معرفی چند گیاه خود روی ایرانی

معرفی گل های خود روی ایرانی:

ام فارسی: گل استکانی گیلانی
نام علمی: Campanula ghilanensis Pall
این گیاه یکی از گونه های سرده گل استکانی Campanula L بوده و به تیره گل استکانی (Campanulaceae) تعلق دارد؛ 40 گونه گیاه علفی یکساله و چند ساله از این سرده در ایران یافت می شود.
مختصری از ویژگی های گیاه شناسی:
گیاهی علفی و به ارتفاع 40 تا 70 سانتی متر. برگ ها واژتخم مرغی- سرنیزه ای، با حاشیه ی ساده تا کنگره ای. گل با کاسه ی کرک دار ،جام زنگوله ای- واژ مخروطی و مو دار، با رنگی متغیر، نخودی چرک، اندکی متمایل به قهوه ای یا قرمز تیره. میوه کپسول.
زمان گل و میوه دهی: پاییز
پراکندگی جغرافیایی در کشور: محل زیست این گیاه ارتفاعات سرسبز استان گیلان است.
فواید زیست محیطی:
تولید غذا (انرژی و مواد) با استفاده از آب، مواد معدنی و انرژی نورانی خورشید؛ تلطیف هوا با تولید رطوبت و تبدیل دی اکسید کربن به اکسیژن؛ پالایش هوا با تثبیت ذرات معلق در هوا مانند گرد و غبار، عوامل بیماریزا، گازهای سمی و غیره؛ حفاظت از خاک در برابر فرسایش آبی و بادی و بالاخره زیبا سازی محیط. وجود پوشش گیاهی در هر منطقه سبب تعدیل شرایط اقلیمی آن منطقه شده و موجب می شود شرایط زیست برای سایر جانداران مناسب تر گردد.
خواص دارویی:
عصاره ریشه ی این گیاه دارای ذخایر فراوان اینولین بوده و از این رو به عنوان نرم کننده پوست مصرف می شود.
مصارف زینتی:
گل های گیاهان تیره گل استکانی بسیار زیبا بوده و دارای رنگ های متنوعی هستند و به همین دلیل این گیاهان از گذشته های دور به عنوان گیاهان زینتی مطرح بوده و برای تزیین محیط پرورش داده می شوند.

نام فارسی: گونه ای گل آفتاب پرست
نام علمی: Heliotropium mesinanum Bge
این گیاه یکی از گونه های سرده آفتاب پرست (Heliotropium L) بوده و به تیره گل گاوزبان (Boraginaceae) تعلق دارد؛ 47 گونه گیاه علفی یک ساله و چند ساله از این سرده در ایران یافت می شود.
مختصری از ویژگی های گیاه شناسی:
گیاهی علفی، یک ساله, پوشیده از کرک و به ارتفاع 20 تا 50 سانتی متر. برگ بیضوی، با حاشیه ی مواج و دمبرگ دار. گل آذین خوشه ای، انتهایی، با گل های فراوان و به رنگ سفید متمایل به زرد. میوه متشکل از چهار فندقه و بدون کرک.
زمان گل و میوه دهی: تابستان.
پراکندگی جغرافیایی در کشور: این گیاه تنها از بیابان های اطراف قم گزارش شده است.
فواید زیست محیطی:
تولید غذا (انرژی و مواد) با استفاده از آب، مواد معدنی و انرژی نورانی خورشید؛ تلطیف هوا با تولید رطوبت و تبدیل دی اکسید کربن به اکسیژن؛ پالایش هوا با تثبیت ذرات معلق در هوا مانند گرد و غبار، عوامل بیماریزا، گازهای سمی و غیره؛ حفاظت از خاک در برابر فرسایش آبی و بادی و بالاخره زیبا سازی محیط. وجود پوشش گیاهی در هر منطقه سبب تعدیل شرایط اقلیمی آن منطقه شده و موجب می شود شرایط زیست برای سایر جانداران مناسب تر گردد.
ترکیبات:
آلکالوئیدی به نام سینوگلوسین دراندام های مختلف گیاه، به ویژه برگ ها و سرشاخه های گل دار آن وجود دارد.
خواص دارویی:
دم کرده برگ و سرشاخه های جوان تب بر بوده و برای دفع سنگ های کلیه و رفع آسم تجویز می شود, همچنین استفاده جلدی از عصاره گیاه سبب تسریع در التیام زخم ها و ضایعات پوستی می گردد.
مصارف زینتی:
گل آذین در این گیاه خوشه ای و انتهایی بوده و به هنگام گل دهی بسیار زیبا و چشم نواز است و می توان آن را برای تزیین در فضاهای سبز کشت کرد .

نام های فارسی: داروما
نام علمی: osyris daruma parsa - در معرض انقراض
تنها گونه سرده داروما (osyrisl) در ایران و به تیره صندل (santalaceae) تعلق دارد.

