آینده اسلام در اروپا

آیا مبارزه با حجاب از ترس گسترش اسلام است؟
اقدام غرب در تحریم روبند(نقاب)بخشی از عدم درک درست برای محدود کردن هر چیزی است که نمادی عربی و اسلامی است.در واقع آنگونه که سیاستمداران غربی فکر می کنند روبند پوششی صرفاً اسلامی نیست که اکنون هدفی برای کینه ورزی شده است، زیرا به عنوان نماد فرهنگی بیگانه و در نتیجه خطرناک برای جوامع اروپایی دیده می شود.راستی چه اتفاقی می افتاد اگر زنان هندی، سیک یا بودایی از روبند استفاده می کردند، آیا بازهم پارلمان های اروپایی جلسات خود را صرف بحث و گفتگو درباره آن می کردند؟ این مطلب یادداشتی در روزنامه الاهرام مصر است؛ به بهانه لجاجت اسلام ستیزانه اروپایی ها با اسلام.
مناقشه بر سر روبند(به عنوان نمادی از حجاب اسلامی)گذشته از بی انصافی غرب، ماحصل اسلام هراسی است؛ پدیده ای رو به طغیان در سراسر اروپا که گاهی درقالب مسجد هراسی یا مناره هراسی نیز نمود پیدا می کند.این روند ممکن است تا جایی پیش رود که مجالس اروپایی مردان را از بلند کردن ریش یا سبیل شان منع کنند.معلوم نیست این نوع هراس را چه باید نامید!
در واقع، در غرب یک بحران وجدان وجود دارد.به نظر می رسد،اروپا نوبت به اسلام که می رسد همه گذشته خود درباره آزادی و مساوات، جوهره همان چیزی که ادعا می شود امروز از آن دفاع می شود(دموکراسی)را نفی می کند.حتی روشنفکران غربی با وجود دفاع جانانه شان از حقوق همجنس بازان یا ازدواج همجنس گرایانه، در این باره نیز خاموشند.آنها موافق با هر کسی هستند که از اسلام و مسلمانان انتقاد می کند.امروز دیگر انتقاد از اسلام جلوه ای از آزادی اروپایی است.پارلمان فرانسه در حالی رای به ممنوعیت استفاده از روبند داد که آن را خطری برای سکولاریسم دولت فرانسه می داند.تحریم روبند و پیش از آن تحریم حجاب در اماکن عمومی هیچ کاری به سکولاریسم ندارد.به عنوان یک دکترین، سکولاریسم برای حمایت از حقوق هر کسی به ویژه اقلیت ها طراحی شده است.سکولاریسم برای حمایت از هر نوع آزادی مذهبی و هویتی طراحی شد.در واقع این دکترین به عنوان وضعیتی از تکثرگرایی و تساهل مذهبی انگاشته شده است.باید این عبارت را به شعار مشهور دولت فرانسه یعنی، اباحه گری، مساوات و آزادی اضافه کرد:«تنها برای غیر مسلمانان».
تحریم استفاده از روبند فاجعه ای اخلاقی است.گروه مخالف(فرهنگ اسلامی)مدعی است هر زنی که از روبند استفاده می کند در واقع یک بمب ساعتی است که باید خنثی شود.این گروه هیچ تفاوتی میان افراط گرایی و میانه رویی قائل نمی شوند.همین تعصب، الهامی برای قتل زن محجبه مصری در آلمان در یک سال پیش شد.در واقع هیچ دلیلی برای ارتباط میان روبند و ترور وجود ندارد.همه عملیات های تروریستی در اروپا توسط مردان نقابدار صورت گرفته است.
این تأسف بار است که کارهای اندیشمندان اروپا مانند جان لاک،مونتسکیو و کانت از سوی فرزندانشان در حال نقض شدن است که درانگلیس، کشوری چند قومیتی که برای تکثر گرایی مذهبی اش مشهور بود بیش از30 قبرستان مسلمانان در شهر لیدس مورد اهانت قرار بگیرد یا فروشگاهها با مالکیت مسلمانان در بیرمنگام مورد حمله قرار گرفته شوند.
از سویی دیگر، تمایل مذهبی و اشتغال ذهنی مربوط به هویت در میان مسلمانان اروپا در حال گسترش است.به نظر می رسد که اقلیت های مسلمان اروپایی نسبت به آینده نمادهای اسلامی از جمله حجاب، بلند نگاه داشتن محاسن یا مناره برای مساجد دلواپس و نگرانند.گرایش جوامع مسلمان اروپا برای برتری دادن دغدغه های جهانی بر وفاداری محلی خودشان مخاطره آمیز است.نگرانی آنها درباره فلسطین، عراق و افغانستان بیشتر از موضوع حقوق زنان، روابط اجتماعی یا گرایشات سیاسی شان است.در ذهن آنها کشورشان جایی نیست که فعلاً در آن زندگی می کنند؛ مثلاً انگلیس یا فرانسه، بلکه جایی است که از آنجا آمده اند؛ هر چند این دلیلی نیست که آنها خواستار حقوق خود به عنوان شهروندان اروپایی نباشند.آنها خواستار تساوی و آزادی مذهبی اند.
در واقع توهم درباره مسلمانان اروپا زاییده گرایشات سلفی و بنیاد گرایانه است.سلفی گری، هم اسلام هراسی را موجب و هم باعث گسترش آن در جوامع اروپایی می شود.مفاهیم اشتباه مذهبی در میان مسلمانان در حال گسترش است.این مفاهیم نادرست ادغام مسلمانان در اروپا را کند و محدود می کند.تفسیر سلفی از اسلام ممکن است در میان مسلمانان اروپا حاکم نباشد اما در عرصه عمومی اروپا بسیار مشهود است و دیواری میان مسلمانان و غیر مسلمانان اروپا به وجود آورده و نیز موجب وضع برخی قوانین بسیار نژادپرستانه اروپا شده است.از سویی، جریان سلفی به گروه های راست گرای اروپایی این دست آویز را می دهد که مدعی شوند نوعی سلطه اسلامی قریب الوقوع است، مگر اینکه اقدامی عاجل صورت گیرد.رویارویی هویتی میان دو گروه در حال وقوع است، دو گروهی که با هم در گیر بوده و به دنبال کسب برتری خود است.اگر این روند ادامه یابد دهه آینده فقط به بدی گذشته خواهد بود.
منبع:نشریه آیه، ویژه نامه دین و فرهنگ.