روزنامه خراسان: خیلی کم پیش می آید که خانه ایرانی ها، چه در وطن باشند یا حتی خارج از کشور، بدون فرش بماند. ما ایرانی ها، خانه بدون فرش را سرد و بی جان می دانیم. با نگاهی به پیشینه این هنر درمی یابیم که از دیرباز نام مان به تار و پود قالی گره خورده است.فرش، ریشه در فرهنگ ما دارد و تقریبا جایی در دنیا پیدا نمی شود که آوازه این هنر ایرانی بدان نرسیده باشد.از آن جا که خانه مکانی برای استراحت و آرامش است، پس با انتخاب پوششی مناسب برای کف منزل، می توان فضایی ایده آل و آرامش بخش ایجاد کرد. البته خرید فرش هم کار راحتی نیست و نمی شود هر سال راهی بازار شد و طرح و نقشی نو به خانه آورد. به همین دلیل، باید با آگاهی کافی سراغ خرید آن بروید. در دخل و خرج امروز سفری می کنیم به دیار هزاران طرح اسلیمی، تا این هنر ناب ایرانی را مهمان خانه های گرم تان کنیم.
با انواع فرش آشنا شوید
به طور کلی فرش ها به دو نوع«دست باف» و «ماشینی» دسته بندی می شوند. در فرش ماشینی از مواد مصنوعی مانند «اکریلیک»، «پلی پروپیلن» و «نایلون» استفاده می شود که در این بین، فرش های «اکریلیک» کیفیت بهتر و به همان نسبت قیمت بالاتری دارند. به سبب استفاده از الیاف مصنوعی در دسته«ماشینی»، این فرش ها به راحتی روی سنگ یا سرامیک لیز می خورند. همچنین ممکن است موجب حساسیت های پوستی شوند و برای بیماری هایی مانند آسم عامل محرک و تشدید کننده هستند. در مقابل، برای فرش های دست باف از الیاف طبیعی ابریشم و پشم استفاده می شود که نرمی و لطافت بیشتری نسبت به الیاف مصنوعی دارند. فرش دست باف به دلیل جنس الیافش در تابستان سرد و در زمستان گرم است و به مرور زمان در اثر پا خوردن، تابش نور و شست و شو از زیبایی اش کاسته که نمی شود هیچ، باعث چشم نوازی بیشتر هم می شود.
فرش دست باف به از ماشینی!
شاید شما هم با بسیاری از مردم موافق باشید که معتقدند فرش دست باف اصیل ایرانی نسبت به فرش ماشینی کیفیت بیشتری دارد و برتر است. فرش های دست باف در طرح های مختلفی مانند «ترنج»، «خشتی» و «افشان» بافته می شود و معمولا قیمت بالایی دارد.در مقابل، فرش های ماشینی با طرح هایی مشابه فرش های دست باف ولی قیمت پایین تر، بازارشان داغ است و پر طرفدار. اگر بودجه ای که برای فرش کنار گذاشته اید به اندازه کافی است، سمت فرش ماشینی نروید! یا اگر برای جهیزیه قصد خرید فرش دارید، انتخاب فرش دست باف برای یک زندگی لاکچری مناسب تر است. زیرا علاوه بر خوش رنگ و نقشه بودن فرش، به عنوان سرمایه گذاری نیز می توان به آن نگاه کرد. چراکه پس از گذشت سال ها، قیمت فرش چندین برابر قیمت خریدش می شود. در گام اول، باید نوع کاربرد فرش را مشخص کنید.
مثلا فرشی که در اتاق پذیرایی یا مکان های پر رفت و آمد انداخته می شود باید به اصطلاح قابلیت «پاخور» داشته باشد تا با گذشت زمان کیفیت خود را حفظ کند. برای فضاهایی مانند اتاق خواب می توانید از فرش هایی با جنس لطیف و طرح های فانتزی که به تازگی مد شده است، استفاده کنید. در انتخاب رنگ و طرح فرش به حرف دل تان گوش کنید، زیرا این فرش سال های سال مهمان خانه شما خواهد بود و باید در کنار آن احساس آرامش کنید. اما چند نکته کلیدی را هم در نظر بگیرید. اگر فضای خانه تان کوچک است، رنگ روشن به شما کمک می کند فضا را بزرگ تر نشان دهید. اما اگر فضای بزرگی در اختیار دارید و اثاثیه کافی برای پر کردن آن ندارید، بهتر است رنگ های تیره راانتخاب کنید. فرزند کوچک یا حیوانات خانگی باعث می شوند فرش زودتر کثیف شود. پس بهتر است از طرح های شلوغ با رنگ تیره استفاده کنید تا کثیفی را نشان ندهد.
