نوروز۹۷ همراه بنایی زیبا و دیدنی در قزوین شوید

ایران زیبای ما سرزمینی مملو از دیدنی و جاذبه های تاریخی است. کشوری است که مهد تمدن و تاریخ نامیده شده است و این مایه افتخار ایرانی است. نوروز هم عید باستانی و رسمی ایرانیان است که هر ساله به زیبایی و شکوه هر چه تمامتر در جای جای این سرزمین آریایی برگزار می شود و گذر روزها و سال ها آن را نه تنها کم رنگ نساخته بلکه به شکوه آن افزوده است. در نوروز97 با من همراه باشید تا با هم به عمق تاریخ این سرزمین برویم و جاودانه زیستن را از ایرانمان یاد بگیریم. این متن درباره معماری کاروان سرای سعدالسلطنه، تاریخچه کاروان سرای سعدالسلطنه و کاروان سرای سعدالسلطنه برای نوروز97 است. 

قزوین، خطه ای از خاک پر مهر ایران برای نوروز97

قزوین برای نوروز97 یکی از شهرهای توسعه یافته ایران در باختر و مرکز استان و شهرستان قزوین است. این شهر برای نوروز97 در ارتفاع 1278 متری از سطح دریا واقع شده است. ریشه شهر قزوین متعلق به دوران ساسانیان است که به دستور شاپور رونق یافت. قزوین در زمان حکومت صفوی 57 سال پایتخت ایران بوده است و به همین دلیل دارای اماکن و موزه های تاریخی بسیاری می باشد. قزوین پایتخت زیبایی است و از جمله خوشنویسان معروف خط پارسی می توان به میرعماد قزوینی اشاره کرد. در شهر قزوین آثار کهن و باستانی گوناگونی از جمله کاروان سرای سعدالسلطنه، میمون قلعه، حمام قجر، آب انبار سردار، پیغمبریه، کاخ چهل ستون، امامزاده حسین، خیابان سپه قرار دارد. قزوین به دلیل قرار گرفتن در گلوگاه ارتباطی استان های شمالی و غربی کشور، نزدیکی به تهران، دارا بودن چندین شهر صنعتی و نیز برخورداری از چندین دانشگاه از جمله دانشگاه های بین المللی امام خمینی، علوم پزشکی و آزاد اسلامی و شماری دانشگاه غیردولتی از موقعیت خوبی برخوردار است. قزوین به علت دارا بودن 2 هزار و 500 هکتار باغستان کهن در اطراف شهر و وجود بوستان 1400 هکتاری باراجین در سال 1392 از سوی معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور به عنوان شهر پاک ایرانانتخاب شد. قزوین شهری فارسی زبان است. زبان مادری اکثر اهالی اصیل شهر قزوین فارسی همراه با لهجه خاص قزوینی است. علی رغم جمعیت قابل توجه آذری ها، تات ها و گیلک ها در شهر قزوین، اغلب آن ها بومی خود شهر نمی باشند و از نقاط دیگر استان به این شهر آمده اند. به خصوص که اکثر اهالی شهرها و روستاهای استان قزوین را تات ها، آذری ها و گیلک ها تشکیل می دهند. کردها و لرها از دیگر اقوام شهر قزوین هستند. سوغات شهر قزوین پسته، باقلوا و شیرینی است. نوشته های باستانی یونان، قزوین را با نام «راژیا» معرفی می کنند و پس از آن در نوشته های اروپایی این شهر با نام شهر باستانی «آرساس» یا «آرساسیا» شناخته می شود. اشکانیان قزوین را به نام مؤسس آن «اردپا» می خواندند و ساسانیان نام این شهر را «کشوین» نهاده بودند. در برخی متون نام این شهر «قسوین» ذکر شده است. به هر   حال مورخان و باستان شناسان عصر حاضر قزوین را عربی شده «کاسپین» می دانند و بر این باورند که کاسپی ها که در سواحل دریای کاسپین می زیستند به مرور کوچ کردند و شهر قزوین را بنا نهادند و به همین دلیل است که در متون کهن عثمانی و عربی نام دریای خزر «بحرالقزوین» ذکر شده است. قزوین از سمت شمال به لاهیجان، از شمال شرق به رازمیان، از شرق به بیدستان و محمدیه، از جنوب شرق به الوند، از جنوب به شهر صنعتی لیا، از جنوب غرب به اقبالیه  و از شمال غرب به منجیل راه پیدا می کند. آب و هوای قزوین در تابستان خنک و در زمستان سرد است. تأثیر توده باران زا و ارتفاعات موجب شده است که توزیع رطوبت هوا در شهر قزوین از شرایط مناسبی برخوردار باشد. روند تغییرات رطوبت نسبی در طول سال نشان دهنده رطوبت حداکثر در ماه های زمستان و رطوبت حداقل در ماه های تابستان است. براساس آمارهای اقلیمی تیر و مرداد گرم ترین و دی و بهمن سردترین ماه های سال در شهر قزوین اند. از هنرهای سنتی و صنایع دستی این سرزمین می توان در ابتدا به نقاشی و تذهیب، نقاشی پشت شیشه، نم نم دوزی، گلابتون دوزی، پن بافی (نوار بافی)، فرش بافی، گلیم بافی، جاجیم بافی، گیوه دوزی، آینه سازی، قفل سازی، و منبت کاری اشاره نمود. همچنین در موسیقی، این شهر نوابغی همچون ابوالحسن اقبال آذر، عارف قزوینی و قمرالملوک وزیری را به دیار ایران زمین هدیه کرده است. این کاروان سرای سعدالسلطنه، تاریخچه کاروان سرای سعدالسلطنه و معماری کاروان سرای سعدالسلطنه برای نوروز97 را شرح می دهد.

