به گزارش «مهر»، بازار ارز دوباره آشفته شد. همان بازاری که دو هفته آرام بود و البته برخی می‌گفتند آرامشی پیش از طوفان است. موضوعی که البته مسئولان دولتی آن را رد کرده‌اند و بر این باورند که بازار را به کنترل خود دربیاورند. واقعیت آن است دلالان ارزی، دست از سر بازار برنمی‌دارند و به هر نحوی شده، نبض بازار را به دست گرفته‌اند.
حال دیگر دلالی در بازار ارز، تنها به فاصله چهارراه استانبول تا میدان فردوسی ختم نمی‌شود، بلکه کافی است تا سری به گوشه و کنار شهر بزنیم تا مشخص شود، دلالان در صرافی‌ها چه می‌کنند و چقدر خرید و فروش بازار را به دست گرفته‌اند. آنگونه که فعالان بازار ارز می‌گویند، طی روزهای اخیر باز هم سر‌و‌کله دلالان معروف پیدا شده و هر یک تلاش می‌کنند تا به نوعی بازار را ملتهب کرده و سود بیشتری را از این بازار به دست آورند.
برخی از آنها، هر روز از ساعات ابتدایی صبح و حتی یکی دو ساعت قبل از شروع کار صرافی‌ها، به میدان فردوسی می‌روند و مراجعه‌کنندگان را به بازار ارز هدایت می‌کنند. برایشان صف درست می‌کنند و به آنها شماره می‌دهند و خود هم برای برخی خرید‌و‌فروش‌هایی که حاشیه این صفوف انجام می‌دهند، سود می‌برند. نکته حائز اهمیت دیگر، ورود طیف‌های جدیدی به صف خریداران و فروشندگان ارز در بازار است. اکنون علاوه بر دلالان، واسطه‌ها، متقاضیان بخش‌خصوصی و کارخانه‌داران و حتی زنان خانه‌دار که به تازگی به جرگه خریداران ارز پیوسته‌اند، اکنون ردپای برخی کارمندان را هم می‌توان در این بازار دید که دلارفروشی را شغل دوم خود کرده‌اند.
یکی از دلارفروشان کارمند در گفت‌وگو با «مهر» می‌گوید: روزها بعد از اتمام ساعت کار به بازار ارز می‌آیم و با توجه به آشنایانی که در این بازار دارم، اقدام به معامله ارز می‌کنم. به نظرم کار جذابی است و می‌تواند درآمدزایی خوبی برای من داشته باشد. وی می‌افزاید: بعد از ساعت کار یا حین کار گاهی سری به بازار ارز می‌زنم و حتی افرادی را سراغ دارم که شغل دوم خودشان را خرید‌و‌فروش ارز انتخاب کرده‌اند و به واسطه برخی زیرمجموعه‌هایی که دارند کار خرید و فروش را انجام می‌دهند.
در این میان هستند زنان خانه‌داری که از جمله خریداران ثابت ارز شده‌اند، اما سرمایه‌هایشان اغلب خرد است و وقتی که وارد بازار می‌شوند، تاثیر زیادی شاید نداشته باشند اما به طور قطع، تعدادشان وقتی بالا می‌رود در صف‌های خرید ارز مقابل صرافی‌ها، توجه بسیاری را به خود جلب می‌کند، حتی اگر صف آنقدر طولانی باشد که شاید لازم باشد ساعت‌ها را در صف بایستند. البته برای آن هم چاره‌اندیشی کرده‌اند و با خود، چهارپایه‌های همراه را حمل می‌کنند.
گزارش‌های میدانی «مهر» حکایت از آن دارد که باز هم بازار ارز به دست دلالان افتاده و تکرار برخی سیاست‌های اشتباه در بازار ارز، همه را نگران کرده است. در این میان، حتی تدابیر دولتی هم دیگر جواب نمی‌دهد و بازار ارز تا حدود زیادی از کنترل دولت خارج شده، اگرچه این امیدواری وجود دارد که در روزهای آینده، نرخ‌ها باز هم تعدیل شود و اثر خود را بر بازار بگذارد.
تمام اینها در شرایطی است که فعالان اقتصادی، بارها و بارها نسبت به وضعیت نگران‌کننده ارزی هشدار داده بودند و توجه دولت و بانک مرکزی را به این موضوع معطوف کردند که باید از این پس هزینه‌های جانبی نرخ ارز در بازار پوشش داده شود و به نظر می‌رسد، تورم هم روی نرخ‌های تک‌رقمی، مربوط به خریدهای قبلی ارز در بازار بوده که اقدام به واقعی‌سازی نرخ ارز کنند. فعالان اقتصادی بر این باورند، باید مابه‌التفاوت تورم داخلی و خارجی را محاسبه و ماه‌به‌ماه و هفته‌به‌هفته، روی نرخ کنونی دلار در بازار اضافه کنند. اینجاست که دیگر تعیین نرخی برای ارز، تنها یک دستور نیست و به نظر می‌رسد باید با روش‌های اقتصادی آن را جمع‌و‌جور کرد.
ولی‌الله سیف، رئیس کل بانک مرکزی نیز البته این موضوع تلویحاً تایید کرده و بر این باور است که نرخ ارز بستگی به دو گروه عوامل بنیادی و غیربنیادی دارد. به این معنا که عوامل غیربنیادی بحث انتظارات و باور مردم درباره آینده است، یعنی این موضوع که آنها چه تصویری از آینده دارند، آیا خوش‌بین هستند یا نگرانند.
وی با بیان اینکه متاسفانه شرایطی ایجاد می‌شود که این عوامل را تشدید می‌کند، اظهار داشت: این شرایط باعث التهاب در جامعه می‌شود، نمونه بارز این مطلب را در خرداد تا شهریور 92 ببینید که چه اقداماتی انجام شد، قیمت ارز از 3 هزار و 900 تومان به 3 هزار و 100 و حتی 3 هزار تومان رسید.
سیف با اشاره به اینکه این کاهش قیمت نتیجه انتظارات مثبت بود، تصریح کرد: این مسیر قبلاً نیز طی می‌شد و اگر قرار بود، مسیر عوض شود این تغییر از شهریور به بعد بود.
وی اظهار داشت: از بخش‌های مختلف به‌خصوص رسانه‌ها تقاضا دارم در انعکاس مطالب خود، امید را ایجاد کنند. زیرا امید آثار مثبتی بر امر اقتصاد ایجاد می‌کند و این مطلب که بانک مرکزی در کنترل ارز هیچ اختیاری ندارد یا کسی کمکش نمی‌کند و حامی چندانی ندارد، متاسفانه به صورت مستمر از داخل و خارج سمپاشی می‌شود.
سیف با اشاره به دیگر متغیر بنیادی در افزایش نرخ ارز گفت: مهم‌ترین عامل، بحث تورم می‌باشد و آنچه قدرت پول ملی را تقویت می‌کند، همان اقدامی است که دولت از ابتدای دولت یازدهم به آن پرداخته است.
وی افزود: ما قیمت ارز را به صورت مصنوعی پایین نگه نداشته‌ایم و باید دید قدرت پول ملی با تورم بالای 40درصد که در حال حاضر تک‌رقمی شده و این خدمتی است که در اثر برنامه‌ریزی‌های دقیق انجام شده است. به هر حال باید منتظر ماند و دید که در روزهای آینده، چه سرنوشتی برای بازار ارز رقم خواهد خورد.
