هفته نامه همشهری جوان - آزاده باقری: بالاخره نوبت به رونمایی از جدیدترین «پایتخت» سیروس مقدم رسید. فصل پنجم از همان ابتدا درگیر حاشیه بود. انتشار عکس های مختلف آن از سوریه و صحبت های مختلف درباره مواجهه سریال با پدیده داعش و ... هم مدام به این حواشی دامن می زد. هنوز نمی دانیم دقیقا چه سریالی پیش روی مان است و مقدم با حمایت سازمان اوج، بیرون از مرزهای ایران، چه اثری تولید کرده است. ما هم مثل شما منتظر رونمایی از این فصل در ایام نوروز هستیم. فقط اطلاعات جالبی از فصل پنجم داریم که قطعا تا به حال نشنیده اید. در این گفتگو با اتفاق های مهم فصل جدید آشنا می شوید.
پایتخت
کارگردان: سیروس مقدم
تهیه کننده: الهام غفوری
نویسنده: محسن تابنده، خشایار الوند
بازیگران: علیرضا خمسه، محسن تنابنده، احمد مهران فر، ریما رامین فر، هومن حاجی عبداللهی
ساعت پخش: 22:00
یک قسمت کامل در بالن
خیلی از اتفاق های «پایتخت 5» را پیش از این در هیچ فیلم و سریالی ندیده ایم و حتما با تماشای آن هیجان زده می شویم. جذابیت زندگی خانواده بابا پنجعلی در یک بالن. مقدم می گوید: «در این فصل از «پایتخت»، شما با موقعیت هایی روبرو می شوید که در هیچ فیلم و سریالی، حتی خارجی و هالیوودی ندیده اید. تا به حال در هیچ فیلم ایرانی یا خارجی دیده نشده که 13-12 نفر از اعضای خانواده در یک بالن سوار شوند. یک قسمت از سریال به طور کامل در بالن می گذرد. در این قسمت آنها درگیر باد و طوفان می شود که بسیار هیجان انگیز و جالب از آب در آمده. «پایتخت» این بار از نظر بصری تماشاچی را شوکه می کند.»
بحران روحی و جسمی
مقدم می گوید مثل همیشه داستان «پایتخت» از شمال شروع می شود. آنها قصد دارند برای نوروز به ترکیه سفر کنند و خوش بگذرانند. البته شاید ماجرا فقط یک خوشگذرانی صرف هم نباشد، چون مقدم توضیح بیشتری نمی دهد و فقط می گوید: «در خلال داستان متوجه دلیل این سفر می شوید. خلاصه در راه این سفر ناگهان وضعیت تغییر می کند و این خانواده به لحاظ روحی و جسمی آسیب می بینند. آنها در کانون بحران هایی قرار می گیرند که تماشاچی را با خود درگیر می کند؛ تا جایی که همه منتظرند ببینند بالاخره آنها چطور می توانند از بحران هایی رها شوند که که خارج از کشورشان دچارش شده اند. درست زمانی که بیم متلاشی شدن این خانواده می رود، همچنان حس ایرانی بودن و خانواده دوستی به کمک می آید.
به خاطر یک بمب
شاید به لحاظ هیجان و تنوع بتوانیم بگوییم «پایتخت 5»، متفاوت ترین پایتختی است که تا حالا ساخته شده. بازیگران سریال این بار به جای شهرهای مختلف، در کشورهای مختلف سرگردان هستند. خود مقدم هم همین عقیده را دارد: «نه ماه و نیم ساخت سریال طول کشید. ما از مازندران به تهران آمدیم. بخشی از داستان در تهران می گذرد.
بخش دیگر در هواپیمایی است که می خواهند با آن به ترکیه بروند اما به خاطر بمب گذاری مجبور می شوند به شهر دیگری سفر کنند. از آن شهر سوار بالن می شوند و باز اتفاقات دیگر می افتد و به شهر دیگر و کشور دیگر می روند و به همین شکل سریال در حرکت است. طبیعی است با توجه به این همه جابجایی ها و ساخت سکانس های متنوع و متفاوت، سختی هایی هم در طول کار داشتیم که خوشبختانه به خوبی توانستیم از پس آن بربیاییم.»
