کشیدن دندان عقل موجب مرگ می‌شود؟

به گزارش بهداشت نیوز: کشیدن دندان عقل یکی از جراحی‌های شایعی است که می‌تواند برای هر کسی در هر دوره‌ای از زندگی پیش بیاید. جدا از سؤالی که اغلب درباره لزوم کشیدن دندان عقل پیش می‌آید، جراحی کشیدن دندان عقل با وجود ساده به‌نظر رسیدنش تاکنون باعث مرگ تعدادی از افراد شده است. دلایل مرگ بر اثر این جراحی در برخی مواقع نامشخص مانده است مانند مورد آخری که برای مارک لپینسکی پیش آمد.

خانواده مارک هیچ‌وقت فکر نمی‌کردند پسر جوان و 25 ساله خود را فقط به‌دلیل کشیدن دندان عقل از دست بدهند. با وجود آنکه دوستان مارک با خبر شنیدن جراحی دندان عقل مارک، روزهای سختی را برایش پیش‌بینی می‌کردند، حتی فکرش را هم نمی‌کردند این جراحی به مرگ دوست‌شان بینجامد؛ کاری که ۵ میلیون آمریکایی در سال آن را انجام می‌دهند و یک عمل فوق‌العاده ساده است. پزشکان دلیل مرگ مارک را هنوز مشخص نکرده‌اند اما فرضیه‌هایی در این مورد وجود دارد.

داستان چه بود؟
مارک لپینسکی، جوان 25 ساله برای جراحی دندان عقلش اقدام کرد. با اینکه مارک ترسی از کشیدن دندان نداشت اما در یکی از شبکه‌های اجتماعی نسبت به درد و سختی این کار ابراز ناراحتی کرد. دوست مارک هم در جواب برایش نوشت: «کشیدن دندان عقل خیلی سخته و باید یه چند روزی رو درد بکشی!» مارک هم در جواب نوشت: «از دلداری‌ات ممنونم!» بالاخره او به دندانپزشک مراجعه کرد اما حین جراحی اتفاق غیرمنتظره‌ای برایش افتاد. او حین جراحی به‌شدت به سرفه افتاد طوری که پزشک تصمیم گرفت برایش داروی قوی پروپوفول تجویز کند. اما حال مارک رو به وخامت گذاشت، طوری که پزشک مجبور به انتقال مارک به بیمارستان شد؛ جایی که مارک بعد از 3 روز جان سپرد.

چه اتفاقی افتاد؟
چیزی که بسیار تکان‌دهنده به‌نظر می‌رسید این بود که مارک مرد سالم و سرحالی بود و حتی سیگار هم نمی‌کشید، ولی حالا طی عملیات معمول کشیدن دندان عقل جان خود را از دست داده بود. خانواده مارک معتقدند مردن کسی بر اثر کشیدن دندان امکان ندارد. باتوجه به گزارش‌های رسیده وقتی مارک به سرفه افتاد و به او دارو دادند، دچار قطع تنفس شد، به همین دلیل گروه متخصص به سرعت وارد عمل شد و عملیات احیا را شروع کردند. حین عملیات احیا آنها 2 عدد گازاستریل جراحی را در راه هوایی مارک پیدا و سعی کردند با برداشتن آنها راه هوایی را باز کرده و لوله تنفسی برایش بگذارند. اما در نهایت تمام تلاش تیم پزشکی به نتیجه نرسید و بعد از 3 روز مارک در بیمارستان جان سپرد.

 علت چه بود؟
بعد از این اتفاق پزشکان از خانواده مارک درباره وضعیت سلامت او و دارو‌هایی که احیانا استفاده می‌کرد، سؤال کردند. دندانپزشک مارک توضیح زیادی درباره کل ماجرا نداد اما وکیلش درصدد دفاع از او برآمد و گفت: «این پزشک همیشه بالاترین سطح مراقبت‌های جراحی دهان را برای بیمارانش درنظر می‌گیرد. با این حال دنیای جراحی‌های امروز بدون خطر نیست. بعد از آنکه حال مارک رو به وخامت گذاشت اقدامات احیا انجام شده است. هرچند تمام پروتکل‌های استاندارد مورد بررسی قرار گرفته، دلیل وخامت شرایط این بیمار ناشناخته است.» پزشکی‌ قانونی لس‌آنجلس قرار است جسد مارک را کالبدشکافی ‌کند تا به علت مرگ پی ببرد.

