آیا در مورد بیماری مننژیت چیزی میدانید؟بیماری مننژیت را با سرما خوردگی اشتباه نگیرید...
با دلگرم همراه باشید تا با بیماری مننژیت و درمان آن بیشتر آشنا شوید.
مننژیت (نام علمی: Meningitis) یا سرسام (نام فارسی به معنی آماس سر) التهاب پردههای محافظی میباشد که مغز و نخاع را پوشاندهاند و بطور مشترک مننژ یا شامه گان نامیده میشوند.
این التهاب ممکن است عامل ویروسی، باکتریایی، یا سایر ریزاندامگان داشته باشد، و در موارد کمتری در اثر تجویز داروهای خاصی به وجود آید.
مننژیت میتواند به دلیل نزدیکی التهاب به مغز و نخاع، زندگی بیمار را به خطر اندازد؛ بنابراین این شرایط را تحت عنوان فوریت پزشکی دستهبندی میکنند.
مننژیت میتواند به دلیل نزدیکی التهاب به مغز و نخاع، زندگی بیمار را به خطر اندازد، بنابراین این بیماری را تحت عنوان فوریت پزشکی دسته بندی میکنند. اگر شک دارید که خود و یا یکی از اعضای خانواده تان دچار این بیماری شده اند، سریعا به بیمارستان مراجعه نمایید. درمان بموقع مننژیت باکتریایی جلوی بروز خیلی از عوارض جدی بیماری را می گیرد.
علل بیماری مننژیت
- باکتری
- ویروس
- قارچ
- تحریکات شیمیایی
- حساسیت به دارو
- سرطان ها
- آسیب جسمی
علایم بیماری مننژیت
اشتباه گرفتن علایم و نشانه های بیماری مننژیت با بیماری آنفلوانزا ممکن می باشد. علایم و نشانه های مننژیت در چند ساعت و یا بین 1 تا دو روز خود را نشان می دهند. علایم و نشانه هایی که در هرفرد بالای 2 سال ممکن است ظاهر شود، شامل:
- تب بالا و ناگهانی
- خشکی گردن
- تهوع و استفراغ بهمراه سردرد
- گیجی و یا ناتوانی در تمرکز کردن
- تشنج
- خواب آلودگی و یا مشکل در بیدار شدن
- حساسیت به نور
- فقدان علاقه به خوردن و آشامیدن
- التهبا های پوستی در بعضی از انواع مننژیت
- تب و لرز
- تغییرات ذهنی
- تهوع و استفراغ
- سردرد شدید
- بی قراری
- برآمدگی استخوان جمجمه
- کاهش هوشیاری
- تحریک پذیری کودکان
- تنفس سریع
- قوس سر و گردن به عقب
راه های تشخیص مننژیت
با یک بزل کمری میتوان مننژیت را تشخیص داد یا از بروز آن جلوگیری کرد. یک سوزن وارد مجرای نخاعی میشود تا نمونهای از مایع مغزی-نخاعی (CSF)، که مغز و نخاع را احاطه کرده است، برداشته شود. CSF در آزمایشگاه تشخیص طبی آزمایش میشود.
- کشیدن مایع مغزی نخاعی
- آزمایش خون
- عکسبرداری قفسه سینه
- سی تی اسکن سر
- رنگ آمیزی خاص
عوارض بیماری مننژیت
مننژیت می تواند عوارضی جدی در پی داشته باشد. هرچه مدت بیشتری شما یا کودکان دچار بیمرای مننژیت درمان نشده باشید، بیشتر در خطر عوارض آن از جمله تشنج و آسیب عصبی دائمی از جمله موارد زیر هستید. انواع آسیب های عصبی مننژیت می توانند، شامل:
- از دست دادن شنوایی
- مشکل حافظه
- ناتوانی در یادگیری
- آسیب مغزی
- مشکل در راه رفتن
- تشنج
- نارسایی کلیه
- شک
- مرگ
انواع مننژیت
مننژیت باکتریایی
نیاز به بستری کردن فوری در بیمارستان دارد. بسیار خطرناک و کشنده می باشد. هنگامی که باکتری وارد خون شود، باعث تخریب دیواره عروق خونی می شود و موجب خونریزی در پوست و اعضای داخلی می شود.
علائم شامل: تب، خستگی، تهوع، سردی دست ها و پاها، لرز سرد، درد شدید عضلات و مفاصل، درد سینه و یا شکم، تنفس سریع، اسهال و در مراحل بعدی بثورات پوستی است.
این نوع مننژیت، در کمتر از چند ساعت فرد را از پا درمی آورد. در موارد غیر کشنده، معلولیت دائمی می دهد و شامل قطع عضو و یا زخم شدید می باشد.
علائم مننژیت باکتریایی بعد از 3 تا 7 روز ظاهر می شود.
در نوزادان تازه متولد شده ممکن است علائمی همچون: تب، سردرد و سفتی گردن وجود نداشته باشد و یا به سختی متوجه این علائم شویم.
نوزادان مننژیتی ممکن است دارای علائم زیر باشند:
غیرفعال، تحریک پذیر، استفراغ و کاهش اشتها.
در کودکان، پزشک عکس العمل کودک را می بیند و تشخیص می دهد که کودک دچار مننژیت شده است یا نه.
اگر چه علائم اولیه مننژیت باکتریایی و ویروسی شبیه هم می باشند، علائم بعدی مننژیت باکتریایی نظیر تشنج و کما بسیار خطرناک می باشد.
