درمان تهوع و استفراغ در کودکان

استفراغ و تهوع کودکان: علت و درمان

یکی از مهم ترین کارهایی که موقع استفراغ کودک باید انجام دهید این است که مراقب کم آبی بدن او در اثر استفراغ باشید. محلول او آر اس (ORS) بهترین درمان کم آبی بدن در این گونه مواقع است.استفراغ کردن زمانی رخ می‌دهد که انقباضات عضلات دیواره‌های معده موجب می‌شود که مقدار زیادی از محتویات معده به طرف بالا و به مری بازگردند و از طریق دهان (یا بینی) خارج شوند.با این بخش از دلگرم همراه باشید تا با استفراغ و تهوع کودکان آشنا شوید.

استفراغ با بالا آمدن غذا یا تف کردن متفاوت است. منظور از بالا آمدن غذا یا تف کردن این است که مقداری از غذا یا مایعات، بدون اراده به دهان باز می‌گردند. در این حالت غذاها از مری بالا می‌آیند و وارد دهان می‌شوند. بالا آمدن غذا یا تف کردن آن در بین نوزادان بسیار شایع است و موضوع نگران‌کننده‌ای نیست. اما استفراغ کردن در صورتی که موجب از دست دادن مقدار زیادی از مایعات شده و منجر به دی هیدراته و بی‌آب شدن بدن کودک شود، می‌تواند خطرناک باشد.

استفراغ کودکان : مشکل از کجاست؟

نشانه های کم آبی

یکی از بهترین کارهایی که شما میتوانید انجام دهید این است که کم آبی را تحت مراقبت قرار دهید. کودکان سریعتر از بزرگسالان آب بدن خود را از دست میدهند. کودک خود را برای فعالیت همراه با خستگی یا تندخویی، خشکی دهان، اشک کمتر زمانی که گریه میکند، پوست سرد، چشمان خمار ، ادراری که اغلب بصورت نرمال نیست و ادرار هنگامی که او در حال حرکت میباشد و میزان کم ادرار یا رنگی تیره تر از رنگ زرد دارد، تحت مراقبت قرار دهید.

علائم کم آبی بدن

یکی از مهم ترین کارهایی که موقع استفراغ کودک باید انجام دهید این است که مراقب کم آبی بدن او در اثر استفراغ باشید.کودکان خیلی سریع تر از افراد بزرگسال دچار کم آبی بدن می شوند. پس دقت کنید که آیا کودک شما در اثر

استفراغ دچار علائم زیر می شود یا خیر:

خسته یا بدخو، خشکی دهان، ریزش اشک کمتر موقع گریه کردن، پوست سرد، گود افتادن چشم ها، ادرار نکردن طبق روال همیشگی و طبیعی، موقع ادرار کردن میزان ادرار او زیاد نیست یا رنگ زرد تیره دارد.

درمان کم آبی بدن

برای جلوگیری و از بین بردن کم آبی بدن، سعی کنید به کودک خود نوشیدنی بدهید. حتی اگر استفراغ ادامه یابد، او هنوز هم بخشی از آنچه شما به او میدهید را جذب میکند. سعی کنید آب، نوشیدنی های ورزشی، یا محلول های درمانی خوراکی مانند CeraLyte، Enfalyte یا Pedialyte به او بدهید. پس از اینکه او استفراغ نمود، با مقدار کمی شروع کنید ( چند قاشق غذاخوری هر چند دقیقه باشد ) . با گذشت زمان، او بیشتر قادر خواهد شد که مایع را پایین نگه دارد و استفراغ ننماید. مطمئن شوید که او بطور عادی ادرار مینماید.

نوشیدنی لیمو و جوش شیرین

درباره نوشیدنی لیمو و جوش شیرین (Flat Soda) چه میدانید؟

برای سالهای زیادی، پدر و مادرها از پوره لیمو ٬ جوش شیرین و زنجبیل را برای کمک به جایگزینی مایعات بدن بچه ها استفاده می کردند و بسیاری از پزشکان هنوز آن را توصیه میکنند. اما تحقیقات آغاز شده نشان میدهد که محلول های درمانی خوراکی برای بچه ها بهتر است. این نوشیدنی مقدار مناسب شکر و نمک را فراهم میکند. جایگزین آن میتواند یک نوشیدنی ورزشی مخلوط با مقدار مساوی از آب باشد.

رژیم غذایی مایع

هنگامی که چند ساعت از آخرین استفراغ کودک شما گذشته است، شما میتوانید یک رژیم غذایی مایع فراتر از صرفا آب، نوشیدنی های الکترولیت یا محلول های درمانی خوراکی را آغاز نمایید. این نوشیدنی ها راحت تر هضم میشوند، اما آن ها مواد مغذی را فراهم میکنند که به کودک شما انرژی میدهند. تصور میشود که آبگوشت، آب زغال اخته، آب سیب، بستنی یخی و ژله به خوبی می توانند این عمل را انجام دهند.

