شلی و افتادگی رحم(پرولاپس)
مقدمه ای در مورد افتادگی رحم
چاقی خطر ابتلا به پرولاپس رحم را افزایش می دهد.در اثر شلی رباط های رحمی –خاجی (کاردینال)رخ
می دهد.
در اثر این شلی بیرون زدگی رو به پایین سرویکس و رحم به طرف واژن امکان پذیر می شود.بیرون‌زدگی رحم عبارت است از افتادن یا نشست کردن رحم از مکان طبیعی خود که باعث می‌شود داخل مهبل برآمده شود.
در واضح‌ترین نوع، از مهبل بیرون می‌زند. ممکن است همراه بیرون‌زدگی، یورتروسل و سیستوسل (برآمدگی رحم و یا مثانه در امتداد جدا قدامی مهبل) و رکتوسل (برآمدگی دیواره مقعد به جدار خلفی مهبل) وجود داشته باشد.
برامدگی یا بیرون زدگی اعضای لگن مثل رحم , مثانه و رکتوم به داخل کانال واژن یا بیرون از واژن است.افتادگی رحم یک ارگان داخل لگنی مثل رحم و یا مثانه از جای طبیعی خود در لگن نزول یا پرولاپس کرده و به دیواره واژن فشار می آورد .
افتادگی رحم زمانی رخ می دهد که عضلات نگاه دارنده ارگانهای لگنی بر اثر عوامل مختلفی نظیر سن بالا ، حاملگی و یا جراحی تضعیف شده باشند. بیشتر خانمها درجاتی از افتادگی رحم را دارند که این حالت می تواند برایشان ناراحت کننده و یا حتی دردناک باشد ، اما در اغلب موارد مشکل طبی عمده ای محسوب نمی شود و براحتی با عمل جراحی قابل درمان است. با دلگرم همراه باشید.
علائم و نشانه های افتادگی رحم کدام است؟
درجه و شدت افتادگی رحم متفاوت است. در افتادگی خفیف معمولا هیچ علامتی وجود ندارد، اما اگر شدید باشد، بیمار احساس پری در واژن می‌کند.
- توده جلوآمده درون واژن یا حتی بیرون آن
- احساس سنگینی یا درد خفیف در قسمت تحتانی پشت
- اشکال در دفع مدفوع و ادرار، ناراحتی مبهم در لگن
- درد حین روابط زناشویی
- کمردردی که با بلند شدن شدت می‌یابد
- بی‌اختیاری ادرار(نشت ادرار هنگام خندیدن
- عطسه یا سرفه)
- احساسی مثل نشستن روی یک توپ کوچک یا چیزی که انگار از واژن خارج شده است
- از دیگر علایم است.در این موارد نگرانی‌های جنسی نظیر احساس از دست دادن قوام بافت واژن هم ممکن است زنان را آزار دهد.
باید توجه کرد که این نشانه‌ها صبح‌ها کمتر است، اما در طول روز فرد مبتلا را بیشتر آزار می‌دهد.
انواع شلی و افتادگی رحم(پرولاپس رحم)
Graid 1:پرولاپس ناکامل رحم،رحم مقداری در واژن نزول می کند و سرویکس در یک سوم تحتانی
واژن قرار می گیرد.
Graid 2:سرویکس کمی از واژن بیرون می زند.
Graid 3:سرویکس و رحم کاملا از واژن خارج می شوند و واژن وارونه می شود.(در خانم های با سن بالا و زایمان های متعدد دیده می شود.
چه عواملی خطر افتادگی رحم را افزایش می دهد؟
عواملی که باعث فشار خارجی بر عضلات و رباط ها می شوند، می توانند افتادگی ایجاد کنند. زایمان های طبیعی مکرر مخصوصا زایمان کودک درشت یا زایمان سخت که در آن عضلات کف لگن و بافت های نگهدارنده آسیب ببیند
- وارد آمدن ضربه
- افزایش سن
- کاهش میزان هورمون استروژن
بیماری هایی که باعث افزایش فشار داخل شکم می شوند مثل تومورها، سرفه مزمن و زور زدن زیاد به هنگام یبوست مزمن، تناسب جسمی نامناسب، شغل هایی که در آن زن مجبور باشد اجسام سنگین را بلند کند در بروز این مشکل دخیل هستند. البته گاهی عوامل ژنتیکی در این امر دخالت دارند.
