صورت عمودی نگه دارید تا بالا نیاورد.
● پوشک کردن کودک
پیش از بچه دار شدن، این نکته را به یاد داشته باشید که نوزاد شما در روز حداقل 10 بار نیاز به عوض کردن پوشک پیدا می کند و این
یعنی 70 بار در هفته.
پیش از عوض کردن پوشک اطمینان پیدا کنید که تمام لوازم مورد نیاز در دسترستان است و لازم نیست تا برای تهیه چیزی نوزاد را تنها
بگذارید.
پوشک تمیز، روغن یا پودر بچه ، یک ظرف آب گرم برای شستشوی بچه ، یک حوله تمیز و ظرف زباله حداقل لوازم مورد نیاز تعویض پوشک
است.
پس از هر بار کار کردن شکم یا خیس شدن پوشک باید آن را تعویض کرد. نوزاد را به پشت بخوابانید و پوشک کثیف را جدا کنید. با
استفاده از آب ولرم و حوله تمیز به آرامی نوزاد را تمیز کنید. وقتی که پوشک یک نوزاد پسر را تعویض می کنید، مراقب باشید چون تماس
پوست لخت او با هوای سرد ممکن است موجب ادرار کردن نوزاد شود. موقع تمیز کردن نوزاد دختر دقت کنید حوله را از جلو به عقب
بکشید تا مانع به وجود آمدن عفونت ادراری شوید.
برای جلوگیری از به وجود آمدن راش یا کهیر ناشی از پوشک هم باید حتما از روغن یا پودر بچه استفاده کنید.
سوختگی پوشک یا کهیر ناشی از آن اغلب یک تورم قرمز رنگ و دردناک است که ظرف چند روز و پس از شستن با آب گرم و چرب کردن
پوست و مدتی استفاده نکردن از پوشک از بین می رود اما برای جلوگیری از به وجود آمدن آن می توانید کارهای زیر را انجام دهید.
پوشک بچه را مرتب عوض کنید و نگذارید پوشک کثیف زیاد دور بدن نوزاد باقی بماند.
پس از عوض کردن پوشک با یک صابون لطیف و آب ولرم نوزاد را بشویید و با یک حوله نرم پاک کنید و کرم بچه بزنید.
اگر از پارچه های نرم به عنوان کهنه بچه استفاده می کنید برای استفاده مجدد آنها را با مواد پاک کننده ضد حساسیت و بدون رنگ
بشویید.
در روز مدتی نوزاد را بدون پوشک رها کنید تا پوست تنفس طبیعی داشته باشد. اگر سوختگی پوشک پس از سه روز مراقبت خوب نشد
یا بدتر شد حتما با پزشک تماس بگیرید.
● خوابیدن نوزاد
اگر اولین بارتان است که بچه دار می شوید شاید روزهای اول تعجب کنید وقتی می بینید که نوزادتان روزی 16 ساعت می خوابد. نوزادان
اغلب هر سه تا چهار ساعت یک بار می خوابند و شب و روز زیاد برایشان فرقی نمی کند. در سه ماه اول زندگی آنها در شب حداقل
شش تا هشت ساعت می خوابند اما در این مدت حداقل یک بار برای شیر خوردن بیدار می شوند. به تدریج نوزادان با بالا رفتن سن
عادات خواب خاص خود را پیدا می کنند. به همین دلیل تا زمانی که وزن طبیعی دارند و سالم به نظر می رسند، نباید زیاد نگران زمان
خواب یا بیدار شدن آنها بود.
به یاد داشته باشید موقع خواب حتما کودک را به پشت بخوابانید تا جلوی نشانگان مرگ ناگهانی نوزاد که اغلب موقع خواب به وجود می
آید، گرفته شود. از رخت خواب های شل و گشاد که احتمال خفه کردن کودک و گرفتن راه تنفس او را دارد استفاده نکنید. نوزاد را روی
بالش نخوابانید و موقع خواب در صورت داشتن حیوانات خانگی آنها را از نوزاد دور کنید. دقت کنید که هر شب وضعیت سر کودک را تغییر
دهید (یک شب روی سمت چپ و یک شب روی سمت راست) تا جلوی تخت شدن یک سمت سر گرفته شود. تهویه محل خواب نوزاد
باید طبیعی باشد. هیچ وقت نوزاد را حتی اگر خواب است تنها نگذارید و حواستان به او باشد.
در بغل کردن نوزاد باید نکاتی را رعایت کنید تا احتمال به خطر افتادن او به حداقل رسانده شود.
با تمرینی دقیق و با نگاه کردن به چهره او، برای اینکه از وضعیت او متوجه شوید، شما نیز می‌توانید در بغل گرفتن کودکتان استاد شوید.
* همیشه سرش را با دست یا بازویتان نگه دارید.
* حتماً یک دست یا بازویتان را پشت او قرار بدهید.
* موقع برداشتن یا گذاشتن او روی زمین آرام و ملایم حرکت کنید. از هرگونه حرکت ناگهانی، خشن یا شتابزده جلوگیری کنید.
* هرگز کودکتان را تکان ندهید. این مساله ممکن است باعث بروز سندروم تکان کودک شود، که می‌تواند منجر به کوری، آسیب مغزی یا مرگ شود.
* وقتی کودک را در آغوش گرفته‌اید، آشپزی نکنید و با چیزهای داغ سروکار نداشته باشید. حتی اگر او را در «وسیلهٔ حمل کودک» یا بند حمل کنندهٔ
کودک گذاشته‌اید
