به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری میزان، هفت سال از جنگ تحمیلی علیه کشور سوریه گذشت که تاکنون خسارات مالی و جانی گستردهای بر مردم این کشور وارد شده است.
پس از 24 اسفند جنگ سوریه وارد هشتمین سال خود شد که بنا به گزارش وبسایت الجزیره در هفت سال گذشته بیش از 456 هزار نفر کشته و بیش از یک میلیون نفر مجروح و نزدیک به 13 میلیون نیز از خانه و کاشانه خود آواره شدهاند.
در ادامه نگاهی کلی خواهیم داشت به تحولات 7 سال گذشته در سوریه که چگونه سوریه به جنگ داخلی کشیده شد و این که کشورهای منطقه و نیروهای مقاومت چگونه روند تحولات را به نفع مردم سوریه تغییر دادند.
بحران سوریه چگونه آغاز شد؟
جنگ سوریه یا بحران سوریه از 26 ژانویه 2011 (6 بهمن 1389) آغاز شد، اگرچه بسیاری به عمد به آن «جنگ داخلی سوریه» میگوید اما واقعیت این است که با هجوم گسترده مزدوران خارجی از لیبی و تونس گرفته تا مزدوران کشورهای اروپایی توسط سرویسهای اطلاعاتی آمریکا و کشورهای غربی با همکاری متحدان مرتجع منطقهای اطلاق جنگ داخلی به بحرانی که هماکنون گریبانگیر مردم سوریه شده ردگمکنی نقش کشورهای غربی و عربی در بحران سوریه است.
از ماه ژانویه 2011 در شهرهایی از سوریه اعتراضاتی بر پا شد اما به سرعت این نوع اعتراضها به سمت خشونت کشیده شد و خیابانهای شهرهای سوریه به محل جولان مزدوران خارجی تبدیل شد.
در گام نخست بحران و براساس طرحی برنامهریزیشده گروهی از افسران ردههای میانی ارتش سوریه در اقدامی خائنانه باهمکاری با سرویس اطلاعاتی ترکیه با تشکیل گروهی به نام «ارتش سوریه» علیه دولت قانونی این کشور دست به سلاح بردند.
همزمان تروریستهای جبهه النصره هم که قبلاً شاخه رسمی القاعده در سوریه بود و در سال 2016 نام خود را به جبهه فتح شام تغییر داد، یکه تازی کرد و باخشونت هرچه تمام تر به پیشروی در مناطق مختلف سوریه مبادرت ورزید . بعدها نیز گروه تروریستی-تکفیری داعش و انواع و اقسام گروهکهای تروریستی با تشکیل جبههای واحد علیه دولت سوریه با پشتوانه رزمی و پولی کشورهای غربی، ترکیه، عربستان و کشورهای منطقه مانند قطر جنگ سوریه را پیچیدهتر و خونینتر کردند.
در وهله اول بحران ، ارتش باصطلاح آزاد در سال 2011 توسط نظامیان جداشده از ارتش سوریه تشکیل شد. جبهه النصره هم که قبلاً شاخه رسمی القاعده در سوریه بود و در سال 2016 نام خود را به جبهه فتح شام تغییر داد، یکه تازی کرد و با خشونت هرچه تمام تر به پیشروی در مناطق مختلف سوریه مبادرت ورزید.یک جبهه ائتلافی از چندین گروه سلفی هم اپوزیسیون سوریه بودند و داعش هم بعدها با اتحاد ایدئولوژیک این گروهها همه را یکپارچه در برابر دولت و ملت سوریه قرار داد با پشتوانه رزمی و پولی غرب و ترکیه و عربستان و کشورهای منطقه مانند قطر.
ورود نیروهای خارجی
ائتلاف جهانی ضد داعش: آمریکا در سال 2014 با جمعکردن نزدیک به 65 کشور ائتلافی موسوم به «ائتلاف جهانی ضد داعش» به بهانه عملیات هوایی علیه گروه داعش وارد خاک سوریه شد، اکنون با گذشت بیش از سه سال عملکرد این ائتلاف آمریکایی به وضوح نشان میدهد در راستای تقویت مواضع تروریستها بوده است و نه مبارزه با تروریسم و گروه داعش.