تراکم مهم است یا شانه؟
دو اصطلاحی که همیشه از زبان فروشنده های فرش می شنوید «تراکم» و «شانه» فرش است که ضروری است آن ها را بشناسید. به تعداد گره های رنگ موجود در هر متر از عرض فرش، «شانه» و در هر متر از طول فرش، «تراکم» گفته می شود. هرچه عدد شانه و تراکم بیشتر باشد، از مواد اولیه بیشتری برای بافت فرش استفاده شده است و وزن آن سنگین تر می شود. اما زیادبودن تعداد آن ها نشانه بهتر بودن فرش نیست. هرچه عدد تراکم یا شانه بیشتر باشد، ظرافت بافت بالاتر می رود، اما در عوض نخ های نازک تری در تولید آن به کار می رود. اگر به زیبایی فرش اهمیت می دهید، به میزان تراکم و شانه آن توجه کنید. اما اگر دوام فرش برایتان مهم تر است، یک فرش 700 شانه با تراکم 1000 یا 1200 می تواند انتخاب مناسبی باشد.
ریزه کاری های رنگ و نقش
با شناختی که از فرش ها پیدا کرده اید، نوبت آن رسیده است که کمی فوت و فن تشخیص کیفیت فرش را هم یاد بگیرید تا با دستی پر، به خرید بروید. هنگام خرید فرش دست باف، به رنگ ها خوب دقت کنید تا فرش دو رنگ نباشد. زیرا کلی از ارزش آن کم می شود. دلیل این نقص آن است که فرش خوب زیر نور آفتاب خشک نشده است، رنگ طبیعی مرغوبیت بیشتری نسبت به رنگ مصنوعی دارد و در ظاهر رنگ مصنوعی «جیغ تر» است. در حالی که رنگ طبیعی حالت پخته تر و گرم تری دارد. اگر با چشم نتوانستید تشخیص دهید، کافی است یک پارچه نم دار سفید را روی فرش بکشید. اگر پارچه رنگی شد، درباره مصنوعی بودن رنگش شک نکنید.
امکان دارد در فرش های ماشینی، نا متقارن بودن زیبا باشد. اما در فرش های دست باف یک نقص به حساب می آید و طرح های آن باید متقارن و ادامه دار باشند. بد نیست این نکته را هم بدانید که هرچه طرح های فرش های دست باف شلوغ تر و ریزتر باشند، اصیل تر به حساب می آیند و قیمت بیشتری هم خواهند داشت. حاشیه های فرش هم باید از هر طرف به یک اندازه باشد.
تفحصی در اصالت فرش
در فرش های دست باف اصالت و ایرانی بودن آن مهم است، پس بهتر است از فروشگاه ها و برند های معتبر خرید کنید تا اعتماد بیشتری داشته باشید. اما باز هم خودتان پشت فرش و برچسب آن را نگاه کنید. اگر اطلاعات فرش ناقص بود، به اصالتش شک کنید. هنگام خرید فرش های دست باف، ممکن است ابریشم مصنوعی را به جای ابریشم طبیعی به شما بفروشند. برای تشخیص این موضوع از فروشنده اجازه بگیرید که آزمایشی روی فرش انجام دهید. شما می توانید یک ریشه فرش را بکنید و آتش بزنید.
اگر بوی کاغذ سوخته داد و خاکستر آن صاف بود، ابریشم مصنوعی است. اما بوی کز دادن و خاکستر سیاه و پوسته پوسته نشانه های ابریشم طبیعی است. با این حال، شاید تشخیص آن با چنین آزمایشی برای یک فرد عادی دشوار باشد. آزمایش راحت تری هم وجود دارد؛ دست خود را روی فرش بکشید و اصطکاک ایجاد کنید. اگر فرش گرم شد، ابریشم طبیعی است. اما اگر آب از آب تکان نخورد، بدانید ابریشم به کار رفته، واقعی نیست. در فرش های ماشینی، الیاف های اکریلیک کیفیت و دوام بیشتری دارند، اما تشخیص آن ها کار راحتی نیست. پس باید به اطلاعات پشت فرش و گفته های فروشنده بسنده کرد.
مراقب فرش تان باشید!
برای آن که فرش تان در طول زمان عمر بیشتری بکند و از قیافه نیفتد، باید به چند نکته توجه کنید:
فرش را در معرض نور مستقیم خورشید و نزدیک منابع گرمایشی قرار ندهید.رطوبت باعث پوسیدگی فرش می شود، نباید آن را در محیط مرطوب قرار دهید.برای حمل و نقل، فرش را لوله کنید و هیچ وقت آن را تا نزنید، زیرا سبب شکستگی فرش می شود.وسایل سنگین مانند مبلمان و تخت را روی فرش قرار ندهید. در صورت اجبار، هر از گاهی، جای آن را عوض کنید تا مانع فشردگی فرش شود.مرتب فرش را جارو بزنید و تمیز نگه دارید و هر چند وقت یک بار آن را سر و ته کنید. با رعایت این نکات فرش تان کمتر آسیب می بیند و عمر بیشتری می کند.