باز هم عشق و عاشقی ارسطو
یکی از نکات جالب «پایتخت» در همه فصل ها، ماجرای عاشق شدن ارسطو و علاقه او به ازدواج است. معمولا هم سراغ دخترانی می رود که هیچ ربطی به او ندارند و همیشه هم در نهایت، شست عشقی می خورد. ماجرای ازدواج ارسطو در فصل پنجم هم وجود دارد. او این بار به دختری ایرانی - انگلیسی علاقه مند می شود که هیچ زبان مشترکی با او ندارد. این نقش را بازیگر جدیدی ایفا می کند که خود مقدم از بازی اش خیلی راضی است. البته سریال یک بازیگر جدید دیگر هم دارد. مقدم می گوید: «اگر یادتان باشد بهبود یک پسر سرباز داشت. حالا سربازی او تمام شده و بهرام افشاری، در این نقش به جمع آنها اضافه شده است.»
نه جنگ سوریه نه داعش
با ورود پایتخت به بحث جنگ سوریه و مسئله داعش، این نگرانی وجود داشت که با یک پایتخت شعاری روبرو باشیم و از فضای کمدی و شوخی های همیشگی آن دور بمانیم. مقدم این فرضیه را رد می کند و می گوید: «در کل، برگ برنده پایتخت در تمام فصل ها این است که هیچ وقت مستقیم گویی نمی کند و سراغ مسائل سیاسی هم نمی رود. تنها تفاوت اصلی جدید این است که بستر قصه به گونه ای پیش رفته که توانسته ایم این اجازه را به خودمان بدهیم و با این مسائل هم شوخی کنیم. بگذارید از همین الان خیال تان را راحت کنم که داستان اصلی پایتخت 5، نه سوریه است نه داعش، نه جنگ و نه ترکیه. قصه ما قصه خانواده ای است که خیلی اتفاقی پای شان به این نقاط باز می شود. در واقع در بستر قصه اصلی ما، این حوادث هم پیش می آیند.»
«پایتخت 6» در مریخ
سیروس مقدم درباره این که پایتخت قرار است همچنان ادامه داشته باشد یا همین جا تمام می شود، حرف جالبی می زند: «برای ادامه پیدا کردن «پایتخت» به سه اصل نیاز داریم. اولین اصل خود ما هستیم؛ باید ببینیم که جرقه ایده، سوژه و فکر جدید در ما زده می شود یا خیر. ما قصد نداریم به تکرار بیفتیم. شاید در پایتخت بعدی سر از مریخ در آوردیم! باید حرف تازه ای برای گفتن داشته باشیم.»
سیروس مقدم از همکاری با سازمان اوج و تا وضعیت فیلم سینمایی «پایتخت» می گوید
مردم فقط «پایتخت» می خواهند
پروژه «پایتخت» به سال هفتم رسید. سیروس مقدم از سال 89 این پروژه را کلید زد و امسال در آستانه ورود به سال 97 آن را به فصل پنجم رساند. او در این میان سریال کمدی «علی البدل» را ساخت، اما علی رغم تمام تلاش هایش نتوانست مخاطبان علاقه مند به «پایتخت» را راضی نگه دارد. او برای «پایتخت 5» با سازمان اوج همکاری کرد و از همان ابتدا با حواشی زیادی روبرو شد. درباره تمام این موارد با مقدم گپ زده ایم.
عشق عجیب به «پایتخت»
سیروس مقدم برای نوروز 96 «علی البدل» را ساخت. با آن که این سریال هم جذابیت های خاص خودش را داشت، اما بسیاری بر این عقیده بودند که به پای «پایتخت» نمی رسید. از او می پرسیم «پایتخت» چه ویژگی هایی دارد که کمدی های بعدی مقدم به پای آن نمی رسند؟ می گوید: «هر کاری ما بسازیم ناخودآگاه با «پایتخت» مقایسه می شود. نمی دانم این اتفاق حسن است یا عیب. ما رقیب خودمان هستیم. «علی البدل» به لحاظ ساختار و فرم سریال سازی کار بسیار موقرتر، پخته تر و حساب شده تری بود، حرف های اساسی تری هم نسبت به «پایتخت» داشت اما این که چرا مردم «پایتخت» را بیشتر دوست دارند، توضیح دلیلش مانند توضیح دادن درباره عشق است.
آدم که هر سال عاشق نمی شود. حتی اگر عاشق هم بشود، عشق اول یک چیز دیگر است. انگار مردم عاشق «پایتخت» شده اند و دیگر هر چیزی را بخواهیم به جای آن بیاوریم برای مردم «پایتخت» نمی شود و «پایتخت» و ارتباطش با مردم بر این مبناست که به جنس زندگی شان خیلی نزدیک است و از طرف دیگر مردم با جنس شوخی ها، روابط آدم ها و نوع خانواده ای که در «پایتخت» طراحی شده است بیشتر ارتباط برقرار کرده اند و برای شان باورپذیرتر شده. برای همین بسیار سخت است به جای این خانواده فرم دیگری از خانواده را جایگزین کنیم و از مردم بخواهیم با آن هم ارتباط برقرار کنند.»