ورود نیروی هوایی روسیه: در سال 2015 دولت با هجوم گسترده آمریکا و کشورهای غربی به سوریه و پشتیبانی نظامی و مالی آشکار آنها از گروههای تروریستی برای سرنگونی دولت سوریه، نیروی هوایی روسیه با درخواست رسمی دولت سوریه برای مقابله با گروههای مختلف تروریستی و حامیان آنها وارد خاک سوریه شد.
ترکیه : دولت ترکیه که از ابتدا به همراه عربستان و قطر از حامیان اصلی منطقهای تروریستهای فعال در سوریه بود از سال 2016 به این سو به بهانه مبارزه با گروه داعش و شبهنظامیان کُرد تحت حمایت آمریکا، وارد مناطق مرزی سوریه شده است.
نیروهای جبهه مقاومت: ایران از همان ابتدای بحران سوریه براساس رسالت خود و دفاع از مردم مظلوم منطقه و از همه مهمتر بنا به منافع ملی و راهبردی حضور خود در سوریه را مستشاری اعلام کرد؛ همچنین رزمندگان حزبالله و دیگر یگانهای مردمی و مبارز منطقه برای پشتیبانی از مردم سوریه و عقیمکردن نقشههای شوم قدرتهای غربی و دولتهای ارتجاعی منطقه وارد سوریه شدند.
رژیم صهیونیستی: رژیم صهیونیستی هم طی سالهای اخیر برای دفاع از گروههای تروریستی گاهبیگاه مواضع ارتش سوریه و نیروهای جبهه مقاومت را بمباران کرد که در فوریه سال 2018 برای نخستین بار سامانه دفاع موشکی سوریه در اقدامی راهبردی و هشداردهنده یک جنگنده اف-16 اسرائیل را سرنگون کرد.
شکست طرحهای نظامی آمریکا
رزمندگی ارتش سوریه و نیروها و یگانهای مردمی جبهه مقاومت به همراه درایت سیاسی و نظامی کشورهای حامی دولت سوریه تمام نقشههای قدرتهای حامی گروههای تروریستی برای تجزبه کشور سوریه را نقش بر آب کرد و تمام مناطق اشغالشده یکیپس از دیگری از کنترل عناصر تروریستی آزاد شد تا جایی که در پایان سال 96 درصد خیلی کمی از خاک سوریه در کنترل دولت مرکزی نیست .
شکست گروههای تروریستی در نهایت موجب شد آمریکا خود به صورت مستقیم وارد معرکه شود، اگرچه جنگندههای آمریکایی در چند نوبت و درست هنگام پیروزیهای راهبردی ارتش سوریه، مواضع نیروهای ارتش سوریه را بمباران کردند که در این حملات صدها تن از نیروهای ارتش سوریه کشته شدند؛ ائتلاف آمریکایی در سوریه هر بار مدعی میشد که «براساس محاسبات اشتباه و ناخواسته» مواضع ارتش سوریه را به جای گروه داعش بمباران کرده است.
در نهایت ارتش آمریکا بامداد روز جمعه 7 آوریل و میانه پیشرویهای گسترده ارتش سوریه (18 فروردین) به دستور ترامپ با 59 موشک «توماهوک» پایگاه نظامی «الشعیرات» در استان حمص سوریه را هدف قرار داده و ادعا کرد که این اقدام را در واکنش به حمله ادعایی شیمیایی ارتش سوریه در «خانشیخون» انجام داده است.
بنا به گزارشها در این حمله موشکی بیش از 70 درصد این پایگاه هوایی آسیب دید اما ارتش سوریه آن را بهسرعت بازسازی کرد.
گفتگوهای صلح
طی سالها جنگ در سوریه همزمان با تحولات میدانی و درگیرهای نظامی در جبهههای نبرد در سوریه ، گفتگوهای دیپلماتیک برای آتشبس سراسری و حل بحران سوریه از راه گفتگو در جریان بوده است.
ژنو: نخستین دور گفتگوهای صلح با نظارت سازمان ملل بین نمایندگان دولت سوریه و سرکردگان گروههای تروریستی در شهر ژنو، سوئیس درماه ژوئن سال 2012 برگزار شد.
