دلایل کاهش اشتها:
کارشناسان معتقدند عوامل زیادی می‌توانند بر میزان اشتهای افراد تأثیرگذار باشند. این عوامل می‌توانند ناشی از بیماری‌های جسمی و یا ناراحتی‌های روحی و عاطفی باشند. بیماری‌های جسمی که می‌توانند سبب کاهش اشتها شوند از زخم و یا جراحت در دهان تا بیماری های گوارشی متغیرند.
افسردگی و بیماری های روحی از جمله وجود اضطراب، استرس و نگرانی در افراد نیز میتواند سبب بی اشتهایی شود. ممکن است در نزد برخی افراد که خواهان کاهش وزن هستند، بی‌اشتهایی و یا کم اشتهایی یک امتیاز بزرگ محسوب شود، اما افراد کم‌اشتها حتماً باید با پزشک مشورت کنند تا با بررسی دلایل کم‌اشتهایی از بروز برخی بیماری‌ها که ممکن است در اثر همین بی‌اشتهایی باشد، پیشگیری شود.
بیماری:
برخی بیماری های مزمن مانند کم‌کاری غده تیروئید، سرطان، نارسایی های مزمن کبد و یا کلیه، عفونت‌ها و ایدز، می‌توانند سبب بروز بی‌اد شوند. پزشکان معتقدند با درمان این بیماری ها، اشتهای افراد مجدداً به حالت طبیعی خود بر می‌گردد.
ذائقه:
اشتهایی در افر
برخی از بیماران معمولاً پس از یک عمل جراحی و یا پس از بستری شدن در بیمارستان، ذائقه خود را از دست می‌دهند و برای مدتی میل به خوردن مواد غذایی ندارند.
افرادی که دارای رژیم غذایی خاص و محدودی هستند ممکن است دچار کاهش اشتها شوند زیرا مواد غذایی را که باید بخورند، دوست ندارند.
مصرف نمک و چربی در افرادی که دچار پرفشاری خون و یا دیابت هستند معمولاً محدود شده است و از آن جایی که این دو ماده مضر سبب خوشمزه شدن غذاها نیز می‌شوند عدم وجود این دو ماده در غذاها خود میتواند سبب کاهش تمایل افراد به غذا خوردن شود. ذائقه افراد با افزایش سن و در میانسالی تغییر می‌کند و کاهش اشتها در افرادی که پا به سن گذاشته‌اند امری تقریباً طبیعی است.
بیماری آنورکسیا:
بیماری آنورکسیا، یک بیماری روانی است که افراد دائماً از چاقی و افزایش وزن نگران بوده و از ترس اینکه مبادا چاق شوند به خود گرسنگی می‌دهند که این امر خود میتواند سبب بروز مشکلات دیگری برای فرد شود.
مغز افراد مبتلا به آنورکسیا، فرمانی برای خوردن مواد غذایی دریافت نمی‌کند و در نتیجه فرد تمایلی به خوردن ندارد؛ علائم این بیماری عبارتند از: فشار خون پایین، نامنظم بودن دوره‌های قاعدگی و تحلیل بافت عضله و چربی.
افسردگی:
مسائل احساسی عاطفی مانند افسردگی، می‌توانند سبب کاهش اشتها شوند. سوگ و ماتم، عدم تحرک و معلولیت، تنهایی و احساس بی‌پناهی در افسردگی مؤثر بوده و در نتیجه فرد، خود را به نوعی فراموش کرده و نسبت به تغذیه خود بی‌تفاوت می‌شود.
مشکلات دندانی:
برخی از افراد که دچار مشکلات دندانی هستند و به هنگام جویدن مواد غذایی دچار مشکل می‌شوند ممکن است تمایلی به غذا خوردن نداشته باشند.
مصرف الکل:
کارشناسان معتقدند مصرف الکل یکی از دلایل عمده در کاهش اشتهای افراد می‌باشد. افراد الکلی اغلب نوشیدن مواد الکلی را جایگزین خوردن مواد غذایی می‌کنند.
مصرف دارو:
یکی از اثرات جانبی مصرف برخی داروها، کاهش اشتها است. داروهای مخصوص شیمی درمانی و داروهایی نظیر: مورفین، آنتی بیوتیک‌ها، داروهای سرماخوردگی و سرفه، و همچنین مواد مخدر مانندکوکائین و آمفتامین‌ها سبب بی‌اشتهایی در افراد می‌شوند.