بدون مخالفت اوج
سیروس مقدم بارها اعلام کرده که تولید این مجموعه با حمایت مادی و معنوی توأمان سازمان اوج شکل گرفته و به همین دلیل هم نگرانی هایی در این زمینه وجود دارد. درباره این همکاری از او می پرسیم، می گوید: «لازم است به چند نکته اشاره کنم. اولا محال بود «پایتخت 5» در تلویزیون ساخته شود، چون همان طور که می دانید در دو سال اخیر تلویزیون دچار بحران مالی بوده و اساسا ساخت این سریال برایش ممکن شود و برای این که این اتفاق بیفتد به حمایت و تامین مالی نیاز داشتیم.»
مقدم تاکید می کند که سازمان اوج به هیچ عنوان در قصه و فیلمنامه «پایتخت 5» دخالتی نداشته است. او می گوید: «زمانی که سازمان اوج اعلام همکاری و سرمایه گذاری کرد، ما قصه و فیلمنامه «پایتخت 5» را نوشته بودیم. اصلا به این شکل نبود که آنها بخواهند در زمینه ساخت سریال دخل و تصرف کنند. البته فقط حکم سرمایه گذار و اسپانسر هم نداشتند چرا که سازمان اوج، تفکر و اندیشه مشخصی دارد. آنها روی سوژه ای سرمایه گذاری کردند که با اهداف شان هماهنگ بود، در غیر این صورت طبیعی بود که سراغ پروژه ها و سریال های دیگر بروند. «پایتخت 5» به دلیل آن که با تفکرات اوج همگرایی داشت، آنها را مشتاق به همکاری کرد.»
تفاوت «پایتخت 5» با قبلی ها
آن طور که شنیده ایم داستان «پایتخت 5» یک مقدار با دیگر «پایتخت»ها فرق می کند. انگار سیروس مقدم قرار است شخصیت هایش را وارد بحران های جدیدی در خارج از مرزهای کشور کند. او در این باره می گوید: «تمام «پایتخت»ها تا به حال ویژگی مشترکی داشته اند و آن هم محوریت خانواده است. در واقع برگ برنده ما همین مسئله است. آدم های این خانواده هیچ کدام شبیه به هم نیستند. هر کدام ساز خودشان را می زنند اما وقتی کنار هم قرار می گیرند، به یک تن واحد تبدیل می شوند. به محض آن که به مشکل می خورند، اختلاف ها را کنار می گذارند و همه تلاش می کنند از آن مشکل و بحران رد شوند. محور سریال «پایتخت 5» هنوز هم خانواده است؛
منتها این بار در موقعیت ها، شرایط و شکل جدیدی مورد محک قرار می گیرند. اگر تا امروز این خانواده را درگیر مسائل داخلی می دیدیم، این بار پایتخت به دلایلی عازم خارج از وطن می شوند. در کانون بحران هایی قرار می گیرند و تماشاچی را با خود درگیر می کنند.» بعد از به اتمام رسیدن پروژه «پایتخت 4»، قرار شد سیروس مقدم فیلم سینمایی «پایتخت» را قبل از «پایتخت 5» بسازد. حتی صحبت هایی درباره شروع این پروژه هم به گوش می رسید اما هیچ وقت این ماجرا تایید نشد. مقدم در این باره می گوید: «فکرهایی شده و رایزنی هایی هم انجام شده است. توافق هایی با تلویزیون کرده ایم که ما بر عهد و پیمان مان هستیم. تلویزیون هم بر عهد و پیمانش باشد؛ چرا که نه، فیلم سینمایی «پایتخت» هم می سازیم.»
ادامه همکاری با اوج
بعد از «پایتخت 5» مقدم کماکان قصد دارد همکاری اش با سازمان اوج را ادامه دهد. درباره فعالیت بعدی اش می گوید: «فعلا فیلمی نمی سازم. در حال حاضر، با همکاری موسسه اوج، مجموعه سریالی به نام «هنگام بیداری» در مرحله پیش تولید داریم. هنوز نمی دانم برای شبکه خانگی ساخته می شود یا تلویزیون. قصه اش هم درباره آغاز جنگ جهانی اول و اشغال بوشهر از سوی انگلیس است.»