داروهایی برای استفراغ کودکان

استفراغ در کودکان معمولا بسیار زود از بین میرود. بهتر است صبر کنید تا آن از بین برود. داروهایی برای استفراغ بچه ها توصیه نمیشود. معمولا اگر یک ویروس دلیل استفراغ باشد، داروها کمکی نخواهند نمود. استفاده از مایعات به جای داروها راه حل کلیدی است حتی در صورتی که استفراغ شدید باشد، هر چند، پزشک ممکن است چیزی را تجویز کند.

درمان خانگی استفراغ با زنجبیل

زنجبیل هزاران سال است که به منظور کاهش درد و مشکلات معده استفاده میشود. محققان بر این باورند که زنجبیل در معده و روده و همچنین مغز و سیستم عصبی برای کنترل حالت تهوع بسیار مفید هستند . در حالیکه اثبات نشده است که این ماده، تهوع و استفراغ در کودکان را متوقف مینماید، این ماده برای کودکان بیش از 2 سال امن است. از پزشک متخصص اطفال خود سوال نمایید که چگونه آن را امتحان کنید.

طب فشاری

این روش به برخی از افراد با حالت تهوع کمک کرده است. طب فشاری، فشار را در یک قسمت از بدن قرار میدهد تا تغییر در نقاط دیگر بدن ایجاد کند. این کارمشابه با روش چینی باستانی طب سوزنی است. سعی کنید برای کاهش حالت تهوع کودک خود از طب فشاری بهره ببرید ، برای این کار از انگشتان میانی و اشاره خود استفاده کنید تا فشار در شیار بین دو تاندون بزرگ در داخل مچ دست او که در کتف آغاز میشود .

محلول خوراکی آب‌رسانی (هیدراته کردن) بدن(ORS)

اگر به نظر می‌رسد که بدن کودک شما بی‌آب شده است (دهان خشک، فعالیت کمتر و ادرار کردن کمتر) لازم است که به او محلول هیدراته کردن بدن یا همان او آر اس را بدهید. این محلول، آب و نمک و قند مورد نیاز بدن کودک شما را تامین می‌کند. شما می‌توانید این محلول را از اکثر داروخانه‌ها تهیه کنید. توصیه می‌شود که از محلول‌های خانگی استفاده نکنید چرا که اضافه کردن نمک بیش از اندازه و یا کم ایجاد مشکلات جدی می‌کند. می‌توانید برای دادن محلول به کودک خود از یک قاشق چای‌خوری، سرنگ یا قطره‌ی دارو استفاده کنید. همچنین می‌توانید از فنجان یا بطری کودک استفاده کنید.

برای شروع، هر دو یا سه دقیقه مقدار کمی از محلول را به کودک بدهید (5 میلی‌لیتر یا یک قاشق چای‌خوری). اگر کودک شما محلول را می‌خورد و مشکلی ایجاد نمی‌کند، به تدریج مقدار محلولی که به او می‌دهید را افزایش دهید. با افزایش مقدار محلول، در نهایت باید هر 5 دقیقه 30 میلی‌لیتر از محلول را به کودک بدهید. در هر نوبت، بیش از این مقدار را به کودک خود ندهید و سعی کنید کودک خود را تشویق کنید که محلول را به تدریج بنوشد چرا که نوشیدن یکباره‌ی این محلول موجب استفراغ می‌شود.اگر کودک شما همچنان استفراغ می‌کند، معنی این موضوع این نیست که محلول او آر اس به خوبی عمل نمی‌کند و شما باید به دادن محلول به کودک خود همچنان ادامه دهید و مطمئن باشید که نمک، شکر و مایعاتی که به او می‌دهید جذب بدنش می‌شوند.

جایگزین‌های محلول خوراکی او آر اس(ORS)

ممکن است برخی از کودکان طعم شور محلول او آر اس را دوست نداشته باشند. اگر کودک شما از خوردن محلول او آر اس اجتناب می‌کند می‌توانید سعی کنید که محلول را سردتر کنید و به کودک خود بدهید. همچنین می‌توانید محلول او آر اس یخ‌زده به صورت یخمکی برای کودک خود تهیه کنید. همچنین می‌توانید مارک محلول را عوض کنید یا از محلول او آر اس با طعم‌های مختلف استفاده کنید.