آخرین دور این گفتگوها در دسامبر 2017 با شکست مواجه شد و دو طرف به هیچ جمعبندی مشخص و عملی دست نیافتند.
در سال 2014 «استفان دیمیستورا» جایگزین «کوفی عنان» نماینده ویژه سازمان ملل برای امور سوریه شد.
آستانه: گفتگوهای آستانه به ابتکار کشورهای ایران، روسیه و ایران و در پی بینتیجهبودن گفتگوهای ژنو و همچنین به حاشیهراندن آمریکا و کشورهای غربی طراحی شد که از ابتدای سال 2017 به صورت دورهای نشستهای خود را درشهر آستانه، قزاقستان برگزار میکند.
در ماه «می» 2017 ایران، روسیه و ترکیه چهار منطقه کاهش تنش در سوریه ایجاد کردند که به موجب آن طرفهای درگیر با ضمانت تهران، مسکو و آنکارا دراین مناطق درگیری را متوقف و کمکهای بشردوستانه را تسهیل میکنند.
سوریه پس از هفت سال
ارتش سوریه با همکاری و همراهی نیروهای مقاومت و کشورهای متحد هماکنون پس از هفت سال رزمندگی در برابر صفآرایی تروریستهای بینالمللی و قدرتهای جهانی و منطقهای موفق شده با عملیاتها و رشادتهای تاریخی و ماندگار بخش عظیمی از خاک سوریه را آزاد کند، با این حال در حال حاضر جنگ سوریه در جبهه اصلی همچنان در جریان است؛ غوطه شرقی و تجاوز ترکیه به شهر عفرین.
غوطهشرقی: نیروهای ارتش سوریه به همراه رزمندگان جبهه مقاومت و پشتیبانی نیروی هوایی روسیه سرانجام عملیات بزرگ پاکسازی غوطهشرقی دمشق را در فوریه 2018 آغاز کردند که همچنان در جریان است .
غوطه شرقی منطقه پیرامونی شهر دمشق است که عناصر تروریستی سالها در آن لانه کرده و طی سالهای گذشته حجم زیادی از تجهیزات نظامی در این منطقه انبار کرده و مترصد ایجاد ناامنی در پایتخت سوریه هستند و از این جهت میتوان گفت غوطه شرقی آخرین امید کشورهای غربی و مرتجع منطقه برای سرنگونی دولت سوریه و عقب راندن جبهه مقاومت است.
غوطهشرقی از سال 2013 در اشغال گروههای تروریستی است و آخرین و مهمترین پایگاه عناصر تروریستی در نزدیکی شهر دمشق، پایتخت سوریه است.
عملیات شاخه زیتون ترکیه: رئیس جمهور ترکیه روز شنبه 20 ژانویه 2018 به صورت رسمی آغاز عملیات نظامی ترکیه موسوم به «عملیات شاخه زیتون» علیه نیروهای کُرد در منطقه عفرین در شمال غربی سوریه را اعلام کرد؛ آنکارا «یگانهای مدافع خلق» که تحت حمایت آمریکا قرار دارند، سازمانی تروریستی میداند.
اردوغان هدف از این عملیات را «پاکسازی مرزهای جنوبی ترکیه از تروریستها» اعلام کرده اما در واقع آنکارا این عملیات نظامی به خاک سوریه را در واکنش به تصمیم دولت آمریکا آغاز کرد که گفته شد واشنگتن قصد دارد یک گارد مرزی 30 هزار نفره متشکل از نیروهای کُرد سوریه در مناطق مرزی ترکیه تشکیل دهد.
عملیات شاخه زیتون با مشارکت نیروهای ارتش ترکیه و تروریستهای تحت حمایتش موسوم به «ارتش آزاد سوریه» در حال انجام است.
«بشار اسد»، رئیس جمهور سوریه، به شدت به این هجوم نظامی ترکیه این کشور واکنش نشان داد و گفت: عملیات نظامی عفرین بخشی از راهبرد آنکارا در راستای حمایت از تروریسم و قطعا تجاوز به تمامیت ارضی سوریه است.