خشکی واژن و افت هورمون استروژن پس از یائسگی در ایجاد افتادگی های واضح تر رحم موثر می باشد. این امر یکی از عوامل تشدید این عارضه است، اما باید توجه داشت که خود یائسگی باعث ایجاد پرولاپس نمی شود.
نیاز به درمان پرولاپس و افتادگی رحم
درمان صحیح پرولاپس ارگانهای لگنی بستگی به ارزیابی دقیق هر بیمار دارد.فقط بعد از گرفتن یک تاریخچه و معاینه کامل است که میتوان نوع درمان را انتخاب کرد.
بیمار ممکن است از پاره شدن یا بدخیمی پرولاپس بترسد که دادن اطمینان تنها اقدام لازم توسط پزشک است. بیمار ممکن است نگران وضعیت مقاربت , زایمانهای بعدی یا حفظ واژن باشد. بعضی از زنان به پرولاپس پیشرونده عادت کرده اند و از فتق شکایت زیادی ندارند.
بعضی خانمها حتی به پرولاپس خفیف هم حساس بوده و درخواست درمان قبل از اعلام ضرورت پزشک دارند.بیمار ممکن است عدم اختیار در دفع ادرار و مدفوع و مشکلات جنسی خاص خود را داشته باشد.جمع اوری اطلاعات در مورد عملکرد جنسی بیمار هنر است و برای طراحی درمان لازم است.
درمان افتادگی رحم
درمان افتادگی رحم بسته به این است که چه ارگانی درگیر است . درمان صبر و انتظار و پایش بیمار در موارد درجات خفیف بیماری که بیمار فقط دارای افتادگی بدون علائم است ، بکار می رود .در این مدت از بیمار دارای افتادگی رحم خواسته می شود که فیبر بیشتری در رژیم غذائی روزانه ( حدود 20 گرم ) برای پیشگیری از یبوست مصرف کند و اگر دچار سرفه مزمن است آن را درمان کند .
بیمار دارای افتادگی رحم بایستی از بلند کردن اشیا سنگین و سیگار کشیدن خودداری کند. از کافئین ( موجود در قهوه و چای و نوشابه های گازدار ) پرهیز کند و اگر دارای اضافه وزن است ، سعی در کاهش وزن خود داشته باشد. انجام ورزشهای تقویت کننده عضلات لگن یا کگل kegel که شامل انقباضات مکرر ( حداقل 10 با در روز هر بار 10 جلسه ) به مدت 3 تا 6 ماه در درمان درجات خفیف افتادگی رحم موثر بوده است .
اگر هنوز پس از تغییر در نحوه زندگی فرد دارای علائم بود ، پزشک جراحی ترمیم سیستوسل - رکتوسل را توصیه می کند.
عمل جراحی افتادگی رحم و مثانه و پرینورافی( جراحی ترمیم پرینه و عمل تنگ کردن واژن ) گزینه مناسب یرای افرادی محسوب می شود که :
- درد شدید بدلیل پرولاپس و افتادگی رحم و مثانه دارند
- مشکلات روده و یا مثانه مثل عدم تخلیه کافی مدفوع و یا بی اختیاری ادراری دارند
- مشکل در رابطه جنسی دارند ( بدلیل گشادی دهانه رحم و واژن )
پزشک مربوط به درمان افتادگی رحم و پرولاپس
دکتر محسن وریانی
آدرس : تهران – میدان توحید – ابتدای ستارخان – نبش کوثر یک
تلفن تماس:
02166571448
گردآوری شده ی مجله ی اینترنتی دلگرم
مرجان امینی