اگر کودک شما تب دارد و حال او ناخوش است می‌توانید به او استامینوفن یا ایبوبروفن بدهید. اگر پزشک برای کودک شما دارو تجویز کرده اما کودک از خوردن دارو امتناع می‌کند و نمی‌توانید دارو را به او بدهید، لازم است با پزشک خود تماس بگیرید. داروهای غیر تجویزی مانند استامینوفن و ایبوبروفن همیشه هم مؤثر نیستند. این داروها می‌توانند کودک شما را خواب‌آلود کنند که این موضوع باعث می‌شود دادن محلول او آر اس به کودک سخت شود. در برخی از موارد که استفراغ کودک همچنان ادامه پیدا می‌کند، ممکن است پزشک برای او داروی ضدتهوع مانند اندانسترون (Ondanestron) تجویز کند.

توجه داشته باشید که کودک شما به اندازه‌ی کافی مایعات مصرف کند، خصوصاً اگر همزمان دچار اسهال نیز هست. مصرف مایعات فراوان برای جلوگیری از کم آب شدن بدن و جایگزین کردن آب ازدست‌رفته از بدن بسیار اهمیت دارد. همچنین لازم است انرژی از دست‌رفته از کودک به خاطر استفراغ کردن، به او برگردانده شود.طی 24 ساعت اول، از دادن غذاهای سفت به کودک خود خودداری کنید.به جای آن می‌توانید به صورت منظم و مدارم (هر 5 دقیقه) با قاشق یا شیشه‌ی کودک، به او مقدار کمی مایعات بدهید. همچنین می‌توانید به کودک خود یخ یا دستمال تمیز و خیس بدهید که آن را بمکد.

کودکانی که شیر می‌خورند همچنان باید شیردهی شوند اما توجه داشته باشید که در زمان بیماری باید بیشتر از زمان عادی به کودک خود شیر بدهید (هر یک یا دو ساعت) اما در هر نوبت مقدار کمی شیر به کودک خود بدهید (5 یا 10 دقیقه شیردهی).کودکانی که سن بالاتری دارند می‌توانند علاوه بر محلول او آر اس، مایعات دیگر نیز مصرف کنند. کودکانی که اسهال دارند نباید آبمیوه مصرف کنند چرا که آبمیوه‌ها شکر زیادی دارند که باعث بدتر شدن اسهال کودک می‌شود.
اگر کودک شما بتواند در طول 8 ساعت، بدون استفراغ کردن، مایعات مورد نظر را بنوشد به تدریج می‌توانید به او غذاهای سفت بدهید. کودکانی با سن بالاتر (بیشتر از یک سال) می‌توانند کلوچه، نان تست، حبوبات، سوپ، پوره سیب‌زمینی و یا نان مصرف کند.

تغذیه

کودک شما حتی در زمان ابتلا به بیماری گوارشی نیز باید رژیم غذایی معمول خود را داشته باشد. بسیار مهم است که برای کمک به بهبودی کودک، به اندازه‌ی کافی به بدن او انرژی، مواد معدنی و ویتامین برسد. به کودک خود از غذاهایی بدهید که با آن آشناست و به خوردن آن تمایل دارد، مگر آنکه استفراغ کودک شما زیاد و مکرر باشد. بسیاری از کودکان در زمانی که حالت تهوع و استفراغ دارند، ترجیح می‌دهند که غذاهای ساده بخورند. بسیار مهم است که در این زمان شما انعطاف‌پذیری لازم را داشته باشید و به کودک خود غذایی بدهید که مایل به خوردن آن باشد. می‌توانید غذاهایی مانند کلوچه، حبوبات، سرلاک، نان، برنج، سوپ، میوه، سبزیجات و گوشت به کودک بدهید. در صورتی که کودک شما اسهال دارد، از دادن غذاهای خیلی شیرین به او خودداری کنید.

در صورت وجود هرکدام از موارد زیر ٬ باید برای کودک خود به پزشک مراجعه کنید :

• سنی کمتر از 12 هفته دارد و بیش از یکبار استفراغ می کند.
• نشانه هایی از کم آبی مشاهده میکنید یا گمان میکنید که او غذای مسموم خورده یا نوشیده است.
• گیج است یا تب شدید، سردرد، خارش پوستی، سفتی گردن یا درد معده دارد.
• خون یا زردآب در استفراغ خود دارد یا شما تصور میکنید که او ممکن است آپاندیسیت داشته باشد.
• سخت از خواب بیدار میشود، بیمار به نظر میرسد، برای بیش از 8 ساعت در حال استفراغ است، یا اگر شما نگران او هستید.
• اینها نشانه هایی هستند از آنچه که ممکن است زمینه ای برای بیماری های جدی باشند و کودک شما باید در این لحظه به دکتر مراجعه یابد.

خواهشمندیم اگر سوال یا نکته‌ای برای مطلب استفراغ و تهوع کودکان: علت و درمان

در ذهن شما باقی مانده است، آن‌را در قسمت نظرات با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید.

------------------------------------------------------------------------------------------

مجله اینترنتی دلگرم

مرجان امینی