کاروان سرا برای نوروز97

کاروانسرا برای نوروز97 به دستور «سعدالسلطنه» حاکم وقت قاجاریه قزوین ساخته شد. ارزشمندترین قسمت این بنا، چهار سوق آن برای نوروز97 است که از تقاطع قائم دو راسته ایجاد شده و بر فراز آن گنبد بزرگ کاشیکاری شده ای قرار دارد. چهار طرف گنبد را، چهار نیم گنبد با رسمی بندی و نورگیر فراگرفته اند که فضا را بزرگتر نشان می دهند. سرای سعدالسلطنه قزوین برای نوروز97 بزرگترین کاروانسرای سرپوشیده و مرکز تجاری داخلی شهراست که با وسعتی افزون بر 6 هکتار در اواخر سلطنت ناصرالدین شاه قاجار ساخته شد.در قسمت درب ورودی حجره های مرتب و مرمت شده و سنگ فرش زیبایی که با زیبایی تمام این راه پر پیچ و خم را با شما همراهی می کنند، دیده می شوند. سردرها، طاق قوسی شکل و آجرنماهای چند صد ساله امروز با هنرمندی تمام برای بازدید مردم آماده شده است. راهرو های اصلی پس از هر پیچ و خم به دری بزرگ منتهی می شوند که راه ورود به حیاط های متعدد و سرسبز و معروف می باشند. این کاروانسرا دارای محوطه تاریخی بسیار زیبایی است و دارای چندین حمام، سرا، تیمچه، شترخان، راسته، مسجد و چایخانه است. برخی می گویند چون مجموعه کاروانسرا در محل میدان چوگان دوران صفویه بنا شده، به آن سرای سعادت برای نوروز97 می گفتند. محمد باقرخان سعدالسلطنه حاکم وقت شهر قزوین در اواخر دوران سلطنت ناصرالدین شاه قاجار با توجه به مراودات اقتصادی فراوان ایران با روسیه و ترکیه دستور داد، کاروانسرایی در زمینی به مساحت 2 هکتار با حدود 400 حجره در شهر قزوین بنا کنند و لقب خویش را بر روی آن نهاد و کاروانسرای سعدالسلطنه بعد از حدود دو سال با همت دو معمار اصفهانی و دو معمار قزوینی، در سال 1312 هجری قمری به بهره برداری رسید. کاروانسرای سعدالسلطنه تا قبل از جنگ جهانی اول مرکز تجارت و فعالیت بازرگانی شهر محسوب می شد. برخی از حجره های کاروانسرای سعدالسلطنه به صورت غرفه های تجاری مستقل اداره می شد و برخی نیز به صورت انبار و قسمتی از کاروانسرا تبدیل به کارخانه آرد سلامت و کارخانه تولید کشمش شد و قسمت های دیگر تبدیل به کارگاه های تولیدی کفش، فرش بافی و چوب بری شد و این باعث شد این اواخر مردم، آنجا را «بازار چوب» نامیدند. این اثر تاریخی ابتدا در تاریخ 17 آذر 1316 با شماره ثبت 1021 در زیر مجموعه بازار قزوین ثبت شد. سپس در مورخ 11 مرداد 1377 با شماره 2089 به صورت مجزا به نام کاروانسرای سعدالسلطنه ثبت و بعدها گرمابه سعدیه با شماره 12598 در تاریخ 11 مرداد 1384 از کاروانسرا جدا گردید. مطلب کاروان سرای سعدالسلطنه، تاریخچه کاروان سرای سعدالسلطنه و معماری کاروان سرای سعدالسلطنه برای نوروز97 است.

کلام آخر

امیدوارم شما با مطالعه این مطلب علاقمند شده باشید که به قزوین سفر کرده و از این بازار تاریخی و دیدنی دیدن کنید. این مقاله درباره کاروان سرای سعدالسلطنه، تاریخچه کاروان سرای سعدالسلطنه و معماری کاروان سرای سعدالسلطنه برای نوروز97 است.