خشکی دهان و احساس خشکی در درهان:اگر فردی دچار یکی از ناراحتی های عصبی ، آشفتگی و اضطراب و برخی بیماریهای نادر بافت همبند ( مانند شوگرن و ... ) شود با عارضه خشکی دهان مواجه خواهد بود . در سنین بالا نیز به علت تغییرات فیزیولوژیک بدن عارضه خشکی دهان زیاد دیده می شود . سیگاری ها نیز یکی از شکایات شایعشان خشکی دهان است . در عین حال اگر شخص بیمار در تمام یا قسمت عمده اوقات ، دهان خشک داشته باشد ، این حالت می تواند برای او غیرقابل تحمل شده ومنجر به مشکلات شدید جسمانی گردد .
خشکی دهان و احساس خشکی در درهان
*مضرات دهان خشک
::می تواند در ذائقه ( مزه غذا ) ، جویدن ، بلعیدن و صحبت کردن مشکلات بوجود آورد .
::می تواند شانس پیشرفت پوسیدگی دندانی و دیگر عفونت ها را در دهان افزایش دهد .
::می تواند به عنوان یک علامت برای یک بیماری و یا وضعیت اساسی باشد .
::می تواند به واسطه داروهای خاص یا درمانهای دارویی ایجاد شود .
دهان خشک یک جزء طبیعی از گذشت عمر محسوب نمی شود . اگر فردی تصور می کند که دهان خشک دارد ،باید به پزشک یا دندانپزشک مراجعه نماید یعنی کسانی که شخص بیمار می تواند آسایش و راحتی خود را مجدداً نزد آنها کسب نماید .
دهان خشک چیست ؟
دهان خشک وضعیتی است که بزاق به میزان کافی وجود ندارد یا بواسطه بیرون انداختن آب دهان ، محیط دهان خشک می شود .
علائم عارضه خشکی دهان :
::احساس خشکی و چسبندگی در دهان
::مشکل در جویدن ، بلع ، مزه کردن غذا و یا صحبت کردن
::احساس سوزش در دهان
::احساس خشکی در گلو
::لبهای ترک خورده
::زبان سخت و خشک
::زخمهای دهان
::یک عفونت در دهان
واژه علمی بکار رفته برای عارضه دهان خشک گزروستودیا ( Xerostomia ) می باشد .
برخی از مردم احساس می کنند که عارضه دهان خشک را دارند در عین حال غدد بزاقی آنها سالم است . افراد دچار بیماریهای خاص نظیر بیماری آلزایمر ( فراموشی ) یا آنهایی که دچار آسیب های شدید شده اند ممکن است قادر نباشند مرطوب بودن دهان خود را حس نمایند و لذا ممکن است تصور نمایند که دهانشان خشک است حال آنکه واقعاً اینطور نیست .
دلایل بروز عارضه دهان خشک چیست ؟
زمانی که غدد بزاقی تولید کننده بزاق بطور صحیح فعالیت نکنند شخص بیمار دچار دهان خشک می شود . دلایل زیادی وجود دارد که نشان می دهد چرا این غدد ( غدد بزاقی ) درست عمل نمی کنند .
عوارض جانبی برخی از داروها :
بیش از 400 نوع دارو می توانند ترشح غدد بزاقی را کاهش دهند . داروهای مربوط به فشار خون و افسردگی اغلب باعث ایجاد دهان خشک می شوند .
بیماری :
برخی بیماری ها بر روی غدد بزاقی تأثیر می گذارند . سندرم شوگرن ( مجموعه علائم بیماری است شامل خشکی قرنیه ، التهاب حلق و بزرگ شدن غدد پاروتید و التهاب مزمن مفاصل ) آلودگی و بیماری ایدز ، بیماری قند ( دیابت ) و بیماری پارکینسون ( لرزش شدید عضلات ) همگی می توانند موجب بروز دهان خشک شوند .
- پرتو درمانی ( درمان با اشعه ) :
غدد بزاقی ممکن است در صورتی که در مسیر تابش اشعه به منظور درمان سرطان قرار بگیرند دچار آسیب شوند .
- شیمی درمانی و آسیب های عصبی
در خصوص دهان خشک چه کاری می توان انجام داد ؟
درمان دهان خشک بستگی به عامل ایجاد این عارضه خواهد داشت . اگر فرد احساس می کند که دهان خشک دارد باید به پزشک یا دندانپزشک مراجعه کند .
اگر عارضه دهان خشک بوسیله دارو ایجاد شده باشد ، پزشک باید دارو را تغییر داده یا میزان مصرف آنرا تنظیم نماید . اگر غدد بزاقی درست عمل نمی کنند ولی هنوز مقداری بزاق تولید می نمایند ، پزشک یا دندانپزشک باید داروئی را تجویز نماید که کمک می کند تا غدد بزاقی بهتر عمل نمایند . پزشک یا دندانپزشک ممکن است به بیمار پیشنهاد نمایند برای مرطوب نگه داشتن دهان از بزاق مصنوعی استفاده نمایند .
شخص بیمار در این ارتباط چه کاری می تواند انجام دهد ؟
::اغلب مواقع آب یا نوشیدنی های بدون قند ( شیرین ) مزه مزه کند .
::از خوردن نوشیدنی های حاوی کافئین مثل قهوه ، چای و برخی انواع سودا اجتناب کند . کافئین می تواند دهان را خشک نماید .
::در ضمن مصرف غذا ، آب یا نوشیدنی بدون قند ( شیرینی ) مزمزه کند . این اقدام جویدن و بلعیدن غذا را آسانتر می نماید . همچنین احساس مزه غذا را بهتر می کند .
::جویدن آدامس های بدون قند ( شیرینی ) یا مکیدن شیرینی های سفت بدون قند ( شیرینی ) برای تحریک جریان بزاق ، همچنین استفاده از مرکبات ، دارچین یا شیرینی های با طعم نعناع اقدام خوبی به شمار می روند .
::عدم استفاده از تنباکو یا الکل ، این عوامل دهان را خشک می نمایند .
::باید دانست که غذاهای تند و یا شور ممکن است در یک دهان خشک در دو ناراحتی ایجاد نمایند.
::در هنگام شب از یک مرطوب کننده استفاده شود .