اتفاقی که تکرار شده
متاسفانه مرگ بر اثر جراحی‌های دهان و دندان بی‌سابقه نیست. در اوایل سال 2011 دختری ۱۷ ساله به دلیل کمبود اکسیژن و حمله قلبی ناشی از آن به کما رفت و بعد از ۱۰ روز بستری بودن در بیمارستان درگذشت. جنی اولنیک برای یک جراحی ساده دندان عقل به کلینیک رفته بود.

والدین او می‌گویند تنها نیم ساعت بعد از رسیدن او به دندانپزشکی با آنها تماس گرفته و خواسته شده سریعا به بیمارستان بروند. اوایل سال 2012، 3 بیمار دیگر بین سنین 14 تا 21 سال در گرجستان بین 16 تا 72 ساعت بعد از کشیدن دندان عقل‌شان جان باختند. در آن زمان هم یکی از پزشکان اعلام کرد عفونت یکی از علل مرگ و میر بعد از اقدامات دندانپزشکی است. عفونت بعد از جراحی می‌تواند گسترده شده و با تورم یا آسیب مغزی منجر به مرگ شود. سایر علل بالقوه مرگبار واکنش به بیهوشی، ورود خون به ریه‌ها و خفگی،‌ واکنش به داروهای تجویز شده و باکتری‌های موجود در دهان است که وارد جریان خون می‌شود.

جراحی دندان عقل
به‌طور کلی درمان‌های دندانپزشکی برای بیشتر بیماران با درجاتی از استرس همراه است و این استرس معمولا هنگام جراحی به‌ویژه جراحی دندان عقل دوچندان می‌شود. جراحی دندان عقل اگر نه دشوار‌ترین دست‌کم یکی از سخت‌ترین انواع جراحی‌های حفره دهان محسوب می‌شود که در برخی موارد به‌خصوص درمورد دندان‌های عقل نهفته می‌تواند به چالشی نفسگیر برای دندانپزشک و بیمار بدل شود. جراحی دندان‌های عقل گاهی از یک خارج کردن ساده 15-10 دقیقه‌ای تا یک جراحی وسیع و سنگین 2 ساعته تغییر می‌کند و همین غیرقابل پیش‌بینی بودن شرایط بر دشواری این قبیل جراحی‌ها می‌افزاید.

وقتی عقل بیمارستانی می‌شود
گرچه باوجود همه این دشواری‌ها عمده جراحی‌های دندان عقل (حتی دندان‌های نهفته) در مطب دندانپزشکی و با بی‌حسی موضعی انجام می‌شوند اما شرایطی هم هست که در آن دندانپزشک تصمیم می‌گیرد دندان عقل را در شرایط بیمارستانی جراحی کند. این شرایط معمولا نهفتگی عمیق یا نزدیکی دندان عقل به ساختارهای حیاتی فک یا عدم همکاری مناسب از طرف بیمار یا ابتلا او به برخی بیماری‌هاست که نیازمند مراقبتی مضاعف هنگام جراحی است. در این حالت بیمار تحت آرام‌بخشی و بی‌حسی دچار حالتی نزدیک به خواب شده یا بنا بر صلاحدید دندانپزشک به‌طور کامل بیهوش می‌شود.

کمی دقت در آمار بیمارانی که تاکنون در سراسر دنیا هنگام یا بعد از جراحی دندان عقل فوت کرده‌اند، نشان می‌دهد عمده این بیماران در شرایط بیمارستانی تحت‌جراحی قرار گرفته‌اند و بنا بر اظهارنظر پزشکان اصلی‌ترین علت فوت آنها عوارض ناشی از داروهای آرام‌بخشی یا بیهوشی بوده است. عوامل دیگری مانند عفونت بعد از جراحی (که در هر جراحی در هر نقطه‌ای از بدن ممکن است رخ دهد) یا خونریزی شدید به‌ندرت باعث از بین رفتن بیماران شده است.

چه بلایی سر مایک آمده؟
درمورد بیماری که اخیرا در ایالات متحده فوت کرده، مقادیر بیش از حد داروهای آرام‌بخشی و تجویز داروی بیهوشی اصلی‌ترین علت مرگ او بوده نه عوارض ناشی از جراحی دندان عقل. به عبارت دیگر خود جراحی دندان عقل صدمه‌ای وارد نکرده است. جراحی دندان عقل  هم  می‌تواند با عوارضی همراه باشد. موارد شایعی مانند تورم و درد بعد از عمل تا آسیب به اعصاب حسی زبان یا فک یا خونریزی و عفونت شدید طیف وسیع این عوارض را تشکیل می‌دهند. با این حال تقریبا می‌توان با اطمینان گفت اگر این جراحی در شرایط استاندارد و به طور صحیح انجام شود احتمال بروز همین عوارض نزدیک به صفر خواهد بود.

منبع: مجله سیب سبز