مننژیت ویروسی
خفیف تر است و غالبا بیشتر از مننژیت باکتریایی رخ می دهد. این نوع، ناشی از عفونت روده ای می باشد. معمولا در اواخر تابستان و اوایل پاییز ایجاد می شود. غالبا بچه های کمتر از پنج سال و بزرگسالان زیر 30 سال را دچار می کند. علائم این نوع مننژیت در نوزادان و بزرگسالان با هم تفاوت دارد.
علائم در نوزادان شامل تب، تحریک پذیری، بد غذایی و سخت بیدار شدن است.
علائم در بزرگسالان شامل تب بالا، سردرد شدید، سفتی گردن، حساسیت به نور، خواب آلودگی و یا مشکل در بیدار شدن، تهوع و استفراغ، و کاهش اشتها است.
علائم این نوع مننژیت معمولا 7 تا 10 روز طول می کشد.
مننژیت قارچی
علائم این مننژیت بسیار شبیه به انواع دیگر مننژیت می باشد. به هر حال، این علائم به تدریج ظاهر می شوند. علائم مشترک شامل سردرد، تب، تهوع و سفتی گردن می باشد. علائم اختصاصی این نوع مننژیت عبارتند از: عدم دوست داشتن نور، تغییر در وضعیت ذهنی، گیجی، توهم و تغییرات شخصیتی.
درمان بیماری مننژیت
درمان این بیماری بسته به نوع مننژیت شما یا کودکتان متفاوت است.
درمان مننژیت باکتریایی
مننژیت حاد باکتریایی نیاز به درمان سریع با آنتی بیوتیک های داخل وریدی و داروهای کورتیزونی برای اطمینان از بهبود و کاهش عوارض آن همچون ورم مغذی و یا تشنج دارد. آنتی بیوتیک و یا ترکیب آنتی بیوتیکی و دارویی شما که پزشکتان برای شما انتخاب می کند، بسته به نوع عفونت متفاوت می باشد.
درمان مننژیت ویروسی
آنتی بیوتیک ها قادر به درمان مننژیت ویروسی نیستند و در بیشتر موارد مننژیت ویروسی خود بخود در طول چند هفته بهبود می یابد. درمان انواع ساده مننژیت ویروسی شامل:
- استراحت
- مصرف فراوان مایعات
- داروهای مسکن برای کاهش درد و تب
- اگر علت مننژیت شما ویروس تب خال است، می شود از داروی ضد ویروسی استفاده نمود.
- درمان سایر انواع مننژیت
اگر علت مننژیت شما معلوم نباشد، پزشکتان شروع به استفاده از درمان های ضدویروسی و آنتی بیوتیکی تا زمان مشخص شدن علت بیماری می کند.
مننژیت قارچی با داروهای ضدقارچ درمان می شود. البته این داروها اثرات جانبی جدی داشته و ممکن است شروع درمان با این داروها تا زمان تشخیص آزمایشگاهی مننژیت قارچی به تعویق افتد.
مننژیت مزمن بسته به علت آن که عموما عفونت قارچی هست، درمان می شود.
مننژیت های غیرعفونی که بعلت حساسیت و یا بیماری های خود ایمنی رخ داده اند را ممکن است با داروهای کورتیزونی درمان نمایند. در بعضی از موارد نیاز به درمان خاصی نبوده و بیماری خود بخود بهبود می یابد. در مننژیت مرتبط با سرطان نیز نیاز به درمان سرطان برای درمان مننژیت دارد.
عوارض بیماری مننژیت
- آسیب های مغزی
- تجمع مایع بین جمجمه و مغز
- کاهش شنوایی
- هیدروسفالی
- تشنج
پیشگیری بیماری مننژیت
- تزریق واکسن هموفیلیس نوع B در کودکان جلوی یک نوع از مننژیت را می گیرد.
- واکسن کونژوگه پنوموکوک : در حال حاضر در دوران کودکی ایمن سازی می کند و در پیشگیری از مننژیت پنوموکوکی موثر است.
- کارگران خانه و دیگران در تماس با بیماران مبتلا به مننژیت مننگوکوکی، برای جلوگیری از عفونی شدن، باید آنتی بیوتیک دریافت کنند.
- استراحت کافی کنید.
- در تماس با افراد آلوده نباشید.
- گوشت ها را کاملا بپزید و از مصرف پنیر ساخته شده از شیر غیراستریلیزه اجتناب کنید.
- دست های خود را پس از دستشویی، تعویض پوشک، سرفه و پاک کردن بینی کاملا بشویید.
- دستگیره های درب را با آب و صابون بشویید و ضدعفونی کنید.
- از بوسیدن و به اشترک گذاشتن لیوان، قاشق، چنگال، بشقاب و ماتیک با افراد آلوده خودداری کنید.
- از گزش پشه و حشرات دیگر که می تواند حامل بیماری باشد، اجتناب کنید.
- موش ها را از محل زندگیتان دور کنید.
واکسن مننگوکوک برای افراد زیر توصیه می شود:
- نوجوانان در سنین 11 تا 12 سال و نوجوانان در سن 15 سال که هنوز واکسن نزده اند.
- تمام دانشجویان سال اول که در خوابگاه زندگی می کنند و هنوز واکسینه نشده اند.
- کودکان دارای دو سال و بیشتر که طحال ندارند و یا دارای مشکلات سیستم ایمنی هستند.
- افرادی که به کشورهایی که در آنها، مننژیت مننگوکوک شایع است، سفر می کنند.
- در برخی جوامع که شیوع این مننژیت زیاد است.
ویدئو مربوطه به بیماری مننژیت
گردآوری شده ی مجله ی اینترنتی دلگرم
مرجان امینی