قبل از صرف غذا، آب ننوشید
نوشیدن آب قبل از غذا، سبب ایجاد احساس سیری و پری می‌شود. طی تحقیقات صورت گرفته، افرادی که قبل از غذا 2 لیوان آب می‌نوشیدند، نسبت به افرادی که این کار را انجام نمی‌دادند 2 کیلوگرم کاهش وزن داشتند.
ویتامین B کمپلکس
ویتامین B میتواند سبب افزایش اشتها و در نتیجه افزایش وزن شود. طی تحقیقاتی که در دانشگاه شیکاگو انجام شد کودکانی که ویتامین B مصرف می‌کردند بهتر وزن گرفته بودند.
روی
کمبود روی در بدن میتواند سبب کاهش اشتها شود زیرا این ماده معدنی میتواند بر ذائقه افراد نسبت به مواد غذایی تأثیرگذار باشد.
ورزش
ورزش سبب افزایش اشتها می‌شود زیرا در اثر ورزش، بدن کالری می‌سوزاند و در نتیجه اشتهای بیشتری پیدا می‌کند.
چگونه بی‌اشتهایی کودکان را درمان کنیم؟
والدین اغلب از بی‌اشتهایی کودکان خود گله مندند و اظهار می‌دارند که کودکانشان در مورد مواد غذایی مختلف بهانه‌گیری می‌کنند. بی‌اشتهایی و یا کم اشتهایی بچه‌ها ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد؛ والدین باید به طرق مختلف ذائقه کودکان خود را به سمت خوردن مواد غذایی تحریک نمایند. وارد کردن برخی مواد غذایی به رژیم غذایی روزانه کودکان، میتواند بطور طبیعی اشتهای آنها را افزایش دهد.
والدین باید به این نکته توجه داشته باشند که کاهش اشتها برای یک دوره کوتاه مدت در کودکان چندان غیر معمول نیست. وجود استرس و اضطراب و یا هر تغییری در زندگی روزمره یک کودک میتواند سبب کاهش اشتهای وی شود همانگونه که بروز یک بیماری میتواند بر اشتهای او تأثیر بگذارد. برخی از بچه‌ها در واقع دچار کم اشتهایی و یا بی‌اشتهایی نشده‌اند بلکه از غذا نخوردن به‌عنوان یک حربه علیه پدر و مادر خود استفاده می‌کنند!
برای تشویق کودکان به غذا خوردن، باید از ترفندهای مختلفی استفاده کنید. تزئین غذای کودک و همچنین استفاده از مواد غذایی با رنگ‌های مختلف و متنوع در تشویق و ترغیب وی به غذا خوردن مؤثر است. در مورد کودکانی که تمایلی به خوردن غذا نشان نمی‌دهند بهتر است غذا را در حجم کم به او نشان دهیم تا بخورد و در صورت تمایل مجدداً مقدار بیشتری به او بدهیم.
میزان مصرف مایعات در کودکان با توجه به سن آنها متغیر است. سعی کنید مصرف مایعات در کودکان پس از صرف غذا باشد نه قبل از غذا خوردن زیرا در غیر این صورت، احساس سیری خواهند کرد.
خوردن هله هوله محدود شود. برخی از والدین به این نکته توجه ندارند که خوردن میان‌وعده‌های زیاد و یا هله هوله بچه‌ها را سیر کرده و در نتیجه به هنگام صرف وعده‌های اصلی غذا تمایلی به خوردن غذا پیدا نمی‌کنند. کارشناسان توصیه می‌کنند خوردن میان‌وعده‌ها به 2 بار در روز محدود شود. البته میان‌وعده‌ها نیز، باید از مواد غذایی مناسب و سالم مانند انواع میوه‌ها باشد نه چیپس و پفک.
از مواد غذایی که بطور طبیعی سبب افزایش اشتها در کودکان می‌شوند مانند انواع میوه‌ها و سبزیجات، استفاده کنید. استفاده از جعفری در غذاها میتواند سبب افزایش اشتها شود. زنجفیل نیز میتواند احساس گرسنگی را زیاد کند.
از مواد غذایی که حاوی «نیاسین و تیامین» می‌باشند استفاده کنید زیرا سبب افزایش اشتها می‌شوند. مواد غذایی مانند بادام زمینی، سبوس گندم و غلات صبحانه حاوی نیاسین می‌باشند. تخم‌مرغ، برنج و طالبی نیز حاوی تیامین هستند.
دکترسید مسعود کیمیاگر
منبع:زیباشو