مختصری از ویژگی های گیاه شناسی:
گیاهی درختچه ای، همیشه سبز، پوشیده از کرک، با تاج پوشش وسیع، به ارتفاع 1 تا 2 متر. برگ‌ها با دمبرگ کوتاه یا بدون دمبرگ، بیضوی، پهن، با نوک کوتاه و به رنگ سبز متمایل به خاکستری. گل‌آذین خوشه‌ای و دراز، با گرزن‌های جانبی، حاوی گلهای نر و ماده. هر گل با گلپوش سه قسمتی، سه پرچم، تخمدان گوشتی پوشیده از کرک‌های مخملی و سه کلاله‌ی زرد رنگ. میوه شفت تخم‌مرغی و قرمز رنگ. دانه با آلبومن ( ذخیره غذایی دانه ) فراوان. گونه ای دارویی

زمان گل و میوه دهی: زمستان و بهار.

پراکندگی جغرافیایی: در منطقه‌ی نگور واقع دراستان سیستان و بلوچستان، حد فاصل پسابندر و بریس

نام فارسی: گونه ای گل استکانی
نام انگلیسی: Bellflower, Bellwort, Hairbell
نام علمی: Campanula candida DC
این گیاه یکی از گونه های سرده گل استکانی Campanula L بوده و به تیره گل استکانی (Campanulaceae) تعلق دارد؛ 40 گونه گیاه علفی از این سرده در ایران یافت می شود.
مختصری از ویژگی های گیاه شناسی:
گیاهی علفی و به ارتفاع 10 تا 40 سانتی متر. برگ ها تخم مرغی- بیضوی، با حاشیه ی کنگره ای- دندانه دار. گل ها با آرایش خوشه ای. جام گل زنگوله ای- استکانی، با لبه های مثلثی، به رنگ آبی روشن - بنفش، گاهی سفید متمایل به نیلی. میوه کپسول.
زمان گل و میوه دهی:
اواخر تابستان و اوایل پاییز.
پراکندگی جغرافیایی در کشور:
محل زیست این گیاه کوه های بیستون و پرو در اطراف کرمانشاه است.
فواید زیست محیطی:
تولید غذا (انرژی و مواد) با استفاده از آب، مواد معدنی و انرژی نورانی خورشید؛ تلطیف هوا با تولید رطوبت و تبدیل دی اکسید کربن به اکسیژن؛ پالایش هوا با تثبیت ذرات معلق در هوا مانند گرد و غبار، عوامل بیماریزا، گازهای سمی و غیره؛ حفاظت از خاک در برابر فرسایش آبی و بادی و بالاخره زیبا سازی محیط. وجود پوشش گیاهی در هر منطقه سبب تعدیل شرایط اقلیمی آن منطقه شده و موجب می شود شرایط زیست برای سایر جانداران مناسب تر گردد.
خواص دارویی:
ریشه ی این گیاه متورم بوده، دارای ذخایر اینولین است و به همین دلیل عصاره آن به عنوان نرم کننده پوست مصرف می شود.
مصارف زینتی:
گل های گیاهان تیره گل استکانی بسیار زیبا بوده و دارای رنگ های متنوعی هستند و به همین دلیل این گیاهان از گذشته های دور به عنوان گیاهان زینتی مطرح بوده و برای تزیین محیط پرورش داده می شوند.

نام فارسی: گونه ای گل چاک
نام علمی: Asyneuma macrodon (Bioss. & Hausskn.) Bornm
این گیاه یکی از گونه های سرده گل چاک (Asyneuma Grisebach & Schrenk) بوده و به تیره گل استکانی (Campanulaceae) تعلق دارد؛ 9 گونه علفی از این سرده در ایران یافت می شود.
مختصری از ویژگی های گیاه شناسی:
گیاهی علفی، پایا و به ارتفاع تا 50 سانتی متر. برگ ها باریک و کشیده، بدون دمگل یا با دمگل کوتاه. گل ها منفرد، با جام لوله ای، سفید، گاهی متمایل به آبی. میوه کپسول.
زمان گل و میوه دهی: از اردیبهشت تا مرداد.
پراکندگی جغرافیایی در کشور:
این گیاه تنها از کوه الوند در استان همدان گزارش شده است.
محیط زیست:
تولید غذا (انرژی و مواد) به عنوان اولین حلقه زنجیره غذایی در زیست بوم ها ها، تلطیف هوا با تولید اکسیژن و رطوبت، حفاظت از خاک در برابر فرسایش آبی و بادی، ایجاد محیط زیست مناسب برای انسان و سایر جانداران مصرف کننده و زیبا سازی محیط.
خواص درمانی:
این گونه ارزش دارویی چندانی ندارد ولی قطعات ریشه آن دارای ذخایر قندی بوده و طعم شیرین دارند. مصرف ریشه با افت فشار خون همراه بوده، از یک سو سبب ازدیاد گلبول های قرمز و هموگلوبین شده و از سوی دیگر موجب کاهش لکوسیت های خون می گردد و به همین دلیل برای درمان کم خونی تجویز می شود .

منبع: انجمن گردشگران ایران