خواص دارویی و درمانی پنج انگشت

فواید دارویی و درمانی گیاه پنج انگشت

این گیاه را فلفل بیابانی نیز می نامند و در بسیاری از مناطق ایران می روید. درختچه زیبایی به ارتفاع یک متر و نیم است که به علت گل های زیبایی که دارد گاه به عنوان گیاه تزئینی کاشته می شود. بدین علت به آن پنج انگشت گویند که برگ های آن پنجه ای و پنج تایی است. گل های آن برنگ آبی و شبیه سنبله ای دراز است که سپس تبدیل به گل می شود.

میوه این گیاه قابض است و به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می کند. افرادی که دچار بواسیر یا شقاق باشند می توانند از اثرات درمانی آن سود بجویند و در جوشانده این گیاه بنشینند تا عارضه برطرف شود.میوه این گیاه اثرات درمانی زیادی برای رحم دارد.قاعدگی را تنظیم می کند و برگ این گیاه ورم های رحمی را بهبود می بخشد و عفونت را پاک می سازد.

فواید آن به قدری زیاد است که از این گیاه در قرص های گیاهی مورداستفاده برای تنظیم قاعدگی و کاهش خونریزی استفاده می شود.برگ این گیاه اثر کاهنده ای بر شهوت دارد و در قدیم و پارسایان در فصل بهار این گیاه را زیر خود فرش می کردند تا شهوت بر آنها غلبه نکند.ضماد میوه و برگ آن ادرار را افزایش می دهد و مقدار زیاد آن برای کلیه مضر است.

این گیاه در درمان سر درد هم مفید است.

پنج انگشت، گیاه بسیار مؤثری برای درمان اختلالات قاعدگی است

از گیاه پنچ انگشت، دارویی به نام ویتاگنوس ( VITAGNUS ) تهیه کرده اند که حاوی‌ 90 ـ 80 میلی‌ گرم‌ عصاره‌ خشک‌ این گیاه‌ می‌باشد.این دارو جهت‌ رفع ‌اختلالات‌ قاعدگی‌ و یائسگی ‌ به‌ کار می‌رود.مکانیسم‌ اثر دقیق‌ این‌ فرآورده‌ به‌ اثبات‌ نرسیده‌ است‌ ، ولی‌ به‌ نظرمی‌رسد گیاه‌ پنج‌ انگشت‌ با اثر بر محور هیپوتالاموس‌ ـ هیپوفیز اثر خود را اعمال‌ می‌کند. این‌ گیاه‌ باعث‌ کاهش‌ آزاد شدن FSH* و افزایش‌ آزاد شدن‌ LH** و پرولاکتین ‌از هیپوفیز می‌گردد.

هورمون های FSH و LH در تولید استروژن ( هورمون جنسی زنانه ) از تخمدان ها و دوره تخمک گذاری در خانم ها موثرند.مطالعات‌ نشان‌ داده‌ است‌ که‌ گیاه‌ پنج‌انگشت‌ حاوی‌ ترکیبات‌ استروژنیک ‌نمی‌باشد و مستقیماً بر روی‌ تخمدان ها تاثیر نمی‌گذارد.

با توجه‌ به‌ اثرات‌ هورمونی این دارو، مصرف‌ آن‌ در دوران‌ بارداری ‌ ممنوع است .در اکثر مطالعات‌ انجام‌ شده‌ با مصرف‌ این‌ دارو عوارض‌ جانبی‌ مشاهده‌ نگردیده‌ است‌، ولی‌ به‌ طور‌ نادر گزارشاتی‌ مبنی‌ بر بروز واکنش های‌ آلرژیک ‌، سردرد و افزایش‌ خونریزی‌ دردوران‌ قاعدگی‌ وجود دارد. این‌ دارو ممکن‌ است‌ با داروهای‌ ضد بارداری‌ خوراکی‌ وهورمونی‌ تداخل‌ نماید.

برای مصرف این دارو ، روزانه‌ 40 قطره‌ از آن را در کمی‌ آب‌ یا آبمیوه‌ بریزید و نیم‌ ساعت‌ قبل‌ از صبحانه‌ ( با معده‌ خالی ) مصرف ‌کنید.البته یادآوری می کنم که دارو را حتماً حتماً باید تحت نظر پزشک و با تجویز ایشان مصرف کنید و از مصرف خودسرانه آن خودداری کنید.

مکانیسم اثر پنج انگشت

مکانیسم دقیق اثر این گیاه مشخص نیست ولی مطالعات نشان داده است که این گیاه تحریک کننده(agonist) گیرنده‌های دوپامین نوع دوم(D2) است و باعث کاهش ترشح پرولاکتین می شود به نظرمی‌رسد گیاه‌ پنج‌ انگشت‌ با اثر بر محور هیپوتالاموس‌ ـ هیپوفیز اثر خود را اعمال‌ می‌کند. این‌ گیاه‌ باعث‌ کاهش‌ آزاد شدن FSH و افزایش‌ آزاد شدن‌ LH و پرولاکتین ‌از هیپوفیز می‌گردد. هورمون‌های FSH و LH در تولید استروژن ( هورمون جنسی زنانه ) از تخمدان‌ها و دوره تخمک گذاری در خانم‌ها موثرند.

مطالعات‌ نشان‌ داده‌ است‌ که‌ گیاه‌ پنج‌انگشت‌ حاوی‌ ترکیبات‌ استروژنیک ‌نمی‌باشد و مستقیماً بر روی‌ تخمدان‌ها تاثیر نمی‌گذارد.این گیاه در بسیاری از مناطق ایران می روید. درختچه زیبایی به ارتفاع یک متر و نیم است که به علت گل های زیبایی که دارد گاه به عنوان گیاه تزئینی کاشته می شود. بدین علت به آن پنج انگشت گویند که برگ های آن پنجه ای و پنج تایی است. گل های آن برنگ آبی و شبیه سنبله ای دراز است که سپس تبدیل به گل می شود. بخش مورد استفاده این گیاه میوه آن می¬باشد.

این گیاه را فلفل بیابانی نیز می نامند و در بسیاری از مناطق ایران می روید. درختچه زیبایی به ارتفاع یک متر و نیم است که به علت گل های زیبایی که دارد گاه به عنوان گیاه تزئینی کاشته می شود. بدین علت به آن پنج انگشت گویند که برگ های آن پنجه ای و پنج تایی است. گل های آن برنگ آبی و شبیه سنبله ای دراز است که سپس تبدیل به گل می شود.

میوه این گیاه قابض است و به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می کند. افرادی که دچار بواسیر یا شقاق باشند می توانند از اثرات درمانی آن سود بجویند و در جوشانده این گیاه بنشینند تا عارضه برطرف شود.میوه این گیاه اثرات درمانی زیادی برای رحم دارد. قاعدگی را تنظیم می کند و برگ این گیاه ورم های رحمی را بهبود می بخشد و عفونت را پاک می سازد.

فواید آن به قدری زیاد است که از این گیاه در قرص های گیاهی مورداستفاده برای تنظیم قاعدگی و کاهش خونریزی استفاده می شود.برگ این گیاه اثر کاهنده ای بر شهوت دارد و در قدیم و پارسایان در فصل بهار این گیاه را زیر خود فرش می کردند تا شهوت بر آنها غلبه نکند.

مشخصات این گیاه دارویی

درختی است با برگهای پنجه مانند و گلهای بنفش که بعد از فصل گرده افشانی میوه ای قهوه ای پر رنگ می دهد. و در بستر رودها و مناطق پست و دره ها بیشتر دیده می شود. قسمت مورد استفاده این گیاه میوه آن می باشد. اولین مورد گزارش شده از مصرف آن توسط بقراط بوده که از خوابانده آن در شراب در جهت کنترل خونریزی بعد از زایمان استفاده کرده است.

خواص گیاه دارویی پنج انگشت

با تاثیرگذاری بر محور مرکزی ترشح هورمون در بدن یعنی هیپوتالاموس - هیپوفیز با افزایش LH و کاهش FSH تاثیرات خود را اعمال میکند.تنظیم پریود: با افزایش ترشح پروژسترون به استروژن باعث بهبود عملکرد تخمدان می گردد. لذا اختلالات پریود را کاهش می دهد.تنظیم ترشح پرولاکتین: در افزایش ترشح پرولاکتین با اتصال مستقیم بر روی گیرنده های دوپامینی منجر به کاهش ترشح پرولاکتین می شود.

جلوگیری از اختلالات سینه ها: از اختلالات سینه ها حین پریود جلوگیری کرده باعث افزایش ترشح شیر از سینه ها شده و منجر به افزایش سایز سینه ها می شود.کاهش علایم یائسگی: با بهبود ترشحات هورمونی از میزان عوارض حین یائسگی کم می کند و علی الخصوص از گرگرفتگی می کاهد.مهار فیبروم رحم: از رشد فیبروم در جدار رحم جلوگیری می کند.

ضماد میوه و برگ آن ادرار را افزایش می دهد و مقدار زیاد آن برای کلیه مضر است.این گیاه در درمان سر درد هم مفید است.پنج انگشت، گیاه بسیار مؤثری برای درمان اختلالات قاعدگی استاز گیاه پنچ انگشت، دارویی به نام ویتاگنوس ( VITAGNUS ) تهیه کرده اند که حاوی‌ 90 ـ 80 میلی‌ گرم‌ عصاره‌ خشک‌ این گیاه‌ می‌باشد.این دارو جهت‌ رفع ‌اختلالات‌ قاعدگی‌ و یائسگی‌ به‌ کار می‌رود.

مکانیسم‌ اثر دقیق‌ این‌ فرآورده‌ به‌ اثبات‌ نرسیده‌ است‌ ، ولی‌ به‌ نظرمی‌رسد گیاه‌ پنج‌ انگشت‌ با اثر بر محور هیپوتالاموس‌ ـ هیپوفیز اثر خود را اعمال‌ می‌کند. این‌ گیاه‌ باعث‌ کاهش‌ آزاد شدن FSH* و افزایش‌ آزاد شدن‌ LH** و پرولاکتین ‌از هیپوفیز می‌گردد. هورمون های FSH و LH در تولید استروژن ( هورمون جنسی زنانه ) از تخمدان ها و دوره تخمک گذاری در خانم ها موثرند.

مطالعات‌ نشان‌ داده‌ است‌ که‌ گیاه‌ پنج‌انگشت‌ حاوی‌ ترکیبات‌ استروژنیک ‌نمی‌باشد و مستقیماً بر روی‌ تخمدان ها تاثیر نمی‌گذارد.با توجه‌ به‌ اثرات‌ هورمونی این دارو، مصرف‌ آن‌ در دوران‌ بارداری‌ ممنوع است .در اکثر مطالعات‌ انجام‌ شده‌ با مصرف‌ این‌ دارو عوارض‌ جانبی‌ مشاهده‌ نگردیده‌ است‌، ولی‌ به‌ طور‌ نادر گزارشاتی‌ مبنی‌ بر بروز واکنش های‌ آلرژیک ‌، سردرد و افزایش‌ خونریزی‌ دردوران‌ قاعدگی‌ وجود دارد.

این‌ دارو ممکن‌ است‌ با داروهای‌ ضد بارداری‌ خوراکی‌ وهورمونی‌ تداخل‌ نماید.برای مصرف این دارو ، روزانه‌ 40 قطره‌ از آن را در کمی‌ آب‌ یا آبمیوه‌ بریزید و نیم‌ ساعت‌ قبل‌ از صبحانه‌ ( با معده‌ خالی ) مصرف ‌کنید.البته یادآوری می کنم که دارو را حتماً حتماً باید تحت نظر پزشک و با تجویز ایشان مصرف کنید و از مصرف خودسرانه آن خودداری کنید.

موارد مصرف پنج انگشت

پیشگیری قاعدگی دردناک: با تنظیم هورمونهای زنانه از بروز پریود دردناک پیشگیری می کند.اختلالات پریود: بواسطه تعدیل نسبت پروژسترون به استروژن از بروز اختلالات پریود جلوگیری می کند.درمان نارسایی تخمدان(Corpus Luteum insufficiency): در مواردی که تخمدان قادر به تخمک گذاری نمی باشد با اصلاح نسبت پروژسترون به استروژن باعث افزایش عملکرد تخمدان و بهبود تخمک گذاری می شود.

پریود دردناک: با مکانیسم فوق از درد پستانها ورم و درد بدن در حین پریود می کاهد.قطع غیر طبیعی پریود: باعث درمان قطع شدن غیر طبیعی پریود و افزایش یا کاهش میزان خونریزی و اختلال زمان بروز پریود می شود.افزایش ترشح پرولاکتین: مخصوصا" اگر توام با اختلال پریود باشد موثر است.اندومتریوز: در موارد خفیف اندومتریوز اثرات مثبت آن گزارش شده است.گرگرفتگی و عوارض یائسگی: باعث کاهش علایم یائسگی بخصوص گرگرفتگی می شود.

موارد منع مصرف و احتیاط:

در کسانیکه سابقه حساسیت پوستی دارند احتمال بروز ضایعات پوستی بیشتر است.در مواردی که بعد از زایمان مصرف شود زمان شروع اولین پریود را جلو می اندازد.

مصرف در دوران بارداری:

بعلت اثرات قاعده آوری آن ممنوع می باشد.

مصرف در دوران شیردهی:

با رعایت احتیاط مجاز است.

ویتاگنوس

از این گیاه داروی گیاهی ویتاگنوس ساخته شده است که هم اکنون بصورت قرص و قطره موجود می باشد. این دارو به علت بی ضرری، در تمام جهان بدون نسخه در داروخانه ها ارائه می شود و جزو فهرست داروهای OTC است. البته بهتر است مصرف کننده با پزشک خود مشورت کند.

مقدار مصرف عادی قطره آن، روزانه یک بار و به صورت 40 قطره در نصف استکان آب می باشد. برای بدست آوردن نتایج مطلوب، بهتر است یک دوره ی 4 تا 6 ماهه از «ویتاگنوس» استفاده شود و در صورت لزوم می توان تا مدت ها آن را ادامه داد.

توجه: درمان با ویتاگنوس بسیار طولانی مدت می باشد برای مثال برای درمان قطع شدن غیر طبیعی پریود حدود 5/1 سال زمان لازم است ولیکن علایم بهبودی در عرض یک یا دو سیکل قاعدگی بروز می کند.

گردآوری شده ی مجله اینترنتی دلگرم

مرجان امینی